İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi 2019/1394 Esas 2020/674 Karar
Karar Dilini Çevir:

Dairesi: 10. İdari Dava Dairesi
Esas No: 2019/1394
Karar No: 2020/674
Karar Tarihi: 10.06.2020



İstemin Özeti :4077 sayılı Kanun'un 25. maddesi uyarınca davacıya 166.923,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin 02/11/2012 tarih ve D-3941 sayılı işleme karşı açılan davada yargı kararıyla daha sonra yürürlüğe giren Kanun ile lehe durum oluştuğu gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmesi üzerine bu yargı kararının uygulanması amacıyla 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 77. maddesi uyarınca davacıya 28.000,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin İstanbul Valiliğinin 12.01.2018 tarihli ve 3164 sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; 21.05.2012 tarih ve 267-1 sayılı İnceleme Raporunda davacı şirketin ithal ettiği ürünlere satış sonrası hizmetler kapsamında tamir hizmetinin sunulduğu, yapılan şikayetler sonucunda bu hizmetlerin sunumunda öngörülen azami tamir süresi olan 20 işgününün aşıldığının tespit edildiği ve bu işlemlerin 28 ayrı servis istasyonunda gerçekleştiği anlaşıldığından 6502 sayılı Yasa uyarınca her bir istasyon için 1.000-TL olmak üzere toplam 28.000-TL idari para cezası verilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda İstanbul 7. İdare Mahkemesi Hakimliğince verilen 31/01/2019 tarih ve E:2018/424, K:2019/92 sayılı kararın, para cezasının sadece bu servis istasyonunda gerçekleştirildiği, iddia olunan aykırılıklar nedeniyle diğer 27 servis istasyonu için para cezası verilemeyeceği, idari para cezasının soruşturma zamanaşımına uğradığı iddialarıyla kaldırılması ve işin esası hakkında yeniden karar verilmesi davacı tarafından istenilmektedir.
 
Savunmanın Özeti: Kararın hukuka uygun olduğu, istinaf başvurusunun reddi gerektiği savunulmaktadır.
 
TÜRK MİLLETİ ADINA
 
Karar veren İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Onuncu İdari Dava Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesi uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:
 
Davalı idarenin, işlemin 25.01.2018 tarihinde tebliğ edildiği, davanın 28.02.2018 tarihinde açıldığı, 30 günlük dava açma süresinin geçtiği itirazı, dava dilekçesinin İstanbul Hukuk Mahkemeleri Ön Bürosu aracılığıyla 23.02.2018 tarihinde açıldığı anlaşıldığından, yerinde görülmemiştir.
 
Mülga 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 15.maddesinde, "İmalatçı veya ithalatçılar, sattıkları, ürettikleri veya ithal ettikleri sanayi malları için o malın Bakanlıkça tespit ve ilan edilen kullanım ömrü süresince, yeterli teknik personel ve yedek parça stoku bulundurmak suretiyle bakım ve onarım hizmetlerini sunmak zorundadırlar. İmalatçı veya ithalatçıların bulundurmaları gereken yedek parça stok miktarı Bakanlıkça belirlenir. İthalatçının herhangi bir şekilde ticari faaliyetinin sona ermesi halinde, kullanım ömrü süresince bakım ve onarım hizmetlerini, o malın yeni ithalatçısı sunmak zorundadır. Bakanlık, hangi mallar için servis istasyonları kurulmasının zorunlu olduğu ile servis istasyonlarının kuruluş ve işleyişine dair usul ve esasları Türk Standartları Enstitüsünün görüşünü alarak tespit ve ilanla görevlidir. Garanti belgesiyle satılmak zorunda olan bir sanayi malının garanti süresi sonrasında arızalanması durumunda, o malın Bakanlıkça belirlenen azami tamir süresi içerisinde onarımı zorunludur." hükmüne; 25.maddesinde ise 12, 13, 14 ve 15. maddelerde belirtilen yükümlülüklerden her birine aykırı hareket edenlere ikiyüz Türk Lirası idarî para cezası verileceği hükmüne yer verilmiştir.
 
28.11.2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un "Satış Sonrası Hizmetler" başlıklı 58.maddesinde "(1) Üretici veya ithalatçılar, ürettikleri veya ithal ettikleri mallar için Bakanlıkça belirlenen kullanım ömrü süresince, satış sonrası bakım ve onarım hizmetlerini sağlamak zorundadır. (2) Üretici veya ithalatçılar, yönetmelikle belirlenen mallar için Bakanlıkça onaylı satış sonrası hizmet yeterlilik belgesi almak zorundadır. (3) Bir malın yetkili servis istasyonlarındaki tamir süresi, yönetmelikle belirlenen azami süreyi geçemez." hükmü; aynı Kanunun Ceza Hükümleri başlıklı 77/10. maddesinde; "Bu Kanunun 58. maddesine aykırı davranan üretici ve ithalatçılar hakkında, satış sonrası hizmet yeterlilik belgesinin alınmaması durumunda yüz bin Türk Lirası; kurulmayan her bir servis istasyonu için on bin Türk Lirası; servis istasyonlarında tespit edilen eksiklik ve aykırılıklarla ilgili olarak her bir servis istasyonu için bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır." hükmü yer almıştır.
 
Dava dosyasının incelenmesinden, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı müfettişlerince davacı şirketin sözleşmelerle faydalandığı 32 servis istasyonunda inceleme yapıldığı, yapılan inceleme sonucu hazırlanan 21/05/2012 tarih 267-1 İnceleme Raporunda, 28 adet servis istasyonunda 4077 sayılı Kanun'a aykırılıklar tespit edildiği,
 
-28 adet servis istasyonu için her bir istasyondaki mevzuata aykırılıklar adeti esas alınarak, davacı şirkete 4077 sayılı Kanun uyarınca 28 ayrı idari para cezası verildiği,
 
-Bu idari para cezası işlemlerinden bir kısmına davacı tarafından dava açıldığı, açılan davalardan bir kısmının ret edildiği, bir kısmında işlemlerin iptal edildiği; bir kısım idari para cezası işlemine ise dava açılmadığı, itiraz edilmeyen idari para cezalarının ödendiği,
 
-28 adet servis istasyonu için verilen 28 ayrı idari para cezası işlemlerinden birisinin de, dava dışı Başarı Teknik Servis (Adana Şubesi) unvanlı servis istasyonunda gerçekleştirildiği ileri sürülen toplam 723 adet ihlal eylemine dayandığı,
 
- Bu servis istasyonundaki 723 adet tüketici işleminde 20 günlük azami tamir süresinin aşıldığı, yedek parça temininden kaynaklanan gecikmelerin yaşandığı, anılan gecikmelerin Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmeliğin 6. maddesi ve Sanayi Mallarına Satış Sonrası Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğin 10. maddesine aykırı olduğundan bahisle davacıya 4077 sayılı Kanun'un 25. maddesi uyarınca toplamda 166.923,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin İstanbul Valiliğince02/11/2012 tarihli ve D-3941 sayılı işlemin tesis edildiği,
 
- İstanbul Valiliğinin 02/11/2012 tarihli ve D-3941 sayılı işlemine karşı açılan davada İstanbul 6. İdare Mahkemesinin 13.02.2015 tarih ve E:2012/273, K:2015/294 sayılı kararıyla "...28/05/2014 tarihinden önce 4077 sayılı Kanunun servislerde görülen azami tamir süreleriyle ilgili hükümlerine aykırı hareket edenlere uygulanacak müeyyide, her bir sözleşme adedince 291 TL idari para cezası verilmesi iken; 6502 sayılı Kanunda anılan yükümlülüklere aykırı hareket edenlere uygulanacak müeyyide her bir sözleşme uyarınca para cezası verme şeklinde değil, her bir istasyon için 1.000 TL olarak yeniden düzenlendiği" gerekçesiyle işlemin iptaline karar verildiği, idarenin temyiz başvurusunun Danıştay Onbeşinci Dairesinin 10.12.2015 tarih ve E:2015/4652, K:2015/7277 sayılı kararıyla reddedildiği, karar düzeltme isteminin de aynı Dairenin 24.11.2016 tarih ve E:2016/4012, K:2016/5692 sayılı kararıyla reddi üzerine kararın kesinleştiği,
 
-İstanbul 6. İdare Mahkemesince verilen 13.02.2015 tarih ve E:2012/273, K:2015/294 sayılı kararın uygulanması amacıyla yeniden karar alındığı, Mahkeme kararı uyarınca 6502 sayılı Kanun'da yer verilen lehe hüküm uygulanarak, 28 adet servis istasyonu için 28.000,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin dava konusu İstanbul Valiliğinin 12.01.2018 tarihli ve 3164 sayılı işleminin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
 
Öncelikle, davacı tarafından 5326 sayılı Kabahatler Kanunu uyarınca cezanın soruşturma zamanaşımına uğradığı ileri sürülmüş olup, bu iddianın incelenmesi gerekmektedir.
 
İdari para cezalarına ilişkin genel kanun olan 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 20. maddesinde soruşturma zamanaşımına yer verilmiş olup, soruşturma zamanaşımının dolması halinde kabahatten dolayı kişi hakkında idarî para cezasına karar verilemeyeceği belirtilerek, ellibin Türk Lirasından az idarî para cezasını gerektiren kabahatlerde zamanaşımı üç yıl olarak belirlenmiştir.
 
Dava konusu idari para cezasına konu olan 723 adet tüketici işlemi incelendiğinde, tüketici işlemlerinin 2010, 2011 yıllarına ait olduğu, incelemenin (soruşturmanın) 3 yıl içinde 2012 yılında yapıldığı, yine 2012 yılında para cezasının verildiği anlaşıldığından, davacının para cezasının soruşturma zamanaşımına uğradığı iddiası yerinde görülmemiştir.
 
Davacının, para cezasının sadece Başarı Teknik Servis (Adana Şubesi) unvanlı servis istasyonunda gerçekleştirildiği iddia olunan aykırılıklar nedeniyle verilebileceği, 27 servis istasyonu için para cezası verilemeyeceği iddiası yönünden ise:
 
İdare Mahkemesince, davacının bu iddiasına kesin hüküm itirazı şeklinde değerlendirilerek, itibar edilmemiş ise de, davacının itirazı kesin hüküm itirazı niteliğinde değil, yargı kararı uyarınca idari para cezasının sadece Başarı Teknik Servis (Adana Şubesi) unvanlı servis istasyonunda gerçekleştirildiği iddia olunan aykırılıklar nedeniyle verilebileceğine ilişkindir.
 
Nitekim, dava konusu işlem incelendiğinde, İstanbul 6. İdare Mahkemesince verilen 13.02.2015 tarih ve E:2012/273, K:2015/294 sayılı kararın uygulanması amacıyla işlemin tesis edildiği, Mahkeme kararına konu idari para cezasının ise Başarı Teknik Servis (Adana Şubesi) unvanlı servis istasyonuna ilişkin olduğu, diğer 27 servis istasyonu için ayrı işlemlerin tesis edildiği, bir kısmına ayrı davaların açıldığı; yine işbu dava konusu işlemde, daha öne 28 adet servis istasyonuna ilişkin verilen para cezalarının kaldırılarak, yeniden tüm servis istasyonu için yeniden değerlendirme yapıldığı yönüyle bir kararın alınmadığı, İstanbul 6. İdare Mahkemesince verilen 13.02.2015 tarih ve E:2012/273, K:2015/294 sayılı kararıyla iptal edilen idari para cezası işlemi yönüyle yeniden bir karar alındığı anlaşılmaktadır.
 
Bu durumda, İstanbul 6. İdare Mahkemesinin 13.02.2015 tarih ve E:2012/273, K:2015/294 sayılı kararıyla iptal edilen idari para cezasının Başarı Teknik Servis (Adana Şubesi) unvanlı servis istasyonunda gerçekleştirildiği iddia olunan aykırılıklara ilişkin olduğu, Mahkeme kararı uyarınca daha sonra yürürlüğe giren 6502 sayılı Kanunun lehe hükümlerinin uygulanması gerektiği, inceleme raporu ve eklerinden Başarı Teknik Servis (Adana Şubesi) unvanlı servis istasyonunda davacının ithalatçısı olduğu cep telefonları yönüyle azami tamir sürelerini geçen tüketici işlemlerinin olduğu anlaşıldığı, bu servis istasyonu için 1.....000,00-TL idari para cezası verilmesi gerektiği, diğer 27 servis istasyonunun para cezasının hesaplanmasına dahil edilmemesi gerektiğinden; dava konusu idari para cezası işleminin 1.000,00-TL idari para cezasına ilişkin kısmında hukuka aykırılık, 27.000,00-TL idari para cezasına ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
 
Açıklanan nedenlerle, davacının istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, kısmen reddine, İstanbul 7. İdare Mahkemesi Hakimliğince verilen 31/01/2019 tarih ve E:2018/424, K:2019/92 sayılı kararın kaldırılmasına, dava konusu işlemin 27.000,00-TL idari para cezasına ilişkin kısmının İPTALİNE, 1.000,00-TL idari para cezası yönünden DAVANIN REDDİNE, aşağıda dökümü yapılan ve davacı tarafından karşılanan 467,50-TL yargılama giderinden davanın haklılık oranı gözetilerek 448,00-TL'si ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı davalar için belirlenen 2.590,00-TL avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, kalan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı davalar için belirlenen 2.590,00-TL avukatlık ücretinin de davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, posta gideri için alınan paranın kullanılmayan kısmının ilgilisine iadesine, kararın taraflara tebliği için dosyanın ait olduğu Mahkemeye gönderilmesine 10/06/2020 tarihinde kesin olarak ve oybirliğiyle karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy