Kamu Denetçiliği Kurumu - 06.06.2022
Karar Dilini Çevir:


(657 S. K. m. 74, 76) (6245 S. K. m. 4, 5, 9)

 

SAYI: 18745356-101.07.04-E.2619

BAŞVURU NO: 2018/10352

KARAR TARİHİ: 05/02/2019

 

TAVSİYE KARARI

 

BAŞVURAN

 

BAŞVURUYA KONU İDARE: Yeşilyurt Belediye Başkanlığı

 

BAŞVURUNUN KONUSU: Naklen tayin sebebiyle sürekli görev yolluğu ödenmesi talebi

 

BAŞVURU TARİHİ:16.8.2018

 

I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ

 

1. Başvuran, Ankara Büyükşehir Belediyesinde görev yapmakta iken naklen Yeşilyurt Belediye Başkanlığına zabıta memuru olarak atandığını, sürekli görev yolluğu ödenmesi talebi ile başvurduğunu ancak kabul edilmediğini, naklen ataması yapılan diğer personele yolluğun ödendiğini ancak kendisine ödenmediğini belirterek harcırahın (sürekli görev yolluğunun) tarafına ödenmesini talep etmektedir.

 

II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

 

2. Kurumumuzun bilgi ve belge isteme yazısına istinaden, Yeşilyurt Belediye Başkanlığı tarafından gönderilen 19.10.2018 tarihli bilgi ve belgelerden özetle;

 

2.1. Başvuranın Ankara Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığında itfaiye eri olarak görevli iken belediyeleri bünyesinde münhal bulunan 5 dereceli Zabıta memurluğu kadrosuna 657 sayılı Kanunun 74 ve 76. Maddelerine istinaden naklen 28.3.2017 tarihinde atandığı,

 

2.2. Teamül gereği sürekli görev yolluğunu ilişiğini kestiği kurumdan alması gerektiğini belirttiği, anlaşılmıştır.

 

III. İLGİLİ MEVZUAT

 

3. Anayasamızın “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinde; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikayetleri inceler.”

 

4. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun “Kurumun görevi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.”,

 

5. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 74 üncü maddesinde, “Memurların bu Kanuna tabi kurumlar arasında, kurumların muvafakatı ile kazanılmış hak dereceleri üzerinden veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde derece yükselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan veya öğrenim durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir kadroya nakilleri mümkündür. Kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri için ise atanacakları kadro derecesi ile kazanılmış hak dereceleri arasındaki farkın 3 dereceden çok olmaması ve memurların isteği de şarttır.”

 

6. 6245 Sayılı Harcırah Kanunu’nun;

 

6.1. “Harcırah verilecek kimseler” başlıklı 4 üncü maddesinde; “Bu Kanunda belirtilen hallerde 1. Bu Kanun kapsamına giren kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler ile aile fertlerine ve aynı kurumlarda fahri olarak çalışanlara 2. Memur veya hizmetli olmamakla beraber kurumlarca geçici bir vazife ile görevlendirilenlere…. harcırah verilir.”

 

6.2. “Harcırahın unsurları” başlıklı 5 inci maddesinde; “Harcırah; yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafını ihtiva eder. İlgili, bu kanun hükümlerine göre bunlardan birine, birkaçına veya tamamına müstahak olabilir.”,

 

6.3. “Daimi vazife harcırahının mebdei” başlıklı 9 uncu maddesinde; “Daimi vazife harcırahı:

 

a) (Mülga: 31/7/2003-4969/1 md.) b) Naklen veya tahvilen başka bir mahalle gönderilenlere, bu tayinleri sırasında mezunen başka bir mahalde bulunsalar dahi, eski memuriyetleri mahallinden c) Muvakkat vazife ile veya vekaleten bir yerde bulundukları esnada asli vazife mahalli değişenlere eski memuriyetleri mahallinden itibaren verilir.”

 

6.4. “Yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafının birlikte verilmesini icab ettiren haller” başlıklı 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında “Yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafı aşağıdaki hallerde verilir: 1. (Değişik: 1/7/2006-5538/2 mad.) Yurt içinde veya yurt dışında görev yapmakta iken yurt içinde veya yurt dışındaki sürekli bir göreve naklen atanan ya da yabancı ülkelerdeki memuriyet merkezi değiştirilen memur ve hizmetlilere yeni görev yerlerine kadar…”,

 

6.5. “Harcırahın sureti tediyesi” başlıklı 57 nci maddesinde; “Harcırah hizmetin taallük ettiği kurum bütçesinden ödenir…”

 

düzenlemeleri yer almaktadır.

 

IV. KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KALKAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ

 

7. Yapılan inceleme ve araştırma sonucunda, idare tarafından başvuranın talebinin yerine getirilmesinin hukuka ve hakkaniyete uygun olduğu değerlendirildiğinden başvuru talebinin kabulü yönünde hazırlanan “Tavsiye Karar Önerisi” Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

 

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme

 

8. 1 numaralı paragrafta da ayrıntılı yer verildiği üzere Ankara Büyükşehir Belediyesinde itfaiye eri olarak görev yapmaktayken Yeşilyurt Belediyesine zabıta memuru olarak naklen atanan başvuran yeni kurumu tarafından kendisine sürekli görev yolluğu verilmesini talep etmektedir.

 

9. Devlet memurlarının başka bir kuruma kadrosuna uygun bir göreve geçmesi kurumlar arası naklen atama yoluyla gerçekleşmektedir. Naklen atama ile ilgili 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 74 üncü maddesi düzenlenmiştir. Söz konusu düzenlemede de yer verildiği üzere memurun başka bir kuruma kadrosuna uygun bir göreve atanmayı talep etmesi ardından görev yapma talebiyle başvurulan kurumun ve hâlihazırda görev yapılan kurumun naklen atanma işlemine muvafakat vermesi ile naklen atama işlemi gerçekleşmektedir.

 

10. Ayrıca 657 sayılı Kanunda, bir görevin ifası için görev yerinden ayrılan memurlara yol giderleri ve gündeliklerin özel kanun hükümlerine göre ödeneceğini belirtilmiş ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu ile hangi hallerde, kimlere ne şekilde harcırah ödeneceğini düzenlenmiştir. Kanunun 9 ve 10 uncu maddelerinde bir kurumda görev yapmakta iken, başka bir yere başka bir kuruma naklen atanan memura sürekli görev harcırahı ödenmektedir. Memurun sürekli görev harcırahı; yol masrafı, yevmiye (gündelik), aile masrafı ve yer değiştirme masrafından oluşmaktadır.

 

11. 6245 sayılı Kanunda memurun başka bir yere naklen gidişinde harcırah alacağı hüküm altına alınmıştır. Öte yandan, Sayıştay Temyiz Kurulu 24.3.1989 tarihli ve D.21638, T.21749 sayılı kararında naklen atanan memurun harcırahının yeni kurumu tarafından ödenmesi yönünde karar vermiştir. Ayrıca konuyla ilgili olarak Danıştay 5. Dairesinin 21.12.1995 tarihli ve E:1993/4987, K:1995/427 sayılı kararında, “Harcırah Kanununda kurumlar arası nakil suretiyle bir başka yere atanan memurların harcırahının hangi kurum tarafından ödeneceği hususunda, herhangi bir hüküm bulunmamakta ise de, bu atama yoluyla memurun eski kurumuyla hukuki ve fiili irtibatının kesileceği, önceki kurumunda ifa ettiği kamu hizmetini bundan sonra yeni kurumunda sürdüreceği, dolayısıyla hizmetinden artık atandığı kurumun yararlanacağı açıktır. Ayrıca memurun harcırah kapsamında yer alan harcamalarının yeni kurumda göreve başlayabilmesi için yapıldığı hususu da dikkate alındığında harcırahın atandığı kurum tarafından ödenmesi hukuka ve hakkaniyet ilkesine uygun olacaktır." şeklinde açıklamaya yer verilmiştir.

 

12. Bu itibarla, kurumlar arası naklen atama suretiyle başka bir yerdeki göreve atanan ve bu atama nedeniyle sürekli görev harcırahına hak kazanan başvurana harcırah ödemesinin yeni kurumu tarafından ödenmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

 

13. İdarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; idarenin başvurana sürekli görev yolluğu vermemesi işleminin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu dolayısıyla başvuranın talebinin kabul edilmesi gerektiği kanaatine varılmaktadır.

 

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme

 

14. İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi Yönetim İlkeleri” başlıklı 6 ncı maddesinde de yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirme neticesinde; başvuru kapsamında Kurumumuzun bilgi ve belge talebine süresi içinde cevap verildiği ancak idarenin başvuran ile ilgili işlemlerinde başvurana verdiği cevaplarda karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi ilkesine uymadığı anlaşılmış olup, idarenin bundan böyle bu ilkeye de uygun davranması önerilmektedir.

 

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT

 

15. 6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup Malatya İdare Mahkemesinde yargı yolu açıktır.

 

VII. KARAR

 

Yukarıda açıklanan gerekçe ve dosya kapsamına göre BAŞVURUNUN KABULÜNE, Başvurana harcırahın ödenmesi hususunda YEŞİLYURT BELEDİYE BAŞKANLIĞI’NA TAVSİYEDE BULUNULMASINA,

 

6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca; YEŞİLYURT BELEDİYE BAŞKANLIĞI tarafından bu karar üzerine tesis edilecek işlemin, otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna,

 

Kararın Başvuran ile YEŞİLYURT BELEDİYE BAŞKANLIĞI’NA tebliğine, Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy