Dairesi: 1. İdari Dava Dairesi
Esas No: 2020/701
Karar No: 2020/1277
Karar Tarihi: 08.10.2020



(2709 S. K. m. 124) (2803 S. K. m. 13/A) (3011 S. K. m. 1) (Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliği m. 14, 25, 26)
 
İSTEMİN ÖZETİ: Bursa Işıklar Jandarma Astsubay Meslek Yüksek Okulu'nda astsubay adayı olan davacının, eğitim sonrası yapılan yeterlilik sınavından başarısız sayılarak okulla ilişiğinin kesilmesine ilişkin 15.08.2019 tarih ve 97703210 - 050 - 3598063/Krl. İşl. Md.lüğü JSGA Başkanlığı Yönetim Kurulu kararı ile bu kararın uygulanmasına yönelik 2018-2019/13 sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddine ilişkin olarak Bursa 3. İdare Mahkemesince verilen 05/02/2020 tarih ve E:2019/983, K:2020/95 sayılı karara karşı; verilen puanların çelişkilerle dolu olduğu, atış tutanağı olmadan ve kaç atış yapıldığı tespit edilmeden atış puanının belirlendiği, kamera kaydı tutulmaksızın yapılan mülakatın kabul edilemeyeceği iddialarıyla istinaf talebinde bulunularak kararın kaldırılması istenilmektedir.
 
SAVUNMANIN ÖZETİ :İstinaf başvurusunun reddi gerektiği savunulmaktadır.
 
TÜRK MİLLETİ ADINA
 
Karar veren İstanbul Birinci İdare Dava Dairesince işin gereği görüşüldü:
 
Dava; Bursa Işıklar Jandarma Astsubay Meslek Yüksek Okulu'nda astsubay adayı olan davacının, eğitim sonrası yapılan yeterlilik sınavından başarısız sayılarak okulla ilişiğinin kesilmesine ilişkin 15.08.2019 tarih ve 97703210 - 050 - 3598063/Krl. İşl. Md.lüğü JSGA Başkanlığı Yönetim Kurulu kararı ile bu kararın uygulanmasına yönelik 2018-2019/13 sayılı işleminiptali istemiyle açılmıştır.
 
İdare Mahkemesince; "...Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliği'nin 26. maddesinde belirtilen ilkeler doğrultusunda usulüne uygun biçimde yeterlilik sınavı değerlendirme komisyonunun oluşturulduğu, Soru Hazırlama Komisyonu tarafından cevaplarıyla birlikte önceden hazırlanan sorulardan 4'ünün sınavda davacıya yöneltildiği, davacının söz konusu sorulara cevap veremediği ve verilen cevaplar dikkate alınarak, mesleki bilgi ve uygulama düzeyi, konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü, öz güveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı, liyakatı, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu hususlarında komisyon tarafından değerlendirme yapıldığı, sınav komisyonu üyeleri tarafından sırasıyla 15, 10,66, 9,66, ,8,66 olmak üzere toplamda 43,98 puan takdir edildiği ve verilen puanların ayrı ayrı olarak değerlendirme karar formuna işlendiği, söz konusu puanların aritmetik ortalaması alınarak davacının sınav puanı 43,98 olarak tespit edildiği, bu puanın gerekçesinin (açıklama) de değerlendirme karar formuna işlendiği, söz konusu gerekçe (açıklama) ile takdir edilen puanlar arasında bariz bir çelişki bulunmadığı, ayrıca atış konularından "60" ve spor konularından ise "100" puan verildiği, JSGA Senatosunun, JSGA Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliğinin 26. maddesinin 5. fıkrası gereği 21/09/2018 tarih ve 2017-2018/12 toplantı numarasıyla, yeterlilik notları yüzdelerinin; akademik konular %70, atış notu %15 ve spor notu ise %15 olarak belirlendiği, söz konusu yüzde oranları dikkate alınarak yapılan hesaplamada davacının yeterlilik sınav notunun 54,79 olarak tespit edildiği, böylece not ortalamasının 60'ın altında kalması nedeniyle davacının başarısız sayıldığı, açıklandığı şekilde mevzuata uygun yapılan yeterlilik sınavında başarısız sayılan davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı" gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
 
2803 sayılı Jandarma Teşkilat Görev ve Yetkileri Kanununun ''Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi'' başlıklı 13/A maddesinin 12. fıkrasında ''Akademi bünyesindeki tüm birimlerde öğrenim gören öğrencilerden öğrenim süresini başarıyla tamamlayanların subay ve astsubay nasbedilmeleri için Akademi tarafından yapılacak yeterlilik sınavında başarılı olması gerekmektedir. Yeterlilik sınavına ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir.'' düzenlemesine yer verilmiştir.
 
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliği'nin dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan 14.maddesinin üçüncü fıkrasının (c) bendinde, "yeterlilik sınavını geçemeyenlerin, ilişikleri Eğitim Merkezi Komutanının teklifi, Akademi Yönetim Kurulunun kararı ile kesilir ve durum Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığına bildirilir. Kıta kaynaklıların ayrıca birlik/kurumlarına bildirilir.", "Yeterlilik sınavı'' başlıklı 25. maddesinin 1. fıkrasında ''Temel kolluk eğitimini başarı ile tamamlayan öğrenciler, subay veya astsubay olarak naspedilmeden önce yeterlilik sınavına tabi tutulur. Yeterlilik sınavı sözlü veya uygulamalı olarak yapılabilir. Yeterlilik sınavının hangi alanlarda yapılacağı, sınavın uygulama yöntemi, konu kapsamları ve not ağırlıklarına Eğitim Öğretim Dönemi başında Senato tarafından karar verilir ve öğrencilere tebliğ edilir.",''Yeterlilik sınavının icrası'' başlıklı 26. maddesinde ''(1) Senatoda alınan kararlar doğrultusunda tespit edilen alanların her biri için ayrı komisyonlar oluşturulur. Komisyonların sınavla ilgili usul ve esasları Senato tarafından belirlenir. (2)Sınav komisyonu tarafından yapılacak sözlü sınavda öğrenciler; a) Mesleki bilgi ve uygulama düzeyi, b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü, c) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı, ç) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu hususları yüz tam puan üzerinden değerlendirilirler. (3) Sözlü sınavlarda, Soru Hazırlama Komisyonu tarafından hazırlanarak bastırılan sorular arasından öğrencilere soru kartı çektirilerek cevaplaması istenir. Sınav Komisyonu tarafından öğrenciye konu ile ilgili ilave sorular sorulabileceği gibi ilave uygulamalar da yaptırılabilir. (4) Sınav Komisyonu üyeleri tarafından verilen puanlar ayrı ayrı puan değerlendirme karar formuna işlenir. Komisyon üyelerinin ayrı ayrı vermiş olduğu puanların aritmetik ortalaması alınarak öğrencilerin sınav puanı tespit edilir. (5) Senato kararına göre her bir alanda yapılan yeterlilik notları yüzdeleri alınarak toplanır. Öğrencinin sınavda başarılı olabilmesi için yüz tam puan üzerinden en az altmış puan alması gerekir. Başarısız olan öğrencinin aldığı puan ve gerekçesi puan değerlendirme karar formuna işlenir. Sınav sonuçları merkezi sınav komisyonuna bildirilir ve sınav sonuçları Merkezi Sınav Komisyonu tarafından ilan edilir. (6) Sınavda başarısız olan öğrenciler; subay veya astsubay naspedilmezler, akademik program kapsamında sertifika ve Öğrenim Belgeleri verilir ve kıta kaynaklı olanlar kıtalarına gönderilir, dış kaynaktan temin edilenlerin ise ilişiği kesilir. (7) Değerlendirme karar formları Akademi Başkanlığınca ilgili mevzuat çerçevesinde muhafaza edilir.(8) Sınav komisyonu kararlarına itiraz edilemez.'' düzenlemelerine yer verilmiştir.
 
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi'nin 21/09/2018 tarih ve 2017-2018/12 sayılı toplantısında alınan Senato Kararı ile her bir alanda yeterlilik notları yüzdeleri akademik konular: %70, atış:%15, spor:%15 olarak belirlenmiştir.
 
İdari işlemlerin hukuka uygunluk denetiminin işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla yapılacağı hususu idare hukukunun ilkelerindendir. Nitekim, idari işlemlerin yargısal denetimi; işlemlerin yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden hukuka uygun olup olmadıkları, diğer bir ifadeyle, bu unsurlar yönünden iptali gerektirecek bir sakatlık taşıyıp taşımadıklarını incelemek suretiyle yapılmakta olup; belirtilen unsurların hukuka uygun olup olmadıklarının tespitinin idari işlemlerin tesis edildikleri tarih itibarıyla yapılması, idari işlemin, tesis edildiği tarih itibarıyla mevzuat hükümlerine göre hukuka uygunluğunun denetlenerek karar verilmesi gerekmektedir.
 
Dava dosyasının incelenmesinden; temel kolluk eğitimini başarıyla tamamlayan davacının, yeterlilik sınavına katıldığı, yeterlilik sınavında akademik konular notu: 43,98, spor notu: 100, atış notu:60 puan olmak üzere ortalama 54,79 puan alarak başarısız sayıldığı, puanının 60 puanın altında kalması nedeniyle başarısız sayılması üzerine, 21/03/2017 tarihli Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim Öğretim Yönetmeliği'nin 25. maddesinin birinci fıkrası ve 26. maddesinin ikinci fıkrasındaki şartları yerine getiremediği için adı geçen Yönetmeliğin 14. maddesinin üçüncü fıkrasının (c) bendi hükmü gereğince Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Başkanlığı işlemi ile öğrencilikten çıkarılarak ilişiğinin kesilmesi üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
 
Bakılan uyuşmazlıkta; UYAP kayıtlarının incelenmesinden, davacının yeterlilik sınavında başarısız olması nedeniyle öğrencilikten çıkarılarak Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin dava konusu işlemin dayanağı olan Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliği'nin 25. maddesinin 1. fıkrasındaki "... ve not ağırlıklarına eğitim öğretim dönemi başında Senato tarafından karar verilir..." ibaresinin, 26. maddesinin 5. fıkrasında yer alan "Senato kararına göre her bir alanda yapılan yeterlilik notları yüzdeleri alınarak toplanır..." cümlesinin, aynı maddenin 6. fıkrasında yer alan "Sınavda başarısız olan öğrenciler; subay veya astsubay naspedilmezler, akademik program kapsamında sertifika ve öğrenim belgeleri verilir ve kıta kaynaklı olanlar kıtalarına gönderilir, dış kaynaktan temin edilenlerin ise ilişiği kesilir." düzenlemesinin iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Danıştay 8. Dairesince verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin 28/05/2019 tarih ve E:2019/293sayılı karara karşı yapılan itiraz neticesinde, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nca verilen 14/10/2019tarih ve YD İtiraz No : 2019/919sayılı karar ile;
 
"...Anayasa'nın 'Yönetmelikler' başlıklı 124. maddesinde; Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler. Hangi yönetmeliklerin Resmî Gazete'de yayımlanacağı kanunda belirtilir.' hükmü yer almaktadır.
 
3011 sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanacak Yönetmelikler Hakkında Kanun'un 1. maddesinde ise;
 
'Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişilerinin;
 
a) İşbirliğine, yetki ve görev alanlarına ait hükümleri düzenleyen,
 
b) Kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan,
 
c) Kamuyu ilgilendiren,
 
Yönetmelikler Resmi Gazete'de yayımlanır.
 
Ancak, milli emniyet ve milli güvenlikle ilgili olan ve gizlilik derecesi taşıyan yönetmelikler yayımlanmaz.
 
(Ek fıkra: 2/7/2018-KHK-703/229 md.) Bu maddenin uygulanması bakımından hangi yönetmelik ve tebliğlerin Resmî Gazete’de yayımlanacağı ile ilgili oluşabilecek tereddütleri gidermeye Cumhurbaşkanlığı yetkilidir.' hükmüne yer verilmiştir.
 
Dava konusu Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim- Öğretim Yönetmeliği, Jandarma ve Sahil Güvenlik Fakültesi Eğitim Merkezi Komutanlığı sorumluluğunda öğrenci ve kursiyerlere verilecek eğitim ve öğretime ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlanmış ve İçişleri Bakanlığınca 21/03/2017 tarihinde onaylanmakla birlikte Resmi Gazete'de yayınlanmamıştır.
 
Anılan Yönetmeliğin dava konusu edilen 'Yeterlilik sınavı' başlıklı 25. maddesinin 1. fıkrasında, 'Temel kolluk eğitimini başarı ile tamamlayan öğrenciler, subay veya astsubay olarak naspedilmeden önce yeterlilik sınavına tabi tutulur. Yeterlilik sınavı sözlü veya uygulamalı olarak yapılabilir. Yeterlilik sınavının hangi alanlarda yapılacağı, sınavın uygulama yöntemi, konu kapsamları ve not ağırlıklarına Eğitim Öğretim Dönemi başında Senato tarafından karar verilir ve öğrencilere tebliğ edilir.'; 'Yeterlilik sınavının icrası' başlıklı 26. maddesinin 5. fıkrasında, "Senato kararına göre her bir alanda yapılan yeterlilik notları yüzdeleri alınarak toplanır. Öğrencinin sınavda başarılı olabilmesi için yüz tam puan üzerinden en az altmış puan alması gerekir. Başarısız olan öğrencinin aldığı puan ve gerekçesi puan değerlendirme karar formuna işlenir. Sınav sonuçları merkezi sınav komisyonuna bildirilir ve sınav sonuçları Merkezi Sınav Komisyonu tarafından ilan edilir.'; aynı maddenin 6. fıkrasında ise, 'Sınavda başarısız olan öğrenciler; subay veya astsubay naspedilmezler, akademik program kapsamında sertifika ve Öğrenim Belgeleri verilir ve kıta kaynaklı olanlar kıtalarına gönderilir, dış kaynaktan temin edilenlerin ise ilişiği kesilir.' yolunda düzenlemeler yapılmıştır...
 
3011 sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında Kanun'un 1. maddesinin (b) bendinde yer alan 'kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan' yönetmelik ibaresinden, kamu kurumunda görev yapan kamu personeline ilişkin genel hükümleri düzenleyen yönetmelikler anlaşılmaktadır.
 
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi bünyesinde oluşturulan Eğitim Merkezi Komutanlığı ile Akademi tarafından yapılacak protokoller çerçevesinde Eğitim Merkezi Komutanlığı dışında öğrenci ve kursiyerlere verilecek eğitim-öğretim, kayıt-kabul, öğrencilerin sınav ve değerlendirme esasları, başarı durumları, öğrenci/kursiyer izinlerine ilişkin genel hükümleri düzenleyen ve davacının, subay nasbedilmeyerek kıtasına gönderilmesine ilişkin işlemin de dayanağı olan dava konusu 'Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliği'nin, 3011 sayılı Kanun'un 1. maddesinin (b) bendikapsamında bir yönetmelik olduğu kuşkusuz olup Resmi Gazete'de yayımlanması gerekmektedir.
 
Öte yandan, Yönetmeliğin dava konusu 'Yeterlilik sınavı' başlıklı 25. maddesinin 1. fıkrasında yer alan '... ve not ağırlıklarına eğitim öğretim dönemi başında Senato tarafından karar verilir...' ibaresi ile, yeterlilik sınavı not ağırlıklarına eğitim öğretim dönemi başında Senato tarafından karar verileceği düzenlenmiş ise de; genel, objektif ve somut kriterler çerçevesinde belirlenmesi gereken bu hususun, hukuki güvenlik ve idari istikrar ilkeleri çerçevesinde önceden öngörülebilir şekilde genel düzenleyici işlem olan ve yukarıda belirtildiği üzere Resmi Gazete'de yayımlanması gereken Yönetmelik ile düzenlenmesi zorunlu olup, her yıl değiştirilmeye müsait şekilde Senato kararı ile belirleneceğinin öngörülmesinde bu yönüyle de hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
 
Bu itibarla, 3011 sayılı Kanun'un 1. maddesinin (b) bendi uyarınca Resmi Gazete'de yayımlanmayan dava konusu Yönetmelik düzenlemelerinde ve bu hükümlere dayanılarak tesis edilen davacının, subay nasbedilmeyerek kıtasına gönderilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı, uygulanması hâlinde giderilmesi güç veya imkânsız zararların doğmasına yol açacağı sonucuna ulaşılmıştır. ..." gerekçesiyle, Danıştay 8. Dairesince verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin 28/05/2019 tarih ve E:2019/293 sayılı kararın kaldırılmasına ve Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliği'nin 25. maddesinin 1. fıkrasındaki "... ve not ağırlıklarına eğitim öğretim dönemi başında Senato tarafından karar verilir..." ibaresinin, 26. maddesinin 5. fıkrasında yer alan "Senato kararına göre her bir alanda yapılan yeterlilik notları yüzdeleri alınarak toplanır..." cümlesinin, aynı maddenin 6. fıkrasında yer alan "Sınavda başarısız olan öğrenciler; subay veya astsubay naspedilmezler, akademik program kapsamında sertifika ve öğrenim belgeleri verilir ve kıta kaynaklı olanlar kıtalarına gönderilir, dış kaynaktan temin edilenlerin ise ilişiği kesilir." düzenlemesinin yürütülmesinin durdurulmasına, karar verildiği görülmüştür.
 
Diğer taraftan; Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Komutanlığı Eğitim-Öğretim Yönetmeliği'nin dava konusu işlemden çok sonra, yargı kararı nedeniyle, 30/04/2020 tarih ve 31114 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmıştır.
 
Bu durumda; davacının öğrencilikten çıkarılarak eğitim merkezi ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin de dayanağı olan "Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliği"nin, 3011 sayılı Kanun'un 1. maddesinin (b) bendi kapsamında bir yönetmelik olduğu ve bu nedenle Resmi Gazete'de yayımlanmasının gerektiği, öncelikle dava konusu işleme dayanak Yönetmelik hükümlerinin bir kısmının yürütmesinin Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun söz konusu kararıyla durdurulduğu ve anılan Yönetmeliğin Resmi Gazete'de yayımlanması gerektiğinin Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 14/10/2019 tarih ve YD İtiraz No:2019/919 sayılı kararı ile saptanmış olması karşısında, bahse konu Yönetmelik hükümlerine dayanılarak tesis edilen davacının öğrencilikten çıkarılarak ilişiğinin kesilmesine ilişkin dava konusu işlemde bu yönden hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
 
Öte yandan; söz konusu kararımız davacının yeterlilik sınavından başarılı olduğu anlamına gelmemekle, yürürlükte olan yasal düzenlemeler uyarınca usulüne uygun olarak yeniden yapılacak yeterlilik sınavında tespit edilecek duruma göre davacı hakkında anılan sınavda başarılı olup olmadığına yönelik olarak davalı idarece bu yolda yeni bir değerlendirme yapılacağı tabidir.
 
Açıklanan nedenlerle; davacının istinaf başvurusunun kabulüne, Bursa 3. İdare Mahkemesi'nin 05/02/2020 tarih ve E:2019/983, K:2020/95 sayılı kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü yapılan 533,00-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.700,00.-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, başvuru sırasında tahsil edilen tebligat avansından artan kısmın ilgilisine iadesine, kararın taraflara tebliğine, kararın tebliğ tarihinden itibaren otuz gün (30) içerisinde Danıştay nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere 08/10/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy