T.C. İstanbul Anadolu 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/973 Esas
KARAR NO: 2023/279
DAVA: Alacak (Kur Farkından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 21/10/2020
KARAR TARİHİ: 02/05/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kur Farkından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında 70 ton harici ------------ ekipmanları imalat ve montaj işi nedeniyle ticari ilişki olduğunu müvekkilinin ------ tarihli teklif formunu davalı yana gönderdiğini bu kapsamda 27.000,00 Euronun kdv hariç ödeme tarihindeki ----------- üzerinden ödeme yapılacağının kararlaştırıldığını, teklif formundaki işlerin kdv dahil 31.860,00 Euro olarak tespit edildiği teklif formunun her iki tarafça imzalandığını, davalı şirkete ----- miktarlı bir adet faturanın kesildiğini, davalının 28/08/2018 tarihinde bu fatura karşılığında 165.168,72 TL'lik ödeme yaptığını ancak ödeme tarihindeki EURO döviz kurunun 7.269,3 TL olduğunu davalının 21/05/2018 tarihli kur üzerinden ödeme yaptığını, davalının 231.599,00 TL ödeme yapması gerektiğini, bakiye 63.780,54 TL'nin ödenmediğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik ödenmeyen kısmının tahsiline karar verilmesini, talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu uyuşmazlık yönünden davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, müvekkilinin davacı ile yapılan iş kapsamında tüm borçlarını ödediğini, davacıya bir borcunun bulunmadığını, müvekkilinin davacıya 28/08/2018 tarihinde 167.819,36 TL ödeme yaptığını, müvekkilinin davacının kur farkı alacağına ilişkin tanzim ettiği----------tarihinde itiraz ettiğini, davacının yapılan ödemeyi ihtirazi kayıt koymaksızın kabul ettiğini, yabancı para üzerinden sözleşme yapılamayacağını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava hukuki niteliği itibariyle, kur farkı alacağının tahsili istemine ilişkindir.
----------- sayılı yetkisizlik kararı ile dava dosyası mahkememize tevzi edilmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sırasında taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesi uzmanlık gerektiren yönleri bulunduğundan bilirkişi incelemesi gerekmiş ise de yetkisizlik kararı veren mahkemece bilirkişi raporu alınmış olduğu, hukuki nitelemenin hakime ait olduğu ve usul ekonomisi dikkate alınarak yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmaksızın dosya kapsamındaki bilirkişi raporundaki mali değerlendirmeler esas alınmıştır.
Bilirkişi tarafından verilen raporda özetle; davalı tarafın --- yılına ilişkin ticari defter ve bilgelerinin incelendiğini, defterlerin yasaya uygun olarak tutulduğunu, Davalı ----- dava konusu işlemleri gösteren---- fatura hareketlerinin yer aldığı yasal defterler ve yasal defterlere dayalı cari hesap ekstrelerine göre Davacı Şirkette Takip/Dava tarihi itibarıyla bakiye borcu bulunmadığı, Davaya konu edilen 63.780,54-TL kur farkı alacağına ilişkin davacı şirketçe düzenlenen ----- cinsinden faturaya davalı şirketin yasal süresinde --------ihtarname ile itiraz ettiği ticari defterlerinde yer almadığı, neticetten; Mahkemece dava konusu Kur farkına ilişkin davacının düzenlenmiş olduğu,------------- tutarlı kur farkı faturasının haksız olarak düzenlendiği yönünde karar vermesi durumunda davalı yanın davacı yana takip tarihi itibarıyla bakiye borcunun bulunmadığı, şeklinde rapor sunulmuştur.
Dava konusu kur farkı faturasının 04/10/2018 tarihinde düzenlendiği, davacının dava şartı olan arabuluculuk sürecinin başlatılması için 11/12/2019 tarihinde arabulucuya başvurduğu ve eldeki davayı 21/10/2020 tarihinde açtığı, arabulucuya başvurmakla zamanaşımı süresinin kesildiği, dava tarihinde zamanaşımı süresinin dolmadığı görüldüğünden davalı tarafın zamanaşımı definin reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık kur farkı alacağından kaynaklanmaktadır. Dosya kapsamındaki bilirkişi raporundan davalı tarafın Euro para cinsinden tanzim edilen 04/10/2020 tarihli fatura bedelini fatura tanzim tarihindeki kur üzerinden 28/08/2018 tarihinde Türk Lirası olarak ödediği anlaşılmıştır. Taraflar arasındaki tekliftir başlıklı mektubun ticari şartlar kısmının b bendinde "Ödeme tarihindeki--------ödeme yapılacaktır." hükmünün ve Teklif mektubunun ödeme şartları başlıklı kısmında " ----- veya ödeme tarihindeki ------karşılığı -----olarak nakden ve defaten yapılacaktır. Fatura kesildiği tarih ile ödeme tarihi arasındaki kur farkı için ayrıca ------ kesilecektir." hükmünün düzenlendiği, ilgili hükümlere göre de tarafların fatura tarihinden sonra ödeme yapılması halinde ödeme tarihindeki kur üzerinden yapılacağı hususunda mutabık kaldıkları, davalı tarafın tekliftir yazılı evraktaki imzalara ilişkin bir inkarının da olmadığı görülmüştür. ------------ Sayılı Kararlarında dava konusu uyuşmazlıklarda davalıların çek ile ödemede bulunulması ve çekin bir ödeme vasıtası olduğu, döviz üzerinden düzenlenmesinin mümkün olduğu gibi, bedel hanesi verildiği andaki döviz satış kuru üzerinden hesap edilerek de doldurulabildiği sebepleri dikkate alınarak kur farkı talep edilemeyeceği belirtilmiştir. Eldeki davada ödeme çek gibi bir ödeme vasıtası ile değil ------- olarak nakden ödeme yapıldığı, tarafların fatura tarihinde ödeme yapılmaması halinde ödeme tarihindeki kur farkı üzerinden ödeme yapılacağı hususunda anlaştıkları sabit olduğundan davacının kur farkına ilişkin fatura düzenleyip kur farkını talep etme hakkı olduğu, davacının ödeme aşamasında ihtirazi kayıt ileri sürmemesinin ve davalı tarafından faturaya itiraz edilmesinin anlaşma şartlarını ortadan kaldırmayacağı, aleyhine durum doğurmayacağı kanaati ile ödeme tarihindeki -------üzerinden hesaplama yapılarak davanın kabulü yolunda hüküm tesis edilmiştir.
İfa zamanı taraflarca kararlaştırılmadıkça veya hukuki ilişkinin özelliğinden anlaşılmadıkça her borç, doğumu anında muaccel olur------
Karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmenin ifası isteminde bulunan tarafın, sözleşmenin koşullarına ve özelliklerine göre daha sonra ifa etme hakkı olmadıkça, kendi borcunu ifa etmiş ya da ifasını önermiş olması gerekir-------
Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer. Borcun ifa edileceği gün, birlikte belirlenmiş veya sözleşmede saklı tutulan bir hakka dayanarak taraflardan biri usulüne uygun bir bildirimde bulunmak suretiyle belirlemişse, bu günün geçmesiyle; ( .... ) borçlu temerrüde düşmüş olur. Ancak sebepsiz zenginleşenin iyiniyetli olduğu hâllerde temerrüt için bildirim şarttır-----
Aksine sözleşme yoksa, ticari bir borcun faizi, vadenin bitiminden ve belli bir vade yoksa ihtar gününden itibaren işlemeye başlar(TTK m. 10). Davacı tarafın dava konusu alacağı sebebiyle davalıyı temerrüde düşürmek için ihtarname gönderdiği, ihtarnamenin davalı tarafa 17/08/2018 tarihinde tebliğ edildiği ve davalı tarafa ödeme için 3 gün süre verildiği, 20/08/2018 tarihinin -------- tarihlerinin ise Kurban Bayramı yani resmi tatil olması sebebiyle davalının 27/08/2018 tarihinde temerrüde düştüğü kabul edilerek temerrüt tarihinden itibaren kabulüne verilen alacağa avans faiz işletilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; 63.780,54 TL kur farkı alacağının temerrüt tarihi olan 27/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Karar harcı 4.356,84-TL 'den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 1.089,22-TL harcın mahsubu ile bakiye 3.267,62-TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 54,40 TL başvurma harcı, 1.089,22 TL peşin nispi harc olmak üzere toplam 1.143,62‬ TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine
4-Davacı tarafından yapılan 285,20 -TL tebligat ve müzekkere gideri, 600,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 885,20 -TL yargılama giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinden bırakılmasına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 10.204,89-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
8-Arabuluculuk Kanunu'nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca -----------bütçesinden ödenen 1.320-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde --------- Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/05/2023

Full & Egal Universal Law Academy