T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9.HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
ESAS NO: 2021/574
KARAR NO: 2023/630
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 23/12/2020
NUMARASI: 2015/809 Esas - 2020/861 Karar
DAVA: Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
KARAR TARİHİ: 30/03/2023
Yukarıda yazılı İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ...'a ait ... plakalı motorsikletin, müvekkili şirket nezdinde 13.07.2009 ile 13.07.2010 tarihleri arasında ZMSS Poliçesi ile sigortalı olduğunu, 28.03.2010 tarihinde ...'a ait ... plaka sayılı aracın, dava dışı sürücü ... sevk ve idaresinde seyir halinde iken, müvekkili şirkete sigortalı ... plaka sayılı motorsiklete çarpması sonucu yaralamalı ve maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiğini, müvekkili şirket sigortalısının kazada %30 kusurlu olmasına rağmen, hasar tazminatının tamamı olan 133.643,67 TL'yi Van ... İcra Müdürlüğünün ... sayılı dosyasına ödemek durumunda kaldığını ve ödemeyi 28.05.2014 tarihinde yaptığını belirterek fazlaya ilişkin tüm dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla, davalıların kusuru oranında toplam 93.550,57 TL tazminatın, ödeme tarihi olan 28.05.2014 tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; 28/03/2010 tarihinde ... plakalı aracın davacı sigorta şirketi tarafından sigortalı bulunan ... plakalı motosiklete çarpması neticesinde meydana gelen kaza neticesinde yolcu konumundaki ...'ün yaralandığını, Van 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/72 esas sayılı ilamı neticesinde Van ... İcra Müd. ... esas sayılı dosyasına davacı sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin müvekkili şirketten talep edildiğini ancak müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığından müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, yeniden kusur ve maluliyet raporu alınması gerektiğini, dava konusu kazada hatır taşıması indiriminin yapılması gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetli; müvekkilinin Van 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/72 esas sayılı dosyasının tarafı olmadığını, görevli mahkemenin de Antalya Mahkemeleri olduğunu, kazanın meydana gelmesinde ...'ün kusurunun bulunduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, "Davanın kısmen kabulü ile 73.291,12 TL tazminatın 28/05/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine" karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili, davalı ... vekili, davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; mahkemenin gerekçeli kararının hüküm kısmında, davanın 73.291,12 TL üzerinden kabülüne karar vermiş olup feriler dahil edilmediğini, Van 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde 2013/72 Esas sayılı dosya ile açmış olduğu dava neticesinde verilen 2014/4 Karar sayılı kararının Van ... İcra Müdürlüğünün ... sayılı icra dosyası ile takibe konulduğundan, icra dosyasına müvekkil şirket tarafından asıl alacak, faiz, yargılama gideri ve vekalet ücretinin toplamı sonucunda toplam 133.643,67 TL ödeme yaparak sorumluluğunu yerine getirdiğini, davalıların icra dosyasına asıl alacak ve ferileriyle birlikte müvekkili şirket tarafından ödenen 133.643,67 TL üzerinden söz konusu kazada kusuruna denk gelen (%70) 93.550,57 TL'den sorumlu olacağını, mahkeme tarafından sadece asıl alacak yönünden hüküm kurulması ve faiz, yargılama gideri, vekalet ücretlerinin dikkate alınmaksızın hüküm kurulmasının hatalı olduğunu belirterek istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Davalı ... vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; bu kaza neticesi ... tarafından davacı Şirket' e karşı Van 3. Asliye Hukuk Mahkemesi' nde 2013/72 Esas sayılı dosyası kapsamında tazminat davası açıldığını, bu davanın ne kazazede davacı ne de davalı (işbu davanın davacısı) sigorta şirketi tarafından müvekkillerine ihbar edilmediğini, davanın kabulüne ve 65.462,52 TL tutarlı tazminatın sigorta şirketince kazazedeye ödenmesine karar verildiğini, Sigorta şirketinin bu karara karşı temyiz yoluna başvurduğunu, ancak tehir-i icra prosedürünü uygulamadığını, kazazede davacının, Van ... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyası kapsamında icra takibine geçtiğini, sigorta şirketinin konumu itibariyle banka teminat mektubu vermek suretiyle icra takibini temyiz kararına değin durdurma imkanı var iken her nedense buna lüzum duymaksızın dosyanın temyizde olmasına karşın yerel mahkeme kararında belirtilen tazminat ve yargılama giderlerini ödediğini, yapılan temyiz incelemesi neticesi, Yerel Mahkemece hatır taşıması hususu göz önünde bulundurulmadığından bozma kararı verildiğini ve dosyanın yerel mahkemeye geri gönderildiğini, bu noktadan sonra kazazede davacının davasını takip etmediğini, sigorta şirketi de davayı takip etmediğinden dosyanın açılmamış sayılmasına karar verildiğini, davacı şirketin müvekkiline rücu hakkının olmadığını, ödemenin yapıldığı tarihte sigortaya yazılı başvuru şartı dahi olmadığını, sigortaya doğrudan açılan davanın açılmamış sayılması halinde ortada hiçbir şekilde talep olmadığını, açılmamış sayılan bir davanın rücu hakkının da olmadığını, davacı ... Sigortanın, ...'e ödemiş olduğu meblağı sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca ...'ten tahsil etmesi gerektiğini belirterek istinaf talep etmiştir. Davalı ... vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; gerekçeli kararda belirtildiği üzere bozma nedeni olan hatır taşıması dışında kalan hususların kesinleştiği değerlendirmesinin hatalı olduğunu, kabul anlamına gelmemek üzere hatır taşıması hususunun değerlendirilmediğini, davadan önce müvekkili kuruma başvuru bulunmadığını, faiz talep edilemeyeceğini, kusur raporu alınmadan hüküm kurulduğunu, kusur oranlarının Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi tarafından düzenlenecek rapor ile tespit edilmesi gerektiğini, müvekkili kurumun sorumluluğunun kusuru oranı ile sınırlı olduğunu, sağlık bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kurumlardan usulüne uygun ve kaza tarihinde geçerlik yönetmelik hükümlerine göre rapor alınması gerektiğini, aktüer hesabı yapılmadan hüküm verilmiş olmasının hatalı olduğunu, Yargıtay tarafından yapılan inceleme sonucunda hatır taşıması nedeniyle rücuya konu ödemenin dayanağı kararın bozulduğunu, işbu istinaf dilekçesine konu ilamda hatır taşıması indirimi yapılmadığını, davacı motosiklette hatır için taşındığından hesaplanan tazminattan hatır taşıması indirimi yapılması gerektiğini, müvekkili kuruma dava açılmadan önce temerrüde düşmemiş olup faiz başlangıç tarihinin hatalı olarak tespit edildiğini belirterek istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Dava, yaralamalı trafik kazası nedeniyle sigorta şirketi tarafından ödenen maddi tazminat bedelinin karşı aracın maliki ve ...ndan rücuen tahsili istemine ilişkin olup istinaf açısından uyuşmazlık konusu HMK'nın 355. maddesine göre kamu düzeni ve istinaf nedenleri ile sınırlı olmak üzere İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul, yasa ve dosya içeriğine uygun olup olmadığıdır. Dosya kapsamından, 28/03/2010 tarihinde sürücü ...'un idaresindeki ... plakalı araçla ...Yolu Caddesi üzerinden ... bulvarı yönüne seyir halindeyken sola dönüş yapmak istediği esnada arkasından ... bulvarı yönünde gitmekte olan ... plakalı araç sürücüsü ...'ın kendi aracının ön tarafından diğer aracın arkasına çarpması sonucu maddi hasarlı ve yaralamalı trafik kazasının meydana geldiği, ...'ün ...' ın sevk ve idaresindeki araçta yolcu olarak bulunduğu ve yaralandığı anlaşılmıştır. Dava dışı yaralı ...'ün Van 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/72 Esas sayılı dosyası ile yolcu olarak bulunduğu motosikletin zmms poliçesini düzenleyen sigorta şirketi olan ... Sigorta A.Ş.'ye ve ... plakalı aracın sigorta şirketi ... Sigorta A.Ş.'ye tazminat davası açtığı, Mahkemece davacının %14.3 oranında malul kaldığı, ... plakalı araç sürücüsünün %70 oranında, ... araç sürücüsünün %30 oranında kusurlu bulunduğu gözetilerek yapılan %100 kusur üzerinden yapılan hesaplama ile belirlenen 93.517,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine dair karar verilmiştir. Bu karar davalı ... Sigorta A.Ş. tarafından temyiz edilmiş ancak Van ... İcra Müdürlüğünün... sayılı icra dosyası ile takibe konulduğundan davacı sigorta şirketi tarafından karar henüz Yargıtay incelemesindeyken ödeme yapılmış, temyiz incelemesini yapan Yargıtay 17. Hukuk Dairesince hatır indirimi gerekip gerekmediğinin tartışılmamış olması ve ... Sigortanın olay tarihinde geçerli bir poliçesinin bulunmaması nedeni ile bozulmuş, sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir. Mahkemece bozma ilamından sonra yapılan duruşmada davacı vekilinin mazeretsiz olarak duruşmayı takip etmemesi, davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin kendileri yönünden davayı takip edeceğini bildirmesi üzerine davaya ... A.Ş yönünden devam edilip diğer davalı yönünden dosyanın işlemden kaldırılmasına ve davalı ... Sigorta A.Ş yönünden davanın husumet nedeni ile reddine karar verilmiştir. Kararın temyiz edilmeden kesinleştiği anlaşılmıştır. Eldeki davada, davacı sigorta şirketi Van 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/72 Esas ve 2014/4 Karar sayılı ilamına dayanılarak başlatılan icra takibi üzerine takip dosyasına ödemiş olduğu 133.643,67 TL'den davalıların kusuruna isabet ettiği iddia olunan 93.550,57 TL'nin tahsilinin talep etmektedir. Somut olayda, davacı, takibe konu ilam kesinleşmeden ödeme yapmış ise de sonuç olarak sigortalı aracın ZMMS olduğundan ve zarar gören 3. kişiye dava açılmasa dahi başvurusu üzerine sigortalısının kusuru oranında ve limit ile sınırlı olarak tazminat ödemekle sorumlu olduğundan, ödemenin dayandığı ilamın Yargıtay kararı ile bozulmasından sonra yeniden yapılan yargılamada davanın açılmamış sayılmasına kararı verilmesi davacının tazminat sorumluluğunu sona erdirmeyeceğinden aksi yöndeki davalı istinaf talepleri yerinde değildir. Ancak ilamın bozulması ile artık diğer müteselsil borçlulardan ilamdan doğan vekalet ücreti ve yargılama giderlerini talep edemeyeceğinden bu yöne değinen davacı istinaf itirazı yerinde görülmemiştir. Ne var ki Van 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/72 Esas sayılı dosyasında görülen tazminat davası diğer müteselsil borçlular olan eldeki davada ki davalılara ihbar edilmediğinden ve davalılar da cevap dilekçelerinde bu dosyada alınan kusur ve maluliyet raporlarını kabul etmedikleri gibi hatır indirimi de yapılmasını gerektiğini savunduğundan İlk Derece Mahkemesince Van 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/72 Esas sayılı dosyasında alınan kusur ve maluliyet raporu ile yetinilerek karar verilmiş olması eksik incelemeye dayalı olmuştur. O halde ilk Derece Mahkemesince yapılması gereken, davacı ancak gerçek zarar miktarı için diğer müteselsil borçlulara kusurları oranında rücu edebileceğinden Van 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/72 Esas sayılı dosyasının aslının getirtilmesi, dava dışı ... hakkında ATK'dan ya da bir Üniversite Hastanesinin Adli Tıp Anabilim Dalı bölümünden oluşturulacak aralarında adli tıp uzmanı da bulunan uzman doktor heyetinden, kaza tarihi itibari ile yürürlükte bulunan yönetmelik hükümlerine uygun olarak var olduğu ileri sürülen yaralanmaya bağlı kalıcı işgöremezlik durum ve oranının ne olduğu ve tespit edilecek maluliyetin kaza ile illiyeti bulunup bulunmadığı konularında denetime elverir nitelikte maluliyet raporu alınması, kazanın meydana gelmesinde kusur oranlarının belirlenmesi için kusur raporu alınması, tespit edilecek maluliyet oranına göre davacının ödemesine dayanak olan Van 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/72 Esas sayılı dosyasındaki aktüerya rapor tarihi itibariyle dava dışı ... talep edebileceği tazminat tutarının (ihtimalli olarak hatır indirimi uygulanarak ve hatır indirimsiz) ve bu tutardan (davacının asıl tazminata ilişkin ödemesi de nazara alınarak) davalıların kusur oranına göre sorumlu olacağı miktarın hesaplanması için aktüer bilirkişiden ek rapor alınması, hatır indirimi yapılıp yapılmayacağının tartışılması ve sonucuna göre usuli kazanılmış haklar da gözetilerek karar verilmesi olmalıdır. Bu nedenlerle; davacı vekilinin istinaf talebinin reddine, davalı ... vekili, davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile HMK'nın 353/1-a/6. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın yukarıda belirtilen şekilde işlem yapılmak üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :1- Davacı vekilinin istinaf talebinin reddine, davalı ... vekili, davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun kısmen KABULÜ ile yukarıda esas ve karar numarası belirtilen İlk Derece Mahkemesi kararının HMK'nın 353/1-a/6. maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, 2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 3-İstinaf karar harcının istek halinde İlk Derece Mahkemesince yatırana iadesine, 4-Duruşma yapılmadığından, vekalet ücreti hükmedilmesine yer olmadığına, 5-İstinaf yargılama giderinin İlk Derece Mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına, 6-İstinaf aşaması için yatırılan gider avansından artan kısmın yatıran tarafa iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK'nın 353/1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.30/03/2023

Full & Egal Universal Law Academy