T.C.
İSTANBUL
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/335 Esas
KARAR NO: 2023/278
DAVA: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 13/05/2022
KARAR TARİHİ: 04/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve duruşmalarda özetle; Müvekkilinin her türlü alıcı verici radyo cihazları bunların aksamları da dahil olmak üzere telekomünikasyon alanında faaliyet gösterdiğini, ticari faaliyeti dâhilinde davalıya 16.08.2021 tarihinde USD bedelli telsiz satışı faturanın Türk Lirası olarak düzenlenmesini gerekli kılan yasal düzenleme (Vergi Usul Kanunu m.215) uyarınca, fatura keşide tarihindeki TCMB satış kurunu esas almak suretiyle düzenleyerek Davalı Borçluya tebliğ edildiğini, davalının ödemeyi 18.11.2021 tarihinde gerçekleştirdiğini, taraflar arasındaki satışına konu ürünlerin bedelinin USD üzerinden gerçekleştirildiğinden ve ödemenin fiili ödeme tarihinde USD olarak yapılması veya aynı tarihteki TCMB satış kuru üzerinden hesaplanacak Türk Lirası olarak gerçekleştirilmesi gerektiğinden, müvekkili tarafından eksik ödenen kur üzerinden 20.12.2021 tarihli 509,79.-USD, KDV dahil 8.327,83.-TL olarak tanzim edilerek davalıya tebliğ edildiğini, davalının ödeme yapmadığından aleyhine ... 33. İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyası ile ilamsız takip başlatıldığını, davalının borca itiraz ettiğini ve takibin durduğunu, itirazın iptali ile takibin devamına, haksız itiraz nedeniyle davalının %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama gider ve vekalet ücretinin davalıya ait olarak davanın kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde ve duruşmalarda özetle;Yetkili mahkemelerin Bakırköy mahkemeleri olduğundan dosyanın yetkisizlik nedeniyle usul yönünden reddini talep ettiğini, müvekkili şirketin davacıdan telsiz alımı noktasında müzakerelere 16 Nisan 2019 tarihinde müvekkili firma tarafından gönderilmiş olan maille birlikte başladığını ve 5 Haziran 2021 tarihinde müvekkil şirket tarafından fiyat teklifi istendiğini, davacı tarafından müvekkiline Türk Lirası üzerinden yapılan teklif, müvekkili firma tarafından kabul edildiğini ve söz konusu telsizlerin müvekkili şirket tarafından satın alındığını, müvekkili firma ile davacı tarafından söz konusu telsizlerin satın alınması için kararlaştırılan bedelin müvekkili tarafından, davacıya ödendiği halde, davacı tarafça müvekkili şirkete, kur farkından kaynaklı bakiye alacak talebiyle mailler gelmeye başladığını ve akabinde döviz kurunun o dönem en yüksek olduğu tarih olan 20.12.2021 tarihinde dava konusu bedele ilişkin ... belge numaralı kur farkı faturasını keşide ettiğini, davacı tarafça, keşide edilen işbu faturanın, aynı tarihte müvekkili şirketçe düzenlenen ... numaralı fatura ile davacı firmaya iade edildiğini, fazlaya ilişkin her türlü hakları saklı kalmak kaydıyla, yetki itirazı doğrultusunda, dosyanın yetkili ... Ticaret Mahkemelerine gönderilmesine, usul ve yasaya aykırı işbu davanın tümden reddine, davacının müvekkili aleyhine başlatmış olduğu takip ve dava kötüniyetli yapıldığından, davacı aleyhine %20'den aşağı olmamak kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, HMK madde 329/2 uyarınca hiçbir hakkı olmadığı hâlde eldeki davayı açan davacı aleyhine disiplin para cezası hükmedilmesine, bütün yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce tarafların bildirdiği deliller toplanmış, icra dosyasının UYAP kayıtları, bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, takibe yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Somut olayda taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının kur farkı faturasından kaynaklı .... 33. İcra Müdürlüğü'nün ...esas sayılı icra dosyasında davalıdan alacaklı olup olmadığı ve miktarı hususunda toplanmaktadır.
Davalı tarafça yetki itirazında bulunulmuş ise de eldeki davanın para alacağından kaynaklanan itirazın iptali istemine ilişkin olması ve TBK’nın 89. maddesi uyarınca para alacağına ilişkin davalarda borcun alacaklının yerleşim yerinde ödenmesi gerektiği nazara alındığında uyuşmazlığın çözümünde İstanbul Mahkemeleri ve İcra Daireleri de yetkili olacağından itiraz yerinde görülmeyerek yargılamaya devam edilmiştir.
Davaya konu ... 33. İcra Müdürlüğünün ...Esas sayılı icra dosyası dosyamız arasına alınıp incelendiğinde; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 509,79 USD Fiili Ödeme Tarihi Cari Hesap, 0,70-USD Fiili Ödeme Tarihi İşlemiş Faiz olmak üzere toplam 510,49 USD'lik ilamsız takipte bulunduğu,ödeme emrinin borçluya 30/12/2021 tarihinde tebliğ olduğu, davalı borçlu vekili 05/01/2022 havale tarihli dilekçesi ile borca itiraz etmesi üzerine takibin durduğu ve süresi içerisinde itirazın iptali davası açıldığı görülmüştür.
Mahkememizin 01/11/2022 tarihli ara kararı gereğince, tarafların 2021-2022 yılı ticari defter ve kayıtları incelenmek suretiyle rapor hazırlanmak üzere dosyamız Mali Müşavir bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından ibraz edilen 14/02/2023 tarihli raporda özetle;
"1. Fatura dip notunda, faturanın döviz cinsinden ödeneceği, Dövizli faturalar için yapılacak TL ödemelerde, ödeme günündeki TCMB döviz satış kuru esas alınacağının gösterildiği/belirtildiği, Davacının, davalıya düzenlediği proforma/teklif faturasının USD para biriminden fiyatlandırılmış olduğu, davalıya kesilen faturanın da hem USD, hem de TL cinsinden düzenlendiğinden, davacının alacağını USD para biriminden talep edebileceği mütalaa edildiği,
2. Davacının, davalıdan ... 33. İcra Müdürlüğü ... Esas Sayılı Dosyası başlattığı ilamsız takipte;
509,79 USD asıl alacak,
0,70 USD işlemiş faiz
510,49 USD (6.378,42 TL) kamu bankalarının 1 yıl vadeli usd mevduatına uygulanan %1,25 faizi ile birlikte tahsilini talep ettiği,
3. Yapılan incelemede davacının, davalıdan 0,70 USD (8,75 TL) işlemiş faiz talebinin fazla ve yersiz talep olduğu,
Davacının 509,79 USD (6.369,67 TL) alacağına 3095 sayılı Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunun 4/a maddesi gereğince takip tarihinden itibaren işleyecek Devlet Bankalarının USD para birimi ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranının uygulanması gerekeceğini,
Eğer bu oran yıllık %1,25 oranın üzerinde ise, taleple bağlılık ilkesi gereği yıllık %1,25 oranın uygulanması gerekecektir." yönünde tespit ve değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Kural olarak itirazın iptali davalarında ispat yükü, alacaklı olduğunu iddia eden davacı taraf üzerinde ise de ileri sürülen savunmaya göre ispat yükünün yer değiştirmesi söz konusu olabilmektedir. Eldeki davada taraflar arasındaki ihtilaf, davacı tarafından, davalıya kesilen 18/11/2021 tarihli faturanın geç ödenmesi nedeniyle davalıdan kur farkı talep edilip edilemeyeceği hususundan kaynaklandığından ispat yükü alacaklı olan davacı taraf üzerinde bulunmaktadır.
Bu doğrultuda bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesi neticesinde; alınan bilirkişi raporunun ayrıntılı, gerekçeli, dosya kapsamına uygun nitelikte düzenlenmiş olduğu, hüküm kurmaya elverişli tespit ve değerlendirmeler içerdiği görüldüğünden Mahkememizce itibar edilebilir bulunmuştur. Buna göre davacı ve davalı tarafın defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu, lehe ve aleyhe delil vasfını haiz olduğu, takip konusu faturanın taraf defterlerinde kayıtlı olduğu, davalı tarafça süresi içerisinde iade edildiği, ancak yerleşik içtihatlara göre kur farkı talep edilebilmesi için taraflar arasında yapılan sözleşmede bu hususta bir hüküm bulunması ya da faturaya konu malların döviz karşılığı satımının yapılmış olması gerektiği, davacı tarafça davalıya kesilen faturanın USD para cinsinden kesildiği, fatura dip notunda döviz cinsinden ödeneceği ve mali mevzuat gereği olarak TL karşılığının yazıldığı anlaşılmakla yapılan açıklamalar doğrultusunda davacının fatura bedelini USD olarak talep etmesinin mümkün olduğu, ancak takip tarihinden önce davalının temerrüde düşürüldüğüne dair dosya kapsamında herhangi bir bilgi ya da belgenin sunulmadığı nazara alındığında işlemiş faiz talep edilemeyeceği kanaatine varıldığından davanın kısmen kabulü ile davalının ... 33. İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı icra dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile takibin 509,79 USD miktarlı asıl alacak üzerinden kaldığı yerden devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine, asıl alacak miktarı likit ve belirlenebilir olduğundan % 20 oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Açıklanan gerekçeye göre;
1-Davanın kısmen kabulü ile, davalının ... 33. İcra Müdürlüğü'nün ...esas sayılı icra dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile takibin 509,79 USD miktarlı asıl alacak üzerinden kaldığı yerden devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Asıl alacağın % 20 oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihine göre alınması gereken 435,11 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye ‭354,41 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13,14. Maddeleri ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği 26.maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan 1.557,85-TL Harcın davalıdan, geriye kalan 2,15-TL nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 6.369,67 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Peşin alınan 80,70-TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 80,70 TL başvuru harcı, 11,50-TL vekalet harcı, 1.500,00 TL bilirkişi ücreti, 83,50 TL tebligat posta gideri olmak üzere toplam 1.675,70 TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre takdiren 1.673,40 TL'sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, arta kalan masrafın davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince hesaplanan 8,75 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
9-Davacı ve davalı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usülen anlatıldı. 04/04/2023
Katip ...
¸e-imzalıdır


Hakim ...
¸e-imzalıdır




Full & Egal Universal Law Academy