İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/168 Esas 2023/306 Karar
Karar Dilini Çevir:

Dairesi: İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi
Esas No: 2022/168
Karar No: 2023/306
Karar Tarihi: 28.04.2023

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/168 Esas
KARAR NO: 2023/306
DAVA: Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 17/03/2022
KARAR TARİHİ: 28/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 17/03/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davalı yan ile müvekkili şirket arasında 20-24 Eylül 2021 tarihleri arasında ... da gerçekleşecek Fuara katılım amacıyla sözleşme imzalandığını, ancak bahse konu fuarın açılmasına yaklaşık 10 gün kala, 2 Eylül 2021 tarihinde fuarın Mayıs 2022'ye ertelendiğinin müvekkili şirkete bildirildiğini, müvekkili şirkete bildirilen tarihte de fuarın gerçekleştirilmediğini, başkaca şirketlerce 1-4 Eylül 2021 tarihlerinde düzenlenen gıda fuarı ile 8-12 Eylül tarihleri arasında düzenlenen ...fuarı ve aynı zamanında ...gibi düzenlenen sektörel fuarlar, davalı yanın pandemi nedeni ile erteleme gerekçesinin dayanaktan yoksun olduğunu, il genelinde düzenlenen fuarların pandemi nedeniyle ertelenmesinde; karar mercii olan T.O.B.B’nin fuarların ertelenmesi şeklinde bir kararının veya tavsiyesinin söz konusu olmadığını, fuar kapsamında taraflarınca, sayılanlarla sınırlı olmamak üzere, sergilenmesi için yüksek bütçeli koleksiyonlar ve fuar stantları hazırlandığını, kiralanan alanların ücretinin ödendiğini, seyahat ve konaklama rezervasyonlarının gerçekleştirildiğini, müvekkili şirket nezdinde yüksek boyutlarda maddi zarar ve kâr kaybı meydana geldiğini, şirket nezdinde doğan ve doğacak doğrudan ve dolaylı tüm zararlardan münhasıran davalı yanın sorumlu olduğunu, bu hususları belirtir ihtarnamenin Bakırköy ... Noterliği 13.12.2021 Tarih ... Yevmiye no'lu ihtarnamesiyle bildirildiğini, ancak iş bu ihtarnameye rağmen ne müvekkili tarafından ödenen bedel olan 51.476,95 TL'nin geri ödendiğini ne de ihtarnemeye bir cevap verilmediğini, davalı firmanın ticari teamüller gereği önceden bir bildirim yapmaksızın müvekkili şirketi zora sokacak ve kazanç kaybına, maddi zarara sebebiyet verecek şekilde fuarları sonlandırdığını ve müvekkili tarafından yapılan ödemeleri iade etmediğini, davalı yana yapılacak fuar için ön ödemesi yapılan 51.476,95 TL bedelin 12.12.2021 tarihi itibariyle işleyecek ticari temerrüt faiziyle birlikte davalı yandan alınarak taraflarına verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin 18/04/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 21-25 Nisan 2020 tarihleri arasında düzenlenecek ...Fuarı (...) için "Fuar Katılım Sözleşmesi" akdedildiğini, COVİD-19 salgını nedeniyle fuarın, haklı sebeplerle ileri bir tarihe ertelendiğini, yapılan sözleşmede yer alan hükümler gereğince müvekkili şirketin, fuarı haklı gerekçelerle erteleme hakkına sahip olduğunu, yapılan erteleme ile, katılımcıların haklarının aynen korunacak olması, aynı şartlarda fuarın gerçekleştirilecek olması nedeniyle fuar katılım bedelinin iade edilemeyeceği hususunun da kararlaştırıldığını, 11 Mart 2020 tarihinde ülkemizde görülen Covid-19 vakaları ile birlikte başlayan süreçte sokağa çıkma yasakları nedeniyle ülke genelinde tüm toplantı, gösteri, konser vb. organizasyonların yasaklanmasıyla ...Fuarı da müvekkili şirket tarafından yapılamadığını, bu sebeple fuarın 20-24 Eylül 2021 tarihine ertelendiğini, bu tarihte de ülkemizde ve tüm dünyada pandeminin etkilerinin devam etmesi, Amerika, Avrupa ülkeleri ve diğer bazı ülkelerin Türkiye'yi kırmızı listeye alması yani Türkiye'ye seyahat kısıtlaması getirmesi, yine pandemi kaynaklı seyahat prosedürlerinin zorlaşması, aşı zorunluluğunun getirilmesi, karantina süreçleri, bu dönemde bilet fiyatlarının fahiş oranda artması gibi sebeplerden dolayı yurt dışından gelecek birçok katılımcının fuara katılamayacağını bildirmesi üzerine bu durumun fuar katılacak şirketlere bildirildiğini; buna mukabil birçok şirketten, tekstil sektörünün yurt dışına hitap etmesi ve dolayısıyla fuara yurt dışından misafirlerin katılmasının çok önemli olduğu, fuarların yapılış amacın yurt dışından müşteri kazanmak, yurt dışı pazarına açılmak olduğundan yurt dışından misafirlerin gelmemesi halinde fuarın yapılmasının bir anlamı olmayacağının belirtildiğini ve bu nedenle fuarın katılımcısı olan şirketler ve sektör temsilcileri tarafından fuarın ertelenmesinin talep edildiğini, müvekkili şirketin de söz konusu fuarları yapabilmek için fuar alanını en az 1 yıl önceden kiraladığını, bunun için reklam ajanslarıyla anlaşmalar yaptığını, personel alımı gerçekleştirdiğini, ses ve görüntü sistemleri için anlaşmalar yaptığını, temizlik şirketleriyle anlaşmalar yaptığını, bir fuarın organize edilme bedelinin milyon liraları bulduğunu, ayrıca Ticaret Bakanlığı, TOBB, Belediye ve diğer ilgili kurum ve kuruluşlardan prosedür gereği izinler alınması gerektiğini, Söz konusu fuarın Covid-19 kaynaklı nedenlerle yapılamaması müvekkili şirketi de telafisi oldukça zor zararlara uğrattığını, davacı tarafından, aynı dönem başka fuarların yapıldığı ancak... fuarının yapılmadığı yönündeki değerlendirmenin yerinde olmadığını, her fuarın dinamiklerinin birbirinden farklı olduğunu, söz konusu ... Fuarı ve ... fuarları birkaç yıldır düzenlenen fuarlar olup daha çok ulusal nitelikli fuarlardan olduğunu, ancak ...fuarının 2005 yılından beri toplamda 25 defa düzenlenmiş olan bir fuar olup uluslararası bir fuar niteliğinde olduğunu, Diğer fuarlar ulusal çapta fuarlar iken ... fuarının milli katılımlı uluslararası bir fuar olduğunu, Milli katılım; uluslararası bir fuara, yabancı devletin yetkili mercisi tarafından desteklenen ve teşvik verilen fuarlar olduğunu, ... fuarı da uluslararası arenada bilinir bir fuar olduğundan birçok yabancı devlet tarafından katılım sağlanan milli katılımlı fuarı olduğunu, Pandemi sürecindeki uluslararası yasak ve kısıtlamalar, ülkeler arası uçuşların yasaklanması, aşılama politikaları, Türkiye'nin kırmızı listeye alınması gibi sebeplerle milli katılımlar iptal edilmiş, verilen teşvikler kesildiğini, özellikle son iki yılda pandemi sebebiyle tüm fuarların ertelenmesi sebebiyle TOBB Fuar Takviminin sıkışması, fuar alanlarında yer bulunamaması, aynı sektöre ilişkin 1 ay içerisinde aynı fuarın yapılamaması kuralı sebebiyle mecburen fuarın 10-14 Eylül 2022 tarihine ertelendiğini, "1 ay" kuralı sebebiyle de, katılımcıların daha fazla mağdur olmaması adına İstanbul içerisinde yakın bir tarihte yapılamayacak olması nedeniyle fuarın Antalya'ya alındığını, ayrıca müvekkili şirketin, söz konusu 2020 ... fuarı katılımcılarının tamamına, yaşanan enflasyon sebebiyle ülkemizde maliyetlerin neredeyse 10 katına çıkmasına rağmen hiçbir ek ödeme almaksızın ve tahsis edilen alandan hiçbir kesinti yapmaksızın yeniden katılım imkanı sağladığını, buna bağlı olarak da halihazırda yüzlerce şirketin katılım sağladığını belirterek, davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER:
-Bilirkişiler ... ve ...tarafından hazırlanan 06/01/2023 tarihli bilirkişi raporu,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Yapılan yargılama, toplanılan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava, Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talebine ilişkindir.
Somut olay incelendiğinde; davacı ile davalı arasında bir sureti de dosyaya sunulan fuar katılım sözleşmesinin akdedildiği, bu kapsamda davacının fuar katılım bedelini davalıya ödediği, buna karşın fuarın ertelendiği ve ücretin davacıya iade edilmediği anlaşılmakta olup, davacı ödediği bu bedelin iadesini talep etmektedir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, pandemi nedeni ile fuarın ertelenmesinin mücbir sebep sayılması gerekip gerekmediği, davalının sözleşme gereği edimini yerine getirememesinde kusurunun bulunup bulunmadığı, sözleşmenin davacı yanca fesih edilmesi sonrası davalının aldığı ücreti davacıya iade yükümlülüğü bulunup bulunmadığı noktasındadır.
TC Ticaret Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’nın Ticaret Müfettişleri tarafından düzenlenen 15.11.2021 tarih ve 347-C/05 sayılı İnceleme Raporunda özetle: "Yurt İçinde Fuar Düzenlenmesine Dair Usul ve Esaslar “Ana fuar takvimi başvurusu” başlıklı MADDE 14 –" (1) Ana fuar takviminde yer almak üzere yapılacak fuar düzenleme başvuruları, fuarın düzenleneceği yıldan bir önceki yılın Ağustos ayının 1 inci günü sonuna kadar, yetki belgesi fotokopisi, noter onaylı “başvuru formu ve taahhütname”, şirketin yetkili organ kararının noter onaylı örneği, fuar alanına ilişkin tapu, kira sözleşmesi veya fuar alanı idaresi tarafından imzalı ve kaşeli yer tahsis belgesi, uluslararası nitelikte düzenlenecek fuarlar için 6 ncı maddenin 2 nci fıkrasında belirtilen belgelerden herhangi biri ve Birlikçe ilan edilmiş hesaba, Birlik tarafından belirlenmiş başvuru ücretinin yatırıldığına dair belge ile fuarın temel amaç tür ve konusuna göre, fuarı düzenleyecekleri yerdeki oda veya borsaya yapılır. (2) Birden fazla düzenleyici tarafından ortaklaşa düzenlenecek fuarlara ilişkin fuar düzenleme başvurularında ise, noter onaylı “başvuru formu ve taahhütname” ile fuarın ortaklaşa düzenleneceği açık bir biçimde belirtilmiş ve her bir düzenleyici için ayrı ayrı hazırlanmış biçimde şirket yetkili organ kararlarının noter onaylı örnekleri, fuarın temel amaç tür ve konusuna göre, fuarı düzenleyecekleri yerdeki oda veya borsaya bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen diğer belgeler ile birlikte teslim edilir. (3) Ağustos ayının 1 inci gününden sonra yapılan ana fuar takvimi başvuruları oda/borsa tarafından reddedilir.(4) Birlik tarafından bu Esaslara uygun olduğu tespit edilen fuar düzenleme başvuruları, ana fuar takvimine dahil edilir. (5) Ana fuar takvimi, ilgili yılın bir önceki yılının Eylül ayı içerisinde Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ve Birliğin İnternet sitesinde yayımlanır. (6) Ana fuar takviminin kapsadığı yıldan bir sonraki yılın fuar takviminde yer almak üzere, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen belgelerle, başvuruda bulunulabilir. Birlik tarafından bu Esaslara uygun olduğu tespit edilen fuar düzenleme başvuruları ilgili yılın ana fuar takvimine dahil edilir. Bu fuarlar Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ve Birliğin İnternet sitesinde yayımlanır.” düzenlenmesi yer almaktadır. İnceleme Raporunda davalı şirketin başvuru süreçlerine ilişkin değerlendirmeler gerçekleştirilmiş ve davalı şirket tarafından fuara katılım başvurusuna istinaden kabul edilerek 28/10/2020 tarihinde yayımlanan 2021 yılı ana fuar takvimine alındığı tespit edilmiştir.
Davalı Şirketin fuar erteleme başvurusunu 19/04/2021 tarihinde gerçekleştirdiği, korona virüsü pandemisi nedeniyle oluşan mücbir sebep kapsamında yurt dışından gelecek uluslararası ziyaretçilerin devam eden seyahat ve uçak kısıtlamalarıve artan vaka sayıları sebebi ileyeterli katılım sağlayamayacağını 20-24 Eylül 2021 tarihinde gerçekleşecek fuara ilişkin erteleme talebi ile ...Fuarının 17-21 Mayıs 2021 tarihinde gerçekleştirilmesi için başvuruda bulunmuş olduğu, madde 17 /3 bendi uyarınca davalının gerekçelerinin mücbir sebep kapsamında değerlendirildiği ve fuar değişiklik takvimine eklendiği, fuarın ikinci defa ertelenmesi talebi için Madde 17’de belirtilen evraklardan fuar alanına ilişkin tapu, kira sözleşmesiyle da fuar alanı idaresi tarafından imzalı ve kaşeli yer tahsis belgesine yer verilmemesi sebebi ile erteleme talebi eksiklik sebebi ile fuarın 2022 yılına ertelenmediği, 2022 Fuar takviminin 18/10/2022 yılında yayınlandığı ancak davalı şirketin bu listede yer almadığı dosya kapsamında tespit edilmiştir. Başka bir ifadeyle; 2022 yılına ertelenen fuarda davacının yer almamasının sebebi davalı şirketin kusurlu hareketi olduğu açıktır.
Mahkememizce resen görevlendirilen Mali Müşavir ... ve Nitelikli Hesap Uzmanı ...marifetiyle hazırlanan 06/01/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; "...dosyadaki fuar katılım sözleşmesi uyarınca, davacının borcunu ifa ettiği ve fuar katılım bedelini ödediği dosya kapsamında sabittir. Gerek sözleşme maddesindeki hüküm gerekse de TC Ticaret Bakanlığı Rehberlik Ve Teftiş Başkanlığı’nın Ticaret Müfettişleri... ve ... tarafından düzenlenen 15.11.2021 tarih ve 347-C/05 sayılı İnceleme Raporu ve eklerinden de davalı şirketin fuara katılımının iptal edildiği, buna ilişkin ücret iadesi ya da fuar katılım başvurusunda bulunulabileceğinin belirtilmesi neticesinde ve 2022 yılına ait fuarın ise 10.09.2022-14.09.2022 tarihinde Antalya’dan gerçekleştirilmiş olduğu açık olup, davacının talebinin haklı olduğu ihtimalinin kabulünde fuar katılım bedelinin iadesinin mahkemenin takdirinde olup, fuara katılım bedeli iadesine konu bedel 51.476,95 TL olduğu ..." yönünde kanaat bildirilmiş, işbu bilirkişi raporu dosya içeriğine toplanan delillere uygun ve karar vermeye elverişli bulunduğundan, mahkememizce verilen kararda dikkate alınarak davanın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davanın KABULÜ ile; 51.476,95TL'nin temerrüt tarihi olan 18/12/2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-)Alınması gereken 3.516,39TL harçtan peşin alınan 879,10TL harcın mahsubu ile bakiye 2.637,29TL harcın davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-)Davacı tarafça yapılan 80,70TL başvuru harcı, 879,10TL peşin harç, 2.200,00TL bilirkişi ücreti, tebligat ve posta masrafından oluşan 64,50TL olmak üzere toplam 3.224,30TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-)Davacı yargılamada kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT'ne göre tespit olunan 9.200,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-)Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00TL nin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
6-)Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 345. maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize sunulacak yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 28/04/2023
Katip
¸e-imzalıdır


Hakim
¸e-imzalıdır




Full & Egal Universal Law Academy