T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/335 Esas
KARAR NO: 2023/404

DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 28/04/2022
KARAR TARİHİ: 02/05/2023
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacılar vekili tarafından gönderilen dava dilekçesinde özetle; davacı ----- tek pay sahibi ve Müdürler Kurulu Başkanı'dır. Müvekkilin tek pay sahibi ve yetkilisi olduğu ------ tüm sermayesi, eski şirket sahibi ----- tarafından----- Noterliği 15/10/2014 tarihli ----- yevmiye numaralı devir temlik sözleşmesi ile müvekkile devredildiği, işbu husus------.Noterliği'nin 27.10.2014 tarih-----sayı ile tasdikli ----- Karar numaralı 27.10.2014 tarihli genel kurulu kararı ile sabit olup müvekkil .----- Müdürler Kurulu Başkanı olarak 10 yıl süre için tek başına atacağı imza ile temsil ve iltizama yetkili kılındığı, aynı genel kurul kararı ile 2011 yılında şirket müdürü seçilen ------10 yıl süre ile tek başına atacağı imza ile temsil ve iltizama yetkili kılınmasının devamına karar verildiği, davacının 2014 yılının ekim ayında şirketi devralmasının hemen ardındaki 7 aylık süreç sonunda şirkelin tasfiyesine karar verildiği,-----.Noterliği'nin 909.07,2015 tarih---- sayı ile tasdikli -----Karar numaralı 19.05.2015 tarihli genel kurul kararı ile şirket tasfiye sürecinc girmiş ve bu husus 28.07,2015 tarih---- sayılı ------ ilan edildiği, 28.07.2015 tarih ----- sayılı -----görüleceği üzere 19.05.2015 Tarihinden itibaren şirketin tasfiyesine karar verilmek ile beraber tasfiye memuru olarak da ---- atandığı, Tasfiye Halinde ----- eski sahibi, 2021 yılına kadar şirket müdürü ve 19,05.2015 Tarihinden bu yana tasfiye memuru olan ----- şirketin tasfiye işlemlerini gerçekleştireceğinden bahisle ilgili defter, evrak ve belgeleri davacıya teslimden imtina ettiği, 19.05.2015 tarihi itibariyle tasfiye kararı alan şirketin tasfiye işlemleri, tasfiye memuru olarak alanan----- tarafından bilinçli olarak aksatıldığı, davacının bilgi edinmek ve sürecin ilerlemesini sağlamak amacıyla yaplığı ısrarlı aramalar ancak 2017 yılının mart ayında alacaklı ve borçlulara ilan yapılmasını sağladığı, teslim olmak suretiyle ----- 06.04.2022 tarihinde tebliğ edildiği, ------ verilen 7 iş günü süresi 16.04.2022 tarihinde son bulduğu, işbu sebeple şirkete ait defter, evrak ve belgelerin teslim edilmeyeceğini, akıbeti hakkında bilgi sahibi olamayacağımızı, zayi olduğunu öğrendiğimiz 16.04.2022 tarihinden ibaren 15 günlük yasal süre içerisinde mahkemeniz huzurundaki davayı açma zarureti hasıl olduğu, açıklanan nedenlerle davacı Şirketin ancak mevcut durumda ancak zayi belgesi ibraz ederek yeni ticari defter açılışı yapabileceği, şirketin tasfiyesi sürecinin devam edilmesi adına ilgili defterlerin açılışlarının yapılmasının zorunlu olduğu, davacubub ticari defterlerin mevcut olmamasında hiçbir kusurunun olmadığı göz önüne alınarak; davacı şirkete ait 2017 yılına ait yevmiye, kebir ve envanter defterleri hariç olmak üzere tüm ticari defter, evrak ve belgelerin zayi olduğunun tespitine dair karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
İNCELEME VE GEREKÇE
Dava hukuki niteliği itibariyle, davacı şirkete ait 2017 yılına ait yevmiye, kebir ve envanter defterleri hariç olmak üzere tüm ticari defter, evrak ve belgelerin zayi olduğu iddasıyla TTK 82/7 maddesi uyarınca açılan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.Dava basit yargılama usulüne tabi olup davacı tarafından gösterilen deliller toplanmış yargılama sonuçlandırılmıştır.
Davanın, davacı şirkete ait ticari defterlerin zayi olup olmadığı ile zayi olan belgelerin hangileri olduğunun tespiti ve zayi belgesi verilmesi talebinin yerinde olup olmadığı noktasında toplandığı anlaşılmıştır.Mahkememizce dosyanın bir mali müşavir bilirkişiye tevdi ile davacı şirkete ait defter ve isteme konu belgelerin zayi olup olmadığı ile TTK 82/7 maddesi kapsamında zayi belgesi verilmesi istemine konu edilip edilemeyeceği, yaşanan olayın anılan maddede yer alan ve içtihatlar uyarınca benzer olay niteliğinde olup olmadığı hususlarında rapor tanzimi için dosyanın mahkememizce resen seçilecek mali müşavir bilirkişiye tevdine dair karar verildiği, mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen raporda özetle; davacı ... tarafından -----Notcerliğinin 04.04.2022 tarihli ----- yevmiye numaralı ihtarnamesi ile ----- Şirkete ait tüm defler ve belgelerin iadesi talep edilmiş ancak dava dışı eski tasfiye memurundan yanıt gelmemesi nedeni ile davanın ikame edildiği anlaşılmıştır. TTK 82/7 maddesinde belirtilen yangın-Su Baskımı-Afot yada hırsızlık gibi bir olağandışı durumun yaşanmadığı, davacı şirketinde defterlerin teslimi için detler ibrazı için dava dışı ----- aleyhinde henüz. bir dava ikame etmediği anlaşıldığı, mahkeme tarafından Gelir İdaresi Başkanlığı ----Vergi Dairesi Başkanlığı, -----. Vergi Dairesi Müdürlüğünden 2017 yılı harici ticari defter ve belgelerin kaybı/zayi ile ilgili müracaat bulunup bulunmadığı hakkında bilgi talep edildiği, 13.06.2022 tarih -----Sayılı cevap yazısında şirketin 31.12.2020 tarihi itibari ile tesen terk işlemi yapıldığı, faaliyette bulunduğu dönem aralığında kayıtlara intikal eden vergi inceleme raporu, vergi tekniği raporu ve vergi suç raporunun bulunmadığı bildirildiği, davacı ----- Davacı şirkelte 4100 payla hissedar olduğu, 15.10.2014 tarihli kararla müdürler kurulu başkanı olduğu, ticari defter ve belgelerin saklanması ve kontrolü Limited şirketlerde Müdür sorumluluğunda olması nedeni ile (TTK 625/1-c) ... ve ------ait olan sorumlulukta takdirin mahkemeye ait olduğuna dair rapor tanzim edilmiş olduğu görülmüştür.TTK.m.82/7 uyarınca; tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin yangın, su baskını, yer sarsıntısı gibi bir afet nedeniyle zayii halinde, ziyaın öğrenildiği tarihten itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede zayi belgesi istenmesi mümkündür.TTK'nın 82/7 maddesine göre zayi belgesi verilebilmesi için bu maddede belirtilenler gibi olağanüstü hallerden ve önlenemez nedenlerden birinin olmasının yanında tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve kayıtlarını özenle muhafaza etmesi, basiretli bir tacir olmanın gerektirdiği özeni göstererek defter ve belgelerini saklaması ve zayi olmaması için üzerine düşen bütün yükümlülükleri özen ile yerine getirmesi gerekmektedir.
Somut olayda davacının TTK'nın 82/7. maddesi gereğince saklamakla yükümlü 2017 yılına ait yevmiye, kebir ve envanter defterleri hariç olmak üzere tüm ticari defter, evrak ve belgelerin yok edilmiş, kaybedilmiş veya gizlendiğinin iddia edildiği, belirtilen iddiaların sadece soyut beyandan ibaret kaybolduğu iddiasının da davacı şirketin basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğü esası ile birlikte değerlendirildiğinde, TTK da sayılan zayi belgesi verilmesi için yeterli bir sebep olmadığı, davacının tacir olmanın gerektirdiği özeni göstererek defter ve belgeleri yedinde saklaması gerektiği, davacının saklamakla yükümlü olduğu belgelere dair özen görevini basiretli bir tacire yakışır şekilde yerine getirmediği kanaatine varılarak davacı şirketin açmış olduğu davanın esastan reddine karar vermek gerekmiş, yine davacı ---- ise davacı şirketin ortağı olduğu ve iş bu davayı açma hakkının şirkette olduğu değerlendirildiğinden davacı .----- açtığı davanın aktif husumet yokluğundan reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı -----açtığı DAVANIN AKTİF HUSUMET YOKLUĞUNDAN REDDİNE,
2-Diğer davacı Tasfiye halinde -----açtığı DAVANIN REDDİNE,
3-Alınması gereken 179,90-TL harçtan başlangıçta yatırılan 80,70-TL harcın mahsubu ile kalan 99,20-TL nin davacılardan müştereken alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 333.maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,Dair; tarafların yokluğunda verilen kararın gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.

Full & Egal Universal Law Academy