T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/878 Esas
KARAR NO: 2023/806 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2022/357D.iş - 2022/367 Karar
TARİHİ: 20/12/2022
DAVA: İhtiyati Hacze itiraz
KARAR TARİHİ: 11/05/2023
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: İhtiyati haciz talep eden vekili talep dilekçesi ile; ... Bankası Eskişehir İki ... Cad. Şubesine ait 30/10/2022 keşide tarihli, ... seri nolu, 154.679,64 TL bedelli çek aslına istinaden 154.679,64 TL alacak yönünden ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi'nin 14/11/2022 tarih ve 2022/357 D.İş - 2022/367 Karar sayılı kararı ile; "Talebin Kısmen Kabulüne; 1-Alacağın rehinle temin edilmemiş olması ve mevcut kanıtlara göre istem kanuna uygun görülmüş olmakla, çek bedelinin karşılıksız çıkan toplam 145.399,23 TL alacak yönünden alacağın % 15 'ine tekabül eden 21.809,88 TL teminat karşılığında İİK'nin 257/1 maddesi gereğince borçluların menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarından borca yetecek miktarın, İcra İflas Kanunun koyduğu sınırlar içinde İHTİYATEN HACZİNE, 2-)İhtiyati haciz isteyen alacaklı tarafından talebe konu alacak bedelinin % 15'i oranında 21.809,88TL nakdi teminat veya muteber bir bankanın aynı miktarda kesin ve süresiz teminat mektubu ibraz edildiğinde kararın, İstanbul ... İcra müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyasından tahsilde tekerrür etmemek üzere İNFAZINA" karar verilmiş ve verilen karara karşı ... Ticaret Anonim Şirketi vekili ve ... ve ... Ticaret Anonim Şirketi vekili tarafından itiraz kanun yoluna başvurulmuştur. İhtiyati haciz kararına itiraz eden ... Ticaret Anonim Şirketi vekili itiraz dilekçesi ile; müvekkilinin takibe konu ... Bankası Eskişehir ... Cad. Şubesi, ... seri numaralı, 30.10.2022 keşide tarihli ve 154.679,64-TL bedelli çekin hiçbir zaman hamili olmadığını, kendi iradesi ile ciro silsilesi içinde yer almadığını, çek takibine karşı İstanbul 5. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2022/999 E. sayılı dosyasında yapılan itiraz üzerine 16.11.2022 tarihli karar ile takibin durdurulduğunu, müvekkili adına ciro edilen kaşe ve imzanın şirket yetkilisine ait olmadığını, ayrıca hacze yetki yönünde de itiraz ettiklerini beyanla müvekkili hakkında verilen ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. İhtiyati haciz kararına itiraz eden ... ve ... Anonim Şirketi vekili itiraz dilekçesi ile; takibe konu çekin müvekkili şirket yetkilisi tarafından Eskişehir-... Kargo Teksan Şubesi'ne, Çayırova/Kocaeli'ne gönderilmesi için teslim edildiğini, 15/09/2022 tarihinde Çayırova/Kocaeli'ndeki ... kargo’nun kargo dağıtımı yaptığı esnada hırsızlık olayı nedeniyle çekin içinde bulunduğu paketin çalındığını, aras kargo şube yöneticisi ...'nın Çayırova Polis Merkezi Amirliği’ne giderek şikayetçi olduğunu, Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi'nde 2022/833 E. numarası ile çek hakkında 19/09/2022 tarihinde zayi nedeniyle iptal davası açıldığını, ödeme yasağının alındığını, müvekkili şirketin adresi ve çekin keşide yerinin Eskişehir olduğunu, İstanbul ... İcra Müdürlüğü’nün ... Esas no.lu icra dosyası üzerinden kesinleştirme işlemleri yapıldığını, İİK madde 261 gereğince yetki yönünden itiraz ettiklerini beyanla ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi'nin 20/12/2022 tarih ve 2022/357 D.İş - 2022/367 sayılı ek kararında; "...Somut olaya tatbiki gereken İİK'nın 265. maddesi; "Borçlu kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı; huzuriyle yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi halde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edebilir. (Ek fıkra: 17/07/2003 - 4949 S.K./63. md.) Menfaati ihlal edilen üçüncü kişiler de ihtiyati haczi öğrendiği tarihten itibaren yedi gün içinde ihtiyati haczin dayandığı sebeplere veya teminata itiraz edebilir..." şeklinde düzenlenmiş olup, mahkememizce yapılan mürafaa ve tüm dosya kapsamında edinilen vicdani kanaat sonucunda; ihtiyati haciz talebine konu çeke dayalı olarak mahkememizce ihtiyati haciz kararı verildiği, çekten kaynaklanan borcun ve ihtiyati haciz isteyen alacaklının yerleşim yeri adresinin yargı yetkimiz çevresinde bulunan Kağıthane/ İstanbul olduğu anlaşılmakla müterrizlerin yetki itirazının TBK 89. Maddesi gereği reddine karar verilmiştir. Diğer itirazların ise İİK 265. Maddesinde sayılan sınırlı sebeplerden olmadığı, esasa ilişkin yapılacak yargılamada ele alınabileceği tespit edildiğinden reddine karar vermek gerekmiştir. Açıklanan nedenlerle itiraz eden borçluların yetki itirazlarının TBK'nun 89. Mad. gereğince diğer itirazlarının da İİK 265 Vd gereği belirtilen sınırlı itiraz sebeplerinden olmadığı ve yargılamayı gerektirdiği anlaşılmakla, itiraz eden vekillerinin itirazlarının REDDİNE dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir. "gerekçesi ile İtiraz eden ... ve ... A.Ş. ve A... Ticaret A.Ş. vekillerinin itirazlarının reddine karar verilmiş ve karara karşı ihtiyati hacze itiraz eden ... ve ... Anonim Şirketi vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: ... ve ... Anonim Şirketi vekili istinaf dilekçesi ile; ihtiyati hacze konu olan çekte hem müvekkili şirketin adresi, hem de çekin keşide yerinin Eskişehir olduğunu, buna rağmen ihtiyati haciz kararının İstanbul ... İcra Müdürlüğü’nün ... E. no.lu icra dosyası üzerinden kesinleştirme işlemleri yapıldığını, icra takibinin Eskişehir İcra dairesinde yapılması gerektiğini, HGK’nın 15.01.2014 tarih ve 2013/12-476 Esas-2014/5 Karar sayılı kararı doğrultusunda içtihat değişikliğine gidilerek İİK'nın 261. maddesinin ihtiyati haciz kararının infaz edilmesi gereken yeri belirlediği, icra takibi yönünden icra dairesinin yetkisinin anılan maddede belirlenmediği, yetki konusunda İİK’nın 50. maddesi atfı ile HMK’nın genel yetki kurallarının uygulanması gerektiği yönündeki görüşün benimsendiğini, ihtiyati haciz kararına karşı itiraz dilekçesinde de belirttikleri üzere ihtiyati haciz kararının dayanağını oluşturan çekin, müvekkili şirket yetkilisi tarafından Eskişehir-... Kargo Teksan şubesine, Çayırova/Kocaeli'ne gönderilmesi için teslim edildiğini, 15/09/2022 tarihinde Çayırova/Kocaeli’ndeki ... Kargo’nun kargo dağıtımı yaptığı esnada hırsızlık olayı yaşandığını ve bu yaşanan hırsızlık olayında talep konusu çekin de içinde olduğu kargo paketinin çalındığını, yaşanan hırsızlık olayı neticesinde ... Kargo Şube Yöneticisi ...'nın Çayırova Polis Merkezi Amirliği’ne giderek şikayetçi olduğunu, şikayetçi ifade tutanağının dilekçe ekinde yer aldığını, ayrıca şikayetin dışında, taraflarınca 19/09/2022 tarihinde çek ile ilgili zayi nedeniyle iptal davası açıldığını, bu yargılamanın Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi'nde 2022/833 E. numarası ile devam ettiğini, açtıkları çek iptali davasında çek ile ilgili ihtiyati tedbir talep edildiğini, bu talep doğrultusunda Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi'nin çek ile ilgili ödeme yasağı koyduğunu, Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi'nde görülen dava gereği zaten davalı tarafa bu çekle ilgili olarak herhangi bir ödeme yapılmayacağından bahisle işbu ihtiyati haciz kararının da kaldırılması gerektiğini, çekin müvekkili şirket yetkilisi tarafından ciro edilip kargoya verildiğini, kargoda yaşanan hırsızlık olayından sonra da takibe konulan çekte yeni bir ciro silsilesi oluşturulduğunu, oluşan bu yeni ciro silsilesinde şirketlere ait kaşenin ve imzaların da sahte olduğunun ortada olduğunu, sahte kaşe ve imza kullanılmak suretiyle müvekkili şirketin kötü niyetli olarak borçlandırıldığının açık ve net olduğunu, bu hususları Yerel mahkemeye beyan etmelerine rağmen, itirazların reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olup kaldırılması gerektiğini beyanla yerel mahkemece verilen itirazın reddine dair kararın istinaf incelemesi ile ortadan kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK'nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Talep; çeke dayalı ihtiyati haciz istemine ilişkin olup, mahkemece ihtiyati haciz talebinin kabulüne karar verilmiş, karara karşı ileri sürülen itirazlar yukarıda açıklanan gerekçeler ile reddedilmiş, ek karara karşı, itiraz eden ... ve ... Ticaret Anonim Şirketi vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İİK'nın 257/1. fıkrası uyarınca; rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir.İİK'nın 258. maddesi uyarınca; ihtiyati haciz talep eden alacaklı alacağı ve icabında haciz sebepleri hakkında mahkemeye kanaat getirecek deliller göstermeğe mecburdur. Burada aranan ölçü yaklaşık ispat ölçüdür. İİK'nın 265. maddesi hükmü gereğince, borçlu kendisi dinlenilmeden verilen ihtiyati haciz kararına yönelik haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata, huzuru ile yapılan hacizlerde haczin uygulandığı, aksi halde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde itiraz edebilir. Bu durumda mahkeme, gösterilen itiraz sebepleri ile bağlı inceleme yaparak itirazı kabul veya reddeder. İİK’nın 258. maddesi uyarınca alacak davası açılmadan önce talep edilen ihtiyati hacze, İİK'nın 50. maddesine göre yetkili mahkeme tarafından karar verilir. İİK'nın 50. maddesi ise HMK'nın yetkiye ilişkin hükümlerine atıf yapmıştır. Bu durumda, çekten kaynaklanan borcun alacaklısı borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yeri veya ödeme yerinde ihtiyati haciz talebinde bulunabilir. Ancak, muhatap bankaya ibraz edilen ve karşılıksız kalan çeke dayalı borç, bu şekilde aranması tüketildikten sonra götürülecek borç niteliği kazanacağından ihtiyati haciz talebinde HMK'nın 10. maddesi gereğince ifa yeri olarak 6098 sayılı TBK'nın 89. maddesinde belirtilen alacaklının yerleşim yeri mahkemesi de yetkili mahkeme haline gelir. Somut dosyada; her ne kadar talep konusu çekin keşide yeri ve borçlulardan bir kısmının adresi Eskişehir ise de, çek vadesinde muhatap bankaya ibraz edilmiş ve karşılığı ödenmemiş olduğundan çeke dayalı alacağın aranması tüketildikten sonra götürülecek borç niteliği kazandığı, TBK'nın 89. maddesinde belirtilen alacaklının yerleşim yeri mahkemesinin de ihtiyati haciz talebinde yetkili mahkeme haline geldiği, ihtiyati haciz talep edenin yerleşim yeri olan Kağıthane/İstanbul adresinin İlk Derece Mahkemesi'nin yetki sınırları içerisinde olduğu, bu nedenle mahkemece yetkiye ilişkin itirazın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, İİK'nın 265. maddesinde ihtiyati hacze itiraz sebeplerinin sınırlı olarak sayıldığı, maddede sayılanlar dışında bir sebeple ihtiyati hacze itiraz edilemeyeceği, ihtiyati hacze itiraz edenin sair itiraz sebeplerinin İİK'nın 265. maddesinde sayılan itiraz sebeplerinden olmayıp, esasa ilişkin ve ancak bir davada ileri sürülebilecek nitelikte olduğu ve dosya kapsamı itibariyle ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için İİK'nın 257. maddesinde sayılan koşulların oluştuğu anlaşılmakla, mahkemece itirazların reddine karar verilmesi usul ve yasaya uygundur. Sonuç olarak, dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere göre, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı gibi kamu düzenine aykırılık da görülmediğinden, itiraz eden ... ve ... Ticaret Anonim Şirketi vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-İhtiyati hacze itiraz eden ... Ve ... Anonim Şirketi'nin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL istinaf karar harcı istinaf eden tarafından peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan harcın hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde avansı yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 11/05/2023 tarihinde HMK' nın 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.

Full & Egal Universal Law Academy