T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/122 Esas
KARAR NO: 2023/302
DAVA: Alacak (Ticari Nitelikteki Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 17/02/2022
KARAR TARİHİ: 25/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile taraflar arasında akdedilen 07/01/2020 Tarihli Garanti Hizmet Sözleşmesi gereğince müvekkili şirketin kendi müşterilerine hizmet verebilmek için 45 pax+2 kişilik olacak şekilde davalı şirketten 21Mart -28 Mart 2020 tarihinde gerçekleştirilmek üzere ..., ... , ... ve ... turu satın aldığını, sözleşmeye göre, müvekkili şirketin ... Ltd Şti 21 Mart -28 Mart 2020 tarihinde gerçekleştirilecek olan ..., ... , ... ve ... turu için davalı şirket ...Tic. AŞ 'ye 47 kişilik grup ayarlayacak olan aracı tur şirketi olduğunu, tarafların, davalı şirketin ... AŞ tarafından 21 Mart -28 Mart 2020 tarihinde gerçekleştirilecek olan İtalya turu için sözleşmenin 2. ve 3. maddesi gereğince kişi başı 550 Euro dan toplam 24.750,00 Euro olarak anlaştıklarını, müvekkili şirketin basiretli bir tacir gibi sözleşme hükümlerini kusursuz bir şekilde ifa ettiğini, 49 kişiye 550 Euro bedelle İtalya turu sattığını, kendi müşterilerinden sağlamış olduğu toplam 24.750,00 Euro yu sözleşme gereğince davalı şirkete havale ettiğini, bu ödemelerin Merkez Bankasının efektif kuru üzerinden Euro karşılığı Türk Lirası açıklamasını belirterek yaptığını, Covid -19 Salgını sebebi ile tüm dünyada yurtdışı uçuşları durdurulması sebebi ile 21 Mart-28 Mart 2020 tarihinde gerçekleştirilmesi planlanan İtalya turunun gerçekleştirilemediğini, bu nedenle müvekkili şirketçe ödenen 24.750,00 Euro nun iade edilmesi gerektiğini, müvekkilince bu amaçla davalı şirket yetkilisine ait olan ...@... .com mail adresine 30/03/2020 tarihinde tur için ödenen ücretin iadesinin talep edildiğini, davalı tarafça 07/04/2020 tarihinde ödemelerin gerçekleştirileceğine dair mail gönderildiğini, davalı şirket tarafından ödemeler parça parça ve eksik olarak gerçekleştiril diğini, diğer bir değişle ödemelerin Türk Lirası üzerinden yapıldığını, müvekkili şirketin davalı şirketten geri ödemeleri aldıkça kendi müşterilerine ödediğini, ödemelerin eksik ve Türk Lirası cinsinden yapılması nedeniyle müvekkilinin müşterilerine mahcup olduğunu, hatta bir çok müşterisini kaybettiğini, ticari itibarının zedelendiğini, faaliyet gösterdiği Sivas İlinde müvekkili şirketin dolandırıcı olduğu yönünde gündem olduğunu, ve artık ticaret yapmaz hale geldiğini beyan ile 20.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine karar verilmesini, davalı şirketin ödemlerde güçlük çektiği hususu söz konusu olup bu halde müvekkili şirket ve kendi müşterileri için ileride telafisi mümkün olmayan zararlarla karşılaşacağından dava sonuçlanıncaya kadar aktif mal varlıklarına ve banka hesaplarına ihtiyati haciz konulmasını ve fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 100,00 Euronun 07/01/2020 tarihi itibari ile ticari faizi ile birlikte tahsili ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 30/01/2023 "Fazlaya ilişkin talep ve dava hakkımız yine saklı kalmak kaydı ile Islah taleplerinin kabulüne ve müddeabihin ıslahı yolu ile arttırdıkları kısım ile dava dilekçesinde talep ettikleri miktarların birleştirilmesi sonucu; 7.616,47 Euro maddi zarar ve 20.000,00 TL manevi zarar alacağının 07/01/2020 Tarihi itibari ile avans faizi ( ticari faizi) ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesini" talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile davacının toplam 160.950,00.- TL ödemeyi Türk Lirası olarak göndermiş olmasına rağmen iadesini Euro olarak istemesinin mümkün olmadığını, sözleşmede ödemenin Euro olarak ödenmesi kararlaştırıldığını, müvekkili şirkete ait Euro hesabın IBAN numarasına ödeme yapılması hususunda anlaşıldığını, ancak, davacının ödemeyi müvekkilinin TL ibanına TL cinsinde gönderdiğini, davacı her ne kadar, Euro cinsi ödemelerde valör oluşması nedeniyle TL cinsi ödeme yaptığını belirtmiş ise de valörün davacıyı ilgilendiren bir husus olmayıp, Türk Lirası olarak ödemeyi tercih etmeleri için bir sebep olmadığını, davacının ödemesini Türk Lirası olarak yapması nedeniyle, cari hesabın TL cinsinden tutulduğunu, davacının talebi sadece TL/Euro kurunun aleyhine olmasına dayandığını, tersi yönde bir kur hareketi olması durumunda davacının iş bu davayı ikame etmeyeceğinin açık olduğunu, bu nedenle kur artışından dolayı dava açmakta kötü niyetli olduğunu, davacının iadeleri TL cinsinden tahsil ederken de ihtirazi kayıt ileri sürmediğini, ödemelerin tamamının iade edildiğini ve hesabın tasfiye edildiğini beyan ile davacının davasının reddine ve mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Dava, davacının davalıdan müşterileri için satın aldığı ve ödemesini yaptığı turların yapılmaması nedeni ile davalının geri ödemeyi TL olarak yapmış olmasından dolayı oluşan zararın ve bu ödeme şekli nedeni ile davacının müşterileri nezdinde itibarının zedelenmesinden dolayı manevi tazminat istemine ilişkindir.
Mahkememizce Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne müzekkere yazılarak, İtalya ya 2020 yılı Mart ayında uçuş yasaklarının başlama ve bitiş tarihlerine ilişkin bilgi cep edilmiş, davacı ve davalının bağlı bulundukları vergi müdürlüklerine müzekkere yazılarak son iki yıla ilişkin kurumlar vergisi beyannameleri getirtilmekle dosyamız içerisine alınmıştır.
... Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak, tayin edilen mali müşavir bilirkişi vasıtası ile davacı defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak; davacının davalıdan satın aldığı turlara ilişkin faturaların defter ve kayıtlarında yer alıp almadığı, ne kadar fatura düzenlendiği, ne kadar ödeme yapıldığı, ödemelerin TL veya döviz cinsinden olup olmadığı, davalının turların yapılamaması nedeni ile geri ödemelerinin hangi tarihlerde yapıldığı, faturanın hangi para cinsinden düzenlendiği, ödemelerin hangi para cinsinden yapıldığı, döviz cinsinden ödeme var ise davalının geri ödemesi nedeni ile davacının oluşmuş zararının olup olmadığı, var ise miktarının ne kadar olduğuna dair rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verilmekle, talimat yolu ile yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde " Defter kayıtları incelemesinde davacının davalıdan satın aldığı turlara ilişkin faturaya ve ödemelere ilişkin herhangi bir dekonta, defter ve kayıtlarında rastlanmadığını, davalı firmanın ödemeleri TL cinsinden yaptığı, davacı firmanın ödemeleri TL üzerinden yapmış olup açıklamada Euro ödemesini belirttiğini, davacı şirketin sözleşme bedeli olan ödemeleri yapmış olup,ödeme tarihlerindeki TCMB nin Efektif satış kuruna göre toplam 24.494 Euro ödediğini, davalı şirket geri ödemeleri yapmış olup ödeme tarihine göre TCMB Efektif satış kuruna göre 16.955 Euro ödediğini, garanti hizmet anlaşması Madde 4.1:Döviz kurları ödemenin TL olarak yapılması durumunda ödemenin yapılacağı günkü T.C. Merkez Bankası döviz efektif satış kuru esas alınarak hesaplamalar yapılacaktır, maddesine göre Davacı firmanın zararının 7.539 Euro olduğunu, davacı Atamet firmasının dava açma tarihi göz önünde bulundurulduğunda 17-02-2022 tarihi ile döviz kuru 15.513 EURO olduğu, buna göre 15.513 X 7.539=116.952 TL zarara uğradığını" 23/06/2022 tarihinde rapor edilmiştir.
Talimat yolu ile aldırılan bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, dosyanın Mali Müşavir bilirkişi ..., Turizm Sektör Bilirkişisi..., Finans Uzmanı Bilirkişi ...e verilerek; davalı defter ve belgeleri ile dosya üzerinde inceleme yapıp, davacının davalıdan müşterileri için satın aldığı ve ödemesini yaptığı turların yapılmaması nedeni ile davalının ücret geri ödemesini TL olarak yapmış olmasından dolayı oluşan zararın olup olmadığı, var ise miktarının ne kadar olduğuna dair rapor düzenlemelerinin istenilmesine karar verilmiş olmakla, dosyamız bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler tarafından " Davalının iade yükümlülüğünün turun yapılacağı zaman olan 21 Mart 2020 tarihi itibariyle oluştuğu, ancak davalının, herhangi bir haklı gerekçe olmaksızın, iadeleri neredeyse bir yılı aşan sürenin sonunda (21.01.2021, 16.04.2021 ve 08.07.2021 tarihlerinde) yaptığı, davacıya ödenmesi gereken tutar 7.376,39 Euro ana alacak ve 240,08 Euro faiz olmak üzere 7.616,47 Euro olarak hesaplandığı, sonuç ve kanaatine varıldığı" 05.01.2023 tarihinde rapor edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
Taraflar arasında 07.01.2020 tarihinde, davalının 21-28 Mart 2020 tarihli ...- .... turunda, davacının 45 kişilik müşterilerine hizmet vermesi hususunda anlaşma yapıldığını, anılan seyahat turunun uçak ile ulaşımı kapsadığı gibi, vergi ve diğer yükümlükler ile rehberlik hizmetini de kapsadığı, sözleşmeye konu iş bedelinin 24.750,00 Euro olduğu, bu miktarın davacı tarafça davalıya ödendiği ve üzerine anlaşılan tur programının 2020 yılı Şubat-Mart aylarında ortaya çıkan Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle gerçekleştirilemediği hususları ihtilaf konusu olmayıp, uyuşmazlığın davacının ödediği bedelin, davalı tarafça parça parça ve Türk Lirası üzerinden iade edilmiş olması nedeniyle oluşan maddi zararın ve davacının müşterileri gözünde itibar kaybına uğradığından bahisle manevi tazminatın davalıdan tahsilini talep edip edemeyeceğinden kaynaklandığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki iş bedelinin ödenmesine ve iadesine ilişkin tarafların ticari kayıtları üzerinde mali müşavir bilirkişi vasıtası ile yaptırılan inceleme neticesinde; davacının 07/01/2020, 03/02/2020, 21/02/2020 ve 24/02/2020 tarihlerinde 6.963,06 Euro, 6.986,77 Euro, 5.992,11 Euro ve 4.339,28 Euro ödediği, günlük kurda Türk Lirası karşılığı üzerinden ve toplam 160.950,00 TL olarak ödediği, tespite göre ödemenin toplam 24.281,22‬ Euro tutarında olduğu, geri ödemenin ise 21/01/2021, 16/04/2021 ve 08/07/2021 tarihlerinde 80.950,00 TL, 30.000 TL ve 50.000 TL olmak üzere toplam 160.950,00 TL olduğu, ödeme tarihindeki kur karşılıklarına göre Euro karşılığının ise toplam 16.955,00 Euro olduğu tespit ve rapor edilmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşme konusu işin yapılamadığı, davacının ödemelerini günlük kur üzerinden 24.281,22 Euroya karşılık 160.950,00 TL şeklinde 4 taksit halinde yaptığı, davalının geri ödemelerinin ise 3 taksit halinde ödeme tarihindeki kur dikkate alınmaksızın Türk Lirası üzerinden ve 160.950,00 TL şeklinde yaptığı, bu meblağın ödeme tarihlerindeki TCMB kuru üzerinden karşılığının ise 16.955,00 Euro olduğu tarafların ticari kayıtları ve dosya kapsamı itibariyle sabit olup, sözleşme ile ödemenin Euro bazında yapılacağının hüküm altına alındığı ve Euro üzerinden yapıldığı, dolayısı ile iadesinin de Türk Lirası üzerinden değil Euro üzerinden yapılması gerektiği ve davalının davacıya iade etmesi gereken bakiye tutarın 7.376,39 Euro olduğu, her ne kadar davacı ödeme tarihinden itibaren faiz isteminde bulunmuş ise davalının temerrüde düşürülmediği ve ancak dava ile ıslah tarihlerinden itibaren 3095 Sayılı Yasanın 4/a maddesine göre faiz talep edilebileceği kanaatine varılmakla, davacının maddi tazminat davasının kısmen kabulüne, 100 Euronun dava tarihinden itibaren, 7.276,39 Euronun ıslah tarihi olan 30/01/2023 tarihinden itibaren 3095 Sayılı Yasanın 4/a maddesine göre işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, davacının dava konusu geç ve Türk Lirası para iadesi nedeniyle ticari itibar kaybı gibi manevi zarara uğradığını ispat edemediğinden manevi tazminat davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının maddi tazminat davasının KISMEN KABULÜNE, 100 Euronun dava tarihinden itibaren, 7.276,39 Euronun ıslah tarihi olan 30/01/2023 tarihinden itibaren 3095 Sayılı Yasanın 4/a maddesine göre işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Manevi tazminat davasının REDDİNE,
3-Harçlar Yasası uyarınca hesaplanan 7.816,76 TL den peşin harç ve ıslah harcı toplamı 2.745,83 TL harcın mahsubu ile bakiye 5.070,93 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 2.745,93 TL peşin harç giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafça yapılan 80,70 TL başvurma harcı, 6.700,00 TL posta ve 178,75 TL bilirkişi ücreti gideri toplamı 6.959,45‬ TL den kabul ve red oranı gözetilerek; 5.764,35 TL sının davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Davacının kabul olunan maddi tazminat talepleri yönünden; davacı vekili için AÜÜT gereği tayin ve takdir olunan, 18.164,60 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
7-Davacının reddolunan maddi tazminat talepleri yönünden; davalı vekili için AÜÜT gereği tayin ve takdir olunan,‬ 3.724,39 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
8-Davacının reddolunan manevi tazminat talepleri yönünden; davalı vekili için AÜÜT gereği tayin ve takdir olunan,‬ 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
8-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde kullanılamayacak olan gider avansının ilgili tarafa iadesine,
9-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. Maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin 1.093,00 TL sının davalıdan, 227,00 TL sının davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede İSTİNAF YOLU açık olmak üzere karar verildi. 25/04/2023
Katip Hakim
e-imzalıdır e-imzalıdır




"Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır."




Full & Egal Universal Law Academy