T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/128
KARAR NO: 2023/671
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 09/11/2022
NUMARASI: 2022/504 E. - 2022/1080 K.
DAVANIN KONUSU: Şirketin İhyası
Taraflar arasındaki şirketin ihyası davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı, davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; dava dışı ... Ltd. Şti.'nin iflas nedeniyle sicilden terkin edildiğini, ancak bu şirket ve müvekkili arasında Büyükçekmece 6.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/481 Esas ve Bakırköy 4. İcra Hukuk Mahkemesinin 2016/873 Esas sayılı dava dosyalarının derdest olduğunu, bu dosyalarda tebligat yapılamadığını, bu dava dosyalarının devamını sağlamak ve taraf teşkilini sağlamak üzere bu dava dosyaları yönünden şirketin ihyasında davacının hukuki yararı bulunduğunu ileri sürerek, ... Ticaret Ltd. Şti.'nin ihyasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı ... vekili, savunmasında özetle; şirketin yetkilisi olan ...nin vefat ettiğini, tek mirasçısının müvekkili ... olduğunu, açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; ".. Dava konusu şirkete ait sicil kaydının celp ve tetkikinde; Bakırköy 3. ATM'nin 2010/6-193 EK sayılı ilamıyla iflasın kapatılması kararı kapsamında sicilden terkin edildiği, şirketin yetkilisi olan ...'nin vefat ettiği, dosyaya sunulan veraset ilamına göre dahili davalı ...'nin tek mirasçı olduğu anlaşılmıştır. Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava konusu şirketin iflas etmiş olması nedeniyle sicilden terkin edildiği, şirket aleyhine Büyükçekmece 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/481 Esas, Bakırköy 4. İcra Hukuk Mahkemesinin 2016/873 Esas sayılı dosyalarının halen derdest olduğu, taraf teşkili açısından sicilden terkin edilen şirketin ihyasını istemekte davacı tarafın hukuki menfaati bulunduğu ve bu nedenlerle açılan davanın kabulüne karar vermek gerektiği kanaat ve sonucuna varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur. ... " gerekçesiyle, davanın kabulüne, dava konusu İstanbul Ticaret Sicil Memurluğunun ... sicil numarasında kayıtlı Tasfiye Halinde ... Ticaret Ltd. Şti.'nin Büyükçekmece 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/481 Esas, Bakırköy 4. İcra Hukuk Mahkemesinin 2016/873 Esas sayılı dosyaları ve bu dosyalarla bağlantılı dosyalara münhasır olmak üzere TTK'nın 547.maddesi gereğince ihyasına, tasfiye memuru olarak ... T.C. Numaralı ...'nin görevlendirilmesine, şirket yetkilisinin mirasçısı olduğu dikkate alınarak ücret takdirine yer olmadığına, ihya kararının TTK 547.maddesi gereğince Ticaret Sicil Müdürlüğü nezdinde tescil ve ilanına karar verilmiştir. Bu karara karşı, davalı ... vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı ... vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; usul ve yasaya aykırı ilk derece mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, huzurdaki dava konusu kapsamında ihyası istenen ... Ticaret Ltd. Şti. nin Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2007/225 Esas ve 2008/219 Karar sayılı kararı ile iflasına karar verildiğini, Bakırköy 3. ATM'nin 2010/6-193 E.,K.sayılı ilamıyla iflasın kapatılması kararı kapsamında sicilden terkin edildiğini, TTK'nın Geçici 7.maddesinin 15.cümlesinde şirketin ihyası için öngörülen 5 yıllık hak düşürücü süre dolduğundan davanın reddi gerekirken kabulünün usul ve yasaya aykırı olduğunu, bu nedenlerle, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, TTK'nın 547. maddesi gereğince, şirketin ihyası talebine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda şirketin ihyasına karar verilmiş; bu karara karşı, davalı ... vekilince, yasal süresi içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Davacı tarafça, Tasfiye Halinde ... Tic. Ltd. Şti.'nin aleyhine Büyükçekmece 6.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/481 Esas sayılı dosyası ile alacak talebiyle dava açıldığı, yine söz konusu şirket aleyhine Bakırköy 4.İcra Hukuk Mahkemesinin 2016/873 Esas sayılı dosyası ile Bakırköy ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı takibin iptali talepli dava açıldığı, söz konusu davalarda karar verildiği, ancak bu dava dosyalarında tebligatların yapılamadığı, şirketin de sicilden terkin edildiği ileri sürülerek, adı geçen şirketin ihyası talep edilmiş, mahkemece şirketin söz konusu dosyalarla sınırlı olarak ihyasına karar verilmiştir. HMK'nın 118 ve devamı maddelerinde davanın açılmasına ilişkin esaslar düzenlenmiş, 121. maddesi uyarınca, bir davanın açılması sırasında, davacının elinde bulunan belgelerin asıllarıyla birlikte dilekçeye eklenerek verileceği başka yerden getirtilecek belgeler için ise açıklama yapılacağı, 122. maddesinde, dava dilekçesinin mahkeme tarafından davalıya tebliğ edileceği ve davalının iki hafta içinde davaya cevap verebileceğinin tebliğ zarfında gösterileceği hüküm altına alınmıştır. HMK'nın 127. maddesinde ise cevap süresinin dava dilekçesinin tebliğinden itibaren iki hafta olduğu belirtilerek, dava dilekçesinin tebliğine hukuki sonuç bağlanmıştır. Somut olayda dava dilekçesinin davalı İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğüne karar verildikten sonra istinaf konusu gerekçeli karar ile birlikte tebliğ edildiği görülmektedir. Anayasa'nın 36. maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsuru olan hukuki dinlenilme hakkı, adil yargılanma hakkı içinde teminat altına alınmıştır. Bu hakka, tarafın hâkime meramını anlatma hakkı ya da iddia ve savunma hakkı da denilmektedir. Ancak, hukuki dinlenilme hakkı, bu ifadeleri de kapsayan daha geniş bir anlama sahiptir. Bu hak çerçevesinde, tarafların gerek yargı organlarınca gerekse karşı tarafça yapılan işlemler konusunda bilgilendirilmeleri zorunludur. Kişinin kendisinden habersiz yargılama yapılarak karar verilmesi, kural olarak mümkün değildir. Bu kapsamda hukuki dinlenilme hakkı, bilgilenme/bilgilendirme, açıklama yapma, yargı organlarınca dikkate alınma ve kararların gerekçeli olması gibi hususları içermektedir. Karar verildikten sonra gerekçeli karar ile dava dilekçesinin tebliğ edilmiş olması da yukarıda sayılan bu sakıncaları ortadan kaldırmayacaktır. Bu durumda, HMK'nın 122.maddesi gereğince, dava dilekçesi ve ekindeki belgeler usulüne uygun şekilde tebliğ edilerek yargılama usulüne göre gerekli işlemler yapılmadan davalı İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünün yokluğunda yargılama yapılarak karar verilmesi hukuki dinlenilme hakkının ve bu kapsamda adil yargılama hakkının ihlali niteliğinde olduğundan mahkemece, dava dilekçesi tebliğ edilmeden inceleme yapılıp karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur. Öte yandan, TTK'nın ek tasfiye başlıklı 547. maddesi ile ticaret sicilinden tasfiye sürecine girerek tasfiye sonunda sicilden terkin edilen şirketlerin tasfiye işlemlerinde eksiklik olması halinde sicilden terkin edilen şirketin tekrar sicile kaydedilmesinin mümkün olduğu hükme bağlanmıştır. Bir diğer deyişle, ancak sicilden terkin edilen şirketin ihyasının istenebileceği ve ihyasına karar verilebileceği düzenlenmiştir. Somut olayda, İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünün 01.06.2022 tarihli cevabi yazısına göre ... sicil nosunda kayıtlı Tasfiye Halinde ... Tic. Ltd. Şti.'nin kaydının aktif olduğu, şirketin son tescilinin 10.08.2021 tarihinde şirketin ihyası şekilinde yaptırıldığı, şirketin iflasın kapatılması kararının 17.02.2015 tarihinde tescil edildiğinin bildirildiği görülmektedir. İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünün yazı cevabı ve tüm dosya kapsamına göre; ihyası istenen Tasfiye Halinde ... Tic. Ltd. Şti.'nin iflasına karar verildiği ve tasfiye sürecine girdiği, tasfiye sürecinin devam ettiği, daha sonra iflasın kapanmasına karar verildiği, ancak TST 51.maddesi gereği şirketin ticaret sicilden terkin edilmediği, halen ticaret sicilde kayıtlı olduğu ve tasfiye sürecinde olduğu, bu hali ile sicilden terkin edilmiş olmadığından şirketin hukuken tüzel kişiliğini koruduğu, TTK'nın 534 maddesi ve İİK iflas hükümleri çerçevesinde işlemlerin sürdürüldüğü anlaşılmaktadır. Bu bilgilere göre mahkemece bu hususta ve davacının böyle bir durumda bu davayı açmakta hukuki yararı olup olmadığı konusunda inceleme ve değerlendirme yapılmadan karar verilmesi de usul ve yasaya aykırı olmuştur. Diğer yandan, yukarıda da belirtildiği üzere ihyası istenen şirket hakkında iflas kararı karar verilmiş olup, tasfiye sürecine girdiği, tasfiye sürecinin devam ettiği, daha sonra iflasın kapanmasına karar verildiği anlaşılan şirketin tasfiye işlemlerinin de iflas idaresi tarafından yapılacağı izahtan varestedir. Ancak mahkemece, ihyası istenen Tasfiye Halinde ... Tic. Ltd. Şti.'nin iflas idaresinin de davaya dahil edilerek ve taraf teşkili sağlanarak (zira TTK'nın 547.maddesi uyarınca ihyanın talep edilmesi halinde davanın yasal hasım Ticaret Sicil Müdürlüğü ile birlikte ihyası istenen şirketin son tasfiye memur ya da memurlarına, somut olayda iflas idaresine yöneltilmesi gereklidir.) sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken bu husus nazara alınmadan karar verilmesi de doğru olmamıştır. Açıklanan bu nedenlerle, dosya üzerinden yapılan incelemede, eksik incelemeyle karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı görüldüğünden HMK'nın 353/1.a.6 maddesi uyarınca, esasa ilişkin istinaf sebepleri incelenmeksizin ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle: 1-HMK'nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca, esasa ilişkin istinaf sebepleri incelenmeksizin ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına, 2-Yukarıdaki açıklamalar ışığında davanın yeniden görülmesi için dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-Davalı ... vekili tarafından yatırılan istinaf peşin karar harcının, talep halinde, ilk derece mahkemesince iadesine, 4-Davalı ... vekili tarafından yapılan kanun yolu giderlerinin, ilk derece mahkemesince, esas hükümle birlikte yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine dair; HMK'nın 353/1.a maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 13.04.2023
KANUN YOLU:HMK'nın 353/1.a maddesi uyarınca karar kesindir.

Full & Egal Universal Law Academy