T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/805 Esas
KARAR NO: 2023/136
DAVA: Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 23/09/2014
KARAR TARİHİ: 01/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin, Enerji Piyasa Düzenleme Kurumu tarafından regüle edilen LPG (Sıvılaştırılmış Petrol Gazı) piyasasında faaliyet gösteren Dağıtıcı Lisansına sahip bir şirket olduğunu, davalı şirketin davacı şirket İle akdetmiş olduğu 18.09.2010 tarihli 5 (beş) yıllık ... (LPG) Satış Sözleşmesi* gereğince "..." adresindeki tasarrufunda bulunan Otogaz İstasyonunda davacı şirketin tanınmış ... markası altında ve münhasıran davacı şirketten satın alacağı Otogaz'ı tüketicilere satmak amacı ile bu sözleşmeyi imzalayarak uygulayacağını kabul ve taahhüt ettiğini, davalı şirketin ... 7. Noterliğimin ... tarih, ... yevmiye nolu tek yanlı fesih bildirimini içeren ihtarname ile Otogaz Bayilik sözleşmesini feshettiğini, Bayilik sözleşmesinin haksız ve hukuki mesnetten yoksun olarak 2 yıl 9 ay 1 gün erken sonlandırıldığından/feshedildiğinden davacı şirketin mahrum kaldığı kar kaybını ve protokolün 10.1. maddesinde kararlaştırılan ceza-i şartın Otogaz Bayilik sözleşmesinin 25., 34.T 40. maddeleri gereğince ödemek mecburiyetinde olduğunu, Bayilik mukavelesinin 46. maddesi uyarınca davalı İsmail Keklikçioğlu'nun sözleşmeyi 150.000,00 TL’sına kadar Bayi ile birlikte müşterek borçlu ve müşterek müteselsil kefil sıfatıyla kefil olup, ticari faizi ile birlikte ödemeyi beyan, kabul ve taahhüt ettiğini, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 45.maddesi uyarınca İstanbul Mahkeme ve İcra dairelerinin münhasıran yetkili olacağını ve davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarının kesin ve münhasıran delil olarak kararlaştırıldığını iddia ederek; Fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile şimdilik, taraflarca 18,09,2010 tarihinde akdedilen Otogaz Bayilik sözleşmesinin davalı şirket tarafından haksız şekilde feshedildiğinin tespitine, sözleşmenin 25,, 40. vs. maddelerine İstinaden 20.000,-TL ceza-i şartın ve 20.000,- TL kar mahrumiyetinin 17.12.2012 fesih tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilsen birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA/
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı şirket ile davacı şirket arasında 18.09.2010 tarihinde Bayilik Sözleşmesi ve aynı tarihli protokolün imzalandığı konusunda ihtilaf bulunmadığını, ancak ... tarih ve ... yevmiye no'lu ihtarnamede de belirtildiği üzere ... A.Ş. ile davalı şirket arasında imzalanan Bayilik Sözleşmesine bağlı Protokol’deki davalı şirkete ait akaryakıt istasyonundaki LPG satışlarının ... in belirleyeceği dağıtıcı ile sözleşme imzalanması şaıtı gereğince davacı şirket ile sözleşme imzalamak zorunda kalınması ve davacı şirket tarafından davalı şirket kar marjının oldukça düşük tutulması, sözleşme ve protokoldeki aleyhe hükümler nedeniyle davaya konu ticari ilişkide davalı şirket zararının büyük boyutlara ulaşarak sözleşmenin çekilemez hale gelmesi ve aynı adreste bulunan Akaryakıt İstasyonu ndaki davalı şirket İle dava dışı ... A.Ş. arasındaki bayilik sözleşmesinin de fesih edilmesi nedeniyle davacı ile davalı şirket arasındaki sözleşmenin haklı olarak feshedildiğini. cezai şart konusunda indirim yapılarak karar verilmesi gerektiği de izahtan vareste olduğunu, bu nedenle davalının kefaletinin geçerli olmadığını, tüm bu nedenle kabul anlamına gelmemek üzere mahkemece davanın kabulüne karar verilmesi halinde faizin başlangıç tarihinin dava tarihi oiarak kabul edilmesi gerektiğini öne sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Dava, 6098 sayılı TBK m.179 kapsamında cezai şart alacağının tahsili davasıdır.
Mahkememiz 03/02/2016 tarih 2014/871 Esas ve 2016/65 Karar sayılı kararı ile ve "Tüm dosya kapsamı dikkate alınarak;Hernekadar davalı taraf özetle davanın reddine karar verilmesini talep etmiş ise de;Davacı ile davalı ...TİC.LTD.ŞTİ arasında 18/09/2010 Tarihli akdedilmiş bulunan Otogaz Bayilik Sözleşmesi düzenlendiği,diğer davalıların sözleşmeyi müşterek borçlu ve kefil sıfatı ile imzaladıkları,Sözleşmenin 37.md. de sözleşmenin süresinin 5 yıl olarak belirlendiği,Davalı şirket tarafından ... 7.Noterliğinin ... Tarihli ihtarnamesi ile Sözleşmenin fesih edildiğinin davacı tarafa bildirdiği, Fesih gerekçesinde ... A.Ş. İle aralarında imzalanan Sözleşmeye bağlı protokol gereğince davacı şirket ile bayilik Sözleşmesi imzalamak zorunda kaldıklarını,kar marjlarının düşük olduğunu,değişik adlar altında ki katılım bedelleri nedeniyle zarara uğradıklarını bu nedenle sözleşmeyi fesih ettiklerini belirttikleri anlaşılmakla ,davalı tarafın Sözleşmenin düzenlenme tarihi olan 18/09/2010 Tarihinden,fesih edildiği tarih olan 17/02/2012 tarihine kadar ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin sözleşme şartlarına bağlı kaldığı,bu haliyle Sözleşmeyi imzalamak zorunda bırakıldığı iddiasının yerinde olmadığı,geçen zaman zarfında Sözleşmenin iptali için girişiminin olmadığı,Basiretli Tacir komununda olması gereken davalının sözleşmenin feshini gerektiren önceden öngörülmeyen ve olağanüstü bir olaya dayanmadığı bu haliyle Mahkememizde Sözleşmenin haklı sebeple fesih edilmediği yönünde kesin kanaat hasıl olmıştur.Davacı tarafın ibraz edilen ticari defterlerinin 6102 Sayılı Kanunun 64.md/3f kapsamında usulüne uygun tutulduğu,6100 Sayılı Kanunun 222.md uyarınca davacı tarafın lehine delil olma niteliğinin bulunduğu hususunun bilirkişi incelemesi ile tespit edildiği,,davacının talebinin sözleşmenin davalı tarafça haksız olarak fesih edildiğininin tespitine,bundan dolayı karşı taraftan kar mahrumiyeti ve cezai şart talebine ilişkin olduğu;Bilirkişi raporu doğrultusunda hesaplanan davacının talep etmiş olduğu kar mahrumiyetini ve cezai şart bedelinin ödemesi gerektiği yönünde kesin kanaat hasıl olmakla,talep edilen cezai şart miktarı davalı şirketin mahvına sebep olmayacağı anlaşılmakla davacı tarafın davasının kabulü yönünde aşağıda ki şekilde hüküm tesis edilmiştir." şeklindeki gerekçe ile taraflar arasında akdedilmiş olan 18/09/2010 Tarihli Sözleşmenin 17/12/2012 tarihininde davalı şirket tarafından haksız olarak feshedildiği tespiti ile davacı tarafın kar mahrumiyeti kapsamındaki talebinin kabulü ile 20.000.TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir.
Davalı tarafın bu karar örneğine temyiz kanun yoluna başvurması neticesinde Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 05/08/2018 tarih 2016/17893 Esas ve 2018/2535 Karar sayılı kararı ile "Davacı dava dilekçesinde 100.000 TL.lik cezai şartın 20.000 TL.lik kısmına ilişkin dava açmış,mahkemece davanın belirsiz alacak davası olmaması nedeniyle harcın ikmali için davacıya kesin süre verilmiş, davacı da kesin süre içerisinde harcı tamamlamıştır.Bu durumda davacı cezai şart isteminin 100.000 TL olduğu gözetilerek incelemenin buna göre yapılması suretiyle kararın bu husus dikkate alınarak verilmesi gerekirken 20.000 TL cezai şart istemi varmış gibi karar verilmesi doğru olmadığı gibi davacının işlemiş faiz istemi konusunda da olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş olması doğru görülmemiştir." şeklindeki gerekçe ile kararın kısmen bozulmasına karar verilmiştir.
Bozma akabinde mahkememizin 2019/477 Esas sayılı dosyası üzerinden kayıt gören davada mahkememizin 25/12/2019 tarihli duruşmasında verilen ara karar ile usul ve esas bakımından yasaya uygun bulunan bozma kararına uyulmasına karar verilmiştir. Bozma akabinde yapılan yargılama neticesinde mahkememizin 25/12/2019 tarih 2019/477 Esas ve 2019/1078 K.sayılı kararı ile '' Bozma ilamı doğrultusunda karar verilmesi ayrıca yeni bir inceleme yapılmasını gerektirmediğinden bozma ilamına uygun olarak davanın kısmen kabulü ile cezai şarttan 4/5 oranında indirim yapılmak kkaydıyla 20.000,00 TL'nin fesih tarihi olan 17/12/2012 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, diğer hususlar bakımından herhangi bir bozma olmadığından yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.'' şeklindeki gerekçe ile cezai şart 4/5 oranında indirilmek suretiyle 20.000,00 TL cezai şart alacağının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, diğer hususlarda herhangi bir bozma olmadığı için yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Davalı tarafın bu karar örneğine temyiz kanun yoluna başvurması neticesinde Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 24/11/2021 tarih 2020/5566 Esas 2021/6522 Karar sayılı kararı ile ''Mahkemece, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi ve protokolde belirtilen, davacı talebine konu cezai şartın tutarında indirim yapılmışsa da bozmadan önce alınan bilirkişi raporunda cezai şartın davalının ekonomik mahvına sebep olmayacağının belirtildiği, esasen taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi ve protokolde belirtilen cezai şart miktarı da gözetildiğinde davalının ekonomik açıdan mahvına yol açacak nicelikte bulunmadığı anlaşılmakla, cezai şart tutarında indirim yapılması doğru görülmemiş,'' şeklindeki gerekçe ile kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Bozma akabinde mahkememizin 2022/805 Esas sayılı dosyası üzerinden kayıt gören davada mahkememizin 01/03/2023 tarihli duruşmasında verilen ara karar ile usul ve esas bakımından yasaya uygun bulunan bozma kararına uyulmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce bozma kararı doğrultusunda hüküm kurulması için ayrıca bir inceleme yapılmasına gerek duyulmadığı için davanın kabulü ile Taraflara arasında akdedilen 18/09/2010 tarihli sözleşmenin davalı tarafından 17/12/2012 tarihinde haksız olarak feshedildiğinin tespitine, Davacının cezai şart alacağının tahsili yönündeki talebinin kabulü ile cezai şarttan kaynaklanan 100.000,00 TL alacağın fesih tarihi olan 17/12/2012 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, davacının kar yoksunluğundan kaynaklanan talebinin kabulü ile kar yoksunluğundan kaynaklanan 20.00,000 TL alacağın taraflar arasındaki sözleşmenin 40/3.maddesinde kapsamında dava tarihi olan 18/03/2013 tarihinden itibaren tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla avans faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Taraflara arasında akdedilen 18/09/2010 tarihli sözleşmenin davalı tarafından 17/12/2012 tarihinde haksız olarak feshedildiğinin tespitine,
2-Davacının cezai şart alacağının tahsili yönündeki talebinin kabulü ile cezai şarttan kaynaklanan 100.000,00 TL alacağın fesih tarihi olan 17/12/2012 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Davacının kar yoksunluğundan kaynaklanan talebinin kabulü ile kar yoksunluğundan kaynaklanan 20.00,000 TL alacağın taraflar arasındaki sözleşmenin 40/3.maddesinde kapsamında dava tarihi olan 18/03/2013 tarihinden itibaren tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla avans faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesaplanan 8.197,20 TL nispi karar harcından, peşin yatırılan 683,10 TL harç ve 1.366,20 TL tamamlama harcı toplamından mahsubu ile noksan kalan 6.147,90 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 19.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan toplam 2.374,00 TL yargılama gideri ile 683,10 TL peşin harç ve 1.366,20 TL tamamlama harcı ve 24,30 TL başvurma harcı toplamı 4.447,60 TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
dair davacı vekilinin yüzüne karşı temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi. 01/03/2023
KATİP
¸e-imzalıdır


HAKİM
¸e-imzalıdır

Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç : 683,10 TL
Tamamlama Harcı : 1.366,20 TL
Karar Harcı : 8.197,20 TL
Noksan Harç : 6.147,90 TL
Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 2.470,00 TL
Davalılar Gider Avansı
Yatırılan Avans : 355,00 TL
Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 1.950,00 TL
Posta Giderleri : 634,70TL



Full & Egal Universal Law Academy