(2709 S. K. m. 42) (2547 S. K. m. 45) (6328 S. K. m. 5, 20, 21) (6114 S. K. m. 2)

SAYI: 86171061-101.07.04-E.8705

BAŞVURU NO: 2017/15765

KARAR TARİHİ: 22/05/2018

TAVSİYE KARARI

BAŞVURAN:

BAŞVURAN VEKİLİ / TEMSİLCİSİ:

BAŞVURUYA KONU İDARE: Milli Eğitim Bakanlığı (Resen), Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı

BAŞVURUNUN KONUSU: Başvuranın okul birinciliğinin … Lisesi tarafından e-okul sistemine girilmemesi nedeniyle üniversiteye yerleştirilememesi hakkındadır.

BAŞVURU TARİHİ: 14.12.2017

I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ

1) Başvuran özetle; 2016-2017 eğitim öğretim yılında … Lisesi’nden okul birincisi olarak mezun olduğunu, üniversite tercih zamanında tercihlerini okul birincisi kontenjanı bulunan bölümlerden yaptığını, ancak tercih sonuçları açıklandığında hiçbir bölüme yerleşemediğini gördüğünü, konuyla ilgili bilgi almak için ÖSYM’yi aradığında okul birinciliğinin okulu tarafından ÖSYM’ye bildirilmediğini öğrendiğini ve bu sebeple hiçbir üniversiteye yerleşemediğini ifade ederek, konuyla ilgili olarak gereğinin yapılmasını talep etmektedir.

II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

2) Erzincan Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünün konuya ilişkin 12/01/2018 tarih ve E.901855 sayılı yazısı ve eklerinde özetle;

2.1) … Lisesi Müdürlüğünce Müdür Yardımcısı …’ya görevlendirme tebliğince sene sonu öğretmenler kurulu toplantısında … tarafından sisteme girilerek ilk 10 öğrencinin listesinin kurula sunulduğu,

Kurul tarafından …’nın birinciliğinin oy birliği ile kabul edildiği, hiçbir değişiklik yapılmadığı için bilgilerin e-okul sisteminde aynen durduğu, daha sonra Müdür Yardımcısı …’nın sözü edilen onayı verdiğini düşündüğü, sorumluluğun büyük oranda öğrenciye ait olmasına rağmen ilgilinin Bakanlığa ve ÖSYM'ye kadar gidişinin, konuyla ilgili defalarca telefonlarla görüşmesi bunun en büyük kanıtı olduğu,

2.2) Okul birinciliklerinin 2017 ÖSYS kapsamında sisteme zamanında girilmesi için ÖSYM tarafından veya Bakanlık tarafından okullara yazılı bir bilgilendirme yapılmadığı, ancak öğrenci seçme ve yerleştirme sistemi üzerinde ÖSYM’nin 21 Haziran 2017 tarihli duyuru yazısının 2’nci paragrafında ve ayrıca özel cep telefonlarına gönderdiği mesajda “Adayların 21 Haziran 3 Temmuz 2017 arasında okul birinciliği ve eğitim bilgilerini okul idarelerine giderek düzelttirmeleri/güncellemeleri” istendiği ve ÖSYM'nin …’ya yazmış olduğu cevabi yazıda da sorumluluğun adayda olduğunun net bir şekilde belirtildiği,

2.3) Konuyla ilgili olarak ÖSYM Başkanlığı tarafından uyarı yapılmadığı ve MEB-DYS sisteminde de herhangi bir uyarı yazısına rastlanmadığı,

2.4) Konuyla ilgili … Lisesi Müdürlüğünce Okul Müdürü … tarafından 10/08/2017 tarih ve 12104244 sayılı yazıyla …’nın ifadesinin istendiği, aynı gün …’nın ifadesini verdiği, ilgili ifadenin ekleriyle birlikte İl Milli Eğitim Müdürlüğüne gönderildiği, 10/10/2016 tarih ve 368 sayılı yazıda ilgiliye ait görev ve görev alanları tebliğinin bulunduğu ve Milli Eğitim Müdürlüğünün açmış olduğu soruşturma neticesinde …’nın "Kınama" cezası ile tecziye edildiği,

2.5) Konuyla ilgili … adına ÖSYM ile yapılan tüm iş ve işlemlere yardımcı olunduğu, günler süren telefon trafiği yaşandığı, İl Milli Eğitim Müdürlüğü üzerinden Ortaöğretim Genel Müdürlüğüne ve ÖSYM'ye yazı yazıldığı, İl Milli Eğitim Müdürlüğü Milli Eğitim Bakanlığı'na gerekli yazıyı yazdığı ve Milli Eğitim Bakanlığı da ÖSYM'ye gerekli yazıyı yazdığı, Hatta …’nın bizzat Ankara'ya giderek zor da olsa e-okul sistemine idari yetkilendirme ile bilgileri işletmeyi başardığı, ancak ÖSYM'yi aşamadığı, ayrıca standartlara göre çok düşük puan alan öğrencinin idarenin ve Milli Eğitim Müdürünün desteği ile özel bir kurs merkezine kayıt ettirildiği,

2.6) Konuyla ilgili yapılan yazışmalar ve yapılan işlemler kapsamında … tarafından idareye 10/08/2017'de dilekçe verildiği, … tarafından ÖSYM'ye de genel amaçlı dilekçe gönderildiği, ÖSYM tarafından ilgiliye cevabı yazı gönderildiği, idarenin de ilgilinin okula yazmış olduğu dilekçeye istinaden soruşturma işlemlerini başlattığı,

2.7) Konuyla ilgili herhangi bir açılmış/devam etmekte olan bir dava bulunmadığı,

2.8) Sonuç ne olursa olsun hata kimde olursa olsun, sorumluluğu büyük oranda adaya ait olmasına rağmen idari bir kusur olduğunun kabul edildiği, ancak okulun o tarihlerde ÖSYM Merkezi olması, arşiv yoğunluğu, sene sonu iş ve işlemlerindeki hareketlilik, tarihi okul olması sebebiyle mezunlar pilav günü hazırlıkları, “15 Temmuz Vatan” konulu şiir dinletisinin hazırlıkları vs. gibi nedenlerle konunun unutulmuş olabileceği, ancak ilgili Müdür Yardımcısı …’nın beyanına göre bu konuyla ilgili sisteme giriş yapıldığının varsayıldığı, e-okulda konuyla ilgili idarelerin okul birinciliği kayıtlarını sisteme girilmesi istendiğinden idari kusur öngörüsü ile ilgiliye ceza uygulandığı, ÖSYM ile yapılan görüşmelerde … adlı adayın sözel alandan aldığı puanın düşük olduğu, okul birinciliği işlenmiş olsa dahi bir üniversiteye yerleşmesinin kesin olamayacağının şifahen bildirildiği, açıklamalarına yer verilmiştir.

3) Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığının konuya ilişkin 22/01/2018 tarih ve E.3839 sayılı yazısı ve eklerinde özetle;

3.1) 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun “Yükseköğretime giriş" başlıklı 45. maddesinde “a. ... Ortaöğretim kurumlarını birincilikle bitiren adaylar kendileri için yükseköğretim kurumlarında ayrılacak kontenjanlara, tercih ve puanları gözönünde tutularak yerleştirilir.” hükmünün yer aldığı, bu bağlamda adayları bilgilendirmek amacıyla yükseköğretim programlarına alınacak öğrencilerin seçimi ve tercihlerine göre yerleştirilmesi işlemi kapsamında hazırlanan başvuru ve kontenjan kılavuzlarında adayların bilgilendirildiği, her iki kılavuzda ayrıntılı bilgilendirmelere yer verildiği, buna göre, 2017 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzunda okul birincileri ile ilgili olarak 8.1 başlıklı kısımda ayrıntılı düzenleme ve uygulamaların içeriğinin yer aldığı ve 2017-ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunun 2.2. kısmında okul birincisi adayların dikkat edeceği hususlara yer verildiği,

3.2) Yükseköğretim Kurulu Kararları doğrultusunda hazırlanan ve öğrenci seçme ve yerleştirme esaslarını belirleyen ÖSYS kılavuzlarının, Merkezin internet sayfasından adaylara ve kamuoyuna duyurulduğu, 6114 sayılı Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 7’nci maddesinin beşinci fıkrası gereği “Sınavlarla ilgili her türlü açıklama, başvuru ve sınav sonuçlarının adaylara duyurulması, Başkanlığın internet sayfasında yapılır. İnternet sayfasındaki duyurular adaylara tebliğ hükmündedir. ”şeklinde belirtildiği,

6114 sayılı Kanun’un ‘Tanımlar” kenar başlıklı 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde “Kılavuz: Ölçme, seçme ve yerleştirme işlemlerine ilişkin uyulması gereken kurallar, duyurular veya yol gösterici açıklamalardan oluşan ve adaylar ile diğer ilgilileri bağlayıcı olan basılı veya elektronik ortamdaki bilgi paketini ifade eder ” şeklinde tanımlandığı,

ÖSYS Kılavuzunda yer alan düzenlemeler gereği ÖSYS’ye başvuran adayların, kılavuzlarda ve ilgili mevzuatta yer alan düzenlemeleri kabul etmiş sayıldıkları, 2017 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzunda;

2016-2017 öğretim yılı okul birincileri bu kontenjanlardan, 2017-ÖSYS'ye girmek koşuluyla, sadece 2017-ÖSYS'de yararlanırlar.

-Okul birincisi bilgisi, MEB e-okul sisteminden elektronik ortamda alınacak ve ÖSYM Aday İşlemleri Sistemine aktarılacaktır.

-Adayların bu bilgilerini lıem kendi okullarından hem de ÖSYM nin https://ais.osym.gov.tr internet adresinden kontrol etmeleri ve varsa düzeltmeleri ilgili kurumlardan, LYS puanları hesaplanmadan önce (ÖSYM tarafından duyurulacak tarihe kadar) yaptırmış olmaları gerekmektedir.

-Merkezimize gönderilen eğitim bilgilerinde ekleme/düzeltme/değişiklik talepleri Merkezimizce işleme alınmayacak ve cevaplanmayacaktır. ” bilgisinin yer aldığı,

Yukarıda yer verilen Kılavuz hükmü gereği başvuranın okul birinciliği kontenjanından 2018 ÖSYS’de yararlanma imkanı bulunmadığı,

Merkezin http://www.osym.gov.tr internet adresinde yayımlanan, 21 Haziran 2017 tarihli “2017 ÖSYS: Sistemdeki Eğitim Bilgilerinin Adaylar Tarafından Kontrolü ve Eğitim Bilgisi Seçme İşlemi" konulu duyuruda belirtilen tarihler içinde (21 Haziran-03 Temmuz), … T.C. Kimlik Numaralı …'nın MEB e-okul sistemine, mezun olduğu … ÖSYM Okul kodlu “… Lisesi (…-Merkez)” adlı ortaöğretim kurumu tarafından “11017 - LİSE (RESMİ VE GÜNDÜZ ÖĞRETİMİ YAPAN LİSELER)” türü Okul Birincisi olarak eklenmediği tespit edilmiş olup, adayın 10.08.2017 tarihli dilekçesine, 18.08.2017 tarihli ve 37596 sayılı yazı ile yukarıda açıklanan kurallar dahilinde Merkez tarafından yapılacak işlem bulunmadığı cevabının bildirildiği,

3.3) ÖSYM’nin, ÖSYS adaylarını Merkezimizin internet sayfasında 21 Haziran 2017 tarihli “2017 ÖSYS: Sistemdeki Eğitim Bilgilerinin Adaylar Tarafından Kontrolü ve Eğitim Bilgisi Seçme İşlemi” başlıklı duyuru ile bilgilendirdiği ve bu duyuruda aşağıdaki ifadelerin mevcut olduğu,

“...2017-ÖSYS'ye başvuran adayların 21 Haziran-03 Temmuz 2017 tarihleri arasında Aday İşlemleri Sisteminde (AİS) bulunan https://ais.osym.gov.tr/0SS/2017/1/BasvuruEgitimGuncelle adresinden, değerlendirme ve yerleştirme işlemlerinde kullanılmasını istedikleri eğitim bilgilerini kontrol etmeleri ve bu eğitim bilgilerini seçerek 03 Temmuz 2017 tarihi saat 16.00’ya kadar onaylamaları gerekmektedir.

Eğitim bilgilerinde veya okul birinciliği bilgilerinde eksiklik veya hala olduğunu düşünen adayların, mezun oldukları/olacakları ortaöğretim kurumlan ile görüşerek eğitim bilgilerini Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) e-okul sistemi üzerinden düzelttirmeleri ve bu düzeltme işlemi sonrasında 21 Haziran-03 Temmuz 2017 tarihleri arasında https://ais.osym.gov.tr/0SS/2017/1 /BasvuruEgitimGuncelle adresinden düzelttirdikleri eğitim bilgilerini seçerek onaylamaları gerekmektedir.

Adayların bireysel olarak veya ortaöğretim kumullarının doğrudan Merkezimize yapacakları değişiklik/düzeltme talepleri kabul edilmeyecek ve cevaplandırmayacaktır. Okul birinciliği ile eğitim bilgisi kontrol, seçme ve onaylama işlemleri 03 Temmuz 2017 tarihinde saat 16.00'da sona erecek olup adayların bu tarihler arasında yapmış olduğu son seçim dikkate alınacak ve bu eğitim bilgisine göre değerlendirme işlemleri yapılacaktır...”

3.4) Ayrıca, ÖSYM Başkanlığının internet sayfasında 16 Mart 2017 tarihli ”2017- ÖSYS: Adayların Eğitim Bilgilerinin Kontrol / Güncelleme / Teyit İşlemleri ve Kamu Kurumları İşlemleri Sisteminin Açılması” başlıklı duyurusu ile adaylar ve ilgili ortaöğretim kurumlarının da bilgilendirildiği,

3.5) Başvuranla ÖSYM Başkanlığı arasında yargı organlarında görülmekte olan veya yargı organlarınca karara bağlanmış uyuşmazlık bulunmadığı, ifade edilmiştir.

4) Ayrıca, ÖSYM Başkanlığının konuya ilişkin 08/02/2018 tarih ve E.1691sayılı ilave bilgi ve belge talebimize cevaben göndermiş olduğu 27/02/2018 tarih ve E. 8692 sayılı yazısı ve eklerinde özetle; başvurana ait sınav belgeleri ile ilgilinin okul birinciliği bilgisi okulu tarafından e-okul sistemine zamanında girilmiş olsaydı tercih ettiği programlar arasından okul birinciliği kontenjanı ile yerleşebileceği programların olduğu bildirilmiştir.

III. İLGİLİ MEVZUAT

5) 18/10/1982 tarihli ve 2709 sayılı T.C. Anayasasının; “Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi” başlıklı 42’nci maddesinde; “Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz. Öğrenim hakkının kapsamı kanunla tespit edilir ve düzenlenir. (…)”, “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74’üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”, ayrıca, “Yükseköğretim kurumları” başlıklı 130’uncu maddesinde; “Çağdaş eğitim öğretim esaslarına dayanan bir düzen içinde milletin ve ülkenin ihtiyaçlarına uygun insan gücü yetiştirmek amacı ile; ortaöğretime dayalı çeşitli düzeylerde eğitim-öğretim, bilimsel araştırma, yayın ve danışmanlık yapmak, ülkeye ve insanlığa hizmet etmek üzere çeşitli birimlerden oluşan kamu tüzelkişiliğine ve bilimsel özerkliğe sahip üniversiteler Devlet tarafından kanunla kurulur …” hükmü yer almaktadır.

6) 14/6/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun “Kurumun Görevi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikayet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.” hükmü yer almaktadır.

7) Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Komisyonu’nun 3 Mart 1992 tarihli 1992/54 sayılı ve BM Genel Kurulu’nun 20 Aralık 1993 tarihli 48/134 sayılı kararlarıyla kabul edilen İnsan Haklarının Geliştirilmesi ve Korunması İçin Kurulan Ulusal Kuruluşların Statüsüne İlişkin İlkeler (Paris Prensipleri)’de; “(…)Ulusal kuruluşlar, yürürlükteki yasaları, mevzuatı ve yasa tasarıları ile yasa önerilerini incelerler ve metinlerin, insan haklarının temel ilkeleriyle uyumlu hale getirilmeleri için uygun gördükleri tavsiyeleri yaparlar; gerek gördükleri takdirde, yeni yasaların kabul edilmesini, yürürlükteki yasaların uyumlu hale getirilmesini ve idari önlemlerin alınmasını veya değiştirilmesini tavsiye ederler. (…) Ulusal düzeyde yürürlükte olan yasaların, mevzuatın ve uygulamaların, insan haklarına ilişkin uluslararası belgeler ve mekanizmalarla uyumlu hale getirilmesini ve hayata geçirilmesini teşvik ederler ve sağlarlar.” kararına yer verilmiştir.

8) 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun “Yükseköğretime giriş” başlıklı 45’inci maddesi, “Ortaöğretim kurumlarını birincilik ile bitiren adaylar için mevcut kontenjanların yanı sıra Yükseköğretim Kurulu kararı ile ayrı kontenjanlar belirlenebilir.” hükmüne haizdir.

9) 2017 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzunun; “8.l.OKUL BİRİNCİLERİ” bölümünde; “Ortaöğretim okullarını birincilikle bitiren adaylar, öncelikle genel kontenjandan, genel kontenjandan yerleşmedikleri durumlarda yükseköğretim programlarında okul birincileri için ek olarak ayrılacak kontenjanlardan yararlandırılacaklardır.2016-2017 öğretim yılı okul birincileri bu kontenjanlardan, 2017-ÖSYS'ye girmek koşuluyla, sadece 2017-ÖSYS'de yararlanırlar. Okul birincisi bilgisi, MEB e-okul sisteminden elektronik ortamda alınacak ve ÖSYM Aday İşlemleri Sistemine aktarılacaktır. Adayların bu bilgilerini hem kendi okullarından hem de ÖSYM’nin https://ais.osym.gov.tr internet adresinden kontrol etmeleri ve varsa düzeltmeleri ilgili kurumlardan, LYS puanları hesaplanmadan önce (ÖSYM tarafından duyurulacak tarihe kadar) yaptırmış olmaları gerekmektedir. Okul birincileri için ayrılan kontenjanlar sınırlıdır. Bu nedenle, tercihlerinin tümünü çok istenen programlar arasından yapan okul birincileri, puanlarının yüksek olmaması durumunda hiçbir programa yerleşemeyebilirler. Kılavuzda yer alan tüm genel kurallar, okul birincileri için de geçerlidir.” hususu ifade edilmektedir.

10) 2017-ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunun “2.2. OKUL BİRİNCİLERİNİN TERCİHLERİNİ YAPARKEN GÖZ ÖNÜNDE TUTACAĞI HUSUSLAR” başlıklı bölümünde; “2016-2017 öğretim yılında okul birincisi olanlar için ayrılan kontenjanlar, Tablo 3 ve Tablo 4'iin ilgili sütununda gösterilmiştir. Bir programın öngördüğü okul türü, yaş, cinsiyet, sağlık gibi tüm koşullar okul birincileri için de aynen geçerlidir. YGS/LYS'lerde başarılı olan okul birincileri, genel kontenjan ve okul birincileri kontenjanı göz önünde tutularak merkezi yerleştirme ile yerleştirme puanlarının elverdiği en üst tercihlerine yerleştirileceklerdir. Okul birincileri için ayrılan kontenjanlar sınırlıdır. Bu nedenle tercihlerinin tümünü çok istenen yükseköğretim programları arasından yapan okul birincileri, puanlan yeterince yüksek değilse hiçbir programa kayıt hakkı kazanamayabilirler. Okul birincileri, bu olanaktan yararlanabilmek için tercihlerini, puan durumlarını göz önünde tutarak dengeli bir şekilde yapmalıdır.” hükmü yer almaktadır.

IV. KAMU DENETÇİSİ ARİF DÜLGER’İN KAMU BAŞDENETÇİSİ’NE ÖNERİSİ

11) Başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek hazırlanan “Tavsiye Kararı Önerisi” Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme

12) Başvuran, 1’inci paragrafta belirtildiği üzere, 2016-2017 eğitim öğretim yılında … Lisesi’nden okul birincisi olarak mezun olduğunu, okul birinciliği bilgisinin e-okul sistemine girilmemiş olması sebebiyle hiçbir üniversiteye yerleşemediğini ifade ederek, konuyla ilgili olarak gereğinin yapılmasını talep etmekte olup; 2’nci paragrafta bahsedildiği şekli ile ilgili idare (Milli Eğitim Bakanlığı) sorumluluğun büyük oranda adaya ait olmasına rağmen idari bir kusur olduğunun kabul edildiğini, e-okulda konuyla ilgili idarelerin okul birinciliği kayıtlarını sisteme girmesi istendiğinden idari kusur sebebiyle ilgili Müdür Yardımcısına ceza uygulandığı, ÖSYM ile yapılan görüşmelerde adayın sözel alandan aldığı puanın düşük olduğu, okul birinciliği işlenmiş olsa dahi bir üniversiteye yerleşmesinin kesin olamayacağının şifahen bildirildiğini savunmuştur. ÖSYM Başkanlığı tarafından ise, eğitim bilgilerinin adayın bilgisine sunulmuş ve aday tarafından onaylanmış olduğu, diğer taraftan okul birinciliği bilgisi okul tarafından e-okul sistemine zamanında girilmiş olsaydı tercih ettiği programlar arasından okul birinciliği kontenjanı ile yerleşebileceği programların bulunduğu bildirilmiştir.

13) Kurumumuzca yapılan inceleme ve araştırma neticesinde elde edilen bulgular yönünden; başvuranın, Kılavuzda yer alan hükümler uyarınca eğitim bilgilerini kontrol etmek ve onaylamakla yükümlü olduğu tespit edilmiştir.

14) Mevzuat yönünden yapılan araştırma çerçevesinde; 8 numaralı paragrafta yer verilen 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun “Yükseköğretime giriş” başlıklı 45’inci maddesi hükmüne istinaden adayın normal koşullarda okul birinciliği kontenjanından faydalandırılması gerektiği, ancak başvuranın mezun olduğu okul olan … Lisesi tarafından okul birinciliği bilgisinin e-okul sistemine girilmemesi nedeniyle başvuranın bu hakkından yararlanamadığı değerlendirilmiştir. Ayrıca, ÖSYM’nin Aday İşlemleri Sisteminde okul birinciliği şeklinde ayrı bir kısım olmadığından adayın okul birinciliği bilgisinin girilip girilmediği hakkında bilgi edinmesi veya müdahale etmesi durumunun söz konusu olmadığı da tespit edilmiştir. Başvuranın okulunun ilgili müdür yardımcısı hakkında cezai işlem yapmış olması ve ÖSYM Başkanlığının da e-okul sistemi üzerinden aldığı bilgiler doğrultusunda yerleştirme işlemlerini yürütmüş olması dikkate alındığında mevcut koşullarda idarenin e-okul sistemine veri girişinin süresinde yapmamış olmasından kaynaklanan kusuru olduğu saptanmıştır.

15) Kurumumuzca hakkaniyet açısından yapılan değerlendirme neticesinde; her ne kadar başvuranın eğitim bilgilerini Aday İşlemleri Sistemi üzerinden onaylamış olduğu tespit edilmiş olmakla birlikte; adayın onaylamış olduğu sayfada sadece genel eğitim bilgilerinin bulunduğu, okul birinciliği şeklinde ayrı bir kısım bulunmadığı, belirtilen sebeple adayın eğitim bilgilerini onaylamadan önce okul birinciliği bilgisinin sisteme girilmemiş olduğunu tespit edemediği, ÖSYM’nin bilgi ve belge talebimize cevabi yazısında belirtildiği üzere, adayın okul birinciliği bilgisi e-okul sistemine girilmiş olsaydı okul birinciliği kontenjanından 2017 yılında yerleşebileceği bölümler bulunduğu, adayla yapılan görüşmelerde 2018 yılında yapılacak Yükseköğretim Kurumları Sınavına (YKS) başvurduğu, ancak ÖSYM tarafından 2017 yılında okul birincisi olduğu için 2018 yılında yapılacak sınavda okul birinciliği kontenjanından faydalanamayacağının ifade edildiği, öte yandan başvuranın okul birinciliği bilgisinin sisteme girilmemiş olmasında kendisinden kaynaklanan bir hata bulunmadığı anlaşıldığından adayın 2018 yılındaki YKS sınavında okul birinciliği kontenjanlarından faydalandırılması gerektiği kanaatine varılmış olup, somut olayın koşulları ve adayın durumu birlikte değerlendirildiğinde başvuranın iddialarının yerinde olduğu anlaşıldığından İdarenin başvuruya konu işleminde hakkaniyete aykırı işlem tesis ettiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme

16) İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6’ncı maddesinde yer verilmiş olup; “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uymadığı tespit edildiğinden, İdarenin bahse konu ilkeye uygun davranması önerilmektedir.

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA

17) 6328 sayılı Kanunun 21’inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup Erzincan İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.

VII. KARAR

Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN KABULÜNE;

1) Adayların üniversite yerleştirmelerinde hak kayıplarının önüne geçmek bakımından genel eğitim ve okul birincilikleri bilgilerinin e-okul sistemine veri girişlerinin süresinde ve herhangi bir hataya mahal vermeyecek bir şekilde titizlikle yapılması hususunda MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINA;

2) Başvuranın 2017 sınavında tercih ettiği bölümlerden bazılarına okul birinciliği kontenjanı ile yerleşebilecek durumda olmasına rağmen, bu hakkını kendinden kaynaklanmayan sebeplerle kullanamadığı ve okul birinciliği bilgisinin e-okul sistemine girilmesi hususunda başvuranın sorumluluğunun bulunmadığı anlaşıldığından, başvuranın hak kaybına uğramaması için 2018 YKS sınavında bu okul için başvuranı kapsayacak şekilde okul birinciliği bilgisinin kullanılmasına imkân sağlayacak bir şekilde Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından 2018 YKS başvuru ve yerleştirme sisteminde gerekli düzenlemelerin yapılması; adayların Aday İşlemleri Sistemi üzerinden eğitim bilgilerinin kontrolünü yaparken okul birinciliği bilgilerinin girilip girilmediğini açık bir şekilde görebilmeleri için Aday İşlemleri Sisteminde adayların onayına sunulan sayfada okul birinciliği bilgisinin eğitim bilgileri altında ayrı bir kısımda gösterilmesinin sağlanması hususlarında ÖLÇME, SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ BAŞKANLIĞINA TAVSİYEDE BULUNULMASINA,

6328 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ve ÖLÇME, SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ BAŞKANLIĞINCA bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna,

Kararın BAŞVURANA, MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINA ve ÖLÇME, SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ BAŞKANLIĞINA tebliğine,

Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy