T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2020/681 Esas
KARAR NO: 2023/300
DAVA: İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 08/12/2020
KARAR TARİHİ: 06/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile borçlu şirket arasında 14.11.2017 tarihli, ... sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiğini, müvekkili şirket tarafından ... Noterliğince düzenlenen 27.07.2018 tarihli ve ... yevmiye numaralı ihtarname çekildiğini, ihtarname ile 60 günlük mehil verilerek bu süre içinde kira borcunun ödenmesini aksi takdirde sözleşmenin feshedileceği, borcun ödenmesinin gerekliliğinin usulüne uygun şekilde borçlulara bildirildiğini ancak borçlular tarafından borcun ödenmekten imtina edildiğini, bunun üzerine borçlular aleyhine .... İcra Müdürlüğünün 2019/... Esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibine geçildiğini, takip tarihi itibari ile müvekkilinin alacağının 4.475.392,25 TL olduğunu ancak borçluların borca kötü niyetli olarak itiraz edildiğini, borçluların sözlemeyi imzaladığını ve sözleşme gereği ödenmesi gereken borçlarını ödemede temerrüte düştüklerini, sözleşme konusu malın tesliminin sözleşmenin teslim tesellüm belgesinde görüleceği üzere 14.11.2017 tarihinde gerçekleştiğini, davalıların yapmış oldukları itirazın borcun ödenmesinin geciktirmeye yönelik olduğunu, arabuluculuk yoluna başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, bu nedenlerle davanın kabulüne, itirazın iptali ile takibin devamını, davalılar aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkiller ile davacı taraf arasında finansal kiralama sözleşmesi yapıldığını, davacı tarafın sözleşmeye uymaması nedeni ile uyarılmasına rağmen sözleşme koşullarını yerine getirmediğini, davacı tarafın sözleşmeye konu malları müvekkili şirketle sözleşme yapıldığından bu yana müvekkillerine teslim edilmemesi nedeni ile müvekkili şirket ile davacı arasında yapılan sözleşmenin şartlarının oluşmadığını, teslim işlemi yapılmadığından söz konusu sözleşmenin hükümsüz olduğunu, davacı tarafın müvekkillerinden herhangi bir hak ve alacaklarının bulunmadığını, ayrıca sözleşme konusu malların çeşitli icra dosyaları nedeniyle haciz edildiğini ve davalı tarafça taraflarına hacizli malların finansal kiralamaya konu edildiğini, davacı tarafça müvekkiline gönderilen faturaların sözleşme şartları yerine getirilmediğinden dolayı davacı tarafa iade edildiğini, sözleşme içerisinde kiralanan malların nerede olduğuna ilişkin bir beyan ve yazı olmadığı gibi nasıl teslim edileceğine dair de bir beyan ve yazı bulunmadığını, bunun da davacının işleminin şüpheli olduğunu gösterdiğini, davacı tarafın söz konusu malı müvekkili şirketin bulunduğu yerde teslim etmek gibi bir niyetinin bulunmadığını, bu nedenlerle davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İhtiyati Haciz; Mahkememizin 05/09/2022 tarihli ara kararı ile bilirkişi raporu nazara alınarak yaklaşık ispatın yerine getirildiği anlaşılmakla (%) 587.587.,50-TL bedelli teminat karşılığında davalıların menkul, gayrimenkul, 3.kişilerdeki hak ve alacaklarına ihtiyati haciz kararı verildiği, davalıların ihtiyati hacze itirazları mürafaalı olarak değerlendirilerek reddedildiği, ... BAM ... HD 2022/ ... Esas 2022/... Karar sayılı ilamı ile itirazın reddi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olmakla davalı tarafın ihtiyati hacze itirazının esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
İcra takip dosyasının incelenmesinde, davacının .... İcra Dairesinin 2019/... esas sayılı takip dosyasında finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan 242.411,00+8.528,00+468.896,00USD=720.638,51-USD asıl alacak+42.950,00-USD faizli feri olmak üzere toplam 763.588,51-USD alacak için takip yapıldığı, borçlunun süresi içerisinde 24.10.2019 tarihinde borca itiraz ettiği, borca itirazla birlikte takibin durduğu, durdurma kararının alacaklı vekiline tebliğ edilmediği, dava İİK'nın 67. maddesi düzenlenen bir yıllık hakdüşürücü süre içinde açıldığı görülmüştür.
Sözleşmenin incelenmesinde; davacı ile davalı asıl borçlu ... ... San. Ltd. Şti. arasında finansal kiralama birliğine 22.12.2017 tarih ve ... tescil numaralı ... sayılı finansal kiralama sözleşmesi akdedildiği, diğer davalının müşterek borçlu ve müteselsil kefil olduğu görülmüştür.
Davacı beyanı; mahkememizin 02.03.2023 tarihli celse 2 no.lu ara kararı gereğince sözleşme numaralarının uyuşmadığından ve ödeme emrindeki 803,51-USD alacak kalemine ilişkin beyanda bulunmak üzere süre verildiği, davacı vekili 15/03/2023 tarihli dilekçesi ile Dava konusu takibin dayanağı 14/11/2017 Sözleşme tarihli, ... Sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesidir. Sözleşmenin son kısmında Finansal Kiralama Kira Bedeli Ödemeleri ''... Numaralı Ödeme Planı'' olarak adlandırılmıştır. Davalı kiracıya Kesinleşmiş Ödeme Planının tebliğ edildiği İhbarname'de de Ödeme Planı ...01 Numarası ile numaralandırmış olduğu belirtilmiştir.
Mali bilirkişinin 07/02/2022 tarihli 17 sayfadan ibaret raporunda özetle; Takip 14.10.2019 tarihi itibariyle davacının davalıdan;
64.642,92 USD Asıl Alacak, Ödenmeyen Kiralardan,
8.528,00 USD Asıl Alacak, Sigortadan,
579.596,20 USD Asıl Alacak, Muaccel Kiralardan olmak üzere
------------------------
=652.767,12 USD Asıl Alacak, Toplam
803,31 USD Muht. Masraf,
42.950,00 USD Temerrüt Faizi
--------------------------
=696.520,43 USD Alacaklı olması gerektiği,
Takipte davacı tarafından talep edilen toplam 763.588,51-USD'lik alacağın asıl alacak olarak tespitleri üzerinde olmakla birlikte faiz olarak tespitlerin altında olmakla taleple bağlı bulunulduğu, davacının toplam 652.767,12 USD olarak tespit edilen asıl alacağına takip tarihinden itibaren %20 nispetinde temerrüt faizi talep edilebileceği, tarafların sair taleplerinin, sayın mahkemenin takdirlerinde olduğu görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mali bilirkişinin 18/08/2022 tarihli 24 sayfadan ibaret ek raporunda özetle; Takip 14.10.2019 tarihi itibariyle davacının davalıdan;
64.642,92 USD Asıl Alacak, Ödenmeyen Kiralardan,
8.528,00 USD Asıl Alacak, Sigortadan,
579.596,20 USD Asıl Alacak, Muaccel Kiralardan olmak üzere
------------------------
=652.767,12 USD Asıl Alacak, Toplam
803,31 USD Muht. Masraf,
42.950,00 USD Temerrüt Faizi
--------------------------
=696.520,43 USD Alacaklı olması gerektiği,
Takipte davacı tarafından talep edilen toplam 763.588,51 USD'lik alacağın asıl alacak olarak tespitlerimiz üzerinde olmakla birlikte faiz olarak tespitlerimizin altında olmakla taleple bağlı bulunulduğu, davacının toplam 652.767,12 USD olarak tespit edilen asıl alacağına takip tarihinden itibaren %20 nispetinde temerrüt faizi talep edilebileceği, tarafların sair taleplerinin, sayın mahkemenin takdirlerinde olduğu görüş ve kanaatine varıldığı belirtilerek kök rapor tekrar edilmiştir.
Mahkememizce Doğanşehir Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2022/117 Talimat sayılı dosyası ile alınan Mali bilirkişinin 19/12/2022 tarihli 9 sayfadan ibaret raporunda özetle; Davalı tarafın ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının usulüne uygun olarak yapıldığı, davalının ticari defterlerinde davacıya ait herhangi bir alacak veya borç bakiyesinin olmadığı, davacının dava konusu finansal kiralama sözleşmesi, eki ödeme planı ve ilamsız takiplerde ödeme emrine göre davalıdan toplamda 654.570,43 USD alacaklı olduğu,
Ödenmeyen kiralar= 64.642,92 USD
Ödenmeyen kalan kiralar= 580.596,20 USD
Sigorta alacağı= 8.528,00 USD (takipli)
Muhtelif masraf alacağı= 803.31 USD (takipli)
Toplam= 654.570,43 USD
Taraflar arasında imzalanan finansal kiralama sözleşmesinin temerrüt faizi başlıklı 31. maddesinde belirtilen, kiracı kira bedellerini vadelerinde ödemediği takdirde yabancı para işlemlerde %20 oranında temerrüt faizi ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği hükmünün olduğu ve değerlendirmesinin mahkemenin takdirinde olduğunu belirtmiştir.
Dava, finansal kiralama sözleşmesi gereğince ödenmeyen bedelin tahsili için açılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
6361 sayılı finansal kiralama, faktoring, finansman ve tasarruf finansman şirketleri yasasının ilgili maddeleri uyarınca;
Madde 18: (1) Finansal kiralama sözleşmesi; kiralayanın, kiracının talebi ve seçimi üzerine üçüncü bir kişiden veya bizzat kiracıdan satın aldığı veya başka suretle temin ettiği veya daha önce mülkiyetine geçirmiş bulunduğu bir malın zilyetliğini, her türlü faydayı sağlamak üzere kira bedeli karşılığında, kiracıya bırakmasını öngören sözleşmedir.
Madde 22 – (1) (Değişik cümle:18/6/2020-7247/12 md.) Finansal kiralama sözleşmesi, yazılı veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın Kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkân verecek yöntemler yoluyla kurulacak şekilde düzenlenir ve buna ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir. Taşınmaz mallara ilişkin sözleşmeler taşınmazın bulunduğu tapu kütüğünün şerhler hanesine, kendilerine mahsus özel sicili bulunan taşınır mallara dair sözleşmeler bu malların kayıtlı oldukları sicile tescil ve şerh olunur ve kiralayan tarafından ayrıca Birliğe bildirilir.
(2) Özel bir sicile kayıtlı olmayan taşınır mallara ilişkin sözleşmeler Birlik tarafından tutulacak özel sicile tescil edilir. (3) Birlik tarafından tutulacak özel sicil herkese açıktır. Hiç kimse sicildeki bir kaydı bilmediğini ileri süremez.
(4) Sözleşmelerin Birlik tarafından tutulacak özel sicile tesciline ilişkin usul ve esaslar Kurulun uygun görüşü alınmak suretiyle Birlik tarafından belirlenir.
(5) Tescil veya şerhten sonra, üçüncü kişilerin finansal kiralama konusu mal üzerindeki ayni hak iktisapları kiralayana karşı ileri sürülemez
Madde 25 –" (1) Finansal kiralama konusu malın, kiralayanın malın imalatçısı veya satıcısı ile zamanında sözleşme yapmaması veya gerekli ödemeyi zamanında yerine getirmemesi veya kiralayanın kusur ve ihmalinden kaynaklanan diğer sebepler ile kiracıya teslim edilmemesi hâlinde 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 123, 125 ve 126 ncı madde hükümleri uygulanır" denilmektedir.
Sözleşme tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6361 sayılı Yasanın 23 ve 24. maddeleri uyarınca, finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir. Kiracı, finansal kiralama konusu malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre itinayla kullanmak zorundadır. Sözleşmede aksine hüküm yok ise kiracı, malın her türlü bakımından ve korunmasından sorumlu olup, bakım ve onarım masrafları kiracıya aittir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde; davacı şirket ile borçlu davalılar akdedilen Finansal Kiralama Sözleşmesine istinaden kiracı ve kefilin ödemede temerrüte düşmesi nedeniyle; davacı şirket tarafından 60 günlük mehil verilerek bu süre içinde kira borcunun ödemesini aksi taktirde sözleşmenin fesh edileceği ihtar edilmiş, borçlular tarafından finansal kiralama borçları ödenmediğinden yapılan icra takibine de itiraz edilmiştir.
Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği 60 günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür.
Bu yasal çerçevede somut duruma bakıldığında, ...nin 14.11.2017 tescil tarihli finansal kiralama sözleşmesi akdedilmiş, sözleşme kapsamında menkul mallar davalı yana teslim edilmiştir. Davacı tarafından, sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeni ile ... Noterliği’nden düzenlenen 25/07/2018 tarihli, ... yevmiye numaralı ihtarname (ihtarname tebliğ 30.07.2018) ile borçların 60 gün içinde ödenmesi, aksi halde sözleşmenin feshedilmiş olacağı, sözleşme konusu malların fesih tarihinden itibaren 3 gün içinde iade edilmesi ihtar edilmiştir. Davacı tarafından, yükümlülüklerin yerine getirilmesi Noter kanalı ile ihtar edilmesine rağmen, davalı tarafça, yükümlülüklerin yerine getirildiğine dair herhangi bir beyan veya delil sunulmamıştır.
Davalı taraf her ne kadar sözleşmeye konu malın kendilerine teslim edilmediğini halen satıcı davacıda olduğunu iddia etmiş ise de; sözleşmenin ilgili (20-21) maddelerinde kiralananın teslim alma-nakliye-taşıma vb işlemlerinin kiralayanın sorumluluğunda olduğunun akdedildiği, Finansal Kiralamaya konu malın; imalat yılının 2013 olduğu, malın; 79 m3 kapasiteli Kamyon Yükleme Bunkeri Komple Tesis Taşıma Sistemi (Değeri 2.300.210,50 TL) Kiralama maliyeti ; 595.000,- USD olduğu, faturanın davalıya 14.11.2017 tarihinde kesildiği, (Faturada Malların - “Organize Sanayi Bölgesi 1. Bulvar 20.Sokak, No:8 Mardin adresinde kurulu olarak teslim” notunun bulunduğu, Finansal Kiralama Sözleşmesinin 14.11.2017 tarihinde akdolunduğu, Finansal Kiralama Konusu Malın Teslim Alınması ve Kabul Belgesi olan TESELLÜM BELGESİNİN 14.11.2017 tarihi itibariyle davalı firma yetkilisi tarafından imzalandığı, belge içeriğinde “...finansal kiralamaya konu malları ... adına teslim aldığımızı, malların tam noksansız ve çalışır durumda olduğunu, sözleşmeye uygun ve eksiklik bulunmadığını,....bu nedenle her ne nam altında olursa olsun ... ya karşı hiçbir talep ve dava hakkımızın bulunmadığını kabul ve beyan ederiz." beyanının bulunduğu, sözleşme tarihinden sonra geçen (ödemesiz) 7 aylık sürede ve ödeme planı ihbar tarihinden itibaren geçen 5 aylık sürede (ilk ödeme 27.06.2018'ye kadar) taraflar arasında malın teslim edilmediğine ilişkin bir ihtilafa rastlanmamakla akdedilen sözleşme uyarınca kiralanan malların davalıya tesellüm belgesi kapsamında teslim edildiği, ayrıca davalı şirketin 10.05.2019 tarihli davacı şirkete hitaben finansal kuralama sözleşmesinin numarası da belirtilmek suretiyle ödeme güçlüğüne ilişkin beyanda dahi bulunduğu (her ne kadar finansal kiralama sözleşme numarası sonuna 01 rakamı eklenerek dilekçe yazılmış ise de; bunun davaya konusu sözleşmeye ilişkin kesinleşmiş ödeme planı numarası olduğu) anlaşılmakla denetime ve hüküm kurmaya yeterli bilirkişi raporu ile icra takibinin asıl alacağın üzerinde taleple açıldığı, tespit edilen asıl alacak miktarı takip tarihi itibariyle 64.642,92 USD ödenmeyen kiralardan kaynaklanan asıl alacak, 8.528 USD sigortadan kaynaklanan asıl alacak, 579.596,20 USD muaccel olan kiralardan kaynaklanan asıl alacak, 42.950 USD işlemiş temerrüt faizi olmak üzere toplam 695.717,12 USD üzerinden itirazın iptaline karar vermek gerekmiştir.
Davalı taraf sözleşmede, tesellüm belgesindeki telefon ve mail adresi önceki kiracıya ait olduğu, önceki kiracının işyeri Mardin olduğu iddia edilmiş ise de yukarıda ayrıntılı olarak anlatılan gerekçeler ile bu hususların mal tesliminin aksini ispat etmeyeceği anlaşılmıştır. Davalı taraf önceki kiracının borçları nedeniyle kiralanan üzerinde haciz bulunduğunu iddia etmiş ise de mülkiyeti kanun gereği davacıya ait olduğu, finansal kiralama konu malın üzerine önceki kiracının borçları nedeniyle konulduğu iddia edilen -ve kolaylıkla kaldırılabilecek- hacizlerin finansal kiralama konusu malın kullanımına engel olduğu iddia ve ispat edilmediği gibi finansal kiralama konusu malın hacizler nedeniyle beklendiği derecede istifa edilmediği de iddia ve ispat edilmiş değildir.
İcra inkar tazminatı yönünden; Dava konusu alacağının önceden belirlenebilirlik, bilinebilirlik, hesap edilebilirlik vasfı ve dolayısıyla likit alacak niteliği taşıdığı, bu haliyle İİK'nın 67. maddesindeki koşullar gerçekleştiği görülmekle, davacının icra inkar tazminatı kabulü ile, alacağın % 20'si oranında icra inkar tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelenip değerlendirilmekle davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile davalıların ... İcra Dairesi'nin 2019/... sayılı takip dosyasındaki itirazlarının;
64.642,92 USD ödenmeyen kiralardan kaynaklanan asıl alacak,
8.528 USD sigortadan kaynaklanan asıl alacak,
579.596,20 USD muaccel olan kiralardan kaynaklanan asıl alacak
42.950 USD işlemiş temerrüt faizi
üzerinden itirazın iptaline,
İşleyecek faiz oranına itirazın ise "asıl alacak üzerinden takip tarihinden tahsil tarihine kadar işleyecek yıllık % 20 sözleşmesel temerrüt faizi ile" şeklinde iptali ile
Takibin bu şekilde ödeme emrindeki kayıt ve şartlarda devamına,
2-695.717,12 USD'nin takip tarihindeki TCMB efektif satış kuru olan 5,9298-TL'ye göre 4.125.463,37 TL'nin % 20'si olan 825.092,67-TL tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
4-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 281.810,40-TL ilam harcından peşin alınan 54.051,56-TL'nin mahsubu ile bakiye 227.758,84-TL ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafından yatırılan 54.051,56-TL peşin harç ve 54,40-TL başvuru harcı olmak üzere toplam 54.105,96-TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 318.509,27-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davalı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 51.990,04-TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
8-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşmamaları nedeniyle 6325 sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL'nin Kabul-red oranına göre 1.216,79-TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen, 103,21-TL'nin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
9-Davacı tarafından yapılan 2.895,00-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 2.668,64-TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine; arda kalan bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
10-Davalılardan ... ... San Ltd Şti tarafından yapılan 14,50-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 1,13-TL'nin davacıdan tahsili ile iş bu davalı tarafına verilmesine; arda kalan bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
12-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen taraflara iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde ... Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.06/04/2023
Başkan ...
¸e-imzalıdır
Üye ...
e-imzalıdır
Üye ...
¸e-imzalıdır
Katip ...
¸e-imzalıdır

Bu belge elektronik imza ile imzalanmış olup ayrıca ıslak imza uygulanmayacaktır.“5070 sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”


Full & Egal Universal Law Academy