(2709 S. K. m. 74) (6328 S. K. m. 5, 17, 21)

SAYI: 2021/3239-S.21.5205

BAŞVURU NO: 2020/102972

KARAR TARİHİ : 25/02/2021

RET KARARI

BAŞVURAN:

BAŞVURUYA KONU İDARE: Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığı

BAŞVURUNUN KONUSU: Mobbing iddiasının incelenmesi talebi hk.

BAŞVURU TARİHİ: 21/12/2020

I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ

1. Başvuran özetle; kurum içerisinde mesleğine uygun görevlendirmeye gidilmesi hususunda talepte bulunduğunu fakat idarenin bu talebini değerlendirmek yerine bıktırma ve yıldırma yaklaşımı ile kendisini memuriyet mahalli dışında meslekle ilgisi olmayan bir görevlendirme ile … İtfaiye Amirliğine gönderdiğini belirterek tarafına uygulanan mobbing’in incelenmesi talebinde bulunmuştur.

II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

2. Başvuruya konu iddialar hakkındaki bilgi ve belge talebine istinaden Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından gönderilen E. … sayı ve 15/01/2021 tarihli cevabi yazı ve eklerinde özetle; Bilgisayar işletmeni olarak istihdam edilen başvuranın, 16 personel ile birlikte İtfaiye Dairesi Başkanlığına bağlı İlçe İtfaiye Amirliklerinde görevlendirildiği, bu doğrultuda başvuranın da aynı müktesep ve kadro derecesinde kalmak kaydıyla Müdahale Şube Müdürlüğü emrinde, … İlçe İtfaiye Amirliğinde Yazı İşleri Personeli olarak görevlendirildiği ve kendisine, bölgede meydana gelen yangın ve kurtarma olaylarının kayıt altına alınarak amirliğe bildirilmesi görevinin verildiği bildirilmiştir.

III. İLGİLİ MEVZUAT

3. 18/10/1982 tarihli ve 2709 sayılı T.C. Anayasasının “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında, “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”

4. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun “Kurumun görevi” başlıklı 5 inci maddesinde; “Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.” “Başvuru ve usulü” başlıklı 17 nci maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinde; “Yargı organlarında görülmekte olan veya yargı organlarınca karara bağlanmış uyuşmazlıklara ilişkin başvurular incelenemez”

5. 22.02.2007 tarih ve 26442 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmeliğin, “İtfaiye personeli” başlıklı 18 inci maddesinde; “Belediyeler, itfaiye biriminin görevlerini göz önünde bulundurarak, itfaiye personeli dışında diğer hizmet sınıflarında bulunan personeli ihtiyaç halinde, mevcut kadroları ile itfaiye teşkilatında görevlendirebilir.”

6. 19.03.2011 tarihli ve 27879 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan İşyerlerinde Psikolojik Tacizin (Mobbing) Önlenmesi konulu 2011/2 sayılı Başbakanlık Genelgesinde; “Kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör işyerlerinde gerçekleşen psikolojik tacizin, çalışanların itibarını ve onurunu zedelediği, verimliliğini azalttığı ve sağlığını kaybetmesine neden olarak çalışma hayatını olumsuz etkilediği belirtilmiş, kasıtlı ve sistematik olarak belirli bir süre çalışanın aşağılanması, küçümsenmesi, dışlanması, kişiliğinin ve saygınlığının zedelenmesi, kötü muameleye tabi tutulması, yıldırılması ve benzeri şekillerde ortaya çıkan psikolojik tacizin önlenmesinin gerek iş sağlığı ve güvenliği gerekse çalışma barışının geliştirilmesi açısından çok önemli olduğu vurgulanmış, bu doğrultuda çalışanların psikolojik tacizden korunması amacıyla birtakım tedbirler alınmıştır.

Düzenlemeleri bulunmaktadır.

IV. KAMUDENETÇİSİ SADETTİN KALKAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ

7. Başvuranın iddiaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; başvuranın, mobbing iddiasına yönelik talebinin reddi ile görevlendirmesinin bilgisayar işletmenliği kadrosuna uygun olarak yapılması yönünde hazırlanan Kısmen Tavsiye Kısmen Ret Karar Önerisi Kamu Başdenetçisine sunulmuştur.

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme

8. Başvuran, idaresinin, bıktırma ve yıldırma yaklaşımı ile kendisini memuriyet mahalli dışında meslekle ilgisi olmayan bir görevlendirme ile … İtfaiye Amirliğine gönderdiğini belirterek tarafına uygulanan mobbing’in incelenmesini talep etmiştir.

9. Dosya kapsamındaki belgelerden, başvuranın da aralarında bulunduğu toplam 16 adet personel hakkında görevlendirme işlemi yapıldığı bu doğrultuda başvuranın, Müdahale Şube Müdürlüğü emrinde, … İlçe İtfaiye Amirliğinde Yazı İşleri Personeli olarak görevlendirildiği ve kendisine bölgede meydana gelen yangın ve kurtarma olaylarının kayıt altına alınarak amirliğe bildirilmesi görevinin verildiği anlaşılmış, Kurumumuz SYS sitemi üzerinden yapılan sorgulamada ise başvuranın, bahse konu görevlendirme işlemi hakkında Gaziantep 2.İdare Mahkemesinde … esas numarasıyla dava açtığı görülmüştür.

10. Bilindiği üzere Mobbing "İşyerlerinde bir veya birden fazla kişi tarafından diğer kişi ya da kişilere yönelik gerçekleştirilen, belirli bir süre sistematik biçimde devam eden, yıldırma, pasifize etme veya işten uzaklaştırmayı amaçlayan; mağdur ya da mağdurların kişilik değerlerine, mesleki durumlarına, sosyal ilişkilerine veya sağlıklarına zarar veren; kötü niyetli, kasıtlı, olumsuz tutum ve davranışlar bütünü" olarak tanımlanmış, mobbingin unsurları olarak; işyerinde gerçekleşmesi, sistemli bir şekilde yapılması, süreklilik kazanmış bir sıklıkla tekrarlanması, kasıtlı yapılması, yıldırma, pasifize etme ve işten uzaklaştırma amacında olması, mağdurun kişiliğinde, mesleki durumunda veya sağlığında zarar ortaya çıkması hususları sayılmıştır. [Bkz, İşyerlerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Bilgilendirme Rehberi, Psikolojik Tacizle Mücadele Kurulu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (Mayıs2014)]

11. Bursa Bölge İdare Mahkemesinin, 07/11/2014 tarih ve E. 2014/4053; K. 2014/3839 sayılı kararında ise; "Mobbing; bir veya birkaç kişinin bir diğer kişiye uyguladığı, düşmanca ve ahlaka, etiğe aykırı yöntemlerle uygulanan sistematik psikolojik bir baskı olarak ifade edilebilir. Aslında mobbing kelimesinin anlatmak istediği şey; iş yerindeki duygusal taciz, psikolojik şiddet, dışlama, aşağılama, rahatsız etme, çalışma motivasyonunu, özgüvenini kırma ve mutsuz etmedir. Mobbing uygulamalarını ispat etmenin çok zor olduğu kabulüyle mobbinge karine teşkil edebilecek delillere dayanılarak yargılama yapılmasını benimsemek zorunludur." Denilmektedir.

12. Bu doğrultuda başvuranın mobbing iddiası, öncelikle başvuran hakkında tesis edilen görevlendirme işleminin sorgulanmasını gerektirmekte ise de anılan görevlendirme işlemine karşı Gaziantep 2.İdare Mahkemesinde, … esas numarasıyla dava açılmış olması gerçeği karşısında 6328 sayılı Kurum Kanunumuzun, “Başvuru ve usulü” başlıklı 17 nci maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendindeki; “Yargı organlarında görülmekte olan veya yargı organlarınca karara bağlanmış uyuşmazlıklara ilişkin başvurular incelenemez” hüküm gereği söz konusu görevlendirme işleminin incelenmesine imkan bulunmadığı, kaldı ki yukarıda yer verilen mobbingin tanımı ve yargı organlarının mobbing iddialarının ispatına yönelik yaklaşımları da göz önünde bulundurulduğunda idarece tesis edilmiş olan tek bir görevlendirme işlemi temelinde başvuranın mobbing iddiasının incelenmesine de imkan bulunmadığı bu sebeple başvuranın, tarafına uygulanan mobbing’in incelenmesine yönelik talebinin reddedilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır.

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme

13. İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirmede, idare tarafından yapılan işlemlerde bu ilkelere aykırılık saptanmamıştır.

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA

14. 14/06/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu Kararın başvurana tebliğ tarihinden itibaren, ilgili idarenin işlemine karşı (varsa) dava açma süresinden kalan süre, kaldığı yerden işlemeye devam edecek olup Gaziantep İdare Mahkemesine yargı yolu açıktır.

VII. KARAR

Açıklanan gerekçelerle; Başvurunun REDDİNE,

Bu Ret Kararının BAŞVURANA ve GAZİANTEP BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞINA tebliğ edilmesine,

Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy