Dairesi: 4. İdari Dava Dairesi
Esas No: 2020/230
Karar No: 2020/756
Karar Tarihi: 24.06.2020



(2863 S. K. m. 7, 8, 17)

İSTEMİN ÖZETİ: 16.02.2018 onanlı İstanbul İli, Şişli İlçesi, Teşvikiye Mahallesi, 405 ada, 9, 14, 102 parsellere ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı tadilatlarının iptali istemiyle açılan davada; "...Bu durumda, dava konusu edilen 16.02.2018 onay tarihli 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı değişiklikleri ile çevre imar koşullarının aşılmamış olduğu, çevre koşulları ile karşılaştırıldığında yapı yoğunluğunu düşürecek düzeylerde bir yapılaşma önerisi getirilmiş olmasının şehircilik ilkeleri ve planlama teknikleri açısından uygun olduğu, üst ölçekli planlara herhangi bir aykırılık bulunmadığı, eğitim, öğretim, araştırma ve savunmaya yönelik politikaların gerçekleştirilmesi amacıyla hareket edildiği ve bu yönüyle kamu yararı bulunduğu anlaşıldığından dava konusu plan değişikliklerinde plan hiyerarşisine, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır." gerekçesiyle davanın reddine yönelik İstanbul 7. İdare Mahkemesi'nin 29/11/2019 tarih ve E:2018/1187, K:2019/2566 Sayılı kararının; istinaf dilekçesinde belirtilen nedenlerle usul ve yasaya aykırı olduğu iddialarıyla kaldırılması istenilmektedir.
 
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI SAVUNMANIN ÖZETİ: İstinaf dilekçesinde belirtilen hususların mahkeme kararının kaldırılmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığı ve kararın usul ve hukuka uygun olduğu ileri sürülerek istinaf isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
 
E. KONUT GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş SAVUNMANIN ÖZETİ: İstinaf dilekçesinde belirtilen hususların mahkeme kararının kaldırılmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığı ve kararın usul ve hukuka uygun olduğu ileri sürülerek istinaf isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
 
Karar veren İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Dördüncü İdare Dava Dairesince, dava dosyasındaki bilgi ve belgeler incelenerek işin gereği görüşüldü:
 
KARAR: Dava, 16.02.2018 onanlı İstanbul İli, Şişli İlçesi, Teşvikiye Mahallesi, 405 ada, 9, 14, 102 parsellere ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı tadilatlarının iptali istemiyle açılmıştır.
 
2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarının Koruma Kanunu'nun "Tespit ve tescil" başlıklı 7. maddesinde "Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının ve doğal sit alanlarının tespiti, Kültür ve Turizm Bakanlığının koordinatörlüğünde ilgili ve faaliyetleri etkilenen kurum ve kuruluşların görüşü alınarak yapılır. Yapılacak tespitlerde, kültür ve tabiat varlıklarının tarih, sanat, bölge ve diğer özellikleri dikkate alınır. Devletin imkanları gözönünde tutularak, örnek durumda olan ve ait olduğu devrin özelliklerini yansıtan yeteri kadar eser, korunması gerekli kültür varlığı olarak belirlenir. Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ile ilgili yapılan tespitler koruma bölge kurulu kararı ile tescil olunur" hükmü, "Korunma alanı ile ilgili karar alma yetkisi" başlıklı 8. maddesinde "Yedinci maddeye göre tescil edilen korunması gerekli kültür ve tabiat varlıklarının korunma alanlarının tesbiti ve bu alanlar içinde inşaat ve tesisat yapılıp yapılamayacağı konusunda karar alma yetkisi Koruma Kurullarına aittir." hükmü, "Sit alanlarında geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları ile koruma amaçlı imar plânı" başlıklı 17. maddesinin (a) bendinde ise "a) Bir alanın koruma bölge kurulunca sit olarak ilanı, bu alanda her ölçekteki plân uygulamasını durdurur. Sit alanının etkileşim-geçiş sahası varsa 1/25.000 ölçekli plân kararları ve notları alanın sit statüsü dikkate alınarak yeniden gözden geçirilerek ilgili idarelerce onaylanır. Koruma amaçlı imar planı yapılıncaya kadar, koruma bölge kurulu tarafından üç ay içinde geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları belirlenir. Belediyeler, valilikler ve ilgili kurumlar söz konusu alanda üç yıl içinde koruma amaçlı imar planı hazırlatıp incelenmek ve sonuçlandırılmak üzere koruma bölge kuruluna vermek zorundadır. Üç yıllık süre içinde zorunlu nedenlerle plan yapılamadığı takdirde koruma bölge kurulunca gerekçeli olarak bu süre uzatılabilir. Uzatılan süre içerisinde geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları uygulanır. Sit alanlarına ilişkin tüm ölçeklerde yapılmış; koruma bölge kurullarının uygun görüşü alınarak yürürlüğe giren planların yargı kararları ile uygulamasının durdurulması veya iptal edilmesi halinde ilgili koruma bölge kurulunca geçiş dönemi yapılanma şartları yeniden belirlenir. Koruma bölge kurulunda görüşülen ve uygun görülen koruma plânları onaylanmak üzere ilgili idarelere gönderilir. İlgili idareler, koruma amaçlı imar planını en geç iki ay içinde görüşür ve varsa değişmesini istediği hususları koruma bölge kuruluna bildirir. Koruma bölge kurulunda bu hususlar değerlendirilir ve kurul tarafından uygun görülen haliyle planlar ilgili idarelere onaylanmak üzere gönderilir. Planlar koruma bölge kurulunun uygun gördüğü şekliyle ilgili idarelerce altmış gün içinde onaylanmak zorundadır. Bu süre içinde görüşülmeyen ya da onaylanmayan planlar kesinleşerek yürürlüğe girer. Koruma amaçlı imar planının yürürlüğe girmesiyle geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları ayrıca karar almaya gerek kalmadan ortadan kalkar." hükmü yer almaktadır.
 
Dava dosyanın incelenmesinden; üzerinde Marmara Üniversitesi yerleşkelerinin İstanbul İli, Şişli İlçesi, Teşvikiye Mahallesi, 405 ada, 9,14,102 parsellere ilişkin olarak Marmara Üniversitesi yerleşkelerinin bir araya toplanması amacıyla Milli savunma Bakanlığı, Marmara Üniversitesi ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığı arasında 11.04.2016 tarihinde protokol imzalandığı, protokol gereği dava konusu olan taşınmazların TOKİ' ye devredildiği, buna karşılık olarak Maltepe İlçesi, Küçükyalı mevkiindeki K. Evren Kışlası arazisinin Marmara Üniversitesine devredildiği, bu arazilerin bedeli karşılığında Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaç duyacağı tesisler ile üniversite yerleşkelerinin TOKİ tarafından yapılacağı,6306 Sayılı Kanun kapsamında riskli yapı kapsamına alınan yapıları barındıran alana yönelik planlama ve projelendirme çalışmaları ile eğitim, öğretim, araştırma ve savunmaya yönelik politikaların kamu finansmanının sağlanması amaçlandığı, söz konusu alana yönelik olarak yapılan ve 16.02.2018 tarihinde onaylanan İstanbul İli, Şişli İlçesi, Teşvikiye Mahallesi, 405 ada, 14, 19, 102 parsellere ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planları plan tadilatlarının İstanbul Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından 19.02.2018 tarihinde askıya çıkarıldığı ve 20.03.2018 tarihinde askıdan indirildiği, anılan plan tadilatlarının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
 
Uyuşmazlıkta, dava konusu planın esası incelenmek suretiyle "davanın reddine" karar verilmiş ise de, dava konusu planın Tarihi Sit alanında kalması nedeniyle İstanbul Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylandığının görüldüğü, ancak hasım mevkiine bu idarenin bağlı olduğu Bakanlığın alınmadığı bu itibarla İstanbul Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun bağlı bulunduğu Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın da hasım mevkiine alınarak dosya doğru hasım yönünden de tekemmülü sağlandıktan sonra yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
 
Bu durumda, eksik incelemeye dayalı istinafa konu kararda isabet bulunmamaktadır.
 
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle, istinaf talebinin kabulüne, İstanbul 7. İdare Mahkemesi'nin 29/11/2019 tarih ve E:2018/1187, K:2019/2566 Sayılı kararının KALDIRILMASINA, dava dosyasının yeniden bir karar verilmek üzere Mahkemesine iadesine, Mahkemece yapılacak yargılama sonucunda verilecek karar ile yargılama giderleri hakkında da hüküm kurulacağından bu konuda ayrıca hüküm kurulmasına yer olmadığına, 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45/6. ve 46.maddeleri uyarınca temyizi kabil olmamak üzere kesin olarak 24.06.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.(¤¤)
 


Full & Egal Universal Law Academy