T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2022/548 Esas
KARAR NO:2023/359
DAVA:Kredi Sözleşmesine Dayanan Muarazanın Önlenmesi
DAVA TARİHİ:12/08/2022
KARAR TARİHİ:10/05/2023
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirketlerin, ... enerjisi üretimine yönelik faaliyet gösteren şirketler olup aşağıdaki tabloda bilgileri bulunan sabit faizli proje finansmanı amaçlı Genel Kredi Sözleşmeleri karşılığında, davalı bankadan birer kez kredi kullandıklarını, yine dava dışı şirketlerden ... Enerji San. ve Tic. A.Ş.'nin ise söz konusu kredilere kefil olduklarını, taraflar arasındaki kredi sözleşmelerinin, müvekkili şirketlerin Lisanssız ... Enerjisi Santrali projesi yatırımının finansmanına ilişkin olduğunu, kredi özel şartları incelendiğinde ise özetle, davalı banka tarafından kullandırılan kredi .... Yatırımı için kullanılacak ve santralin üretimden kaynaklanan aylık gelirlerinden, sözleşmenin Ek-1 bölümünde yer alan ana para itfa tablosuna ve sonrasında revize edilen ödeme planına göre taksitler halinde tahsil edileceğini, taksit dışında kalan gelirlerin ise müvekkili şirketlere ödeneceğini, kullanılan bu kredilerin bedelleri ise müvekkili şirketler tarafından doğrudan, dava dışı kefil ... Enerji San. ve Tic. A.Ş.'ye santral kurulumu işi için ödendiğini, halihazırda müvekkili şirketlerin, ödeme planına göre ödenmesi gereken taksitleri süresinde ödediği gibi ileriye dönük taksitlerin de hesabında blokeli tutulduğunu, yine müvekkili şirketlerin davalı bankaya olan kredi borcunu defaten ödemek de istemekte olduğunu, ancak davalı banka haksız ve kötüniyetli bir şekilde, müşterek ve müteselsil kefillerden ... Enerji San. ve Tic. A.Ş. ile müvekkili şirket arasındaki ticari ilişkiyi yanlış yorumlamakta ve sözde kefilin halefiyet hakkını korumak adına müvekkilinin taksit ödemeleri dışındaki gelirlerine de bloke uygulamakta olduğunu, müvekkili şirketlerin dava tarihi itibari ile aylık 187.674,30 USD taksit ödemesi bulunmaktayken müvekkili şirketlerin hesabında bu tutarın 3 katından fazlasının bloke tutulmakta olduğunu, bu blokenin gerekçesi olarak da kefilin halefiyet hakkına dayanılmakta olduğunu, esasında müvekkili şirketler ile dava dışı kefil ... Enerji San. ve Tic. A.Ş. arasındaki ilişkinin, kefalet ilişkisinden ziyade bir yüklenicilik anlaşması olduğunu, ancak dava dışı şirketin, sözleşmelerdeki taahhütlerine uymaması nedeni ile 2018 yılında başlayan uyuşmazlıkların 2021 yılında ticari davalara dönüştüğünü, bu süreç içerisinde ise taraflar arasındaki iletişim, noter ihtarnameleri üzerinden kurulduğunu, davalı bankanın tüm yazılı ve sözlü başvurularına rağmen, temlik edilen ...'ın alacaklarını, kredi ödeme koşullarına aykırı bir şekilde bloke etmekte ve müvekkili şirketlerin ticari faaliyetini güçleştirmekte olduğunu, bunun gerekçesi olarak da dava dışı şirket tarafından farklı zamanlarda müvekkili şirketlere ait banka hesaplarına gerçekleştirdiği para transferlerini, kefaleten yapılan ödeme olarak değerlendirmekte ve kefilin halefiyet hakkını savunduğunu beyan etmekte olduğunu, ancak ne kefilin ne de asıl borçlunun, bu transferlerin kefalet ilişkisinden kaynaklı olarak gerçekleştirdiğini iddia etmediğini, kredi sözleşmelerine ... Enerji San. ve Tic. A.Ş. yanında yine aynı grup içerisinde yer alan ... Otomotiv A.Ş. ve ... Otomotiv A.Ş.'nin de kefil olduklarını, taraflar arasındaki bu kefalet ilişkisinin asıl nedeninin ise ... Enerji San. ve Tic. A.Ş. ile müvekkili şirketler arasındaki eser sözleşmesinden kaynaklandığını, bu eser sözleşmesinin konusunun ise müvekkili şirketlerin sahip olduğu bağlantı anlaşmaları çerçevesinde ... enerji santrallerinin kurulması olup dava dışı şirketin, yüklenici firma olarak kullanılan kredilere kefil olduğunu ve finansman kredisi ile alınan bu bedeli müvekkili şirketlerden tahsil ettiğini, kısacası edimini yüklendiği işin finansman kredisine kefil olduğunu ve kredi parasını tahsil ettiğini, imalat aşamasında ise işi geciktirdiğini, teknik şartnamelere uygun yapmadığını, hatta bir çok santral için yapı kullanma izin belgesi dahi alamadığını, yine bu süreç içerisinde ekli cari hesap ekstresinde görüleceği üzere farklı ticari işlemlerin de yapıldığını, bu işlemlerin tamamı ticari defterlere işlendiğini, ticari defter ve kayıtlar incelendiğinde ise taraflar arasında kefalet ilişkisinden kaynaklı bir cari işleme rastlanılmadığını, dava dışı kefilin, davalı bankaya ödeme yapmadığını, müvekkili şirketlere para yatırdığını, bu işlemi yaparken de kefaleten ödemeye dair bir açıklama yapmadığını, yaklaşık 2.800.000 USD bedelli bir ödemenin, herhangi bir açıklama yapılmaksızın ve ihtilaf doğurmaksızın kefaleten ödenmesinin, ticari hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, kaldı ki dava dışı şirketin hiçbir şekilde söz konusu ödemeleri kefaleten yaptığını ileri sürmediğini, esasında hiç gereği olmadığı halde, davalı banka tarafından söz konusu ödemelerin kefalet ilişkine dayalı yapılıp yapılmadığı konusunda dava dışı kefile noter ihtarı ile açıklama istemesine rağmen dava dışı şirketin kefaleten ödemeye ilişkin herhangi bir beyanda bulunmadığını, bu hali ile dava dışı kefilin kötüniyeti bir yana, davalı bankanın da dava dışı şirketin hukuka aykırı emellerine alet olduğunu, sonuç olarak davadışı şirketin kefillikten kaynaklı herhangi bir ödemesinin bulunmadığının açık olduğunu, buna rağmen davalı bankanın söz konusu transferlerin kefaleten ödendiği yönündeki kabulü ve kredi ilişkisini sonlandırmaya yönelik taleplerini karşılamaması nedeni ile oluşan bu sataşmanın, müvekkili şirketlerin ticari faaliyetlerini sonlandırma aşamasına getirmiş olup, sataşmanın önlenmesi için işbu davanın açılması zorunluluğunun doğduğunu belirterek, davanın kabulüne, dava dışı kefil ... Enerji San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılan ödemelerin müvekkili şirketlerin kredi sözleşmelerine kefaleti kapsamında yapılmadığının ve kefilin halefiyet hakkının bulunmadığının tespitine, müvekkili şirketler ile davalı banka arasındaki sataşmanın giderilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı bankadan alınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; müvekkili banka ile davacılar arasındaki sözleşme hükümlerine göre biriken temlik bedellerinden vadesi gelmiş kredi taksitli ve işletme giderleri ödendikten ve müeccel 3 aylık kredi taksit ve faiz tutarını blokeye alındıktan sonra kalan bakiyenin davacılara ödenmesi için belirli şartların varlığının zorunlu olduğunu, davacı vekilinin aksine müvekkili bankanın, bu sayılan şartlar sağlanmaksızın herhangi bir iade etme veya serbest kullanımına bırakma yükümlüğü bulunmadığını, müvekkili bankanın bu konudaki işlemlerinin tamamının davacılar ile imzalanan kredi sözleşmelerinin hükümlerine göre yapılmakta olup, söz konusu işlemlerin sözleşme hükümlerine uygun olduğunu, finansman konusu elektrik üretim tesislerin inşası öngörülen sürede tamamlanmadığını, bu sebeple de projeden gelecek gelirin oluşma süreci uzadığını, yani tesislerin zamanında devreye alınmadığı için, bu tesislerin elektrik satışında elde edilecek gelir oluşmadığını ve dolayısıyla temlik tutarları da birikmediğini, tesisler devreye alındıktan sonra ise üretilen elektriğin satışına bağlı temlik edilen tutarların bankaları nezdindeki hesaba gelmeye başladığını, bu gecikme sebebiyle tesislerin devreye alındığı tarihten işbu tarihe kadar, birikmiş temlik tutarlarından ileriye dönük 3 aylık kredi taksit ve faiz tutarlarını aşan, davacılara ödenebilecek herhangi bir tutar oluşmadığını, müvekkili bankanın taraflar arasındaki ticari ilişkinin detaylarını bilemeyeceğini ve kefil tarafından kefalete istinaden ödeme yapıldığı şeklindeki irade açıklaması bir arada düşünüldüğünde, müteselsil kefil tarafından yapılan ödemelerin kefalete mahsuben yapılmış olduğunun kabulü gerektiğini, davacı vekilinin 2.800.000 USD'nin kefaleten ödenmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu iddiasına katılmadıklarını, müteselsil kefil tarafından yapılan ödemelerin müvekkili bankanın kredi borcuna mahsup idilmiş olması nedeniyle TBK. m. 596/f.1 "Kefil, alacaklıya ifada bulunduğu ölçüde, onun haklarına halef olur." hükmü uyarınca kefilin halefiyet hakkı doğduğunun kabulü gerekeceğini, zira aksinin kabulü için davacıların iddialarını her türlü şüpheden uzak delillerle ispat edememiş halde olduklarını, kredi borcunun kefil tarafından, kefalete mahsuben ödendiğinin bizzat müteselsil kefil ... Enerji San. ve Tic. A.Ş. tarafından da beyan edildiğini, müvekkili bankanın davacılara karşı muaraza yaratmamakta olduğunu, aksine yasadan ileri gelen yükümlülüklerine riayet emekte ve aynı zamanda taraflara arasındaki sözleşmeden doğan hak ve yetkilerini kullandığını belirterek, öncelikle dava şartı olan hukuki yarar eksikliği nedeniyle davanın usulden reddine, mahkememiz aksi kanaatte ise davanın esastan reddine karar verilmesine, davanın ... Enerji San. ve Tic. A.Ş.'ye ihbar edilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Eldeki dava, kredi sözleşmelerine dayanan muarazanın önlenmesine ve dava dışı kefil ... Enerji tarafından yapılan ödemelerin kredi sözleşmelerine kefalet kapsamında yapılmadığının tespitine karar verilmesine ilişkindir.
Bilirkişi tarafından düzenlenen 02/03/2023 tarihli bilirkişi raporuna göre; dava dışı kefil ... Enerji San. Tic. A.Ş. tarafından davalı bankaya gönderilen, ... 2. Noterliği'nin 02.12.2021/35688 ve 28.12.2021/... tarih ve ... yevmiye sayılı ihtarnamelerin, kefil tarafından bankaya 29.06.2018-29.04.2022 tarihleri arasında ödenen 2.710.750 USD ve 661.000 TL ödemenin, 'kefalet yükümlülüğü' kapsamında yapıldığını gösterdiğini; davalı bankanın kayıtlarının GKS'nin 8.1.maddesine göre taraflar arasındaki uyuşmazlıkta 'kesin delil' olarak kabul edildiğini, 24/07/2018 tarihli Alacağın Devri Sözleşmelerinin 4.c maddesi ile 'hesapta toplanacak bedellerden, TSKB'ye ödemesi gereken 3 aylık kredi taksit, faiz vb. tutardan fazla olan tutarların, müşterinin temettü dağıtımına ilişkin şartın gerçekleşmesi halinde bankanın onayı ile müştkerinin serbest kullanımına bırakılabileceğinin' kabul edildiğini, davalının sunduğu ekstrelerde, devir edilen alacaklardan 'ne kadarının kredilerin taksit ödemelerine mahsup edildiğine, ne kadarının blokeye alındığına ve ne kadarının diğer ödemelere ayrıldığına ilişkin değerlendirme yapılamadığını, bu haliyle, hesap ekstrelerinde gözüken, dava açılmasından önceki son üç ay sonu itibarı ile blokeye alınan tutarın, aylık ana para taksitini (...'de 31.05.2022 tarihinde blokeye alınan tutar hariç) karşılamadığını, Alacak Devir Sözleşmesi'nin 4.c maddesinde öngörülen '3 aylık Kredi taksiti' miktarını aşan blokenin görülemediğini, dava dışı kefil ... Enerji San Tic A.Ş. tarafından '29.06.2018-29.04.2022 tarihleri arasında ödenen 2.710.750 USD ve 661.000 TL' ödemenin, davacıların kredi borçlarına olan kefalet yükümlülüğü kapsamında yapılan ödemeler olduğunu mütalaa etmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacıların davaya konu genel kredi sözleşmelerinde asıl borçlu olduğunu, dava dışı ... Enerji şirketinin ise kredilere kefil olduğunu, davacı şirketler ile ... Enerji arasındaki ilişkinin esasında eser sözleşmesinden kaynaklandığını, dava dışı kefil ... Enerjinin davacı şirketlere ait banka hesabına para yatırdığını, yapılan ödemelerin kefaleten yapılmadığını belirterek kefilin yaptığı ödemelerin kredi sözleşmelerine kefaleti kapsamında yapılmadığının tespitine ve davacılar ile davalı banka arasındaki sataşmanın giderilmesine karar verilmesini talep ettiği, dava dışı kefilin davalı bankaya yaptığı ödemeleri kefalet yükümlülüğü kapsamında yapıp yapmadığının ve 24.07.2018 tarihli Alacağın Devri Sözleşmesinin 4.c. maddesinde belirtilen hesapta toplanan bedellerden davalı bankaya ödenmesi gereken 3 aylık kredi taksit tutarından fazla olan bir miktarın olup olmadığının tespiti için mahkememizce bilirkişi incelemesi yapıldığı, alınan 02.03.2023 tarihli bilirkişi raporu ile Alacağın Devri Sözleşmesi'nin 4.c maddesinde öngörülen '3 aylık Kredi taksiti' miktarını aşan blokenin görülmediğinin tespit edildiği, dava dışı kefil ... Enerji San Tic A.Ş.'nin davalı bankaya gönderdiği ... 2. Noterliği'nin 28.12.2021 tarih ve ... yevmiye sayılı ihtarnamede yapılan yaklaşık 3.000.000 USD ödemenin kefalet ilişkisi kapsamında yapıldığının belirtildiği, bu durumun dava dışı kefil ... Enerji San Tic A.Ş.'nin yaptığı ödemelerin kefalet yükümlülüğü kapsamında yapıldığını ispatladığı, bu nedenle mahkememizce davacıların, yapılan ödemelerin kefalet kapsamında yapılmadığının tespitine ilişkin talebinin kabul edilmediği, ayrıca davalı bankanın Alacağın Devri Sözleşmesi'nin 4.c maddesinde öngörülen '3 aylık Kredi taksiti' miktarını aşan blokesinin bulunmadığı gözetilerek davacıların davalı banka ile aralarındaki sataşmanın giderilmesine ilişkin talebinin de reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcından peşin alınan harcın mahsubu ile bakiye 99,2‬0 TL harcın davacılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 9.200 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
10/05/2023

Katip ...
e-imzalıdır


Hakim ...
e-imzalıdır


Full & Egal Universal Law Academy