Dairesi: 7. İdari Dava Dairesi
Esas No: 2019/2157
Karar No: 2020/1077
Karar Tarihi: 19.06.2020



(2547 S. K. m. 7) (Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş Çift Anadal Yan Dal ile Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik. m. 17)
 
Karar veren İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Yedinci İdare Dava Dairesi'nce, dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü:
 
İdare Mahkemesince, "açık, net ve anlaşılır olmamasına bağlı olarak uygulamada tereddüt oluşturması nedenle "Hukuki belirlilik ilkesi"ne aykırı olan ....... Üniversitesi Çift Anadal ve Yandal Programlarının Esaslarına İlişkin Yönergenin 7. maddesinin 6. bendinde hukuka uygunluk görülmemiştir.
 
....... Üniversitesi Çift Anadal ve Yandal Programlarının Esaslarına İlişkin Yönergenin 7. Maddesinin 6. Bendinin hukuka aykırılığının saptanmış olması nedeniyle bu kural dayanak alınarak tesis edilen kayıt silme işlemi de dayanaksız kalmıştır.
 
Bu durumda, davacının çift anadal programından kaydının silinmesine ilişkin 30/10/2018 tarih ve 4 nolu Fakülte Yönetim Kurulu kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.'' gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
 
Dava konusu yönergenin 7. maddesinin 6. bendinde yer alan düzenlemenin dayanağı olan Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal ile Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelikte yer alan düzenleme ile aynı yönde olduğu ve çerçeve yönetmeliğe uygun olarak uygulanmakta olduğu görülmektedir.
 
Bu durumda, dayanağı olan Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal ile Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine uygun olarak kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda düzenlendiği sonucuna ulaşılan dava konusu yönerge hükmünde hukuka aykırılık bulunmamıştır.
 
Nitekim, Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal ile Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 17. maddesinin 4. fıkrasının iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle açılan davada, Danıştay Sekizinci Dairesi'nin 11/03/2019 tarih ve E:2018/6290 sayılı kararı ile yürütmesinin durdurulması isteminin reddine karar verilmiş olup, bu karara yapılan itirazın Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 11/11/2019 tarih ve E:2019/1033 sayılı kararı ile reddine karar verildiği görülmektedir.
 
Öte yandan, davacının çiftanadalprogramındankaydınınsilinmesineilişkin30/10/2018 tarih ve4 nolu Fakülte Yönetim Kurulu kararının istinaf incelemesine gelince;
 
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun ''Yükseköğretim Kurulunun görevleri'' başlığını taşıyan 7. maddesinde,Yükseköğretim Kurulunun görevleri bentler halinde sayılmış, (e) bendinde Yükseköğretim kurumlarında eğitim - öğretim programlarının asgari ders saatlerini ve sürelerini, öğrencilerin yatay ve dikey geçişleriyle ve yükseköğretim mezunlarının bir üst düzeyde öğrenim yapmalarına ilişkin esasları Üniversitelerarası Kurulun da görüşlerini alarak tespit etmek Yükseköğretim Kurulunun görevleri arasında olduğu;aynı Kanunun 44. maddesinin (c) fıkrasındaise, yatay geçiş ve çift ana dal eğitiminin usul ve esasları ile azami öğrenim sürelerinin Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkarılan yönetmelikle belirleneceği kurala bağlanmıştır.
 
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 7. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendi ile 44. maddesinin (c) fıkrasına dayanılarak hazırlanan, 24/04/2010 tarih ve 27561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yükseköğretim Kurumlarında Önlisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal ile Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmeliğinin ''Amaç'' başlığını taşıyan 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının, önlisans ve lisans düzeyindeki öğrencilerin yükseköğretim kurumlarındaki fakülte, yüksekokul, konservatuvar veya meslek yüksekokulu bünyesinde yer alan diploma programları arasında veya diğer yükseköğretim kurumlarındaki eşdeğer diploma programlarına yatay geçiş ile çift anadal, yandal ve yükseköğretim kurumları arasında kredi aktarımında uyulması gereken usul ve esasları düzenlemek olduğu kuralı yer almıştır.Aynı Yönetmeliğin ''Tanımlar'' başlığını taşıyan 4. maddesinin(a) bendinde, çift anadal programının, başarı şartını ve diğer koşulları sağlayan öğrencilerin aynı yükseköğretim kurumunun iki diploma programından eş zamanlı olarak ders alıp, iki ayrı diploma alabilmesini sağlayan programı ifade ettiği, (f) bendinde, genel not ortalamasının, öğrencinin hazırlık sınıfı hariç, geçiş yapmak istediği döneme kadar almış olduğu tüm derslerin kredilerine göre ağırlıklandırılmış not ortalamasını ifade ettiği belirtilmiştir.
 
Yönetmeliğin 17. maddesinin 2. fıkrasında, "Başvuru anında anadal diploma programındaki genel not ortalaması en az 100 üzerinden 70 olan ve anadal diploma programının ilgili sınıfında başarı sıralaması itibari ile en üst %20’sinde bulunan öğrenciler ikinci anadal diploma programına başvurabilirler." hükmüne, aynı maddenin 4. Fıkrasındaise, "Öğrencinin çift anadal programından mezun olabilmesi için genel not ortalamasının en az 100 üzerinden 70 olması gerekir. Tüm çift anadal öğrenimi süresince öğrencinin genel not ortalaması bir defaya mahsus olmak üzere 100 üzerinden 65’e kadar düşebilir. Genel not ortalaması ikinci kez 100 üzerinden 65’in altına düşen öğrencinin ikinci anadal diploma programından kaydı silinir." hükmüne yer verilmiştir.
 
Yükseköğretim Kurumlarında Önlisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal ile Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmeliğinin17. maddesinin 4. fıkrasına benzer şekilde düzenlenen ....... Üniversitesi Çift Anadal ve Yandal Programlarının Esaslarına İlişkin Yönergenin 7.maddesinin 6. bendinde; , ''Tüm çift anadal öğrenimi süresince öğrencinin genel not ortalaması bir defaya mahsus olmak üzere 100 üzerinden 65'e kadar düşebilir. Genel not ortalaması ikinci kez 100 üzerinden 65'in altına düşen öğrencinin ikinci anadal diploma programından kaydı silinir." kuralı yer almıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden, ....... Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi İktisat bölümünde tam burslu olarak öğrenim gören ve aynı zamanda Hukuk Fakültesine, çift anadal programına 31/01/2017 tarihinde kayıt yaptıran davacının, çift anadal programı olan Hukuk Fakültesinde 2016/2017 Akademik bahar yarıyılında not ortalamasının 2,63 (68,03) olduğu ve birinci kez 100 üzerinden 65' e kadar düşme hakkı verildiği, 2017-2018 güz yarıyılında not ortalamasının 2,33 (61,03 ) olduğu ve 100 üzerinden 65'e kadar düşme hakkının altına ikinci kez indiği, davacının ikinci kez aynı sınıra indiği gerekçesiyle, ....... Üniversitesi Çift Anadal ve Yandal Programlarının Esaslarına İlişkin Yönergenin 7.maddesinin 6. bendi uyarınca, Hukuk Fakültesi Yönetim Kurulu'nun 30/10/2018 tarih ve 4 sayılı kararı ile Hukuk Fakültesinde bulunan çift anadal kaydının silinmesine karar verildiği, bu kararın ....... Üniversitesi Öğrenci İşleri Daire Başkanlığının bila tarih ve E.201812-38253 sayılı işlemiyle davacıya bildirilmesi üzerine bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
 
Olayda, davacı tarafından, ....... Üniversitesi Çift Anadal ve Yandal Programlarının Esaslarına İlişkin Yönergenin 7.maddesinin 6. bendi uyarınca çift anadal programlarında kayıt silme işlemi gerçekleştirilebilmesi için birinci anadal programı olan İktisat Fakültesindeki not ortalamasının esas alınması gerektiği; davalı idare tarafından ise, Yüksek Öğretim Kurulu görüşü doğrultusunda çift anadal programında bulunan öğrencilerin her iki anadalın birden ortalaması dikkate alınarak işlem yapıldığı ileri sürüldüğünden, çift anadal programına kayıtlı olan öğrencilerin başarı durumunun anadal (birinci anadal) ya da çift anadaldan (ikinci anadal) hangisi ya da hangilerine göre değerlendirileceği hususunun belirlenmesi gerekmektedir.
 
....... Üniversitesi Çift Anadal ve Yandal Programlarının Esaslarına İlişkin Yönergenin dayanağı olan Yükseköğretim Kurumlarında Önlisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal ile Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin çift anadal programına ilişkin maddelerinde, öğrencilerin çift anadal programına gerek kabul edilmelerinde, gerekse anılan programa devam etmeleri ile mezuniyetlerinde, öğrencilerden, belirlenen asgari başarı şartını ve diğer koşulları yerine getirmelerinin arandığı hususunda şüphe bulunmamakta olup; bu halde, iki ayrı diploma programından eş zamanlı olarak ders alınması mümkün kılınarak, öğrencilere iki ayrı diploma alınabilmesi imkanı tanınmaktadır.
 
Öğrencilerin çift anadal programına kayıt yaptırabilmeleri için öncelikle birinci anadallarında başarı şartını sağlamaları, çift anadal programından mezun olabilmeleri için de öncelikle birinci anadal diploma programından mezun olmaları gerekmektedir.
 
Yönetmelikte, söz konusu başarı kriteri için genel not ortalaması esas alınmakla birlikte, "genel not ortalaması"na dair tek bir tanım bulunduğundan; Yönetmeliğin 17. maddesinin 4. fıkrasında sözü edilen "genel not ortalaması" şartının öğrenim görülen anadallardan hangisi için arandığı, yapılacak genel değerlendirmeden ve bu ifadenin kullanıldığı yerlerden çıkarılmaktadır.
 
Buradan hareketle, Yönetmeliğin 17/4. maddesinde, çift anadal programına devam ve mezuniyet şartları düzenlendiğinden, maddede geçen genel not ortalaması ile kastedilenin de çift anadal programındaki ortalama olduğunun kabulü gerekmektedir. Söz konusu yaklaşım, Yönetmeliğin 16. maddesinin 6. fıkrasında geçen, "...İlgili çift anadal lisans programının, öğrencinin programın sonunda asgari olarak kazanması gereken bilgi, beceri ve yetkinliklere göre tanımlanmış öğrenim kazanımlarına sahip olmasını sağlayacak şekilde düzenlenmesi gerekir." hükmü ile uyumlu görülmektedir.
 
Aksi takdirde, birinci anadalda sağlanan başarının esas alınması halinde, öğrencinin ikinci anadaldaki başarısının düşük olması hususu gözardı edilecek; her iki anadaldaki not ortalamasının birlikte değerlendirilmesi halinde ise, birinci anadaldaki başarı öğrencinin çift anadaldaki başarısızlığını gidererek, çift anadal programı ile amaçlanan ve asgari olarak kazanılması gereken bilgi, beceri ve yetkinliklere engel olacaktır.
 
Bu haliyle, çift anadal programına devam eden öğrenci, aynı anadalda birinci anadal olarak eğitim gören öğrenciler karşısında, eşitlik ilkesine aykırı şekilde haksız bir avantaj sağlamış olacaktır.
 
Bu itibarla, birinci anadal ile ikinci anadaldaki başarının, uyuşmazlık özelinde ise, genel not ortalamasının birbirinden ayrı olarak değerlendirilmesi gerektiği, birinci anadaldaki başarının yalnızca çift anadal programına kayıt esnasında önem arz ettiği sonucuna varılmaktadır.
 
Bu durumda, gerek ilgili yönetmelik hükmünde, gerek davalı üniversite yönergesi hükmünde yer alan "Tüm çift anadal öğrenimi süresince öğrencinin genel not ortalaması bir defaya mahsus olmak üzere 100 üzerinden 65'e kadar düşebilir. Genel not ortalaması ikinci kez 100 üzerinden 65'in altına düşen öğrencinin ikinci anadal diploma programından kaydı silinir." kuralından öğrencinin çift (ikinci) anadal programının genel not ortalaması alınarak işlem tesis edilmesi gerektiği sonucuna varıldığından, davalı idarece her iki anadal programının ortalaması alınarak işlem tesis edilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
 
Öte yandan, yukarıda açıklandığı şekliyle davacı öğrencinin çift (ikinci) anadal programının 2016-2017 bahar ve 2017-2018 güz yarı yılı genel not ortalamaları alınarak, ....... Üniversitesi Çift Anadal ve Yandal Programlarının Esaslarına İlişkin Yönergenin 7/6.maddesinde yer alan şartların oluşup oluşmadığı belirlenerek yeniden işlem tesis edilebileceği de tabiidir.
 
Açıklanan nedenlerle:
 
-İstanbul 4. İdare Mahkemesi'nin 25/06/2019 tarih ve E:2018/2595, K:2019/1483 sayılı kararının; ....... Üniversitesi Çift Anadal ve Yandal Programlarının Esaslarına İlişkin Yönergenin 7. maddesinin 6. bendinin iptaline ilişkin kısmı yönünden davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulüne, anılan kararın bu kısmının kaldırılmasına, bu kısım yönünden davanın reddine,
 
-İstanbul 4. İdare Mahkemesi'nin 25/06/2019 tarih ve E:2018/2595, K:2019/1483 sayılı kararının; davacının çift anadal programından kaydının silinmesine ilişkin 30/10/2018 tarih ve 4 nolu Fakülte Yönetim Kurulu kararının iptaline ilişkin kısmı yönünden ise davalı idarenin istinaf başvurusununyukarıda belirtilen gerekçeyle reddine,
 
-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.700,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
 
-Aşağıda dökümü gösterilen kanun yolu aşamasına ait 45,20.-TL yargılama giderlerinin davadaki haklılık oranına göre 22,60.-TL'sinin davalı idare üzerinde bırakılmasına, kalan 22,60.-TL'sinin ise davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
 
-Artan posta avansının resen ilgilisine iadesine, bu kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içinde Danıştaya temyiz yolu açık olmak üzere 19/06/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy