İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/709 Esas 2023/372 Karar
Karar Dilini Çevir:

Dairesi: İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi
Esas No: 2019/709
Karar No: 2023/372
Karar Tarihi: 26.04.2023

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/709 Esas
KARAR NO: 2023/372
DAVA: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 18/12/2019
KARAR TARİHİ: 26/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ... 18. İcra Müdürlüğü’nün ... Esas sayılı dosyası ile davalı şirket tarafından müvekkili aleyhine 23/07/2013 tanzim, 23.09.2013 ödeme tarihli, 6.089,00 EURO Bedelli ve 23/07/2013 tanzim, 23.10.2013 ödeme tarihli, 6.089,00 EURO bedelli bonolar ile toplam 37.335,31 Türk Lirası üzerinden kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip başlatıldığını, takibin yenileme yapılarak ... 18. İcra Müdürlüğü’nün ... Esas sayılı dosyası üzerinden devam edildiğini, takibe konu edilen bonolar üzerindeki imzalar ve yazıların müvekkiline ait olmadığını, davacı müvekkili ...’nın alacaklı olarak görünen şirketle herhangi bir ticari ilişkisi olmadığını, şirket yetkililerini tanımadığını, davacı müvekkilinin, ödeme emrinde diğer borçlu olarak görünen ...Tic. Ltd. Şti. ile de herhangi bir ilgisi bulunmadığını, borçlu olarak görünen şirketin ortağı veya yetkilisi durumunda olmadığını, takip konusu bonoda yazılı olan borcun davacı müvekkiline ait bir borç olmadığını, takibe konu bono metnine müvekkilinin TC Kimlik numarası ve ismi yazılmak suretiyle sahte olarak tanzim edildiğini, senet metninde keşideci adresi olarak “...” şeklinde belirtilen adresin müvekkiline ait bir adres olmadığını, senet metninde belirtilen ...numaralı GSM hattının da davacı müvekkiline ait olmadığını, UYAP GSM sorgulama ekranından ... numaralı GSM hattının kime ait olduğunun sorgulaması gerektiği, senet borçlusu olarak görünen...Ltd. Şti isimli şirketin müvekkil davacı ...'nın yıllardır ailevi meseleler sebebi ile konuşmadığı kardeşi...’ya ait olduğunu, bahse konu bonoların, davacı müvekkil ile arasında husumet bulunan kardeşi ... tarafından müvekkilinin TC Kimlik numarası yazılmak sureti ile müvekkilini zararlandırmak gayesine matuf bir şekilde sahte olarak tanzim edildiğini, takip konusu bonoların üzerindeki imzalar ve yazıların müvekkilinin el ürünü olmadığından müvekkilinin imza incelemesinin yaptırılmasını talep ettikleri, davalının müvekkili aleyhine başlatmış olduğu takipte haksız ve kötü niyetli olduğu, bu nedenle icra iflas kanunu’nun 72/3. maddesi uyarınca mahkemece uygun görülecek teminat ve tedbirler karşılığında icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettikleri, davalı şirket ile bono metninde borçlu olarak görünen ...Tic. Ltd. Şti. arasında bono tanzim edildiğinden iki şirket arasında ticari bir ilişki mevcut olduğunu, iki şirket arasında alacak - borç ilişkisi bulunduğunun sabit olduğu, davalı şirketin bu şartlar altında, keşideci şirket olan ... Tic. Ltd. Şti. adına kambiyo senedi tanzim etmeye yetkili ortak ve yetkililerinin kim olduğunu bilmemesi gibi bir durumun hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, müvekkili ...'nın bahse konu şirketle hiçbir ilgisi bulunmadığını, dava dışı borçlu şirketin aleni olan ve herkes tarafından internet üzerinden dahi rahatlıkla ulaşılabilen TTSG kayıtlarına göre ortak ve yetkililerinin kimler olduğu, müvekkilinin şirketle hiçbir ilgisinin bulunmadığı davalı şirket tarafından rahatça öğrenilebilecek bilgiler olduğunu, davalı şirketin bonolarda senedi ciro yoluyla devralan ciranta olmayıp, senet lehtar olduğu, dolayısıyla bonoların sahte olarak tanzim edildiğini bilebilecek durumda olduğu, işbu davaya konu takip bakımından kötü niyetli olduğu, bu nedenlerle İcra İflas Kanunu’nun 72/5. Maddesi uyarınca; müvekkilinin dava sebebi ile uğradığı ve uğrayacağı zararların tazmini için takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere takdir edilecek tazminatın davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini, ... 18. İcra Müdürlüğü’nün ... Esas sayılı dosyası ile davalı şirket tarafından müvekkili aleyhine başlatılan takibe karşı müvekkilinin bir avukat yardımından faydalanmaması sebebi ile 5 günlük yasal süresi içerisinde icra hukuk mahkemesinde dava açmak yerine icra dairesine itiraz dilekçesi sunduğunu, yanlış merciiye verilen itiraz dilekçesinin geçersiz sayıldığından takibin kesinleştiğini, müvekkiline ... 18. İcra Müdürlüğü’nün ...Esas sayılı dosyası üzerinden tebliğ edilen yenileme emri üzerine ... 6. İcra Hukuk Mahkemesi'ne ...Esas sayılı dosyası ile itirazda bulunulduğu, ancak işbu itiraz süre aşımından dolayı reddedildiğini, ... 18. İcra Müdürlüğü’nün ... Esas sayılı dosyası ile devam eden icra takibinde öncelikle icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi için teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesini, ... 18. İcra Müdürlüğü’nün ... Esas sayılı dosyası ile takibe konulan; 23.072013 tanzim, 23.09.2013 ödeme tarihli, 6.089,00 EURO Bedelli ve 23.072013 tanzim, 23.10.2013 ödeme tarihli, 6.089,00 EURO bedelli bonolar sebebi ile müvekkilinin borçlu olmadığının tespiti ile icra takibinin iptalini, takibe konu edilen alacağın % 20’sinden aşağı olmamak üzere davalı alacaklının kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini, Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın ticari davalarda dava şartı olan arabuluculuk müessesine başvurmadan huzurdaki davayı tesis ettiğini, bu nedenle, dava şartı yerine getirilmediğinden huzurdaki davanın usulden reddi gerektiğini, 19.09.2019 tarihli Ankara BAM kararı doğrultusunda menfi tespit davalarının arabuluculuk kapsamında olduğunu, somut olayda davacı tarafın müvekkili şirkete herhangi bir borcunun olmadığını iddia ettiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı tarafın; herhangi bir borcunun olmadığının tespit edilmesi durumunda ... 18. İcra Müdürlüğünün ...Esas sayılı dosyasına dayanak teşkil eden 6.089,00 Euro bedelli 2 (iki ) adet toplam 12.178,00 Euro tutarındaki senet borcunu müvekkiline ödeme yükümlülüğünün sona ereceğini, TTK 5/A Maddesi uyarınca, Müvekkili şirketin anılan icra dosyasına konu olan alacak talebi davacı bakımından sona ereceğini, bu durumun salt “konusu bir miktar paranın ödenmesi olan” bir ilişkiye ilintili olduğunu, bu doğrultuda açık kanun metni ve Ankara BAM kararı ışığında huzurdaki davanın, dava şartı yokluğundan usulden reddedilmesini, usule ilişkin itirazımızın öncelikle değerlendirilmesi ve karar verilmesini talep ettiklerini, davacı tarafın sunmuş olduğu dava dilekçesinde, iddia etmiş olduğu hususların yasal dayanaktan yoksun, somut bir delile dayanmayan ve tamamen soyut iddialardan ibaret olduğunu, bu beyanlara itibar edilmesinin mümkün olmadığını, davacının taleplerinin tamamen karşılıksız maddi menfaat temin etmek üzere usulen dile getirildiğini, müvekkili şirketin grup şirketleri ile dünya lideri konumunda olan iş makineleri üreticilerinin Türkiye distribütörlüğünü yürütmekte olduğunu, birçok uluslararası markanın satış, satış sonrası servis ve yedek parça hizmetlerinin yanı sıra kiralanması ve ikinci el satışı hizmetlerini de veren sektörünün öncü firmalarından olduğunu, Müvekkili ile dava dışı ...Limited Şirket arasında 04.07.2012 tarihli ticari teklif kabul edildiğini, bu ticari teklif doğrultusunda dava dışı ...Firmasına...tip 2008 Model iş makinası satıldığını, müvekkili ile Davacı arasındaki ticari ilişkinin, senedin keşidecisi olan dava dışı ... Ltd. Şti olan alacaklarına karşılık olarak, davacı ... tarafından ödenmesi taahhüt edilmiş olan, 23.07.2013 düzenleme tarihli, 6.089 Euro tutarlı toplam 12.178,00 Euro bedelli 2 (iki ) adet, senet aldığını, söz konusu borca ilişkin senet bedeli, vadesi gelmesine rağmen dava konusu senet bedeli davacı tarafından ödenmediğini, alacağın tahsili için ... 18.İcra Müdürlüğü’nün ... Esas sayılı dosyasıyla icra takibi başlatıldığını, senedin borçlularına Ödeme Emrinin usulüne uygun olarak gönderildiğini, Ödeme emrinin davacı tarafa 21.05.2014 tarihinde tebliğ edildiğini, süresi içerisinde İcra Hukuk Mahkemesinde imzaya ve borca itiraz davası açmadığı için işbu takibin kesinleştiğini, anılan icra dosyasnın 14.06.2019 tarihinde yenilenerek ... 18. İcra Müdürlüğü’nün ...Esas sayılı dosya numarasını aldığını, davacı tarafın huzurdaki davaya herhangi bir somut delil sunmayarak müvekkilinin haklı alacağına ulaşmasını engellemeye çalışmasının kötü niyetini gösterdiğini, müvekkilinin kanun hükümleri doğrultusunda haklarını kullanarak haklı alacağına kavuşmak için gerekli olan bütün işlemleri hukuka uygun olarak yerine getirdiğini, bu doğrultuda huzurdaki davanın kötü niyetle tesis edilmiş olduğunun açık olduğunu, dava dışı ... Ltd. Şti imza yetkililerinin, kendilerini temsil etmesi bakımından aralarındaki akrabalık ilişkisi göz önünde bulundurulduğunda davacı tarafa herhangi bir yetki vermiş olmasın da muhtemel olduğunu, dava dışı şirket yetkilileri tarafından, başka kişilere imza temsil yetkisi verilip verilmediğine ilişkin Türkiye Ticaret Sicil Müdürlüğü'ne müzekkere yazılmasını talep ettiklerini, anılan nedenlerle huzurdaki davanın öncelikle dava şartı yokluğundan usulden reddine, talebin kabul görmemesi halinde huzurdaki davanın esastan reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
... 18. İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı takip dosyası, ticaret sicil kayıtları, davaya konu senet asılları, imza örnekleri, karşılaştırmaya elverişli ıslak imzalı belge asılları celp edilmiş, incelenmiştir.
Dosya, imza incelemesi için Adli Tıp Kurumu Uzmanı Grafolog bilirkişi ...'a edilmiş, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 04/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle ve sonuç olarak; "... İnceleme konusu 23/07/2013 tanzim tarihli 23/10/2013 ödeme günlü alacaklısı ...Ltd. Şti. Borçlusu ... olarak görünen 6.089€'luk senet fotokopisindeki borçlu imzalarının farklı imza atma alışkanlığı içerisinde olan ...'nın mevcut mukayese imzaları ile uygunluk ve benzerlik göstermediği kanaatine varılmıştır..." şeklinde tespit edilmiştir.
Dosya, ek rapor alınması hususunda Adli Tıp Kurumu Uzmanı Grafolog bilirkişi ...'a edilmiş, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 14/03/2023 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle ve sonuç olarak; "... İnceleme konusu 23/07/2013 tanzim tarihli 23/09/2013 ve 23/10/2013 ödeme günlü alacaklısı ...Ltd. Şti. Borçlusu ... olarak görünen 6.089€'luk iki adet senet aslındaki borçlu mevcut mukayese imzalarına kıyasla ...'nın eli ürünü olmadığı kanaatine varılmıştır..." şeklinde tespit edilmiştir. Denetime açık ve gerekçeli bilirkişi kök ve ek rapor taraflara usulüne uygun tebliğ edilmiştir
Dava, icra takibinden sonra açılan kambiyo evrakı olan takibe konu bonolardaki imza inkarı / sahtelik hukuksal sebebine dayalı menfi tespit istemine ilişkindir.
Hemen belirtmek gerekir ki, davalı vekili cevap dilekçesi ile birlikte dava şartı arabuluculuk itirazında bulunmuş ise de; davanın açıldığı tarih itibariyle 6102 s. TTK'nın 5/A. maddesi uyarınca ticari nitelikteki menfi tespit davalarında dava açılmadan önce arabuluculuğa gidilmesinin zorunlu olmadığından, başka bir anlatımla menfi tespit davalarının dava şartı zorunlu arabulucuğa tabi olmaması nedeniyle davalının bu yöndeki dava şartı itirazının reddine karar verilmiş, esasın incelenmesine geçilmiştir. (Detaylı bilgi için bkz. YARGITAY 19. HD. 2020/85 E. 2020/454 K.)
... 18. İcra Müdürlüğünün ...Esas sayılı icra dosyasında; takip alacaklısının davalı ... Ltd. Şti., takip borçlularının dava dışı ...Ltd. Şti. ile davacı ... olduğu, icra takibinin kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla ve toplam 12.178,00 Euro üzerinden başlatıldığı, icra takibine temel teşkil eden belgenin 23/09/2023 vade tarihli 6.089,00 Euro ve 23/10/2023 vade tarihli 6.089 Euro bedelli iki adet bonoya dayalı olduğu anlaşılmıştır.
Hemen belirtmek gerekir ki, icra takibine konu iki adet bonoda düzenleyenin dava dışı takip borçlusu Men-sa İnş. ...Ltd. Şti. olduğu, davacı ...'nın ise bonoların ön yüzünde düzenleyen lehine aval veren (avalist) sıfatıyla imzasının bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı ... icra takibine konu iki adet bonoda yer alan imzanın kendisine ait olmadığını ileri sürerek imza inkarına dayalı sahtelik definde bulunmuş, borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir. Davalı ise takip borçlusu şirket tarafından davacıya yetki verilmesinin muhtemel olduğunu, ticaret sicil kayıtlarının celbi ile davacıya imza yetkisi verilip verilmediğinin araştırılmasını savunmuştur.
... 18. İcra Müdürlüğünün ...Esas sayılı icra dosyasında takibe temel teşkil eden 23/09/2023 vade tarihli 6.089,00 Euro ve 23/10/2023 vade tarihli 6.089 Euro bedelli iki adet bonoda asıl borçlu (düzenleyen) dava dışı ...Ltd. Şti.'dir. Davacı ... ise aynı senetlerde ön yüzde isim ve ona atfen atılı imza sebebiyle aval veren (avalist) konumundadır. Dolayısıyla, dava dışı asıl borçlu şirketin imzasından bağımsız olarak, davacı avalist sıfatıyla davalı takip alacaklısı tarafından icra takibinin muhatabı kılınmıştır. Bu bağlamda senet metni, davacının avalist sıfatıyla asıl borçlu şirketin (imzası ve) sorumluluğundan bağımsız olarak sorumlu olması, davacının kendi imzasına (avalist sfıatıyla) inkarda bulunması hep birlikte değerlendirildiğinde, davalının dava dışı şirket yönünden ileri sürdüğü esasa ilişkin savunmaların davacı (avalist) ile ilgisi bulunmamaktadır. Ancak, mahkememizce eksik tahkikat yapılmaması adına tüm taraf deliller toplanmış ve inceleme eksiksiz yerine getirilmiştir.
Öncelikle belirtmek gerekir ki, dava dışı takip borçlusu ... Ltd. Şti.'nin ticaret sicil kayıtları celp edilmiş, yapılan incelemede davacının şirket ortağı, yöneticisi yahut yetkilisi olmadığı, bu şirketle herhangi bir ilgisinin de olmadığı, ayrıca takip borçlusu şirket tarafından davacı ...'ya kambiyo evrakı taahhüdünde bulunmaya yönelik olarak herhangi bir özel yetkinin de verilmediği anlaşılmıştır.
Öte yandan, dava konu iki adet bonoda davacıya atfen yazılan T.C. Kimlik numarasının davacıya ait olmadığı, adresin davacının adresi olmadığı, GSM numarasının da yapılan araştırma sonucunda davacının GSM numarası olmadığı tespit edilmiştir.
Uyuşmazlığın temeli, bonolarda inkar edilen imzanın davacıya ait olup olmadığı, imzanın davacıya ait olmaması halinde sahteliğe dayalı bu definin bonolardaki davalı hamile karşı ileri sürülüp sürülemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
İhtilafın çözümlenmesi amacıya gerekli araştırmalar yapılmış, bu kapsamda Mahkememizce iki adet bono aslı getirtilmiş, davacının karşılaştırmaya elverişli tüm ıslak imzalı belge asılları toplanmış, imza örnekleri alınmış, akabinde iki adet bono üzerinde grafolog bilirkişi vasıtasıyla imza incelemesi yapılmıştır. Yapılan incelemede 04/11/2022 tarihli bilirkişi raporu ile bonolardaki imzanın davacı ...'ya ait olmadığı / davacının eli ürünü olmadığı belirlenmiştir. Davalının itirazı üzerine alınan ve itirazları karşılar şekilde düzenlenen 14/03/2023 tarihli raporda yine bonolardaki imzanın davacı ...'ya ait olmadığı / davacının eli ürünü olmadığı belirlenmiştir. (İmzaların davacıya ait olmadığının çıplak gözle yapılan muayenede dahi anlaşılabilmektedir). Böylece; icra takibine ve davaya konu bonoların davacı tarafından düzenlenmemesi sebebiyle, imza davacıya ait olmadığından davacının aval veren sıfatıyla dava konusu bonolardan ve icra takibine borçtan sorumluluğu da bulunmamaktadır.
Davaya konu bonolardaki sahte imzanın hukuksal nitelendirmesine gelince; bilindiği üzere sahtelik def'i, senet metninden anlaşılan mutlak def'ilerden olduğundan iyiniyetli olsa dahi herkese / hamile karşı ileri sürülebilir. (YARGITAY 19.HD. 2013/18072E. 2014/1981K; YARGITAY 19.HD. 2015/9524E., 2016/526K.). Bu nedenle, hem icra takibinden hem de icra takibine dayanak teşkil eden bonolardan dolayı ayrı ayrı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiştir.
Öte yandan, borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırşa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olamaz (İİK 72/5.) Ancak, somut olayda, davacı her ne kadar kötü niyet tazminatı talebinde bulunmuş ise de, davalının icra takibi yapmasında açıkça kötü niyetli olduğu davacı tarafından yine açıkça ispat edilemediğinden yasal koşulları oluşmayan davacının kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere );
Davanın KABULÜ ile;
1-... 18.İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı icra dosyası ile iş bu icra takibine temel teşkil eden 23/07/2013 düzenleme tarihli, 23/09/2013 vade tarihli, 6.089 EURO bedelli ve 23/07/2013 düzenleme tarihli, 23/10/2013 vade tarihli, 6.089 EURO bedelli bonolar sebebiyle ayrı ayrı davacının davalıya BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
2-Davacının kötü niyet tazminatı talebinin 2004 sayılı İİK 72/5. maddesindeki yasal koşullar oluşmadığından REDDİNE,
3-Kabul edilen dava değeri üzerinden alınması gereken 2.550,37 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 637,60 TL harcın mahsubu ile eksik kalan bakiye 1.912,77 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yargılama nedeniyle yapılan 637,60 TL peşin harç, 578,90 TL posta ve tebligat masrafı ve 1.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.216,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 13/1. maddesi uyarınca maktudan az olmamak koşulu ile belirlenen 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-HMK'nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 26/04/2023
Katip ...
¸e-imzalıdır


Hakim ...
¸e-imzalıdır




Full & Egal Universal Law Academy