T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2023/536 Esas
KARAR NO: 2023/758 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/01/2023
NUMARASI: 2022/843 E.,
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 04/05/2023
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili tedbir talepli dava dilekçesinde; dava konusu ... Kazasker/İstanbul Şubesine ait 30/10/2022 keşide tarihli, 160.000 TL bedelli çekin de bulunduğu bir kısım çek yapraklarının kaybolmak suretiyle müvekkilinin elinden rızası hilafına çıktığını, çekin davalı tarafça işleme konulmuşsa da imzanın müvekkiline ait olmadığını, müvekkilinin haciz tehdidiyle karşı karşıya olduğunu beyanla, ... seri numaralı 30/10/2022 keşide tarihli 160.000 TL bedelli çekten ötürü müvekkilinin davalıya borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmesini ve İİK 72/2 maddesi gereğince çekin icra takibine konu edilmemesi yönünden tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
TEDBİR KARARI; İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 17/11/2022 tarihli 2022/843 E. sayılı ara kararıyla; "...1-Davacı vekilinin tedbir talebinin kabulü ile; %15 oranında nakit yatırılması veya bu miktarda süresiz koşulsuz kesin banka teminat mektubunun güvence olarak sunulması halinde ... Kazasker/İstanbul Şubesine ait, ... seri numaralı, 30/10/2022 keşide tarihli, 160.000,00 TL bedelli çek yönünden İİK 72/2 maddesi uyarınca alacaklıya ödenmemesi için iş bu dava sonuna kadar İHTİYATİ TEDBİR KONULMASINA, güvence koşulu yerine getirildiğinde ilgili bankaya müzekkere yazılmasına, -HMK 393/1 maddesi uyarınca ihtiyati tedbir kararının, ihtiyati tedbir talep eden tarafa tebliğinden tarihten itibaren 1 hafta içinde uygulanmaması halinde kendiliğinden kalkmış sayılacağının hatırlatılmasına, (ara kararın tebliği ile birlikte ihtarat yapılmış sayılmasına)" karar verilmiştir.
TALEP; Davacı vekili dilekçesinde; davalı tarafın menfi tespit davasından sonra 04/11/2022 tarihinde dava konusu çekle ilgili Balıkesir ...İcra Dairesi'nin ... Esas sayılı dosyasıyla kambiyo senetlerine özgü icra takibi başlattığını, davanın icra takibinden önce açılan bir menfi tespit davası olduğunu, İİK 72/2 maddesinde ; 'İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir." hükmü yer aldığını, 17/11/2022 tarihli tedbir talebinin kabulüne ilişkin ara kararın düzeltilerek teminat yatırılması koşuluyla İİK 72/2 kapsamında icra takibinin durdurulmasına karar verilmesini ve teminat yatırmaları halinde de icra takibinin durdurulması için Balıkesir ...İcra Dairesi'nin ... Esas sayılı dosyasına müzekkere yazılmasını talep etmiştir.
TEDBİR KARARI; İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 28/11/2022 tarihli 2022/843 E. sayılı ara kararıyla; "İhtiyati tedbir talebinin KABULÜ ile - ... Kazasker/İstanbul Şubesi 30.10.2022 tarihli ... seri no’lu 160.000 TL bedelli çek yönünden yalnızca taraflar ... ve ... BANKASI A.Ş arasında hüküm ifade etmek ve iyi niyetli 3.kişilerin haklarını etkilememek üzere; -Balıkesir ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı takip dosyasının iş bu dava tarihi olan 31/10/2022 tarihinden sonra açılmış olması halinde İİK 'nın 72/2 maddesi uyarınca TAKİBİN DURDURULMASINA, -Davalı tarafça ihtiyati haciz kararı alınması halinde, ihtiyati haciz işlemlerinin durdurulmasına, -Davalı tarafça çeklerin tahsili için ibraz edilmesi halinde, muhatap banka tarafından davalıya ödenmemesine, -Davacıdan % 15 oranında (24.000,00-TL) nakdi yada kesin ve süresiz teminat mektubu alınmasına" karar verilmiştir. Davalı vekili 19/12/2022 tarihli dilekçesiyle, tedbir kararlarına itiraz etmiştir.
TEDBİRE İTİRAZIN REDDİ; İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 19/01/2023 tarihli (4) nolu duruşma ara kararıyla; "Kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda; Mahkememizce verilen 17/11/2022 tarihli ihtiyati tedbire yönelik itirazın reddine" karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU; Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; kıymetli evrak hukukunun en basit ve temel özelliğinin mücerretlik ilkesi olup, temel borç ilişkisinden kaynaklanan defi ve itirazların bu ilişkinin tarafı olmayan üçüncü kişilere karşı ileri sürülmesinin mümkün olmadığını. -Somut olayda müvekkili bankanın, çeki ... Tic. A.ş.'den temlik cirosu ile devralan iyiniyetli hamil olup, temel borç ilişkisi ile ilgili hiçbir iddianın müvekkiline karşı ileri sürülmesinin hukuken mümkün olmadığını, temel borç ilişkisindeki iddiaların müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini. -Çek üzerinde çıplak gözle yapılan incelemede çekin unsurlarının tam olduğunun anlaşıldığını. -... firmasının piyasaya ciddi miktar ve tutarda temlik cirosu ile müşteri çekleri sürdüğünü, müvekkiline tevdi edilen 15 adet çekin 9 tanesinin ödenmediğini, bu firma ile hareket eden çek keşidecilerinin çeklerin rızaları dışında çıktığını ileri sürerek çok düşük tutarlar beyan ederek çek iptali davaları açtıklarını ve ödeme yasağı kararı aldırdıklarını, daha sonra davaların reddine karar verildiğini, davacının da çekin rızası dışında çıktığını beyanla imzaya itiraz etmekle yetindiğini, herhangi bir suç duyurusunda bulunmadığını, tedbir kararının kaldırılması gerektiğini beyanla, mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesine cevabında; davanın icra takibinden önce açılan menfi tespit davası olup İİK 'nın 72/2 maddesi uyarınca % 15 teminat mukabilinde takibin durdurulmasına ilişkin kararda hukuka aykırılık bulunmadığını, dava dilekçesi ekinde sundukları imza beyannamesi ve vekaletnamede yer alan imza örneklerinden de görüleceği üzere çıplak gözle bakıldığında dahi dava konusu çekteki imzanın müvekkiline ait olmadığının anlaşıldığını, icra ve haciz tehdidi altında olan müvekkili hakkında verilen ihtiyati tedbir kararının yerinde olup, müvekkilinin HMK 390/3 maddesi gereğince yaklaşık haklılığını ispat ettiğini beyanla, istinaf taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE; İmza inkarına dayalı menfi tespit davasında, ilk derece mahkemesince 17/11/2022 tarihli ara kararla çekin alacaklıya ödenmemesi, 28/11/2022 tarihli ara kararla, %15 teminat (24.000,00TL) karşılığında icra takibinin 31/10/2022 tarihinden sonra açılmış olması halinde İİK 72/2 maddesi gereğince takibin durdurulmasına karar verildiği, davalı tarafça 13/12/2022 tarihinde teminatı yatırdığı anlaşılmıştır. Davalı vekilinin ihtiyati tedbir kararlarına itiraz ettiği, ilk derece mahkemesince 19/01/2023 tarihli (4) nolu duruşma ara kararıyla, tedbire itirazın reddine karar verildiği, ancak gerekçeli karar yazılmadığı anlaşılmıştır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 297/1-c maddesinde, hükmün, iki tarafın iddia ve savunmalarının özetlerini, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususları, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan delilleri, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesini, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepleri de kapsaması gerektiği öngörülmüştür. Yine Anayasa’nın 141/3. madde hükmü de tüm mahkeme kararlarının gerekçeli olmasını emretmektedir. Kararlarda bulunması gereken gerekçeler sayesinde taraflar, hükmün hangi maddi ve hukuki sebebe dayandırıldığını anlayabilecekleri gibi, karar aleyhine kanun yoluna başvurulduğunda da İstinaf ve Yargıtay incelemesi sırasında ancak bu gerekçe sayesinde kararın usul ve yasaya uygun olup olmadığı saptanabilecektir. ( aynı nitelikteki Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 20.12.2013 tarih 2013/21-1791 esas 2013/1676 karar sayılı ilamı, Yargıtay 23.Hukuk Dairesinin 2013/889 esas 2013/962 karar sayılı ilamı ve Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 2013/7414 esas 2013/11546 karar sayılı ilamı ) İstinaf başvurusuna konu ihtiyati tedbir kararına itirazın reddi kararı gerekçeli karar şeklinde yazılmadığından istinaf incelemesi mümkün bulunmadığından, gerekçeli karar yazılması ve ara kararın taraflara tebliği için dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine geri çevrilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile: Dosyanın usulüne uygun gerekçeli karar yazılarak, taraflara tebliği için mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 6100 Sayılı HMK'nın 352/1 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonunda oy birliği ile kesin olarak karar verildi.04/05/2023

Full & Egal Universal Law Academy