T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/401 Esas
KARAR NO: 2023/310
DAVA: Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ: 09/06/2021
KARAR TARİHİ: 07/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
(1) Davacı Tarafın İddialarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 25/07/2018 tarihinde meydana gelen kazada davacıların oğlunun vefat ettiğini, davacıların oğlunun desteğinden mahrum kaldığını, kazanın oluşumunda sürücünün kusurlu olduğunu, davacıların mirasçı sıfatıyla değil, destekten yoksun kalan üçüncü şahıs durumunda olduğunu yasal düzenlemeler gereğince davalı şirketin müvekkillerinin zararından sorumlu olduğunu, davacıların çalışamadığını, ölen oğullarının desteği ile yaşamlarını idame ettirdiklerini, tazminatın PMF 1931 yaşam tablosu ve progresif rant tekniği hesaplanması gerektiğini, fazlaya ilişkin her türlü talep, dava hakkı saklı kalmak kaydıyla, her bir davacı için ayrı ayrı 100,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihinden itibaren ticari avans faiziyle birlikte müvekkillerine ödenmesini talep ve dava etmiştir.
(2) Davalı Tarafın Savunmalarının Özeti: davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Karayolları Trafik Kanunu zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları A-1-1 maddesi gereği, aracın işleteninin uğrayacağı zararlar poliçe teminatı kapsamı dışı olduğunu, bu durumda sigortalı araç veya sürücüsünden kaynaklanan rizikolar sebebiyle, üçüncü şahıslar üzerinde oluşan zararların güvence altına alındığı ilkesi ışığında somut olay değerlendirildiğinde, aracın sigortalısı ...'ın mezkur davada davacı sıfatına haiz olmadığı, zira davacı, dava dayanağı trafik poliçesiyle sigortalı bulunan aracın işleteni olmakla, davalı sigorta şirketi karşısında "Zarar gören üçüncü kişi" olarak değerlendirilemeyeceğini, YHGK'nın yeni içtihadına göre; sürücünün kendi kusuruyla sebep olduğu kazada üçüncü kişilerce destekten yoksun kalma tazminatı talep edilemeyeceği dikkate alınarak davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
(II) ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER:
1-... İlçe Emniyet müdürlüğünden celbedilen davacılara ait sosyal ve ekonomik durum araştırması tutanağı.
2-... Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünden celbedilen hizmet dökümü.
3-... İlçe Emniyet müdürlüğünden celbedilen ... plakalı aracın sahiplik bilgilerine ilişkin rapor.
4-... Cumhuriyet Başsavcılığından celbedilen ...Soruşturma sayılı dosyası UYAP üzeri.
5-Bilirkişi raporu.
6-Tüm dosya kapsamı.
(III) DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, SABİT GÖRÜLEN VAKIALAR, ÇIKARILAN SONUÇ VE HUKUKÎ SEBEPLER:
Dava, trafik kazası sonucu oluşan ölüm nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
Dosyaya celp edilen belgeler ve tarafların sunduğu delillerin incelenmesinde, davacının desteğinin, davalıya zorunlu mali sorumluluk sigortalı aracın sürücüsü iken gerçekleşen tek taraflı kazada öldüğü dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Davacının müteveffa sürücünün sevk ve idaresindeki aracın işleteni olduğu anlaşılmıştır.
Dosyaya celp edilen trfafik kazası tespit tutanağına göre, 25.07.2018 tarihinde meydana gelen tek taraflı ölümü trafik kazasında araç sürücüsü müteveffa Mervan İnan'ın kazanın meydana gelmesinde kusurlu olduğu bildirilmiştir.
Uyuşmazlığa ilişkin aktüer bilirkişisi 16.07.2022 tarihli raporunu dosyaya sunmuştur.
Türk Ticaret Kanunu’nun 1425. maddesine göre sigorta poliçesi genel ve varsa özel şartları içerir. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Yeni Genel Şartları 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Genel şartların C.10. maddesi ile 12/8/2003 tarihli ve 25197 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları yürürlükten kaldırılmıştır.
Yeni genel şartların C.11. maddesine göre; yeni genel şartlar, genel şartların yürürlük tarihi olan 01.06.2015 tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanacaktır. Bunun doğal sonucu olarak artık eski genel şartların yeni genel şartların yürürlük tarihinden sonra düzenlenen poliçelerde uygulanma imkanı bulunmamaktadır. Sigortacılık Kanunu 11. madde hükmüne göre ise, sigorta sözleşmesinin ana muhtevası müsteşarlıkça onaylanan ve sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartlara uygun olarak düzenlenir.
01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın amacı A.1 maddesinde “Karayolları Trafik Kanunu uyarınca motorlu araç işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına yönelik ilgililerinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir” şeklinde belirlenmiştir. Sigortanın kapsamı ise genel şartlar A.3. maddesinde “sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır” şeklinde düzenlenmiştir. Kapsama giren teminat türlerinin tanımlandığı A.5. maddesinin (ç) bendinde Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı “Üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla ölenin desteğinden yoksun kalanların destek zararlarını karşılamak üzere bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek tazminattır” şeklinde ifade edilmiştir. Genel Şartlar A.6. maddesinin (c) bendinde “İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri” ve (d) bendinde “Destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı talepleri” zorunlu mali sorumluluk sigortası teminatının dışında kalan hallerden sayılmıştır.
Somut olayda; desteğin sürücüsü olduğu araç ile seyri sırasında 25.07.2018 tarihinde meydana gelen tek taraflı kaza sonucu vefat ettiği; poliçenin düzenlenme tarihinin 12.12.2017, bitiş tarihinin 12.12.2018 tarihi olduğu anlaşılmıştır. Davacı, tek taraflı kazada hayatını kaybeden ve Mahkememizce tam kusurlu olduğu kanaatine varılan sürücü desteğin kendi zorunlu mali mesuliyet sigortasından destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulunmuştur. Davacı tarafın, desteğin meydana gelen kazada kusurunun olmadığı hususunda herhangi bir itirazı dahi bulunmamktadır.
Davalı ... Sigorta A.Ş. tarafından düzenlenen poliçenin teminat başlangıç ve bitiş tarihleri 12.12.2017 ve 12.12.2018 tarihleri olup, davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun kapsamı ise 01.06.2015 tarihinde, yani poliçenin teminat başlangıç tarihi olan 12.12.2017 tarihinden önce yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları’na göre belirlenecektir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları A.3. maddesine ve A.5. maddesinin (ç) bendine göre, ancak üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla oluşan destek zararları, destekten yoksun kalma (ölüm) teminatı kapsamındadır. Bunun sonucu olarak, sigortacının destek zararlarından sorumlu olması için, motorlu aracın işletilmesi sırasında ölen kişinin mutlaka üçüncü bir kişi olması gerekir. Açıklanan bu maddi ve hukuksal olgulara göre somut olayda işleten ve araç sürücüsü olan murisin (destek) üçüncü kişi olarak kabulü mümkün değildir.
Yine Genel Şartların A.6. maddesi (d) bendine göre destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber, destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı taleplerinin teminat kapsamı dışında tutulması nedeniyle, somut olayda tam kusuru ile kendi ölümüne neden olan sürücü murisin destek tazminatı sigorta teminatı kapsamında değildir. Poliçenin teminat başlangıcı tarihinde yürürlükte bulunan Karayolları Trafik Kanunu’nda sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber, destek şahsının kusuruna denk gelen destek tazminatı taleplerinin sigorta teminatı kapsamında olduğuna ilişkin bir düzenleme de yoktur. Bu sebeplerle; desteğin davaya konu tek taraflı trafik kazasında tam kusurlu olduğu ve davacının desteğinin idaresindeki aracın sigortacısı olan davalı sigorta şirketinden destek tazminatı talep etme hakları bulunmadığı, davacının aynı zamanda kazaya karışan aracın işleteni de olduğu, (aynı yönde HGK’nun 20.04.2021 tarih, 2020/17-191 Esas ve 2021/514 Karar sayılı ilamı) kanaatine varılmıştır.
Yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre davacıların davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle
Davacının davasının REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 179,90 TL maktu karar harcının, peşin yatırılan 59,30 TL harçtan mahsubu noksan kalan 120,60 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/2 maddesi gereğince red olunan maddi tazminat miktarı üzerinden hesaplanan 200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu m.18/A gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacılardan alınarak hazineye gelir kaydına, tahsilat ve gereği için Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğünce ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına,
Taraflarca yapılan yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'nde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 07/04/2023

Katip
¸e-imzalıdır


Hakim
¸e-imzalıdır


Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç: 59,30 TL
Karar Harcı: 179,90 TL
Noksan Harç: 120,60 TL
Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 1.300,00 TL
Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 1.200,00 TL
Posta Giderleri : 27,10 TL



Full & Egal Universal Law Academy