Dairesi: 2. İdari Dava Dairesi
Esas No: 2020/283
Karar No: 2020/1206
Karar Tarihi: 24.09.2020



İSTEMİN ÖZETİ: Çanakkale İl Emniyet Müdürlüğünde 3. sınıf Emniyet Müdürü olarak görev yapan davacının, 15/08/2017 tarihinde adına tescil edilmiş olan aracı 11.09.2017 tarihinde sattığı halde, anılan araç ile ilgili herhangi bir bildirimde bulunmadığından bahisle 7068 sayılı Kanun'un 8/5-a-1. maddesi uyarınca 12 ay uzun süreli durdurma cezası ile cezalandırılmasına, aynı Kanun'un 12/3'üncü maddesi gereğince anılan cezanın karşılığı olan beş ceza puanının özlük dosyasına işlenmesine, öğrenim durumu itibariyle yükselebileceği kadronun son derecesinde bulunduğundan cezanın 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/5 maddesi uyarınca brüt aylığından 1/2 oranında kesilmek suretiyle uygulanmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulunun 24/07/2018 tarih ve 2018/285 sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; davacının 15/08/2017 tarihinde adına tescil ettirdiği …. plakalı aracı 11/09/2017 tarihinde sattığı, aracın kasko değerinin 76.800,00 TL olduğu ve davacının 2017 yılı Ağustos ayı net maaşının 5 katının üzerinde olduğu, her ne kadar davacının, aracı 15/08/2017 tarihinde alıp 1 aylık yasal bildirim süresi dolmaksızın 11/09/2017 tarihinde satmasında herhangi bir disiplin suçu oluşmadığı görülmekle birlikte, aynı aracın 11/09/2017 tarihindeki satışı sonrasında davacının mamelekinde aracın satışı kadar bir değişim olduğu, dolayısıyla davacının mal bildiriminde bulunmayışına gerekçe olarak gösterdiği aracı aldığından itibaren 1 aylık bildirim süresi dolmadan sattığı hususunun, ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda davacının mal bildiriminde bulunma konusundaki mükellefiyetini ortadan kaldırmayacağı, bu durumda, Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulunca eylemin niteliği ve polislik mesleğinin özelliği gözönüne alınarak alt ceza uygulanmaması yolundaki takdiri ile 7068 sayılı Kanunun davacının eylemine uyan 8/5-a-1. maddesi uyarınca 12 ay uzun süreli durdurma cezası ile cezalandırılmasına, yine aynı Kanun'un 12/3'üncü maddesi gereğince anılan cezanın karşılığı olan beş ceza puanının özlük dosyasına işlenmesine, öğrenim durumu itibariyle yükselebileceği kadronun son derecesinde bulunduğundan anılan disiplin cezasının 657 sayılı Kanunun 125/5 maddesi gereğince brüt aylığından 1/2 oranında kesinti yapılmak suretiyle uygulanmasına yönelik tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen Çanakkale İdare Mahkemesinin 12/12/2019 gün ve E:2019/407, K:2019/1436 sayılı kararının; davacı tarafından, ev ve araç dışında mal varlığının bulunmadığı, eşinin hemşire olarak çalıştığından edindikleri mal varlığının makul olduğu, mal bildiriminin geç veya hiç verilmemesinin suç ya da kusur teşkil etmediği, yapılan disiplin soruşturmasında kendisi ve eşinin 2003-2017 yılları arasındaki tüm mal varlıkları incelenerek verilen cezanın ağır ve hakkaniyete uygun olmadığı ileri sürülerek istinaf yoluyla incelenerek kaldırılması istenilmektedir.
 
SAVUNMANIN ÖZETİ: Savunma verilmemiştir.
 
TÜRK MİLLETİ ADINA
 
Hüküm veren İzmir Bölge İdare Mahkemesi İkinci İdari Dava Dairesince işin gereği görüşüldü:
 
Dava, Çanakkale İl Emniyet Müdürlüğünde 3. sınıf Emniyet Müdürü olarak görev yapan davacının, 15/08/2017 tarihinde adına tescil edilmiş olan aracı 11.09.2017 tarihinde sattığı halde, anılan araç ile ilgili herhangi bir bildirimde bulunmadığından bahisle 7068 sayılı Kanun'un 8/5-a-1. maddesi uyarınca 12 ay uzun süreli durdurma cezası ile cezalandırılmasına, aynı Kanun'un 12/3. maddesi gereğince anılan cezanın karşılığı olan beş ceza puanının özlük dosyasına işlenmesine, öğrenim durumu itibariyle yükselebileceği kadronun son derecesinde bulunduğundan, anılan cezanın 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/5 maddesi uyarınca brüt aylığından 1/2 oranında kesilmek suretiyle uygulanmasına ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulunun 24/07/2018 tarih ve 2018/285 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
 
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun “Mal bildirimi” başlıklı 14. maddesinde; “Devlet memurları, kendileriyle, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları hakkında, özel kanunda yazılı hükümler uyarınca, mal bildirimi verirler.” düzenlemesi yer almış; 125. maddesinin, birinci fıkrasının, (D) bendinin, (j) alt bendinde ise; “Belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak” fiili, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
 
7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanunun "Disiplin cezası verilecek fiiller" başlıklı 8. maddesinin, uzun süreli durdurma cezasını gerektiren fiilleri düzenleyen 5. fıkrasının, (a) bendinde, uzun süreli durdurma cezasını gerektiren fiiller belirtilmiş; (1) numaralı alt bendinde ise; "Belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak veya gerçeğe aykırı mal bildiriminde bulunmak" fiili, 12 ay uzun süreli durdurma cezasını gerektiren fiiller arasında sayılmıştır.
 
657 sayılı Kanunun 14. maddesinde bahsi geçen ve Emniyet Teşkilatı açısından da uygulanması gereken özel kanun ise, 19.4.1990 tarih ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu’dur.
 
3628 sayılı Kanun'un 5. maddesinde, Kanun kapsamına giren görevlilerin, eşlerine ve velayeti altındaki çocuklarına ait bulunan taşınmaz malları ile her biri ayrı olmak üzere para, hisse senetleri ve tahviller ile altın, mücevher ve diğer taşınır malları, hakları, alacakları ve gelirleriyle bunların kaynakları, borçları ve sebeplerinin mal bildiriminin konusunu teşkil edeceği hükme bağlanmış, 6. maddesinde; "Mal Bildirimlerinin;
 
a) Bu Kanun kapsamındaki göreve atanmada, göreve giriş için gerekli belgelerle,
 
b) Bakanlar Kurulu üyeliğine atanmalarda, atamayı izleyen bir ay içinde,
 
c) Seçimle gelinen görevlerde seçimin kesinleşmesi tarihini izleyen iki ay içinde,
 
d) Mal varlığında önemli bir değişiklik olduğunda bir ay içinde,
 
e) Yönetim ve denetim kurulu üyelikleri ile komisyon üyeliklerine seçim ve atamalarda göreve başlama tarihini izleyen bir ay içinde,
 
f) Görevin sona ermesi halinde, ayrılma tarihini izleyen bir ay içinde,
 
g) Gazete sahibi gerçek kişiler ile, gazete sahibi şirketlerin yönetim ve denetim kurulu üyeleri faaliyete geçme tarihini, sorumlu müdürleri, başyazarları ve fıkra yazarları bu işe veya görevlerine başlama tarihini izleyen bir ay içinde verilmesi zorunludur." ve 10. maddesinde; "6 ncı maddede belirtilen sürelerde mal bildiriminde bulunmayana bildirimlerin verileceği mercilerce ihtarda bulunulur. İhtarın kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde mazeretsiz olarak bildirimde bulunmayana üç aya kadar hapis cezası verilir. Soruşturma ile ilgili olarak verilen süre zarfında mal bildiriminde bulunmayana üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir." hükümlerine yer verilmiştir.
 
Yukarıda anılan hükme istinaden Bakanlar Kurulunun 10.8.1990 tarih ve 90/748 sayılı kararı ile hazırlanan ve 15.11.1990 tarih ve 20696 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren “Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmelik”in 17. maddesinde; "Bu Yönetmelikte belirtilen süreler içinde mal bildiriminde bulunmayanlara, bildirimin verileceği mercilerce yazılı olarak ihtarda bulunulur. Bu ihtar, ilgilisine Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ olunur. İhtarın kendisine tebliğinden itibaren bir ay içinde bildirimde bulunmayanlar hakkında gerekli işlem yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Müfettiş ve muhakkikler de, soruşturma ile ilgili olarak verdikleri süre zarfında mal bildiriminde bulunmayan hakkında yetkili Cumhuriyet başsavcısına suç duyurusunda bulunurlar." düzenlemesine yer verilmiştir.
 
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, mal bildiriminde bulunulmadığının idarece tespiti halinde bu hususun davacının ihtar edilmesi gerekliliğinin bir idari usul olarak düzenlenmiş bulunduğu görülmektedir. Bu usul, aynı zamanda davacının suç işleme kastıyla hareket edip etmediğinin açığa kavuşturulması bakımında da önem arzetmektedir. Dolayısıyla, mal bildiriminde bulunmadığı belirlenen davacıya ilk olarak ihtarda bulunulması, ihtara rağmen otuz gün içinde mazeretsiz olarak bildirimde bulunmadığı takdirde şartları varsa disiplin cezası verilmesi yoluna gidilmelidir.
 
Dosyanın incelenmesinden, davacı hakkında yürütülen soruşturma sonucu 15/08/2017 tarihinde adına tescil edilmiş olan aracı, 11.09.2017 tarihinde sattığı halde, anılan araç ile ilgili herhangi bir bildirimde bulunmadığından bahisle 7068 sayılı Kanun'un 8/5-a-1. maddesi gereğince 12 ay uzun süreli durdurma cezası ile cezalandırılması yolunda işlem tesis edilmiş ise de, bu alım satım için bildirimde bulunması hususunda davacıya ihtarda bulunulmadığı anlaşılmaktadır.
 
Bu durumda, Kanunda belirtilen sürelerde mal bildiriminde bulunmayan davacıya bildirimlerin verileceği merci tarafından ihtarda bulunulması ve ihtarın kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde mazeretsiz olarak bildirimde bulunulmaması halinde ceza verilebilmesi mümkün iken, belirtilen usule aykırı olarak tesis edildiği anlaşılan dava konusu işlemde hukuka uyarlık, aksi yönde verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.
 
Açıklanan nedenlerle; davacı istinaf başvurusunun kabulü ile Çanakkale İdare Mahkemesince verilen 12/12/2019 gün ve E:2019/407, K:2019/1436 sayılı kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin İPTALİNE, aşağıda dökümü gösterilen ve davacı tarafından karşılanan ilk derece dava ve istinaf yargılama gideri toplamı olan 533,93-TL ile A.A.Ü.T. uyarınca 1.700,00-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta ücretinin HMK'nun 333. maddesi uyarınca yatırana iadesine, 24/09/2020 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy