İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 40. Hukuk Dairesi 2020/1998 Esas 2023/576 Karar
Karar Dilini Çevir:

Dairesi: İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 40. Hukuk Dairesi
Esas No: 2020/1998
Karar No: 2023/576
Karar Tarihi: 04.04.2023

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
40. HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Dosya No: 2020/1998
Karar No: 2023/576
İncelenen Kararın
Mahkemesi: İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi
Tarihi: 10/12/2019
Numarası: 2016/1236 (E) 2019/830 (K)
Davanın Konusu: Maddi ve Manevi Tazminat
Karar Tarihi: 04/04/2023
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 03/06/2015 tarihinde, davalı ... Plastik şirketi adına kayıtlı, davalı ... Sigorta AŞ'nin ZMS sigortacısı olduğu, davalı ...'nun sevk ve idaresindeki... plakalı aracıyla geri manevra yaptığı sırada meydana gelen trafik kazasında müvekkillerinin yakını (çocuğu/kardeşi/torunu) ...'ın vefat ettiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik davacı anne ... için 5.000 TL, davacı baba ... için 5.000 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 5.000 TL cenaze ve defin gideri olmak üzere toplam 15.000 TL maddi, davacı anne ve baba için ayrı ayrı 50.000 TL, davacı kardeşler ..., ..., ... ve ... için ayrı ayrı 20.000 TL, davacı babaanne ..., dede... ve nine ... için ayrı ayrı 10.000 TL olmak üzere toplam 210.000 TL manevi tazminatın davalı sigorta şirketi yönünden dava tarihinden, diğer davalılar için olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsilini talep etmiştir. Davacılar vekili 22/11/2019 tarihli ıslah dilekçesi ile destekten yoksun kalma tazminatını davacı baba ... için 77.253,68 TL'ye, anne ... için 79.851,98 TL'ye artırarak, cenaze ve defin gideri olarak 1.650 TL olmak üzere toplam 158.755,66 TL maddi tazminatın bütün davalılardan müşterek ve müteselsilen haksız fiilin vuku bulduğu 03/06/2015 tarihinden itibaren faiziyle birlikte tahsilini, dava dilekçesinde talep edilen toplam 210.000 TL manevi tazminatın 03/06/2015 tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte (zorunlu trafik sigorta şirketi haricindeki) davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir. Davalı .... İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin olayın meydana gelmesinde kusurlu olmadığını, aracın bakımlarının tam ve eksiksiz yapıldığını, kazaya sebep olabilecek herhangi bir eksikliği bulunmadığını, davacının müterafik kusurlu olduğunu, talep edilen tazminat miktarlarının fahiş olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir. Davalı ... Sigorta AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; ... plakalı aracın müvekkil şirket nezdinde ZMSS poliçesi ile teminat altına alındığını, davacıların destek zararının ispatlanması gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir. Davalı ... mirasçısı ... kendi adına asaleten çocuğu ... adına velayeten cevap dilekçesinde özetle; muris eşinin kazada kusurlu olmadığını, talep edilen manevi tazminatın fahiş olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince; "1)Maddi tazminat istemi olan destekten yoksun kalma tazminatı yönünden açılan davanın kabulüne, Davacı ... açısından 79.851,98 TL, ... açısından 77.253,68-TL, toplamda 157.105,66 TL destekten yoksun kalma tazminatının; davalılar ... Ltd. Şti, ..., ..., kendi adına asaleten ve ... adına velayeten ... yönünden kaza tarihi olan 03/06/2015 tarihinden itibaren, diğer davalı ... Sigorta AŞ yönünden 29/02/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, 2)Manevi tazminat yönünden açılan davanın kısmen kabulüne, Davacı ... yararına 25.000,00 TL, Davacı ... yararına 25.000 TL, davacılar ..., ..., ..., ... yararına ayrı ayrı 5.000.00'er TL, davacılar ..., ... ve... yararına ayrı ayrı 2.000,00'er TL olmak üzere toplamda 76.000.00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 03/06/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Ltd. Şti, ..., ..., kendi adına asaleten ve ... adına velayeten ...'ndan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazlaya ilişkin istemine reddine, 3)Cenaze defin gideri yönünden talebin kısmen kabulü ile, Davacı ... açısından 825,00 TL, ... açısından 825,00TL olmak üzere toplam 1.650,00 TL'nin davalılar ... Ltd. Şti, ..., ..., kendi adına asaleten ve ... adına velayeten ... yönünden kaza tarihi olan 03/06/2015 tarihinden itibaren, diğer davalı ... Sigorta AŞ yönünden 29/02/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline,fazlaya ilişkin istemine reddine" karar verilmiştir. Karara karşı davacılar vekili, kusur bilirkişi raporuna itirazlarının mahkemece dikkate alınmadığını, kazanın oluşumunda araç sürücüsü ...'nun kısmi değil, tam kusurlu olduğunu, kaza tarihinde henüz 12 yaşında bir çocuk olan müteveffanın kendini korumadığı ve bu nedenle kusurlu sayılması gerektiği şeklindeki değerlendirmenin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, buna karşılık kamyonet sürücüsünün, yaşı küçük çocukları kendi işinde çalıştırdığı halde, onları özel olarak koruyup kollaması gerekirken, ani ve bilinçsiz bir manevrayla geri geri gelirken müteveffayı ezdiğini, kapalı kasa kamyonet vasfında olan aracın geri manevrası esnasında bir gözcünün bulundurulmamasının tam kusur hali olduğunu, bilirkişi raporunda bu yönler gözetilmeden kusur değerlendirilmesi yapıldığını, müteveffanın kaza tarihinde bile davalı sürücünün maiyetinde çalışıp gelir elde ettiğini, mevzuat gereği 15 yaşından küçüklerin çalıştırılmasına imkan olmadığı nazara alınarak desteğin en azından 15 yaşından itibaren (15-18 yaş arası) gelirinin hesaplamada dikkate alınması gerektiğini, bir çocuğun 18 yaşına dek hiçbir gelirinin olmayacağı varsayımının doğru olmadığını, gerçek varken varsayıma değer verilemeyeceğini, müteveffanın yetiştirilmesi için ileriye dönük harcanacağı tahmin edilen masrafların tazminat tutarından indirilmesinin haksız ve kabul edilemez bir durum olduğunu, hükmedilen manevi tazminat miktarlarının düşük olduğunu belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davalı ... Sigorta AŞ vekili, hükme esas alınan bilirkişi raporunda kusur durumu hatalı olup gerçeği yansıtmadığını, dolayısıyla hesap raporunun da hatalı olduğunu, kusur hususunda Adli Tıp Kurumundan rapor alınması gerektiğini belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur. Karara karşı davalı ... İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekili katılma yoluyla vermiş olduğu istinaf dilekçesinde, kusur değerlendirmesinin hatalı yapıldığını, kusur incelemesinin Adli Tıp 3. İhtisas Dairesi tarafından yapılması gerektiğini, Gaziosmanpaşa 1. Asliye Ceza Mahkemesinde yapılan yargılamada henüz yeterli delil toplanmadan sanık (davalı sürücü) ...'nun vefat ettiğini, bu dosyada toplanan delil ve kusur raporu esas alınarak hüküm kurulmuş olmasının hatalı olduğunu, hükmedilen manevi tazminatın yüksek olduğunu, müvekkili şirket tasfiye halinde olduğundan ödeme gücü bulunmadığını belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur. HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda: Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı, cenaze ve defin gideri ile manevi tazminat istemine ilişkindir. 1-Kusura yönelik istinaf itirazlarının incelenmesi; Mahkemece hükme esas alınan 08/03/2019 tarihli bilirkişi kurulu raporunda; olayda davalı sürücü ...'nun yönetimindeki kamyoneti ile karayolu üzerinde geriye doğru manevraya başlamadan önce aracının genişliğini ve uzunluğunu, aracının arkasını aynaları yardımıyla tam olarak göremediğini dikkate alarak mutlaka bir gözcü bulundurması ve geri manevrasını bu gözcünün talimatları doğrultusunda yapması gerekirken bu kurala uymadığından davalı sürücü ...'nun olayda % 75 oranında asli kusurlu, davacıların murisi ... ise kaza tarihinde 12 yaşında olup geri manevra yapan bir araçtan uzak durması gerektiğini bilebilecek yaşta olduğu, dolayısıyla yol üzerinde geri geri gelen bir kamyonetin manevra alanından uzak durması, kendisini sakınması gerekirken dikkatsiz davranması olayın meydana gelişinde % 25 oranında tali seviyede etkili olduğu belirtilmiştir. Aynı trafik kazası nedeniyle ceza yargılamasının yapıldığı Gaziosmanpaşa 1. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 2015/1152 Esas 2017/93 K. sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporunda, sanık sürücü ...'nun geri manevra hareketine geçtiği aracın teknik yapısını dikkate alarak geri manevra hareketine geçerken gözcü bulundurması ve gözcünün talimatlarına göre geri manevra yapması gerekirken bu kurallara uymadığı, gözcü bulundurmadan hatalı ve tehlike tevlit eder tarzda geri manevra hareketine geçerek kaplama içinde bulunan müteveffa yayaya önlemsiz çarpmış, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranmış olmakla asli kusurlu olduğu, ölen yaya ...'ın geri manevra hareketine geçen sanık idaresindeki kamyonetin sadmesine maruz kalarak kendi can güvenliğini tehlikeye düşürdüğü, müteveffa ...'ın davranış faktörlerinin sonuç üzerine tali derecede etkili olduğu tespit edilmiş, yargılama devam ederken sanığın ölümü nedeniyle kamu davasının düşürülmesine karar verilmiştir. Mahkemece hükme esas alınan kusur raporu ile ceza mahkemesinde alınan kusur raporunun birbiriyle uyumlu, dosya kapsamına ve oluşa uygun olması nedeniyle trafik kazasının meydana gelmesinde davalı sürücünün % 75 oranında kusurlu kabul edilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır. 2-Davacılar vekilinin aktüer raporuna yönelik istinaf itirazlarının incelenmesi; Mahkemece hükme esas alınan hesap raporunda, desteğin yargısal uygulamalara uygun olarak 18 yaşından itibaren gelir elde etmeye başlayacağı varsayılarak destek zararı yönünden hesap yapılmasında isabetsizlik bulunmadığından davacılar vekilinin bu yöne ilişkin itirazı yerinde görülmemiştir. Yerleşik Yargıtay uygulamasına göre, 18 yaşına kadar yetiştirme gideri indirimi anne ve baba çalışıyorsa anne ve babadan ayrı ayrı % 5, anne çalışmıyorsa sadece babadan % 5 oranında yetiştirme gideri düşülmesi gerekmektedir. Somut olayda, destek ... vefat tarihinde 12 yaşında olup gelir elde etmeye başlayacağı 18 yaşına kadar ailesi tarafından bakım ve eğitimi için yetiştirme gideri yapılacağı, dosya kapsamından babanın çalıştığı, davacı annenin ise düzenli bir işi ve gelirinin olmadığı, ev hanımı olduğu anlaşılmakla davacı baba için hesaplanan destek tazminatından %5 oranında yetiştirme gideri düşülmesi isabetli ise de davacı anne için hesaplanan destek tazminatından yetiştirme gideri indirimi yapılması doğru olmamıştır. Ancak davacılar vekili ıslah dilekçesi ile davacı anne ... için destekten yoksun kalma tazminatı talebini bilirkişi raporu doğrultusunda 79.851,98 TL ile sınırladığından ve mahkemece talepten fazlasına hükmedilemeyeceğinden karar bu yönüyle düzeltilmemiştir. 3-Manevi tazminat miktarına yönelik istinaf itirazlarının incelenmesi; Tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına, kazanın oluş şekline, kusur durumuna, paranın alım gücüne ve olayın meydana geldiği tarihe göre davacılar lehine hükmolunan manevi tazminat miktarının az olduğu, talep gibi davacı anne ... ve baba ... için ayrı ayrı 50.000 TL, davacı kardeşler ..., ..., ... ve ... için ayrı ayrı 20.000 TL, davacı babaanne ..., anneanne ... ve dede ... için ayrı ayrı 10.000 TL manevi tazminatın dosya kapsamına ve hakkaniyete uygun olacağı sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle; davalı ... Sigorta AŞ vekilinin ve davalı ... İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun ayrı ayrı esastan reddine, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının HMK’nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmek üzere kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; A-Davalı ... Sigorta AŞ vekilinin ve davalı ... İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b/1. maddesi uyarınca ayrı ayrı esastan reddine, B-Davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının HMK’nın 353/1-b/2. maddesi uyarınca düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmek üzere kaldırılmasına, Buna göre; 1-Maddi tazminat istemi olan destekten yoksun kalma tazminatı yönünden açılan davanın kabulüne,Davacı ... için 79.851,98 TL, ... için 77.253,68 TL, toplamda 157.105,66 TL destekten yoksun kalma tazminatının; davalılar ... Ltd. Şti, ..., ...ile kendi adına asaleten ve ... adına velayeten ... yönünden kaza tarihi olan 03/06/2015 tarihinden itibaren, diğer davalı ... Sigorta AŞ yönünden 29/02/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak adı geçen davacılara verilmesine, 2-Davacıların manevi tazminat davasının kabulü ile davacı ... için 50.000 TL, davacı ... için 50.000 TL, davacılar ..., ..., ..., ... için ayrı ayrı 20.000 TL, davacılar ..., ... ve ... için ayrı ayrı 10.000 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 03/06/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Ltd. Şti, ...., ... ile kendi adına asaleten ... adına velayeten ...'ndan müştereken ve müteselsilen alınarak adı geçen davacılara verilmesine, 3-Cenaze defin gideri yönünden talebin kabulü ile davacı ... açısından 825 TL, ... açısından 825 TL olmak üzere toplam 1.650 TL'nin davalılar ... Ltd. Şti, ..., ... ile kendi adına asaleten ... adına velayeten ... yönünden kaza tarihi olan 03/06/2015 tarihinden itibaren, diğer davalı ... Sigorta AŞ yönünden 29/02/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak adı geçen davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemine reddine, 4-Maddi tazminat davası bakımından Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 10.844,59 TL nispi karar ve ilam harcından, peşin alınan karar ve ilam harcından maddi tazminat miktarına denk gelen 51,23 TL ile 503,10 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 554,33 TL harcın mahsubu ile bakiye 10.290,26‬ TL karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına, 5-Manevi tazminat davası bakımından Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 14.345,1‬0 TL karar ve ilam harcından, peşin yatırılan karar ve ilam harcından manevi tazminat miktarına denk gelen 717,26 TL harcın mahsubu ile bakiye 13.627,84‬‬ TL karar ve ilam harcının davalılar ... Ltd. Şti, ..., ... ile kendi adına asaleten ... adına velayeten ...'ndan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına, 6-Davacılar tarafından dava açılırken yatırılan 768,49 TL peşin harç, 503,10 TL ıslah harcı, 29,20 TL başvurma harcı ve 4,30 TL vekalet harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, (Davalı ... Sigorta Şirketinin 587,83 TL'den sorumlu tutulmasına)7-Davacılar tarafından sarfedilen 2.700 TL bilirkişi ücreti ve 1.057,30 TL tebliğ ve müzekkere masrafı olmak üzere toplam 3.757,30 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,8-İlk derece mahkemesince maddi tazminat davalarında, kabul edilen dava değeri itibarıyla davacılar ... ve ... lehine ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmeyip bu yöndeki uygulamaya karşı davacılar tarafından istinaf başvurusunda bulunulmamış olması nedeniyle ilk derece mahkemesinin bu konudaki hükmü tekrar edilerek kabul edilen maddi tazminat yönünden ilk derece mahkemesinin karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca belirlenen 15.450,45 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak adı geçen davalılara verilmesine, 9-Manevi tazminat davası yönünden Dairemiz karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği, davacı ... lehine 9.200 TL, davacı ... lehine 9.200 TL, davacı ... lehine 9.200 TL, davacı ... lehine 9.200 TL, davacı ... lehine 9.200 TL, davacı ... lehine 9.200 TL, davacı ... lehine 9.200 TL, davacı ... lehine 9.200 TL ve davacı ... lehine 9.200 TL maktu vekalet ücretinin davalılar ... Ltd. Şti, ..., ... ile kendi adına asaleten ... adına velayeten ...'ndan müştereken ve müteselsilen alınarak adı geçen davacılara verilmesine, 10-Kullanılmayarak artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
B-İSTİNAF İNCELEMESİ BAKIMINDAN; 1-Davacılar vekili tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar ve ilam harcının, istem halinde ilk derece mahkemesi tarafından yatıran tarafa iadesine,2-Harçlar Kanunu uyarınca ilk derece mahkemesince hükmedilen maddi tazminat üzerinden alınması gereken 10.844,59 TL karar ve ilam harcından davalı ... İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından yatırılan 1.299,00 TL ile Sigorta şirketi tarafından yatırılan yatırılan2.711,00 TL harç olmak üzere toplam 4.010‬,00 TL harcın mahsubu ile 6.834,59‬ TL karar ve ilam harcının davalı ... İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. ile davalı ... Sigorta AŞ'nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,3-Harçlar Kanunu uyarınca ilk derece mahkemesince hükmedilen manevi tazminat üzerinden alınması gereken 5.191,56 TL harcın, davalı ... İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.'nden tahsili ile hazineye gelir kaydına,4-İstinaf kanun yolu aşamasında davacılar tarafından sarf edilen 148,60 TL istinaf kanun yolu başvuru harcı ile 174,50 TL posta gideri olmak üzere toplam 323,10 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, 5-Davalı ... Sigorta AŞ'nin istinaf aşamasında sarfettiği yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, 6-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekâlet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına, 7-İstinaf için yatırılan gider avansından artan kısmın yatıran taraflara iadesine, Dair dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu, HMK'nin 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.04/04/2023

Full & Egal Universal Law Academy