İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/433 Esas 2023/357 Karar
Karar Dilini Çevir:

Dairesi: İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi
Esas No: 2021/433
Karar No: 2023/357
Karar Tarihi: 06.04.2023

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/433 Esas
KARAR NO: 2023/357
DAVA: Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ: 09/07/2021
KARAR TARİHİ: 06/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı şirkete ------ plaka saylı çekici vasıflı aracın, ---- ili istikametinden ------ doğru otoyolda seyir halinde iken --------- geldiğinde aracın arızalanması nedeniyle sürücünün emniyet şeridinde aracını park ettiği esnada aynı istikamette seyir halinde olan davalı ---- sevk ve idaresindeki --- yabancı plakalı çekici ve buna bağlı ------plakalı araca arkadan çarpması sonucu meydana gelen çift taraflı yaralanmalı/ölümlü trafik kazasında davacıların desteği ---- vefat etmesi nedeni ile açılan davada ölümlü trafik kazası nedeniyle, 200.000,00 TL manevi tazminatın davalı ------- yönünden (teminat üst limitini aşmamak kaydıyla) temerrüt tarihinden, sürücü yönünden olay tarihinden itibaren işletilecek avans faizi, yargılama giderleri ve avukatlık ücretiyle birlikte ortaklaşa ve zincirleme davalılardan tahsiline, koltuk ferdi kaza teminatı bakımından 5.000,00 TL maddi tazminatın temerrüt tarihinden itibaren işletilecek avans faizi, yargılama giderleri ve avukatlık ücretiyle birlikte (sadece) davalı ------- tahsiline, sürücünün araç, taşınır taşınmaz mallan ile bankalardaki ve üçüncü kişilerdeki hak ve alacakları üzerine "ihtiyati hacız mahiyetinde ihtiyatı tedbir" konulmasına, ------ esas sayılı dosyasının uyaptan celbine, Davalı------------ celbine, davacıların desteğinin--------- şoförü olarak çalıştığı nazara alınarak emsal ücret araştırması yapılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı ----- cevap dilekçesinde özetle; Davacılar tarafından, müvekkili şirketçe -------- sigortalı aracın karıştığı kazada müteveffa ------ vefatı sebebiyle müvekkil şirket aleyhine maddi ve manevi tazminat talepli olarak işbu davanın ikame edildiğini, açıklanan sebeplerle dava dilekçesinde belirtilen tüm delillerin tebliğine saniyen müvekkil şirketin sorumluluğu bulunmadığından, haksız ve mesnetsiz talebin reddi ile ret sebepli vekalet ücretinin davacılar aleyhine lehlerine takdir edilmesini talep etmiştir.
BEYAN:Davacı vekili beyan dilekçesinde özetle;Sunulan sulh protokolü kaspamında davalı ---- sulhen anlaşmaya varılmış ve söz konusu porotokol uyarınca davalı ------- vazgeçme nedeniyle yasal vekalet ücreti ve yargılama gideri talebinde bulunmayıp bu taleplerinden feragat ettiğinden davada------- bakımından davayı takip etmediklerini, bu bakımdan mezkur sayılı dosyada, sadece sigorta şirketi bakımından davadan vazgeçiyor ve karşı tarafın yasal vekalet ücreti ve yargılama gideri talebinde bulunmayıp bu taleplerinden feragat etmesi nazara alınarak hüküm duruşmasında karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmeyerek sadece sigorta şirketi açısından karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesini talep etmiştir.
BEYAN: Davalı---------vekili beyan dilekçesinde özetle; Dilekçe ekinde sunulan belgelerden de anlaşılacağı üzere, dava konusu olay ve poliçe nedeniyle talep edilen maddi tazminat ile ilgili olarak davacı vekili ile müvekkil şirket arasında haricen yapılan görüşmeler neticesinde mutabakata varıldığını ve mutabakat doğrultusunda müvekkil şirket tarafından davacı vekiline asıl alacak, faiz, vekalet ücreti, yargılama gideri vesair diğer kalemler olmak üzere toplam 12.026,98-TL tutar üzerinde anlaşma sağlanmış ve ödeme yapılmış olduğunu, ödeme yapmış ve ibra edilmiş olunan müvekkili şirket aleyhine hüküm kurulması mümkün olmamakla birlikte, talep sahibi vekili tarafından da işbu davadan feragat edilmiş olunduğundan davanın reddine karar verilmesini talep ettiğini, vekalet ücreti ve yargılama masrafı taleplerinin olmadığını beyan etmiştir.
DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ve GEREKÇE:Dava: trafik kazasından kaynaklanan vefat edenin mirasçılarının koltuk ferdi kaza tazminatı ve manevi tazminatın tahsili için açılan maddi ve manevi tazminat davasıdır.---tarihinde ---- plakalı çekici ile park halindeki ---- plakalı araça çarparak davacıların murisi----- vefatı ile sonuçlanan kaza meydana geldiği anlaşılmıştır.Dava dosyasında mevcut -----------rapora göre davaya konu 30.11.2020 tarihli trafik kazasında:
---sevk ve idaresindeki-----------ön sağ ve sağ yan kısmının aynı istikamette yolun sağ tarafında bulunan emniyet şeridi üzerinde vefat eden---tarafından park edilmiş olan---------- plaka sayılı çekicinin arka sol ve sol yan kısmına çarpması sonucu ölümlü trafik kazası meydana geldiği,
a) --------Plakalı araç sürücüsü vefat eden -------- % 20 oranında kusurlu olduğu,
b) ----- Plakalı araç sürücüsü -------- % 80 oranında kusurlu olduğu, tespit edilmiştir.Dava dosyasında mevcut -----------tarihinde vefat eden---------- vefatı sonucunda geriye mirasçı olarak eşi ve çocuklarının kaldığı; Miras bırakan --------- terekesi 8 pay kabul edilerek :
2/8 Payın murisin eşi-----
3/8 Payın murisin oğlu----
3/8 Payın murisin kızı ------ ait olduğu, belirtilmiştir.Dava dosyasında mevcut ---------ünvanlı şirket adına kayıtlı ve vefat eden ----- sevk ve idaresindeki --- plakalı araç davaya konu ----tarihleri arası davalı--------- sigortalı olduğu, koltuk sayısı 2 olduğu ---olay tarihi itibariyle vefat halinde ---------- teminat limit miktarı 5.000,00 TL. olduğu tespit edilmiştir.Maddi Tazminat Talebi Bakımından;Davacı vekili dava dilekçesinde özetle 30.11.2020 tarihinde meydana gelen trafik kazası sonucu --------- plakalı araç sürücüsü -------- vefat ettiğini, geriye mirasçı olarak eşi ve çocuklarının kaldığını; --- plakalı aracın davalı ----- sigortalı olduğunu poliçede Koltuk Ferdi Kaza sigortası ile sigortalı olduğu, teminat limitinin 5.000,00 TL. olduğunu, Koltuk Ferdi Kaza Sigorta Poliçesi sigortası kapsamında maddi tazminat talebinde bulunmuştur.Dava dosyasında mevcut ------ alınarak hesaplama yapılan 22/07/2022 tarihli bilirkişi raporu baz alınarak davacı ----- Kapsamında Nihai ve Gerçek Maddi Zararının 1.250,00 TL olduğu, davacı----- Kapsamında Nihai ve Gerçek Maddi Zararının 1.875,00 TL olduğu, davacı ----- Sigortası Kapsamında Nihai ve Gerçek Maddi Zararı 1.875,00 TL olduğu anlaşılmıştır. Ancak davacı vekilinin 08/12/2022 tarihli 8 nolu celsede maddi tazminat davası bakımından davadan feragat ettiklerini bildirdiği görülmüştür. Bu nedenle maddi tazminat bakımından feragat nedeniyle aşağıdaki gibi karar verilmiştir.
Manevi Tazminat Bakımından;
Davacılar davada kazaya sebebiyet veren sürücü ve sigorta aleyhine açtığı davada manevi tazminat talebinde bulunmuşlardır. Ancak davacı vekili ----- celsede sigorta şirketi bakımından manevi tazminata ilişkin davası bakımından davadan feragat ettiklerini bildirdiği görülmüştür. Davalı ---------numaralı genişletilmiş --------incelendiğinde davalı------ manevi tazminat sorumluluğunun bulunmadığı anlaşılmıştır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 56/2. madde/fıkrasında; "Ağır bedensel zarar veya ölüm halinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir." hükmüne yer verilmiştir.Davacı ------ raporunda; eşi vefat ettiği için bekar olduğu, 2 çocuk sahibi olduğu, çocuklarının okul çağında olduğu, anne, kızkardeş ve çocukları ile birlikte yaşadığı, oturduğu evin annesine ait olduğu, her hangi bir işte çalışmadığı, vefat eden eşinin -------- aldığı, ilkokul mezunu olduğu, üzerine kayıtlı her hangi bir aracının bulunmadığı tespit edilmiştir.Davacı ----- raporunda; annesi, teyzesi, annanesi ve kardeşli ile birlikte yaşadığı, oturduğu evin annanesine ait olduğu, ilkokul öğrencisi olduğu, babasının vefatı nedeniyle ----- 1.450 TL ve sosyal yardım kurumundan 3.000 TL gelirinin bulunduğu, üzerine kayıtlı her hangi bir aracının bulunmadığı tespit edilmiştir.
Davacı ------ raporunda; annesi, teyzesi, annanesi ve kardeşi ile birlikte yaşadığı, oturduğu evin annanesine ait olduğu, anaokul öğrencisi olduğu, babasının vefatı nedeniyle--------- gelirinin bulunduğu, üzerine kayıtlı her hangi bir aracının bulunmadığı tespit edilmiştir.Davacı ------için hazırlanan ------raporunda; Eşinin vefatı nedeniyle bekar olduğu, 9 çocuğunun bulunduğu, kızı ile birlikte yaşadığı, 600-700 lira kira verdiği, çalışmadığı, 1.100 TL sosyal yardımdan geliri bulunduğu, okuma yazmasının bulunmadığı, üzerine kayıtlı her hangi bir aracının bulunmadığı tespit edilmiştir. Davalı---- hazırlanan ----- raporunda; herhangi bir işte çalışmadığı, her hangi bir gelirinin bulunmadığı, bakmakla yükümlü eşi ve 2 çocuğunun olduğu, eşi ve 2 çocuğu ile birlikte yaşadığı, üzerine kayıtlı herhangi bir taşınmazın ve araç kaydının bulunmadığı tespit edilmiştir.
Taraf iddia ve savunmaları, bilirkişi raporu ve dosya bir bütün olarak incelendiğinde; 01/12/2020 tarihinde meydana gelen kaza nedeniyle vefat eden --------- %20 kusurlu olduğu, davalı sürücü -------% 80 kusurlu olduğu anlaşılmaktadır.6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 56. maddesi hükmüne göre hâkimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi mal varlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. ---------gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.Yapılan yargılama, toplanan deliller, davacıların iddiası ve davalı---------- kazadaki kusur oranı dikkate alındığında davalı sürücünün % 80 kusurlu oluşu, taraflara ait ekonomik sosyal durum araştırmaları ve olayın (kazanın) oluş şekli hep birlikte incelenip değerlendirildiğinde; huzurdaki davacıların ölenin çocukları ve eşi olduğu, bu olay nedeni ile manevi ızdırap çektikleri sabit bulunmuştur. Olaydaki kusur durumu, olay tarihi, olayın oluş şekli ve gelişimi, ölenin davacılara yakınlığı, davalı sürücünün kusur oranı, eylemin niteliği, olay tarihindeki paranın alım gücü, hak ve nesafet ilkeleri, davacılar ve davalıların sosyal ve mali durumları bir bütün olarak değerlendirilmiş davacılardaki acı ve elemin bir nebze olsun dindirilebilmesi amacı ile takdiren kısa kararda belirtilen miktarda davacılar lehine manevi tazminata karar verilmiştir.-------- Dava, trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir....Dava konusu olayda, davacıların ihtiyari dava arkadaşı olup, ayrı ayrı manevi tazminat isteminde bulunmalarına ve her bir davacı için ayrı ayrı hüküm kurulmasına (kısmen kabul kararı verilmesine) göre davacıların her biri için ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken tek bir vekalet ücretine hükmedilmesi doğru değildir. Bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir.------------.Dava destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir. Davacılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığı, aralarında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunanların usul ekonomisi ilkesi dikkate alınarak birlikte dava açtıkları durumda da esasen birden fazla dava olduğu dikkate alınarak; her bir davacı yönünden lehine hükmedilen tazminat miktarına göre kendisini vekille temsil ettiren davacı lehine; reddedilen her bir dava yönünden de kendisini vekille temsil ettiren davalı lehine ayrı ayrı vekalet ücreti takdir edilmesi gerekmektedir. Mahkemece her bir davacı bakımından maddi ve manevi tazminata ilişkin talepler reddolduğu halde, davalı -------- mirasçıları ve davalı -------lehine davacıların her biri için ayrı ayrı vekalet ücreti takdiri yerine tek vekalet ücretine hükmedilmesi doğru değil bozma nedeni ise de; bu yanılgıların giderilmesi yargılamanın tekrarını gerektirir nitelikte görülmediğinden 6100 sayılı HMK.'nun geçici 3/2. maddesi delaletiyle 1086 sayılı HUMK.'nun 438/7 maddesi uyarınca hükmün düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir." gerekçeleri ile aralarında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunan kimselerin açtıkları davalarda ayrı ayrı vekalet ücreti takdiri gerektiğini belirtmiştir. AAUT'nin 10/4. Madde ve fıkrası uyarınca manevi tazminat davası maddi tazminat veya parayla değerlendirilmesi mümkün olan taleplerle birlikte açılması durumunda manevi tazminat açısından ayrıca vekalet ücretine hükmedilir.
----------Davacılar vekili yargılama sırasında, maddi zararlarının karşılandığını karşılıklı sulh olduklarını, bu nedenle maddi tazminattan feragat ettiklerini bildirmiş mahkemece maddi tazminat taleplerine ilişkin davalılar yönünden feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.-----belirtildiği üzere, bu davalarda davadan feragatte hakkın özünden feragat söz konusu olmayıp davacı alacağına yargılama sırasında kavuştuğu için feragat etmiş, esasen dava konusuz kalmıştır. Davalı kendisine karşı dava açılmasına yine kendisi sebebiyet vermiştir. Bu nedenle, feragat sebebiyle reddedilen maddi tazminat yönünden davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi,------ suçüstü ödeneğinden karşılanan 1.320,00TL arabuluculuk tarife bedelinin davalıdan alınarak hazineye irad kaydına karar verilmesi gerekirken davacıdan tahsiline karar verilmesi doğru olmadığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, HMK'nın 353/1-b/2. maddesi gereğince, İlk Derece Mahkemesi kararı düzeltilerek aşağıda yazılı olduğu şekilde esas hakkında yeniden hüküm kurulmasına karar verilmiştir. '"denilmektedir. İş bu paragraftan olmak üzere arabuluculuk ücretinin davalı ---- tahsiline karar verilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacıların maddi tazminat taleplerinin feragat nedeniyle REDDİNE,
2-Davacıların davalı ------- karşı manevi tazminat taleplerinin feragat nedeniyle REDDİNE,
3-Takdiren 50.000,00 TL manevi tazminatın vefat tarihi 01/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ---alınarak davacı ----- ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
4-Takdiren 30.000,00 TL manevi tazminatın vefat tarihi 01/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ---- alınarak davacı ---- ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
5-Takdiren 30.000,00 TL manevi tazminatın vefat tarihi 01/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı --- alınarak davacı ------ ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
6-Takdiren 15.000,00 TL manevi tazminatın vefat tarihi 01/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ---- alınarak davacı---ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
7-Davalı--- 31/10/2022 tarihli beyan dilekçesi ile vekalet ücreti talebi olmadıklarına ilişkin beyanları nazara alınarak davalı ---- lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
HARÇLAR
8-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 8.538,75‬ TL karar ve ilam harcının, dava açılırken peşin olarak alınan 700,18 TL harçtan mahsubu ile bakiye 7.838,57‬ TL karar ve ilam harcının davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
9-Davalı --- maddi tazminat bakımından vekalet ücreti talep etmediği hususu nazara alınarak sigorta şirketi bakımından maddi tazminata ilişkin vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
MANEVİ TAZMİNAT BAKIMINDAN VEKALET ÜCRETİ
10-Davacı ----manevi tazminat davasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı ---- tahsili ile davacı ----- verilmesine,
11-Davacı ------ manevi tazminat davasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı ---- tahsili ile davacı -----verilmesine,
12-Davacı -----manevi tazminat davasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı ---- tahsili ile davacı ---- verilmesine,
13-Davacı -----manevi tazminat davasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı---- tahsili ile davacı ------- verilmesine,
14-Davalı -- manevi tazminat davasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine uyarınca davacı --- reddedilen miktarı (25.000,00 TL) üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davacı ---- alınarak davalı ---- verilmesine,
15-Davalı ---manevi tazminat davasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine uyarınca davacı --reddedilen miktarı (20.000,00 TL) üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davacı--- alınarak davalı -----verilmesine,
16-Davalı --- manevi tazminat davasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine uyarınca davacı -- reddedilen miktarı (20.000,00 TL) üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davacı - alınarak davalı -----verilmesine,
17-Davalı--manevi tazminat davasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine uyarınca davacı ---- reddedilen miktarı (10.000,00 TL) üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davacı -- alınarak davalı ---verilmesine,
YARGILAMA GİDERLERİ
18-Davacılar tarafından yatırılan 59,30 TL başvuru harcı, 700,18 TL peşin harç toplamı 759,48‬ TL ile 1.966‬,00 TL (Bilirkişi Ücreti, Kep Reddiyatı, Posta Masrafı, Elektronik Posta Masrafı, Tebligat Masrafı ve Dosyadaki Diğer Masraflar) olmak üzere toplam 2.725,48 TL' nin davanın kabul 0,62 ve red 0,38 oranına göre hesaplanan 1.689,79 TL' nin olan yargılama giderinin davalı davalı ---- tahsili ile davacılara verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
19-Davalılar tarafından dava dosyasına yatırılan gider avansı bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
20-Arabuluculuk ücreti 1.360,00 TL'nin davalı ----tahsili ile hazineye irat kaydına,
21-Davalılar tarafından dava dosyasına yatırılan gider avansı bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
22-Davacılar tarafından dava dosyasına yatırılan gider avansından artan kısmın HMK. 333.maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra talep halinde davacılara iadesine,
Dair, Gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde----------- Adliye Mahkemesi'nde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 06/04/2023

Full & Egal Universal Law Academy