T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/228 Esas
KARAR NO: 2023/282
DAVA: İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet
Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 08/04/2021
KARAR TARİHİ: 06/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: ----- vergi istisna sebebi de uluslararası taşımacılık olarak gösterilmek suretiyle, --- açıklamasıyla düzenlenen, ---- Bedelli faturaya bağlı asıl alacağın takip tarihine kadar işlemiş ----olarak tahsili (ve asıl alacağa da takip tarihinden itibaren yıllık ----oranında avans faizi işletimesi) istemiyle ---------dosyası üzerinden başlatılan icra takibinin, takip borçlusu konumundaki derdest davanın davalısı tarafından (-------Tarihinde tebellüğ edilen ödeme emrine konu asıl alacağa, borca, faize, faiz oranına ve tüm ferilerine) yapılan itirazla durdurulması üzerine sayın davacı vekili işbu davayı açmış ve bilâ tarihli dava dilekçesinde (taraflar arasındaki Ticari ilişkiden kaynaklanan sözleşme gereği müvekkilinin davalı adına ----- bedeli fatura düzenlediğini, ancak davalının üstlendiği yükümlülüğü yerine getirmediğini, davacı şirket yetkilleri ve davalı şirket arasındaki e-mali yazışmalarından ve müvekkili tarafından keşide edilen fatura nüshasından da görülebileceği üzere davalı şirketçe özel tip bir araç olan ve -------- adı verilen araçların emtia taşıması yapılması için kiralandığını, davalının özellikle rulo aracı talebi ve yapılan kontrat gereği müvekkili şirket tarafından söz konusu araçların davalının emtiasının taşınması için ayrıldığını ve araçlar henüz yolda iken davalı tarafından söz konusu taşıma işleminin iptal edildiği bilgisinin davacıya iletidiğini, davalının hiçbir haklı veya geçerli bir gerekçe göstermeden yazılı teyide ve kontrata aykırı bir şekilde işlemin iptal edildiğinin geç saatte bildirmekle yetindiğini, ancak bu süreçte sözleşmeye konu ---------- ortalama olarak ---- yakıt harcadığını, davalının taşıma işleminin iptal edildiğini müvekkiline ----günü akşam saatlerinde ve hafta sonuna Çok yakın bir zamanda ilettiğinden müvekkilinin söz konusu araçlar için yeni bir taşıma kontratı yapmasının imkânsız hale geldiğini, davalının gerek yapılan yazılı sözleşmeye gerekse basiretli bir tacir olmanın temel ilkelerine aykıRı bir şekilde hareket etmesi neticesinde müvekkilinin maddi yönden zarara uğradığını, bu nedenlerle müvekkili tarafından---- plakalı ---- araç için araç başına -------bedeli olmak üzere toplamda: -------- tutarında fatura keşide edildiğini, ancak bu faturaya davalının süresi içerisinde İliraz ettiğini ve karşılığının ödenmediğini, tahsilini teminen başlatılan icra takibine davalının yaptığı irazın kısmen iptali ile takibin devamına ve %20'den az olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmolunması için bu davayı açma zorunluluğunun doğduğunu, İşbu dava ikame edilmeden önce ------- başlatılan arabuluculuk sürecinden de olumlu bir netice alınamadığını beyan etmek ve fazlaya ilişkin her türlü talep hakkını da saklı tutmak suretiyle) Yüce Mahkeme'den özetle, davanın dayandığı icra takibine vaki itirazın iptali ile asıl alacağın icra takibinden itibaren ticari faiziyle tahsiline (yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa tahmiline) karar verilmesini, haksız ve kötü niyetli davalı aleyhine alacağın %20'sinden aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davalı taraf davacının bu istemine karşı çıkmakta ve sayın davalı vekili ------ tarihli davaya cevap dilekçesinde (davacı tarafın dava dilekçesinde belittiği hiçbir delilin müvekkiline tebliğ edilmediği gibi haksız ve mesnetsiz faturanın müvekkili tarafından kabul edilmesinin de beklenemeyeceğini, davacının iddia ettiği gibi davalıya fatura tebliğ etmediğini, kaldı ki sadece faturanın tebliğ edilmiş olması akdi ilişkinin varlığını ispatlamayacağını, faturanın olağan içeriğinin akdin ifasıyla ilgili hususlarla sınırlı olduğunu, davacının iddia etiği hizmeti müvekkiline sağladığını usulüne uygun delilerle İspat etmesi gerektiğini, CMR Konvansiyonunun 27. Maddesinde talep edilebilecek faizin yıllık 965 oranında olabileceği öngörülmüş iken, davacı tarafın avans faizi talebinin de haksız ve hukuka aykır olduğunu beyan etmek suretiye) Yüce Mahkeme'den özetle müvekkili aleyhine ikame edilen davanın reddine (masraf ve ücreti vekâletin de davacı tarafa yükletilmesine) karar verilmesi davacı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmektedir.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava; bir adet faturadan kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla başlatılan takibe yapılan itirazın iptali davasıdır.
7155 sayılı Yasa ile 6102 sayılı Yasaya 5/A maddesi eklenerek ticari davalarda arabuluculuk dava şartı haline getirilmiş olup, mahkememizdeki dava 08/04/2021 tarihinde açılmakla davacının dava şartı arabuluculuk koşulunu yerine getirdiği görülmüştür. Aynı Yasa ile 6325 sayılı Kanuna dava şartı arabuluculuk başlığı ile 18/A maddesi de eklenmiş olup bu madde uyarınca yapılan incelemede davacının arabulucuya başvurduğu, 26.03.2021 tarihinde yapılan toplantıya tarafların katıldığı, 26.03.2021 tarihinde yapılan toplantı neticesinde tarafların anlaşamadıklarına ilişkin arabuluculuk son tutanağının da düzenlenmiş olduğu görülmüştür.
Mahkememiz dosyası üzerinden yapılan incelemede; Dilekçeler aşaması tamamlanmakla, mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilip, deliller toplanmıştır.
Mahkememiz ara kararı gereği tüm dosya kapsamının ve tarafların ------yıllarına ilişkin ticari defter ve dayanak kayıtlarının incelenerek tarafların tüm iddia ve itirazlarının değerlendirileceği şekilde takip tarihi itibariyle davacının alacağının olup olmadığı, varsa miktarı hususunda rapor hazırlamak üzere bilirkişiye tevdine karar verilmiş olup; Bu yöndeki iddia ve savunma kapsamında görevlendirilen Bilirkişi Heyeti tarafından düzenlenen ----- tarihli Heyet Raporunda; Davacı ve davalının incelenen yasal ticari defter kayıtları, dayanak belgeleri ve muavin defterlerinde; davacı taraf 'nezdinde davalının ------- borç bakiyesi bulunduğu, davalı nezdinde ise herhangi bir bakiyenin bulunmadığı, bakiyeler arasındaki farkın, davacının davalı adına düzenlediği ---- tarih,-------- tutarlı faturanın davalının ticari defterlerinde kayıt görmemiş olmasından kaynaklandığı, Taraflar arasında kurulan sözleşme ile davacının özelliği olan iki aracını tahsis ettiği, aldığı talimatla yola çıkardığı ve araçların bir miktar yol aldıkları, Taraflar arasında kurulan sözleşmede ifadan vazgeçilmesi ya da taraflardan birinin sözleşmeyi feshetmesi durumunda karşı tarafın yükleneceği edimin belirtimediği, Sektör teamüllerine göre, yükleme talimatı verilmesinden sonra araçların kat ettiği mesafe için harcanan akaryakıt gideri ve sözleşmenin belli bir yüzdesinin ---, kaçırılan fırsat maliyeti bedeli olarak ödendiği, Somut olayda davacının kat edilen mesafe ücreti olarak araç başı--- kadri maruf olacağı, ---- iptalinden kaynaklı araç başı navlun bedelinin kaçırılan fırsat maliyeti için makul olabileceği, Mail yazışmalarında, organizasyon iptalinin davacıya --- Perşembe günü saat 17.08'de bildirildiği, ---- Cuma günü saat 10.39 daki maille davalı tarafından yük verilmeyeceğinin kesinleştiği, 22.01.2021 Cuma günü saat 13.08'de davacı tarafından gönderilen mailde Perşembe günü 15.27'de başka bir müşteriden gelen yükleme programı talebini araçların davalıya tahsis edilmesi nedeniyle geri çevirmek zorunda kaldıklarının belirtildiği, Sektör teamüllerinde böyle durumlarda hem iptal ücreti hem de bekleme ücreti alınması gibi bir uygulama bulunmadığından, davacının bekleme ücreti yönünden talebinin yerinde olamayacağı, Taraflar arasındaki sözleşme uluslararası karayolu taşıması için kurulmuş olsa da CMR Konvansiyonunda Uyuşmazlık konusunda bir hüküm mevcut olmadığından, konunun TBK hükümleri çerçevesinde ele alınması gerektiği, TBK Md.112 hükümlerine göre, davacının iptal zararını talep hakkı bulunduğu, davacının taşıma organizasyonunun iptali nedeniyle araç başına ---- olmak üzere iki araç için toplamda ---- talep edebileceği; karşılığının fatura tarihi olan ----- kurlarına göre ---- olduğu, Taraflar tacir olduklarından ----sayılı yasaya istinaden davacının ------ tutardaki asıl alacağına takip tarihinden itibaren başlamak üzere --- değişen oranlarda avans faizinin uygulanması gerekeceği; şeklinde beyan ve mütalaada bulunulmuştur.Tarafların aleyhlerine olan hususlara vaki 20.08.2022 tarihli Bilirkişi Heyeti Ek Raporu'nda da takdiri Yüce Mahkeme'ye ait olan bu hususlarda herhangi bir değişikliğe gidilmediği belirtilmiştir.Dosyanın davacı ve davalı tarafın itirazları doğrultusunda yeni bir bilirkişi heyetinden rapor aldırılmak üzere taşıma uzmanı ve nitelikli hesap uzmanı bilirkişi heyetine tevdii ile; tarafların itirazları, dava konusu takipteki fatura içeriğini oluşturan bekleme ücreti, organizasyon iptali ücreti, araç yol masrafı ve navlun bedeli yönünden önceki raporların da karşılaştırılarak değerlendirme yapılmasına ve tüm dosya kapsamının incelenip yeniden rapor aldırılmasına karar verildiği anlaşılmakla; yeni kurulan heyet tarafından sunulan 12.12.2022 tarihli bilirkişi raporu ile özetle; Tüm delillerin münakaşası, İİK. Md.67/l! kapsamına giren taleplerin takdir hukuki tavsif ve nihai karar tamamıyla Yüce Mahkeme'ye ait olmak üzere, dava dosyasına intikal eden bilgi ve belgelere göre ayrıntıları yukarıda açıklanan nedenlerle; Davacının davanın dayandığı takip tarihi itibariyle, takibe konu edilen faturaya bağlı olarak davalı taraftan talep edebileceği herhangi bir alacağının bulunmadığı, Aksi yönde kanaat oluşması ve TBK Md.112'ye göre davalının davacının talebini (önceki Bilirkişi Heyeti tarafından saptanan miktara göre 10.665,36 TL'sı olarak veya diğer talepleri denetlemeye elverişli bir veri sunulmadığından sadece organizasyon iptalinden kaynaklanan ve 2 aracın toplam 5.000,- USD. olarak kararlaştırılan taşıma ücretinin %20'sine tekabül eden kısmı için (1.000,-$ x 8,8878t.-) 8.887,80 TL.'sını) karşılaması gerektiğinin kabul edilmesi halinde ise davacının hükmolunacak alacağına, miktarı infaz aşamasında belirlenmek üzere, davanın dayandığı takip tarihinden itibaren (derdest davada hasardan doğan tazminat alacağı tartışılmadığından, CMR md.27'de tazminat için öngörülen yıllık 965 maktu döviz faizi yerine) 3095 SK. Md2/2'ye göre avans faizi oranında ticari faiz de işletilebileceği sonuç ve kanaatine varıldığını, beyan ve mütalaa etmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; taraflar arasındaki ticari ilişkiden kaynaklı olarak aralarındaki sözleşme gereğince düzenlenen fatura bedelinin tahsiline yönelik ------Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali istemine ilişkin tarafların yasal ticari defterlerinin incelendiği ve ticari defterlerinin usulüne uygun tutuldukları anlaşılmakla sahiplerine lehine delil teşkil ettiği, taraflar arasındaki sözleşme gereğince CMK m.40 dikkate alındığında ( Yüke tahsis edilen aracın/ araçların tahmil/tahliyesi için "serbest bekleme" süresi haricinde "yükleme aşamasında boş olarak" veya " boşaltılması dolu vaziyette" ya da " güzergah üzerinde bekletilmesi" halinde davalının davacıya serbest süreyi aşan beher gün için ödemesi gereken " bekleme süresi" olduğuna ve/veya icap ve kabul yoluyla 2.500 Euro taşıma ücreti karşılığında kurulan anlaşmanın aynı gün veya daha sonra bozulması ve kararlaştırılan tarihte taşıma işine tahsis edilen araca yükleme yapılamaması durumunda, taşıma organizasyonunun iptali nedeniyle " navlun ücretinin belli bir yüzdesinin ifa edilmeyen taşıma işinin navlun bedeli " olarak talep edilebileceği hususunda ) tarafları bağlayıcı herhangi bir anlaşma ( ya da davacının yüke tahsis ettiği 2 aracın somut olay konusu yükü teslim almak üzere aynı gün 230-240 Km yol aldığını ve 100 Euro'luk km masrafını talep hakkı doğduğunu ispata yarar herhangi bir veri ) bulunmadığı için davacının davalı adına 29.01.2021 tarihinde "diğer gelirler" açıklamasının yer alan ve dava konusu icra dosyasına konu edilen faturanın müstenidi olduğu hususunun ispat edilemediği, ayrıca davacı tarafından iddia edilen CMR Konvansiyonu 16. Maddesi 1. Fıkrasına göre talep hakkı bulunduğu iddia edilmiş ise de ilgili maddenin devamı maddeleri incelendiğinde ( CMR 16/2-3 , m. 14 ve m.15.) somut olay bakımından fiili taşıma işi icra edilmediğinden ( CMR m.16/1'de bahsi geçen taşıma süreci başladıktan ve sevk edilen yükün sorumluluğu taşıyıcının uhdesine geçtikten sonra çıkan ihtilafların çözümüne ilişkin olduğu ) icra takibine konu edilen faturaya bağlı alacağın dayanağının bu madde olamayacağı , ayrıca yine yukarıda yer verildiği gibi taraflar arasında CMK m.40 kapsamında tarafları bağlayıcı herhangi bir anlaşma bulunmadığı , icra takibine konu edilen faturanın davacının iddiası gibi yapılmış olan sözleşme gereği düzenlendiğini ispata yarar herhangi bir belge kayıt vs bulunmadığı da dikkate alınarak davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar harcı 179,90 TL'den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 193,68 TL harcın mahsubu ile bakiye ‭13,78‬ TL harcın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T'deki esaslara göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-7155 sayılı Kanun ile 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'na eklenen 18/A maddesinin 13.fıkrası ve yürürlükte bulunan Arabuluculuk Ücret Tarifesi uyarınca Hazine tarafından karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
7-Dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 345. maddesi uyarınca 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer eş değer Mahkemesine verilecek usulüne uygun istinaf dilekçesi ile ---------- Adliye Mahkemesi İstinaf Yasa Yoluna başvurabileceği belirtilerek verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/04/2023

Full & Egal Universal Law Academy