İstanbul Anadolu 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi 2017/488 Esas 2023/91 Karar
Karar Dilini Çevir:

Dairesi: İstanbul Anadolu 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi
Esas No: 2017/488
Karar No: 2023/91
Karar Tarihi: 02.05.2023

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2017/488 Esas
KARAR NO: 2023/91
DAVA: Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ: 14/03/2017
KARAR TARİHİ: 02/05/2023
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davasının yapılan açık yargılama sonucunda;
ASIL DAVADA İSTEM / Davacı-karşı davalılar vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkili şirketin ----hayatına başladığını, ----- başvuru numaralı tasarım belgelerinin; bunun yanı sıra---------------model belgelerinin sahibi olduğunu, davalı ---- bir süre davacı şirkette çalışarak kendi isteği ile ayrıldığını, ------ ise davacı şirketin ürünlerinin satışı için fuarlara katıldığını, bu konuda kendisine yetki verildiğini, ancak daha sonra davalıların davacıya ait tasarımları taklit ederek ------ isimli ürünü piyasaya sürdüklerini, davacıların müşterilerine ulaşarak kendi ürünlerinin satışını yapmaya başladıklarını,---- kurduklarını,--------numaralı tasarımları ile birebir aynı ürünleri satışa sunduklarının ----- sayılı dosyası ile tespit edildiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak, davalıların ----------- numaralı tasarım haklarına tecavüz ettiklerinin tespitine, menine ve fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak şartıyla 5.000,00 TL maddi ve 15.000,00 TL manevi zararının karşılanmasına, davalıların haksız rekabette bulunduğunun tespitine, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla 5.000,00 TL maddi ve 17.000,00 TL manevi zararın karşılanmasına, davalılar adına alınan ------------ adlarında davacıya ait ürünleri gösterir içeriklere erişimin engellenmesine, ürünlere el koyulmasına ve karar kesinleştiğinde imhasına, masrafı davalılardan alınmak suretiyle kararın ulusal bir gazetede yayınlanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DAVAYA CEVAP VE KARŞI DAVA / Davalı-karşı davacı ---------- cevap ve karşı dava dilekçesini duruşmada tekrarla; davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, müvekkili ---- belirtilen adreste hiç oturmadığını, müvekkili ----- yerleşim yerine göre yetkili Mahkemenin -----olduğunu, müvekkili ---- yanında sigortalı olarak çalıştığını, bu nedenle kendisine husumet yöneltilemeyeceğini, ------- davacı yanında 7 yıl pazarlamacı-satış müdürü olarak çalıştığını, işe başladığı tarihte talep konusu ürünlerden hiç birinin davacı tarafça üretilmediğini, şirket ortaklarının--------- sektöründe faaliyet gösterdiğini, müvekkilinin pazarlamacı olması nedeniyle sahada topladığı bilgi ve yönlendirmeler ile---- yılında kulak tıkacı alanında üretim yapmaya başladıklarını, hatta -------------- numaralı kulak tıkacı tasarımının müvekkilinin yönlendirmeleri ile tasarlandığını, davacının ürettiği kulak tıkaçlarının kalıp ve ham maddesinin sektörde yeni ve ayırt edici özelliklere sahip olmadığını, ticari sırların iş ilişkisi sonrasına ilişkin sır tutma sözleşmeleri ile korunmasının mümkün olduğunu, taraflar arasından böyle bir sözleşme bulunmadığını, müvekkilinin uzun yıllardır bu sektörde çalıştığı ve uzmanlaştığı dikkate alındığında bir dönem davacının yanında çalışmış olmasının ayrıldıktan sonra sektörden çıkmasını gerektirmeyeceğini, gelen teklif üzerine diğer müvekkilinin yanında sigortalı olarak işe başladığını, müvekkili ----- yıldır ilaç sektörünün içinde olduğunu, tanınmış firmalarda uzun süreler çalıştığını, son ----- sahibi olduğunu, ---- davacı ürünlerinin ----------- yaptığını, sadece davacının değil kendi ürünlerinin ve başka firmaların ürünlerini de satan bir firma olduğunu, davacı tarafın kendi ürünleri hakkında gerçeğe aykırı bilgi verdiğini, sahip olmadığı halde dava konusu ürünleri ödüllü ve tescilli gibi gösterdiğini, iddia olunanın aksine davacı tarafça müvekkilinin ürün ve hizmetlerine yönelik yanıltıcı kötüleyici beyanlar ile piyasayı etkilemeye başladığını, bu bakımdan asıl haksız rekabet içinde olan, piyasadaki saygınlığı zedeleyen tarafın davacı olduğunu, davacı tarafça ----------- numaralı tasarımları ile müvekkillerinin birebir aynı ürünleri üretip fuarda sergilediği, internet ve fiziki ortamda satışı yapıldığına ilişkin --------------dosyasından yaptırılan tespite karşı sunulan raporu kabul etmediklerini, itirazların ilgili mahkemeye sunulduğunu, söz konusu itiraz dilekçesini aynen tekrar ettiklerini, ek olarak davacı tarafça ---------- numaralı ambalaj --------- konu başlıklı tasarım başvurusunun ilan aşamasındayken müvekkili ---------- müvekkilinin ilk hak sahibi ve tasarımcı olması nedeniyle itiraz edildiğini, henüz sonuçlanmadığını, yani tespite ve işbu davaya konu edebilecek tasarımları bulunmadığı halde, davanın haksız çıkar elde etmek kastıyla açıldığını, başvuru yapılan tasarımın ilk hak sahibinin---- olduğunu, müvekkilinin ilgili ürün kutu tasarımını-----------------markası ile---------- satışa sunduğunu,---- ürünün ilk tanıtımını yaptığını, davacıların kendi ürünleri için tescile başvuru tarihinin ----- olduğunu, müvekkillerinden çok sonra tescil başvurusu yapan davacıların hasız ve hukuka aykırı talepleri ile müvekkilini mağdur ettiklerini, bununla birlikte davacı tarafça ---- ürünlerinin daha önceki kutu tasarımları, ambalajları, konsepti, boyut ve renkleri müvekkilinin-----haksız ve yersiz olduğunun görüldüğünü, davacı tarafça -------- konu başlıklı tasarım başvurusunun henüz ilan aşamasında olduğunu, bu hususta beyanda bulunma haklarını saklı tutarak itirazları sonuçlanıncaya kadar --------yaptıkları itirazın sonucunun beklenilmesini talep ettiklerini, davacı tarafça ---------------- numarası ile tescilli kulak tıkacının------- olarak tasarlandığını, müvekkilinin tüm kulak tıkaçlarında ise yuvarlak gövdenin altından çubuk şekilde inen sapın mevcut olduğunu, bu anlamda ayırt edilemeyecek derecede benzerliğinden bahsetmenin mümkün olmadığını, davacı-karşı davalının ----------- müvekkilinin --------- teknik açıdan birbirinden tamamen farklı olduklarını, davacı-karşı davalıların ------- sayılı dosyası ile tespit yaptırdığını, müvekkilini diğer firma sahipleri ve müşterilerine karşı zan altına bıraktıklarını, davalı-karşı davacının çalıştığı ------- asılsız mektuplar yazdıklarını, mail gönderdiklerini, bu nedenle satışlarının düştüğünü ve itibar kaybettiğini, ------ firmasının bu nedenla davalı-karşı davacı ile ticari ilişkisini keseceğini bildirdiğini, bu karalama kampanyası nedeniyle zarar gördüklerini belirterek,20.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
KARŞI DAVAYA CEVAP / Davacı-karşı davalılar vekili karşı davaya cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; SMK 150. Maddesi uyarınca delil tespiti yaptırdıklarını, davalı tarafından satışı yapılan ürünlerin tespite konu fuarda tespitinin yapıldığını, kaldı ki bu bir tespit işlemi olduğundan ürünlerin davalı-karşı davacıya bırakıldığını, ilgili ------- sürdüğünü ve kendilerinin kalan günlerde de standlarında aktif satış yapmaya devam ettiklerini, ürünlerine el konulmadığını, tespit esnasında 3. kişilerle irtibata da geçilmediğini, bunun davalının ifade ettiği zarara yol açmasının teknik olarak mümkün olmadığını, karşı davacının karalama kampanyası olarak değerlendirmek istediği bilgilendirme yazısını da mahkemeye sunduklarını, müvekkili hakkında karşı davacı ve -----------tarafından karalama kampanyaları düzenlendiğini, bu nedenle ilgili mektubun gönderilme zorunluluğu doğduğunu, ilaç depolarının karşı davacıdan istediği bilgilendirme yazılarının müvekkilinden istendiğini, müvekkilinin de usule uygun bir şekilde bu bilgileri ilettiğini, davalı-karşı davacının itibar kaybı yaşamadığını belirterek, karşı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Asıl davada, davacılara ait ------numaralı tasarımların koruma kapsamında kalan ürünlerin davalılar tarafından üretilip fuarda sergilendiği ve internet ve fiziki ortamda satışının yapıldığı iddiasıyla tasarım haklarına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, maddi ve manevi tazminat davası, karşı dava ise, ------- davalı-karşı davacı aleyhine tespit yaptırmak ve davalı-davacının ticari ilişki içinde olduğu firmalara mektup ve mail göndererek davalı-karşı davacı hakkında olumsuz beyanlarda bulunmak suretiyle davalı tarafça davacının ticari itibarına zarar verildiği iddiasıyla açılan manevi tazminat davasıdır.
Dosyaya --------- getirtilmiş olup, incelendiğinde; 07/09/2011 tarihinde tescil edilen ----numaralı tasarımın---- müddet ile tescil edildiği, yenileme talebinde bulunulmadığından yenileme işleminin yapılmadığı ve bu nedenle ---- tarihinden itibaren hükümsüz bulunduğu,------ sıra numaralı tasarımın tescilinin iptaline ve -----numaralı tasarımların tescilinin devamına karar verildiği, halen davacı-karşı davalı şirket adına tescilli oldukları, -----tescil numaralı tasarımın da davacı-karşı davalı şirket adına tescilli olduğu tespit edilmiştir. Davalı- karşı davacı -------davacı-karşı davalı -------- numaralı tasarıma yapılan itirazın reddine dair ---- kararının iptali ve bu tasarımın hükümsüzlüğü talebiyle -------- sayılı davasının açıldığı bildirilmekle, davanın sonuçlanması bekletici mesele yapılmış, yapılan yargılama sonucunda; ----------sayılı kararı ile kaldırılarak, davanın kabulüne,----- numaralı çoklu tasarım tescilinin devamına ilişkin---- iptaline, ---- tasarımın hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine karar verildiği, kararın ------- tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.-------- kaydı dosya içerisine getirtilmiş olup, incelendiğinde, davacı- karşı davalı -------- tarihinde kurulduğu, şirket ortağının--- olduğu, davalı-karşı davacı-------- tarihinde kurulduğu anlaşılmıştır.
-----adının kayıt tarihi ve kime ait olduğu sorulmuş, verilen cevapta alan adının tahsis tarihinin ---- olduğu, alan adı kayıt bitiş tarihinin ------ olduğu, alan adını kayıt ettireninin ------ olduğu ve sitenin halen faaliyette olduğu bildirilmiştir. Mahkememizce davalı-karşı davacı-----, davacı-karşı davalı -------- sigortalı çalıştığına, en son olarak davalı-karşı davacı --- yanında çalışlığına dair---- kayıtları dosya içine getirtilmiştir. Her ne kadar davacı-karşı davalı şirketin ortağı ----- tarafından da tasarım haklarına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi, maddi ve manevi tazminat davaları açılmışsa da, davaya konu tasarımların davacı-karşı davalı-------- adına tescilli oldukları, bu tasarıma uygun -----------markalı ürünlerin davacı-karşı davalı bu şirket tarafından üretildiği, haksız rekabet iddiasıyla ilgili ----- şirketin çalışanı olduğu, ---- yine şirket ile iş ilişkisinin mevcut olduğu, bu nedenlerle davacı-karşı davalı------- davada taraf ehliyetinin bulunmadığı kanaatine varılmakla,-------açtığı asıl davanın HMK'nun 114/1-d ve 115/2. maddeleri uyarınca usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
Her ne kadar davalı ------ davacı-karşı davalı şirkette ve davalı-karşı davacı şirkette sigortalı çalıştığı iddia edilerek husumet itirazında bulunulmuşsa da, davalı-karşı davacı şirkete ait ürünlerin ---- markasıyla satışa sunuldukları,---- adının davalı ----olduğu, bu nedenle ------- birlikte hareket ettikleri kanaatine varılmakla, husumet itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.------sayılı dosyası dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde davacı-karşı davalılar tarafından davalı ---- ve davalı-karşı davacı ------- kendilerine ait ürünlerin ve ambalajların satışını yaptıklarına dair tespit yapılmasını talep ettikleri, yapılan tespit sonucunda düzenlenen ---- tarihli bilirkişi raporunda alyehine tespit istenenlere ait stantta satışa sunulan ------ markalı ürünlerin tespit isteyene ait ---------markalı ürünler ve ambalajlarla benzer olduğuna dair görüş bildirildiği tespit edilmiştir.
Mahkememizce tanıklar dinlenmiş olup, davacı-karşı davalı tanığı----- beyanında, davacı-karşı davalı ------ oğlu olduğunu, kendisinin davacı ------ tasarım uzmanı olarak çalıştığını, davaya konu olan tasarımların kulakla ilgili ürünlere ait olduğunu, tasarımların yaratılmasında kendisinin görevli olduğunu, davalı - karşı davacı -------- aynı şirkette ve aynı odada çalıştıklarını, kendisinin satış saha sorumlusu olduğunu, bu nedenle tasarımları oluştururken sahadaki müşterilerin görüşlerine ------ olduğundan, ----- da bu konuda bilgi ve görüş aldıklarını, ---- yaratılan tüm tasarımların yaratılma aşamasından başlamak üzere her aşamasından bilgi sahibi olduğunu, ayrıca şirketin tüm bilgilerine vakıf olduğunu, davacı şirketten ayrıldıktan sonra yine davacı şirkete ait ürünlerin satışını yapan------- birlikte, davacı şirkete ait tasarımların aynılarını kullanarak üretim yaptıklarını tespit ettiklerini, bu nedenle dava açıldığını, davaya konu olan, davacıya ait tasarımlar ile karşı tarafın ürünlerinin birebir aynısı olduğunu, davalıların ürünlerinde , davacı şirkete ait ürünlerin renkleri ve sunum şekillerinin aynen kullanıldığını, örneğin davacı şirket ---------kullanmışsa , davalıların da aynı üründe aynı rengi kullanmış olduğunu, ayrıca eczacı müşterilerinden davalıların kendilerine giderek davacı şirketin battığını, davacı şirkete ait ---------- markalı ürünlerin artık gelmeyeceğini, artık kendi ürünlerinin olduğunu söylediklerini duyduğunu beyan etmiştir.Davalı-karşı davacı tanığı ---- duruşmada, sağlık sektöründe ------- okuduğunu, davalı-karşıdavacı ----- halası olduğunu, hem alanı ile ilgili olduğu için hem de halasına destek olmak için yanında bulunduğunu, ----- yapılan-------- mahkeme heyetinin geldiğini, yaklaşık 10 kişi olduklarını, ------------olduğunu, otel çalışanları, fuara katılan--------- bulunduğunu, kalabalık bir grupla geldiklerini, fotoğraf çekenler olduğunu ve fuarın sonuna kadar da bunun etkisinin görüldüğünü, halasının firmasının ciddi şekilde itibar kaybına uğradığını, davacıların------- arayarak sözlü olarak ürünlerin toplatılacağını, halasının firmasının kapatılacağını söyleyerek müşterileri etkilemeye çalıştıklarını fuar alanına gelen ve kendi müşterileri olan ------ fuar sırasında duyduklarını, ayrıca davacı-karşı davalıların----------depolarına da mail atarak ----- karalıyıcı beyanlarda bulunmuş olduklarını, halasının firması ile ticaret yapmamalarını, onlar için iyi olmayacağını söylediklerini beyan etmiştir.
Davalı-karşı davacı tanığı ---- alınan ifadesinde;------------ adına katıldığını ve stand açtıklarını, tam karşılarında da ---- standının olduğunu, bir ara dört kişinin---------- girdiğini gördüğünü, kulak tıkaçlarının kendi ürünlerinin taklidi olduğunu söylediklerini, fotoğraflar çektiklerini, bunları toplatacaklarını söylediklerini, bu nedenle fuarda olumsuz bir hava oluştuğunu, fuarı düzenleyenler ve oraya katılan eczacılar nezdinde ------- firmasının taklit ürün sattığı konusunda bir kanaat oluştuğunu, bilgisinin ve görgüsünün bundan ibaret olduğunu beyan etmiştir.Dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden Mahkememizce Mahkemeye sunulan davalı-karşı davacıya ait ürünler ile taraflara ait ticari kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, tasarım uzmanı ----------- oluşan heyet bilirkişi raporunda, davacı tarafa ait ------ tasarım tescili ile davalı tarafa ait olduğu iddia edilen ve davalı tarafa ait olduğu iddia edilen---------- adresinde yer alan kulak tıkacı ürünü arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları, davacı tarafa ait ---- tasarım tescili ile davalı tarafa ait olduğu iddia edilen ve Davalı tarafa ait olduğu iddia edilen ------ bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunduğu, bu sebep ile farklı olarak algılandıkları, davacı tarafa ait ---- numaralı tasarım tescili ile davalı tarafa ait olduğu iddia edilen ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları,------------
----------yılı net kârı : 55.453,05 TL , 2016 yılı özvarlık: 105.453,05 TL
, --------- yılı net kârı : 76.431,00 TL
, ---- yılı özvarlık : 181.884,05 TL
,--------- yılı net kârı : 103.044,60 TL, 2018 yılı özvarlık : 284.928,65 TL
değerlerin tespit edildiğine dair görüş bildirmişlerdir.
Bilirkişi raporu incelendiğinde; muhasip bilirkişi tarafından davacı-karşı davalı şirketin gelirlerinde bir azalma olup olmadığı ve talep edebileceği maddi tazminat hesabıyla ilgili verilen görevlendirme kapsamında hiçbir tespit ve değerlendirme yapılmadığından tasarım uzmanı ---------- tıbbi malzeme sektöründen seçilen bilirkişi ------- oluşan bilirkişi heyetinden yeniden rapor istenilmiş, bilirkişi raporunda; davacı tarafa ait ------- numara ile tescilli tasarım-------- bilgilenmiş kullanıcı nezdinde farklı olarak algılandıkları, davacı tarafa ait ------------ ürünlerinin tasarımlarının bilgilenmiş kullanıcı nezdinde farklı olarak algılandıkları, davacı tarafa ait ------- numara ile tescilli tasarım ile davalı tarafa ait olduğu iddia edilen stant ürününün tasarımının bilgilenmiş kullanıcı nezdinde benzer olarak algılandıkları, davacı-karşı davalılardan -------- tarihleri arasında davaya konu ürünlerden elde ettiği gelirin----- olduğu, diğer davacı-karşı davalı ---------tacir olmadığından gelir elde etmediği, davacı-karşı davalılardan ------- döneminde dava konusu ürünlerin satışında azalma meydana gelmediği, davalı-karşı davacılardan ----------- tarihleri arasında davaya konu ürünlerden elde ettikleri gelirin 3.691,30 TL olduğu, davaya konu stant tasarımının diğer ürünlerin sergilenmeleri için ücretsiz olarak müşterilere verildiği, davalı ----- inceleme yapılan dönemde tacir olmadığı, davalı- karşı davacı ------ davacı-karşı davalılar tarafından yazılan mektuplar nedeniyle ---- tarihleri arasında satışlarında azalma olmadığına dair görüş bildirmişlerdir.Her ne kadar -------yapılan delil tespiti sonucu alınan bilirkişi raporunda davalı-karşı davacıya ait ürünlerin davacı-karşı davacı şirkete ait ürünler ile benzer olduğuna dair görüş bildirilmişse de, bilirkişinin tasarım uzmanı olmadığı, hukuk eğitimi almış bir marka uzmanı olduğu, ayrıca davacı-karşı davalı şirkete ait tescilli tasarımlar ile karşı tarafın ürünlerini karşılaştırmadığı, her iki tarafa ait ürünleri karşılaştırarak rapor hazırladığından, bu rapora itibar edilmemiştir.
SMK'nun 55. maddesinde tasarım "ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin ---------------- özelliklerinden kaynaklanan görünümü" olarak tanımlanmış, bu kanun uyarınca tescil edilmiş olması halinde tasarımın tescilli tasarım olarak korunacağı düzenlenmiştir. Yine SMK'nun 56. maddesinde, tasarımın yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması şartıyla bu Kanunla sağlanan haklar kapsamında korunacağı, 58. maddesinde ise tasarım sahibinin, kendi tasarımına kıyasla ayırt edici niteliğe sahip olmayan tasarımlara karşı bu Kanundan doğan haklarını kullanabileceği düzenlenmiştir. SMK'nun 81. maddesinde de tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibariyle ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için önerilerde bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak tasarım hakkına tecavüz olarak tanımlanmıştır.
Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında; davacı-karşı davalı şirkete ait tasarım tescil belgeleri, davalı-karşı davacıya ait internet sitelerinde tespit edilen ve Mahkememize sunulan ürünler, birbirini doğrulayan iki adet bilirkişi raporu ile, davacı-karşı davalı şirket adına tescilli ----- numaralı stant tasarımı ile davalı-karşı davacıya ait ürünün kulak tıkaçlarına ait bir stant ürünü oldukları, davalılara ait stantın alınlıklı beş raftan oluştuğu, tasarım tescilinde ise 4 raf bulunduğu, davalı-karşı davacının ürününde rafların tescilli tasarımdaki gibi yan ----------- girdikleri, standın ayak kısımları incelendiğinde yan yüzeylere göre öne doğru çıkıntı yaptığı, tescilli tasarım ile benzer şekilde olduğu, davalı-karşı davacıya ait tasarım ile -------- numaralı tasarımın genel izlenim itibariyle bilgilenmiş kullanıcı nezdinde benzer olarak algılandıkları, raf sayısının genel görünümü ve tasarım karakterini değiştiren bir fark olarak algılanmadığı, tasarımcının seçenek özgürlüğünün mevcut olduğu tespit edilmiştir.
Davalı-karşı davacıya ait ürün ambalaj tasarımının ise davacı-karşı davalı şirket adına tescilli ----------- numaralı tasarım ile zorunlu olarak ambalajda bulunması gereken genel form itibariyle aynı olsa da, üst bölümünde belirli işlevlerde kullanılabilen delikli bir yapıya sahip olması, kullanıldığı ürünün formunda kesilmiş ve içine yerleştirilen ----- ------ unsurların bulunduğu--------bakımından kendine has nitelikler taşıdığı, davalı-karşı davacı şirketin tasarımı ile farklı olarak algılandıkları tespit edilmiştir.
Davacı-karşı davalıya ait -------- numaralı tasarım ile davalı-karşı davacıya ait kulak tıkacı tasarımının da bilgilenmiş kullanıcı tarafından farklı olarak algılanacak derecede birbirlerinden farklı oldukları tespit edilmiş, ayrıca davacı-karşı davalı şirkete ait bu tasarımın -------- tarihinden itibaren hükümsüz kalması nedeniyle davacı-karşı davalı şirketin bu tasarımdan kaynaklan hakkının kalmadığı, davalı-karşı davacı şirkete ait ürünlerin ------- markası ile satışa sunulması ve davacı-karşı davalı şirketin ürününden farklı olması nedeniyle haksız rekabetten de söz edilemeyeceği kanaatine varılmıştır.
Asıl davada davalı olan ------ davacı-karşı davalıya ait ------------- numaralı tasarım haklarına tecavüz ettikleri kanaatine varıldığından, yalnızca bu tasarımla ilgili maddi ve manevi tazminat talepleri değerlendirilmiştir. Alınan bilirkişi raporu ile davaya konu stantların ürünlerin sergilenmesi için müşterilere ücretsiz olarak -------- ürünlerinin yanında verildiği, davalıların bu stantların satışından ayrıca bir gelir elde etmedikleri tespit edilmişse de, tasarım hakkına tecavüz eden ürünlerin üretiminin ve satışının davalılara az da olsa bir maddi katkı sağlayacağı, bu nedenle Mahkememizce TBK'nun 50. maddesi uyarınca maddi tazminatın belirlenmesi gerektiği, tarafların cirolarına ve tecavüze konu ürünün ücretsiz olmasına göre 3.000,00 TL maddi tazminatı hükmedilmesi gerektiği, yine davalıların kusur dereceleri, tecavüzün devam ettiği süre ve tarafların ticari hacimlerine göre 3.000,00 TL manevi tazminatın da hakkaniyete uygun olacağı anlaşılmakla, davacı-karşı davalı------------ tasarım hakkına tecavüzün tespiti, önlenmesi, maddi ve manevi tazminat davasının kısmen kabulüne, kısmen reddine karar vermek gerekmiştir.Davacı-karşı davalı şirketin haksız rekabet davasıyla ilgili yapılan incelemede ise; haksız rekabet hallerinde Türk Ticaret Kanununun 54 ve devamı hükümlerinin uygulanması gerekir. TTK'nun 55. maddesinde dürüstlük kuralına aykırı satış yöntemleri ve hukuka aykırı davranışlar haksız rekabet olarak tanımlanmış, 55/4.maddesinde ise başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemleri almak haksız rekabet olarak sayılmıştır. Haksız rekabetten söz edebilmek için kusur, zarar, illiyet bağı unsurlarının birlikte gerçekleşmesi gerekir. Türk Borçlar Kanununun 57. maddesinin hükmünün temelinin kişilik haklarına tecavüzü düzenleyen Türk Medeni Kanununun 24. maddesine dayandığı, haksız rekabet hükümlerinin düzenlenme sebeplerinin başında, başkalarının emeğinden haksız bir şekilde yararlanmanın önüne geçmenin yattığı, bir başkasının uzun uğraşlar sonucunda elde ettiği kazanımlardan ve değerlerden hiç bir emek ve çaba sarf edilmeden yararlanılmasının haksız rekabetin en önemli örneklerinden biri olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı-karşı davalı şirketin haksız rekabet iddialarının; davalıların davacı-karşı davalı şirketle iş ilişkisi ve ticari ilişkileri nedeniyle tasarımlar hakkında bilgi sahibi oldukları ve bu tasarımların koruma kapsamında kalan ürünlerin üretimini ve satışını yaptıkları, davacı-karşı davalı şirketin müşteri bilgilerini kullanarak satış yaptıkları ve davacı-karşı davalı şirketin müşterilerine davacı-karşı davalı şirketin artık faaliyette olmadığını söyledikleri, kendilerinin bu şirket ile bağlantılı oldukları izlenimini vererek haksız rekabette bulunduklarına ilişkindir. Ancak dinlenen tanık anlatımları, alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı ile, davalıların davacı-karşı davalı şirketin artık faaliyette olmadığına dair bir beyanda bulunduklarına, davacı-karşı davalı şirketle bağlantılı oldukları izlenimini verecek satış yöntemleri kullandıklarına dair bir delil elde edilememiştir. Aksine davacı şirketin ürünleri--------- satışa sunulmuş olup, kulak tıkacı ve ambalaj tasarımlarının davacı-karşı davalının tasarımlarından farklı oldukları tespit edilmiştir. Yine davalıların davacı-karşı davalı şirkete ait meslek sırlarını açıkladıklarına veya kullandıklarına dair de bir delil elde edilememiş, davacı-karşı davalı şirkette çalışan davalı ------- aynı iş alanında ticari faaliyette bulunmasının hayatın olağan akışına uygun olduğu, davalı ------- zaten bu alanda ticari faaliyette bulunan bir kişi olduğu, davacı-karşı davalı şirket ile davalılar arasında aynı konuda ticari faaliyette bulunmayacaklarına dair bir anlaşma bulunmadığı, bu nedenle haksız rekabetin söz konusu olmadığı kanaatine varılmıştır. Her ne kadar davalılara ait -------- davacı-karşı davalıya ait tescilli tasarımın ----------- numaralı tasarımının koruma kapsamında kaldığı tespit edilmişse de, tasarım hakları SMK tarafından korunmakta olduğundan, bu eylem ayrıca haksız rekabet olarak nitelendirilemeyeceğinden, haksız rekabetin tespiti, önlenmesi ve haksız rekabet nedeniyle maddi ve manevi tazminat davalarının reddine karar vermek gerekmiştir.
Karşı dava ile ilgili yapılan incelemede ise; davacı-karşı davalıların ilgili firmalara gönderdikleri açıklamada davalı-karşı davacı ------- kendilerine ait ürünlerin benzerlerini ürettiği, kendilerinin davalı-karşı davacıya ait ----------- markası ile bir ilişkilerinin mevcut olmadığı, bu konuda dava açıldığı ve davanın sonucunun beklenmesi gerektiğini bildirdikleri, davalı-karşı davacıya ait ürünlerin davacı-karşı davalı tarafa ait ürünler ile ilk bakışta benzerliklerinin mevcut olması, hatta-------- numaralı tescilli tasarım ile aynı olması karşısında bu açıklamanın haksız rekabet teşkil etmeyeceği, aynı nedenle davalı-karşı davacı aleyhine----------yaptırmalarının da yasadan kaynaklanan tasarım haklarının korunması amacıyla gerçekleştirilen hukuki bir işlem olduğu, haksız rekabet teşkil etmediği, davalı-karşı davacının kişilik haklarına saldırı niteliğinde olmadığı, bu nedenle manevi tazminat talep edemeyeceği anlaşılmakla, karşı davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davacı-karşı davalı--------------- davasının HMK'nun 114/1-d ve 115/2 maddeleri uyarınca USULDEN REDDİNE,
------------- tarafından açılan asıl davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
Davalıların satışa sundukları ----- davacıya ait ---------- numaralı tasarımdan kaynaklanan haklarına TECAVÜZ ETTİKLERİNİN TESPİTİNE,
Davalıların tasarım haklarına tecavüzlerinin MEN'İNE, tecavüz teşkil eden stand ürününün internet sitelerinde tanıtımının YASAKLANMASINA,
Tecavüz teşkil eden stand ürünlerine EL KONULMASINA ve karar kesinleştiğinde masrafı davalılardan alınmak suretiyle İMHALARINA,
Tasarım hakkına tecavüz nedeniyle 3.000,00 TL maddi ve 3.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Karar kesinleştiğinde masrafı davalılardan alınmak suretiyle kararın ulusal bir gazetede bir kez ilanına,
Davacının fazlaya ilişkin taleplerinin REDDİNE,
Alınması gereken 409,86 TL harçtan peşin alınan 717,26 TL harcın mahsubu ile bakiye 307,40 TL harcın isteği halinde ve karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
Davacı --------- vekiline markaya tecavüzün tespiti ve men'i ile yasaklanması davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacı ----------- ödenmesine,
Davacı---------- vekiline maddi tazminat davasının kabul edilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 3.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacı----------ödenmesine,
Davacı -------- vekiline manevi tazminat davasının kabul edilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 3.000,00 TL vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacı----------- ödenmesine,
Davalılar vekiline tasarım hakkına tecavüzden kaynaklanan maddi tazminat davasının reddedilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 2.000,00 TL vekalet ücretinin davacı-------- tahsili ile davalılara ödenmesine,
Davalılar vekiline tasarım hakkına tecavüzden kaynaklanan manevi tazminat davasının reddedilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 10/2 maddesi gereğince takdir olunan 3.000,00 TL vekalet ücretinin davacı------------ tahsili ile davalılara ödenmesine,
Davalılar vekiline reddedilen haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacı ---------- tahsili ile davalılara ödenmesine,
Davalılar vekiline haksız rekabetten kaynaklanan maddi tazminat davasının reddi nedeniyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.000,00 TL vekalet ücretinin davacı ---------- tahsili ile davalılara ödenmesine,
Davalılar vekiline haksız rekabet nedeniyle manevi tazminat davasının reddi nedeniyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacı --------- tahsili ile davalılara ödenmesine,
Davalılar vekiline usulden reddedilen dava üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacı----tahsili ile davalılara ödenmesine,
Davacı-------- tarafından yatırılan ve iadesine karar verilen tutar dışında kalan 409,86 TL peşin harç ve 31,40 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 441,26 TL harç giderinin davalılardan tahsili ile davacı ---------- tarafından yapılan 384,10 TL tebligat ve müzekkere masrafları ile 4.950,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.334,10 TL yargılama giderinden, davanın kabul ve red oranına göre, (%33) 1.760,25 TL'nin davalılardan tahsili ile ---------------- ödenmesine, bakiye (%67) 3.573,85 TL'nin davacı üzerinde bırakılmasına,
Karşı davanın REDDİNE,
Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 342,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 162,10 TL harcın isteği halinde ve karar kesinleştiğinde davalı-karşı davacılara iadesine,
Davacı-karşı davalılar vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacılardan tahsili ile davacı-karşı davalılara ödenmesine,
Davalı-karşı davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.02/05/2023

Full & Egal Universal Law Academy