T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1172
KARAR NO: 2023/348
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 20/02/2020
NUMARASI: 2015/620 Esas - 2020/115 Karar
DAVA: İtirazın İptali
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 09/03/2023
İlk derece mahkemesince verilen asıl ve birleşen davanın reddine dair hükmün asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Birleşen dava davalısı ...'in hükümden evvel 13/07/2019 tarihinde vefat ettiği, davalı vekili Av. Dr. ...'e gerekçeli karar ve davacı vekilinin istinaf dilekçesinin tebliğ edildiği anlaşılmaktadır. Yargılama süresince tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip bulunmaları usul hukukunun temel ilkelerindendir ve dava şartıdır [6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) m.114,1/d]. HMK'nın 50. maddesi ile 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 8. ve 28. maddelerine göre, her gerçek kişi, yaşadığı sürece taraf ehliyetine sahiptir ve taraf ehliyeti, çocuğun sağ olarak bütünüyle doğduğu anda başlar, ölümle sona erer. Bu nedenle, ölmüş kişinin taraf ehliyeti yoktur. Taraflardan birinin ölümü halinde, mirasçılar mirası kabul veya reddetmemişse, bu hususta kanunla belirlenen süreler geçinceye kadar dava ertelenir. Bununla beraber hakim, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde, talep üzerine davayı takip için kayyım atanmasına karar verebilir (HMK m.55). Öte yandan yargılama sırasında taraflardan birinin ölmesi halinde, ölen tarafın ehliyeti sona ereceğinden, ölen tarafın vekili varsa ölüm ile vekalet ilişkisi de kural olarak sona erer (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m.43/1 ve m.513/1). Vekilin davaya devam etmesi mümkün olmayıp, sadece bu kişinin mirasçıları tarafından davaya devam edilebilir. Somut olayda; birleşen dava davalısı ...'e ait nüfus kaydından, bu davalının yargılama sırasında 13/07/2019 tarihinde öldüğü, mirasçılarının yargılama aşamasında davaya dahil edilmeksizin, ölmeden evvel verilen vekaletnameye istinaden davalı ... vekili ile davaya devam edilip, ölü kişi hakkında hüküm kurulduğu anlaşılmıştır. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece yargılamanın her aşamasında re'sen göz önünde bulundurulmalıdır. İlk Derece Mahkemesince yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular çerçevesinde, öncelikle yargılama sırasında vefat eden birleşen dava davalısı ...'in mirasçılık belgesi getirtilerek, mirasçılarına usulüne uygun tebligat yapılıp, taraf teşkili sağlanmaksızın, ölü kişi hakkında yazılı şekilde hüküm tesisi ve gerekçeli kararın vekile tebliği usul ve yasaya aykırı olmuştur. HMK'nın 114. maddesi gereğince, taraf ve dava ehliyeti dava şartı niteliğinde olup, yargılamanın her aşamasında mahkemece resen gözetilmek zorundadır. Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin istinaf nedenleri incelenmeksizin kararın HMK'nın 353(1)a-4. maddesi uyarınca kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Asıl ve birleşen davada davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2015/620 Esas - 2020/115 Karar sayılı 20/02/2020 tarihli kararının, HMK m.353(1)a-4 gereği KALDIRILMASINA; "Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine" Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK'nın 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 09/03/2023

Full & Egal Universal Law Academy