Dairesi: 1. İdari Dava Dairesi
Esas No: 2020/373
Karar No: 2020/248
Karar Tarihi: 06.05.2020



Davacı …… tarafından, kamu görevine iade edilen davacıya mali ve sosyal haklarının geriye dönük ödemesi yapılırken asgari geçim indiriminin hatalı uygulandığı belirtilerek eksik hesaplanan Gelir Vergisinden kaynaklı 5.400,22-TL kişi borcu çıkarılıp 07.01.2020 tarihli yazı ile bildirilmesi üzerine davacının bu kez vergi diliminin yanlış uygulanmak suretiyle fazladan Gelir Vergisi kesildiğinden bahisle davalı idareye yaptığı 18.02.2020 tarihli itiraz başvurusunun reddine ilişkin 21/02/2020 tarih ve E.627490 sayılı Manisa Valiliği İl Tarım ve Orman Müdürlüğü işleminin iptali ve fazladan yapılan Gelir Vergisi kesintilerinin yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istemiyle Manisa Valiliği'ne karşı açılan davada Manisa Vergi Mahkemesi tarafından verilen 25/03/2020 gün ve E:2020/822, K:2020/417 sayılı kararıyla, davanın görev yönünden reddine ve dosyanın görevli Manisa İdare Mahkemesine gönderilmesine ilişkin kararı üzerine dosyanın gönderildiği, Manisa 1. İdare Mahkemesinin 31/03/2020 gün ve E:2020/271, K:2020/266 sayılı kararı ile davanın Vergi Mahkemesinin görev alanına girdiği gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine ve görevli mahkemenin tayini için dosyanın 2577 sayılı Kanun'un 43/1-b bendi uyarınca İzmir Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği anlaşılmakla işin gereği görüşüldü;
 
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Görevsizlik ve Yetkisizlik Hallerinde Yapılacak İşlem" başlıklı 43. maddesinin (b) bendinde; Görevsizlik veya yetkisizlik sebebiyle dosyanın gönderildiği Mahkeme kendisini görevsiz veya yetkisiz gördüğü takdirde, söz konusu Mahkeme ile ilk görevsizlik veya yetkisizlik kararını veren Mahkeme aynı Bölge İdare Mahkemesinin yargı çevresinde ise uyuşmazlığın Bölge İdare Mahkemesince, aksi halde Danıştayca çözümleneceği kurala bağlanmıştır.
 
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un 6. maddesinde; "Vergi mahkemeleri; a) Genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaları, b) (a) bendindeki konularda 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasına ilişkin davaları, c) Diğer kanunlarla verilen işleri çözümler." hükmüne yer verilmiş; anılan Yasa'nın 5. maddesinin 1. fıkrasında da: "İdare mahkemeleri, vergi mahkemelerinin görevlerine giren davalarla ilk derece Danıştay'da çözümlenecek olanlar dışındaki; a) İptal davalarını, b) Tam yargı davalarını, c) Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan idarî sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davaları, d) Diğer kanunlarla verilen işleri, çözümler." hükmü yer almıştır.
 
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 61. maddesinde "Ücret, işverene tabi belirli bir iş yerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
 
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmüne yer verilmiş, 103. maddesinde Gelir Vergisine tabi gelirlerin tevkifat oranları belirlenmiş, 104. maddesinde de "Yıllık Gelir Vergisi, vergiye tabi gelirlerin yıllık toplamından 31 inci maddedeki indirimler düşüldükten sonra 103 üncü maddedeki nispetler uygulanmak suretiyle hesaplanır.
 
Ücretlerin vergilendirilmesinde aylık vergi; yıllık vergi 12'ye bölünmek, gündelik vergi aylık vergi 30' a bölünmek suretiyle hesaplanır." düzenlemesine yer verilmiştir.
 
Dava dosyasının incelenmesinden; Manisa Valiliği İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'nde mühendis olarak görev yapmakta iken, FETÖ/PDY soruşturması kapsamında görevine son verildikten sonra OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu kararı ile 15.01.2019 tarihli işlemle yeniden göreve başlatılan davacıya, kamu görevinden çıkarıldığı tarih ile iade edildiği tarih arasındaki mali ve sosyal haklarının ödendiği, akabinde davalı idarece söz konusu ödeme yapılırken hata yapıldığının anlaşıldığından bahisle, "geriye dönük toplu olarak tahakkuk ettirilen (Temmuz 2016- Aralık 2018 arası) maaşında eksik hesaplanan Gelir Vergisi ve fazla uygulanan Asgari Geçim İndirimi" nedeniyle 07.01.2020 tarih ve 56655 sayılı Borç Bildirim Belgesi düzenlenerek davacıya tebliğ edildiği, vergi kesintisinin hatalı yapıldığından bahisle davacı tarafından yapılan başvurunun 21.02.2020 tarih ve 627490 sayılı işlemle reddi üzerine bu işlemin iptali ve fazladan yapılan Gelir Vergisi kesintilerinin yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
 
2577 sayılı Kanun'un yukarıda yer verilen hükümlerine göre, idari yargıda, idare mahkemeleri genel görevli, vergi mahkemeleri ise sadece Kanun'da sayılan davalara bakabilecek özel görevli yargı mercileridir. Özel görevli idari yargı yeri olarak vergi mahkemelerinin görev alanı 2576 sayılı Kanun'un 6. maddesinde gösterilmiş olup, vergi mahkemeleri, genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi resim ve harçlar ile benzeri mali yükümlerin ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaların ve bu konularda 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun'un uygulanmasına ilişkin davaların çözümüyle görevlidir. Kanunla sınırları çizilen alan dışında kalan ve özel görevli başka idari yargı yerinin görevine girmeyen idari uyuşmazlıklara ise idare mahkemeleri bakmakla görevlidir.
 
Bakılan davada uyuşmazlığın, davacının kamu görevinden ihraç edilmesi nedeniyle, görevden uzakta kaldığı dönem için davacıya yapılan geçmişe dönük maaş ödemesinde vergi tevkifatının, yapılan ödemenin hangi ayın ya da ayların geliri olarak kabul edilerek gerçekleştirilmesi gerektiğinden kaynaklandığı görülmektedir.
 
Kamu giderlerini karşılamak amacıyla yasalara dayanılarak ilgili mükellefler hakkında kamu gücü kullanılarak tesis edilen vergileme işlemlerinde, vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyetinin esas alınacağı vergi hukukunun temel ilkelerindendir.
 
Bu durumda, uyuşmazlığa konu olayın esasını; davacıya geçmişe dönük maaş ve diğer parasal hakları ödenirken Gelir Vergisi kesintilerinin 193 sayılı Kanun'a uygun olarak yapılıp yapılmadığı hususunun oluşturduğu anlaşıldığından, ihtilafın mahiyeti ve niteliği ile yasal dayanağı bir arada ele alındığında, yukarıda yer alan mevzuat hükümleri uyarınca, uyuşmazlığın görüm ve çözümünün, idari davalarda özel görevli mahkeme sıfatını taşıyan vergi mahkemesinin görev alanına girdiği sonucuna varılmıştır.
 
Açıklanan nedenlerle; Davanın görüm ve çözümünde Manisa Vergi Mahkemesinin görevli olduğuna, Manisa Vergi Mahkemesinin 25/03/2020 gün ve E:2020/822, K:2020/417 sayılı kararının kaldırılmasına, dosyanın Manisa Vergi Mahkemesine gönderilmesine ve kararın bir örneğinin Manisa 1. İdare Mahkemesine ve taraflara Mahkemesince tebliğine, 2577 sayılı Yasa’nın 43. maddesi uyarınca, 06/05/2020 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy