T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/670 Esas
KARAR NO: 2023/192

DAVA: İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 18/10/2021
KARAR TARİHİ: 08/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ...Köprüsü ve...Otoyolunun işletmesinin davacı müvekkili şirket tarafından yürütüldüğünü, davalı şirkete ait..,...,...,...,...,...plakalı araçlar ile 01/09/2016-27/10/2017 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin 562 adet ihlalli geçişler yapıldığını, geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine 6001 Sayılı Kanunun 30. maddesinin 7. fıkrası gereğince, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkânı verilmekte ise de işbu davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediğinin tespit edildiğini, geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine müvekkili şirketin davalı aleyhine İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun 30/5 maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 10 katı tutarındaki gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla 22/11/2017 tarihinde icra takibi başlatıldığını, davalıya ödeme emrinin 12/10/2018 tarihinde tebliğ edildiğini, davalının 16/10/2018 tarihinde “borcun tamamına, faize ve her türlü ferilerine ve icra müdürlüğünün yetkisine” itiraz ettiğini, bunun üzerine takibin durduğunu, itirazların haksız olduğunu, beyan ederek, davalı-borçlu tarafından İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ...Esas sayılı dosyası kapsamında yapılan itirazın iptali ile, 7144 sayılı Kanunun 18 inci maddesi ile 6001 sayılı Kanunun 30. maddesinin 5. fıkrasında geçiş ücretine uygulanan “on katı tutarın dört katına indirilmesi” ile ve asıl alacak olan ihlalli geçiş bedelleri ile
ceza bedellerine temerrüt tarihlerinden itibaren avans faizi işletilerek takibin devamına, davalı-borçlunun İİK.m.67/2.maddesi uyarınca takip konusu alacağın %20' sinden az
olmamak üzere icra inkâr tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri, arabuluculuk ücreti ve vekalet ücretinin davalı borçluya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; takibin ve davaların borçlu davalının ikamet adresinde açılması gerektiğini, bu nedenlerle Mahkemenin yetkisine itiraz ettiklerini, takip ve davada yetkili merciin İstanbul Anadolu İcra Daireleri ve Mahkemeleri olması nedeniyle yetkisizlik kararı verilmesini, takipte bir adet aracın kaçak geçişlerinden bahisle icra takibi başlatıldığını, işbu açılan davada ise 3 adet araç plakası ve 1 adet araç dorsesi plakası belirterek dava açıldığını, taleplerin genişletildiğini, öncelikle davanın yetkisizlik kararı verilerek İstanbul Anadolu icra Dairesi ve Mahkemesine gönderilmesine, mahkeme aksi kanaatte ise davanın esastan reddine, haksız ve kötüniyetli olan davacı aleyhine %20den aşağı olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, işletme hakkı davacı şirkette bulunan köprü ve otoyollardan ücreti ödenmeden yapılan geçişlere ilişkin geçiş ücreti ve gecikme cezalarının tahsili amacıyla başlatılan İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyasına vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı yanca, ihlalli geçiş listesi, kamera kayıtları ve arabuluculuk son oturum tutanağı ibraz olunmuş; dava konusu takip dosyasının uyap kayıtları, HGS/ OGS kayıtları ve ihlali geçiş yaptığı bildirilen araçlara ilişkin trafik kayıtları celbedilmiştir.
Sunulan dilekçe ve belgeler ile getirtilen takip dosyası ve kayıtlar incelenmiştir.
İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyası incelendiğinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçludan toplam 100.983,45 TL alacağın tahsili talebinde bulunulduğu, davalı borçlu tarafından yetkiye ve borca itiraz edildiği ve takibin durduğu, borca itiraz dilekçesinin davacı alacaklıya tebliğine ilişkin bilgi ve belge bulunmamakla 45.492,85 TL üzerinden harçlandırılan itirazın iptali davasının da hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı yanca İcra Müdürlüğünün ve Mahkemenin yetkisine itirazda bulunulmuşsa da, HMK'nın 10. maddesi uyarınca sözleşmenin ifa edileceği yer mahkeme ve icra müdürlüklerinin de yetkili olması, davacının takip yaparken yargı sınırları içerisinde gerçekleşen bir kısım ihlalli geçişlerin yapıldığı yerler itibariyle İstanbul İcra Müdürlükleri ve Mahkemelerine yönelik olarak seçim hakkını kullanmış olması nedeniyle davalının yetkiye yönelik itirazlarının yerinde olmadığı kabul edilmiştir.
Uyuşmazlık teknik çözümü gerektirdiğinden bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş, Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi 05/12/2022 tarihli raporunda; 6001 sayılı kanunun 30/7 maddesine göre 15 gün içerisinde ihlalli geçişler ödendiği takdirde gecikme cezası alınmayacağı hükmünün olduğu, bunun yanı sıra sürücülerin HGS ve OGS cihazlarını sürekli bakiyesi müsait tutmakla ve kontrol etmekle sorumlu olduğu, 6001 Sayılı Kanun’ da ve işletme protokolünde hiçbir şekilde ihlalli geçiş gerçekleştiren araç sahiplerine SMS, e-posta, ihtarname veya herhangi bir şekilde bildirim yapma yükümlülüğü ile ilgili bir düzenlemenin bulunmadığı, Karayolları Genel Müdürlüğü Sitesinde OGS ve HGS ile ilgili açıklamalarda OGS sistemlerinden geçiş ihlali yapılması durumunda; geçiş ihlali yapılan plaka üzerine 15 (on beş) gün içinde OGS veya HGS abonesi olunması veya mevcut OGS veya HGS hesaplarında geçiş için yeterli bakiyesi olması durumunda cezalı geçiş ücreti uygulanmadığının duyurulduğu, davalının, HGS/OGS cihazında yeterli bakiye varken geçiş anında değişik sebeplerden ücret alınamadığında cihazın uyarı sinyali vermesi sonucunda 15 gün çerisinde yanlışlığı giderecek yeterli süresi olduğu, HGS/OGS cihazını doğru bir şekilde kullanmak, çalışır vaziyetinde tutmak ve cihazlara bağlı hesaplarını her zaman müsait olarak tutma sorumluluğunda olduğu, Karayollarında Geçiş Ücretlerinin Belirlenmesi ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 5. Maddesinde belirtilen açıklamalar doğrultusunda davalının, dorse tabir edilen ...römork araçlarının gişelerden ihlalli geçişlerinde öndeki çekicinin plakası okunamadığından yarı römorkun ruhsat sahibine gecikme cezasının rücu etmesinin makul olduğu, 3095 Sayılı Katma Değer vergisi Kanunu’ nun 24. Maddesi (c) bendinde faiz alacağı da KDV matrahları arasında gösterildiğinden ve yaygın Yargıtay kararlarında da aynı önde içtihatlar olduğundan davacının, davalıdan icra yolu ile tahsil edeceği faiz alacaklarından KDV tahakkuk ettirmeye ve talep etmeye hakkı olduğu, davalının sahipliğinde olan ....,...,...,...plakalı araçları ile 01.09.2016- 27.10.2017 tarihleri arasında 548 kez geçiş esnasında HGS hesabında yeterli bakiye olmadığından 10.487,35 TL tutarındaki geçiş bedellerinin alınamadığı, banka sisteminde yeterli sayıda provizyon sorgulaması yapıldığı, davalının bakiye yüklemelerinin ödenmeyen geçiş bedellerini karşılayamadığı, ücreti ödenmeyen geçişler nedeni ile HGS ürünlerinin kara listeye alındığı, kara listeye alınan HGS ürünleri ile yapılan geçişlerinde ihlalli geçiş olarak tahakkuk ettirildiği, davalının sahipliğinde olan -... plakalı aracın 106,10 TL tutarlı 14 adet geçişinde HGS hesabında yeterli bakiye olmasına rağmen geçiş ücretinin alınmadığı, davacının, dava dosyasına sunduğu CD içeriğinde yer alan geçiş görüntüleri ve ihlalli provizyon listeleri ile banka hesap hareketlerinin incelenmesi sonucunda, davacı yanca; davalının sahipliğinde olan ...,...,...,...,...,...plakalı araçları ile 01.09.2016- 27.10.2017 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin 562 adet ihlalli geçiş yaptığının iddia edildiği, ihlali Geçiş onaylanmış ücretinin 10.593,45 TL, yasa gereği dört katı cezanın 34.899,40 TL, toplam alacağın 45.492,85 TL olduğu, davalının sahipliğinde olan...,...,...,...,... plakalı araçları ile 01.09.2016- 27.10.2017 tarihleri arasında hesap bakiyesinin yetersiz olması nedeni ile 548 adet geçiş bedelinin alınamadığı, ödenmeyen geçiş bedeli toplamının 10.487,35 TL, kanun gereği dört katı gecikme cezasının 34.782,20 TL olmak üzere toplam borcun 45.269,55 TL olacağı, davalının sahipliğinde olan ... plakalı aracın 106,10 TL tutarlı 14 adet geçişinde HGS hesabında yeterli bakiye olmasına rağmen geçiş ücretinin alınmadığı, hesapta bakiye olmasına rağmen tahsil edilmeyen geçiş bedelinin 106,10 TL, dört katı gecikme cezasının 117,20 TL olmak üzere toplam 223,30 TL tutarın davacının talep ettiği tutardan mahsup edilmesinin nihai hukuki değerlendirmesinin Mahkemenin takdirinde olduğu, davacının, davalı aleyhine 22.01.2017 tarihinde İstanbul ... İcra Müdürlüğü’nün ... E. sayılı dosyasından 100.983,45 TL Geçiş Ücreti + Para Cezası asıl alacak üzerinden ilamsız icra takibi başlattığı, takip tarihine kadar işlemiş faiz ve KDV talep etmediği, takip tarihinden itibaren ticari faizi değişen oranlarda talep ettiği, işleyecek faiz üzerinden %18 KDV talep etmediği, yapılan hesaplama sonucunda takip tarihinde asıl alacağın, geçiş bedeli 10.593,45 TL, gecikme cezası (yasa değişikliği öncesi takip tarihinde) 87.248,50 TL olmak üzere 97.841,95 TL olması gerektiği, Mahkemenin takdiri davacının talebi ve iddiaları doğrultusunda hesaplama yapılması gerektiği yönünde olur ise; davacının davalıdan 45.492,85 TL asıl alacağı, takip tarihinden itibaren %9,75 işleyecek faizi talep edebileceği, davacının takipte KDV talep etmediği, davacının işleyecek faize %18 KDV talebinin nihai hukuki değerlendirmesinin Mahkemenin takdirinde olduğu, Mahkemenin takdiri davalının HGS hesabında bakiye olmasına rağmen tahsil edilmeyen 106,10 TL geçiş bedeli, 117,20 TL dört katı gecikme cezasının olmak üzere toplam 223,30 TL tutarın davacının talep ettiği tutardan mahsup edilmesinin gerektiği yönünde olması halinde; davacının davalıdan 10.487,35 TL geçiş bedeli, 34.782,20 TL kanun gereği dört katı gecikme cezası olmak üzere toplam 45.269,55 TL asıl alacağı, takip tarihinden itibaren %9,75 işleyecek faizi talep edebileceği, davacının takipte KDV talep etmediği, davacının işleyecek faize %18 KDV talebinin nihai hukuki değerlendirmesinin Mahkemenin takdirinde olduğu
şeklinde görüş bildirmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraf vekilleri tarafından yasal beyan süresi içerisinde rapora karşı beyan ve itirazlarını içerir dilekçeler sunulmuştur. Bilirkişi raporundaki tespit ve hesaplamalar uyuşmazlığın aydınlatılması bakımından yeterli görülmekle, ek veyahut yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmamış; hukuki yönleri ayrık olmak üzere alternatifli yapılan tespit sonuçlarına göre rapor Mahkememizce de benimsenmiştir.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun'un 30/5. maddesinde; "4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. Aynı Kanun'un 30/7. maddesine göre ise; Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz." düzenlemesine yer verilmiştir.
Geçiş tarihlerinde davalı adına kayıtlı bulunan ...,...,...,... plakalı araçları ile 01.09.2016- 27.10.2017 tarihleri arasında ücreti ödenmeden bir kısım geçişler yapıldığı, davacı yanca 562 adet geçişin ihlalli geçiş olduğunun iddia edildiği, bu geçişlere ilişkin görüntü kayıtlarının dosyaya sunulduğu anlaşılmıştır.
Eldeki davada, davacı yanca ücreti ödenmeden geçiş yapıldığının, davalı yanca ise bedellerin ödendiğinin veyahut ödenmesinin gerekmediğinin ispatı gerekmektedir.
Davalı yanca icra takibine konu edilmeyen geçişlerin eldeki davada dava konusu edildiği, itirazın iptali davasının icra takibine sıkı sıkıya bağlı olması kuralının ihlal edildiği öne sürülmüşse de, takip talebinde plaka ve geçiş bilgisine yer verilmediği, borcun sebebi olarak ihlalli geçiş listesinin ekte sunulu olduğunun beyan edildiği, ancak takip dosyasından ve uyap üzerinden yapılan kontrolden icra dosyasına sunulu bir listenin bulunmadığı, bulunmasının da takip hukuku bakımından gerekli olmadığı, davalı yanca talebin genişletildiği yönündeki iddia bakımından elverişli bir belge ibraz edilmediği, bu bakımdan icra takibine konu edilmeyen bir alacağın itirazın iptali davasına konu edilmesi gibi bir hususunun bulunmadığı anlaşılmakla, davalının bu yöndeki savunmasına itibar edilmemiştir.
Davalı yanca borca itiraz edilmişse de, davacının ihlalli geçiş olarak bildirdiği geçişlere yönelik ödeme belgelerinin ibraz edilememesi, HGS/ OGS hesapları kapsamında ve yaptırılan bilirkişi incelemesinde ödemeye rastlanmaması karşısında davalının ödemeye veyahut ödeme yapmayı gerektirmemeye yönelik ispat yükünü yerine getiremediği, bilirkişi tarafından 20ABY99 plakalı araca bağlı HGS hesabında davacının ihlalli geçiş olarak bildirdiği 14 adet geçişe yönelik geçiş ücretlerini karşılamaya yeterli bakiye bulunduğu tespit edilip, geçiş ücreti ve para cezasının birlikte tahsilinin talep edilebilip edilemeyecğine yönelik olarak alternatifli hesaplama yapılmışsa da, 106,10 TL tutarlı 14 adet geçişe ilişkin olarak ödeme yapıldığının iddia ve ispat olunamaması, yapılan geçişler görüntü kayıtlarıyla sabit olmakla geçiş bedellerinin tahsili noktasında davacı yana başvurulmadığı gibi bu miktar hariç olarak icra takibine itiraz olanağı varken bu miktarı da kapsar şekilde itiraz edilmesi nedeniyle davacının 14 adet geçişe ilişkin olarak 106,10 TL geçiş bedelini de kapsar şekilde itirazın iptalini talep etmekte haklı olduğu, ancak geçiş tarihinden itibaren 15 günlük yasal sürede geçiş bedellerini tahsil hakkı bulunan davacı şirketin hesapta bakiye bulunmasına rağmen bu bedelleri tahsil etmemek suretiyle yasal 4 katı para cezasını talep edemeyeceği, 14 adet geçişe ilişkin olarak 117,20 TL olarak talep edilen para cezası bakımından muacceliyet oluşmadığı, bu bağlamda, davalının, ücreti ödenmeden yapılan 562 geçişe ilişkin olarak 10.593,45 TL geçiş ücretinden ve ... plakalı araca bağlı HGS hesabında geçiş ücretlerini karşılamaya yeterli bakiye bulunmasına rağmen davacı tarafından tahsili sağlanmayan 14 adet geçişe ilişkin olarak talep edilen 117,20 TL para cezası hariç 548 adet geçişe yönelik olarak geçiş bedellerinin 4 katı üzerinden ve taleple bağlılık ilkesine göre hesaplanan 34.782,20 TL para cezasından sorumlu olduğu kabul edilmiştir.
İşletme hakkı davacı şirkette olan köprü ve otoyollardan ücreti ödenmeden yapılan geçişlere ilişkin olarak geçiş görüntüleri mevcut olup bedeli ödenmeyen toplam 562 adet geçişe ilişkin olarak geçiş ücreti ve 20ABY99 plakalı araca bağlı HGS hesabında geçiş ücretlerini karşılamaya yeterli bakiye bulunmasına rağmen davacı tarafından tahsili sağlanmayan 14 adet geçişe ilişkin olarak talep edilen para cezası hariç 548 adet geçişe yönelik olarak geçiş bedellerinin 4 katı üzerinden ve taleple bağlılık ilkesine göre hesaplanan para cezası toplamı olarak davacının itirazın iptali isteminin 45.375,65 TL yönünden haklı olduğu, itirazın iptaline yönelik fazlaya dair istemin ise açıklanan nedenlerle yerinde olmadığı, öte yandan hüküm altına alınan alacağın likit ve bu yöne ilişkin itirazın ise haksız olması karşısında icra inkar tazminatı istem koşullarının oluştuğu sonucuna ve vicdani kanaatine varılmış, davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki gibi hüküm kurularak yargılama sonuçlandırılmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, davalının İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı takip dosyasına vaki itirazının 45.375,65 TL asıl alacak yönünden İPTALİNE, tahsilde tekerrür etmemek kaydıyla takibin 45.375,65 TL asıl alacağa takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi yürütülmesi suretiyle kaldığı yerden DEVAMINA, bu yöndeki fazlaya dair istemin REDDİNE,
2-İİK'nın 67/2. maddesi uyarınca, hükmolunan (45.375,65 TL) alacağın %20'si nispetinde takdir edilen 9.075,13 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Alınması gereken 3.099,61 TL nispi karar ve ilam harcından peşin olarak yatan ‭271,99 TL harcın mahsubu ile eksik kalan 2.827,62 TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 271,99 TL'nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk giderinin davanın kabul ve reddolunan miktarları dikkate alınarak 3,40 TL'nın davacıdan, 1.316,60 TL'nın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacının yaptığı ilk masraf ‭‭59,30 TL, bilirkişi ücreti 1.200,00 TL, posta gideri ‭‭‭150,35 TL olmak üzere toplam 1.409,65 TL yargılama giderinin red ve kabul oranına göre 1.406,02 TL 'nın davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, kalan kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm tesisine YER OLMADIĞINA,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200,00-TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 117,20-TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
8-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından sarfedilmeyen kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
9-Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 67/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, HMK'nın 341/1 ve 345. maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.08/03/2023

Katip
e-imzalıdır .


Hakim
e-imzalıdır .




Full & Egal Universal Law Academy