T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2019/170
KARAR NO: 2023/335
DAVA: Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 29/03/2019
KARAR TARİHİ: 14/04/2023
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
(1) Davacı Tarafın İddialarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafından müvekkili aleyhine ... 6.İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyasından başlatılan icra takibine konu ... A.Ş.'ye ait bankanın 28.12.2018 keşide tarihli, 47.500,00 TL bedelli çekte yer alan kaşe ve imzanın sahte olduğunu, müvekkilinin kendisinden önce ve sonra yer alan cirantaları tanımadığını, aralarında herhangi bir ticari ve hukuki ilişki bulunmadığını, bu sebeple ...'a ait kimlik ve adres bilgilerinin taraflarınca bulunamadığını, tüm bu sebeplerle müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespiti ile bahse konu takibin durdurulmasına, mahkeme aksi kanaatte ise icra veznesine yatırılacak paranı davalı ...'ye ödenmemesi koşulu ile icranın durdurulmasına ve müvekkili aleyhine haksız ve kötü niyetli olarak takip başlatan davalı ... aleyhine müvekkilinin borçlu olmadığının tespit edilen tutarın %50'sinden aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
(2) Davalı Tarafın Savunmalarının Özeti:Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen cevap dilekçesi sunmadığı görüldü.
(II) ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER:
1-... Cumhuriyet Başsavcılığının ... Esas sayılı dosyası,
2-...Cumhuriyet Başsavcılığının ...Esas sayılı dosyası,
3-... 6. İcra Dairesinin ... Esas sayılı dosyası,
4-... 13. Ağır Ceza Mahkemesinin ...Esas sayılı dosyası,
5-... 7. İcra Dairesinin...Talimat sayılı dosya aslı,
6-... 6. Sulh Hukuk Mahkemesinden gelen
-... tarihli ... yevmiye numaralı,
-... tarihli ... yevmiye numaralı ,
-... tarihli ... yevmiye numaralı,
-... tarihli ... yevmiye numaralı,
-... tarihli ... yevmiye numaralı,
-... tarihli ... yevmiye numaralı belge asılları,
7-Ticaret Bakanlığından gelen ...nin ...tarih ... sayılı uzlaşma başvuru evrakı,
8-...Bankası Anonim Şirketinden gelen ... ve ... seri numaralı çek asılları ve ... seri numaralı çekin ödenmesine ilişkin ... fiş numaralı ve ... tarihli dekont aslı,
9-... Cumhuriyet Başsavcılığının ...Esas sayılı dosyası,
10-... Bankası Anonim Şirketinden gelen ... keşide tarihli ... nolu 134.000,00 TL bedelli çek aslı,
11-... Bankası Anonim Şirketinden gelen ... keşide tarihli ... nolu 50.000,00 TL bedelli çek aslı,
12-... 13. Ağır Ceza Mahkemesinin ...Esas sayılı dosyasında mevcut Şişli Asayiş Büro Amirliği tarafından ... tarihinde alınan ...’un (T.C. Kimlik No: ...) imza örnekleri belge aslı ve 21.05.2018 tarihli bilirkişi raporu aslı,
13-... Cumhuriyet Başsavcılığının ... Esas sayılı dosyası,
14... 2. Ağır Ceza Mahkemesinin ... Ceza Değişik İş dosyası,
15-... Cumhuriyet Başsavcılığının ... Esas sayılı dosyası,
16-...Bankası Anonim Şirketinden gelen ... nolu çek aslı,
17...Vergi Dairesinden gelen ...'ye ait mükellef olduğunu, herhangi bir şirket ortaklığı veya adi ortaklık ve ortaklarının olmadığını gösterir belge
18-Adli tıp raporu,
19-Tüm dosya kapsamı.
(III) DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, SABİT GÖRÜLEN VAKIALAR, ÇIKARILAN SONUÇ VE HUKUKÎ SEBEPLER:
Davacının davası çeke dayalı icra takibine karşı menfi tespit davasıdır.
Yargılama sırasında davalılardan ...'a yönelik dava işbu dosyadan tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydedilerek yargılamaya devam edilmiştir.
Celp edilen dava konusu ... 6. İcra Dairesi'nin ...Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde, davalı ... tarafından davacı aleyhine keşidecisi ...A.Ş. olan 47.500,00 TL bedeli, 28.12.2018 keşide tarihli ... seri numaralı çeke dayanılarak kambiyo senetlerine mahsus icra takibi başlatıldığı, takibe dayanak çekte sırası ile ...Şti, ... Ltd.Şti., ... ve ... olduğu, çekin ibraz edildiği banka şubesi tarafından karşılığının olmadığına dair şerh yazıldığı anlaşılmıştır.
Davacının dayandığı ve dava konusu çekin sahteliği iddiası sebebiyle başlatılan savcılık soruşturma dosyası celp edilmiş, yapılan incelemede davalı ... 'in kolluğa verdiği ifadede dava konusu çekte ciranta görünen ... isimli kişileri tanımadığını, çeki ... ili ... ilçesi ... semsinde bulunan ...isimli şahsa ait ... isimli markete vermiş olduğu meyve ile sebze karşılığında dava dışı ...'den elden teslim aldığını, dava dışı...ile ...’nin ortak olduklarını, yaptığı ticarete ilişkin faturalar ve makbuzlar kendisinde mevcut olduğunu, çekin sahte olduğunu bilmediğini beyan ettiği anlaşılmıştır.
Dava konusu çekte davacı şirket adına yazılı bulunan cirodaki imzanın davacı şirket temsilcilerine ait olup olmadığı hususunda ilgili kurum ve kuruluşlardan imza incelemesine esas olmak üzere yeteri kadar davacı şirket temsilcilerinin el ürünü imzasının bulunduğu belge asılları getirtilmiş ve Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesinden uyuşmazlığa ilişkin rapor alınmıştır.
Dosyaya ibraz edilen 14.12.2021 tarihli raporda, dava konusu .ek aslındaki imza ile celp edilen belge asıllarındaki imzaların kıyaslanması neticesinde, davaya konu çekte bulunan imza ile davacı şirket adına atılan cirodaki imzanın mukayeseye esas teşkil edilen imzalar arasında ilgi ve irtibat tespit edilemediği bildirilmiştir.
Davacı tarafından varlığı inkâr edilen bir hukukî ilişkinin mevcut olmadığının tespiti için açılan davaya menfî (olumsuz) tespit davası denir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı, İstanbul 2013, s. 346). Menfî tespit davası 2004 sayılı İİK'nın 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfî tespit davası açabilir. Menfi tespit davası, gerek maddi hukuk gerek usul hukuku bakımından genel hükümlere tabi bir davadır. Borçlu, ödeme emrine itiraz ederken ve icra mahkemesine bildirmediği itiraz ve defilerini de menfi tespit davasında ileri sürebilir. Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç bir hukukî ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitidir.
Öte yandan, kambiyo senedindeki imzanın davacı borçluya ait olduğu yönündeki ispat yükü, senedi elinde bulundurup icra takibine girişen ve senette yer alan imzanın borçluya ait olduğunu iddia eden davalı alacaklıya düşmektedir (Yargıtay HGK, 24/06/2020 tarihli ve 2017/19-829 E., 2020/471 K. sayılı kararı).
Senede karşı mutlak defiler senede hamil olan herkese karşı ileri sürülebilir. Senedin hükümsüzlüğünü gerektiren defiler, senet ve eklentilerinden anlaşılsın anlaşılmasın bütün ya da bir kısım sorunları bakımından hükümsüz sayılmasını gerektiren defilerdir. Bu defilerin bir kısmı mutlak, bir kısmı nispi (kişisel) defi niteliğindedir. Hangisinin mutlak, hangisinin nisbi defi sayılacağı, ‘görünüşe itimat (güven)’, ‘iyiniyet’ ilkesiyle, ‘kambiyo senetlerine ilişkin işlemlerdeki emniyetin korunması’ ilkelerinden hangisine öncelik tanınacağı sorunuyla ilgilidir. Bu iki çıkarın karşılıklı olarak çatıştığı bazı durumları yasa yapıcı özel olarak ele alıp hangi çıkarın korunacağını kendisi (örneğin; 6102 sayılı TTK m. 659/II, 592, 6098 sayılı TBK m. 19/II, 605/II olduğu gibi) düzenlemiştir. Kanunda öngörülüp açık bir hükümle düzenlenen bu durumların dışında gerek doktrinde ve gerekse de uygulamada “imzanın sahte olması”, “senet metninde sahtekarlık (tahrifat) yapılmış olması”, “borçlunun borçlanma ehliyetinin bulunmaması”, “senette zorunlu şekil koşullarının bulunmaması”, “imza sahibinin temsil yetkisinin bulunmaması”, “senedin zamanaşımına uğramış bulunması” vb. defiler senedin hükümsüzlüğüne yönelik olup her hamile (iyiniyetli olsa dahi) karşı ileri sürülebilen mutlak def’i olarak kabul edilmektedir (Yargıtay HGK, 2013/19-1746 Esas, 2015/896 Karar sayılı ilamı).
6102 sayılı TTK'nın 788. maddesi uyarınca, emre yazılı veya belirli bir kimse lehine düzenlenen çek, ciro ve teslim yolu ile devredilebilir. Çekin emre yazılı veya belirli bir kişi lehine düzenlenmesi halinde, ilk cironun lehtara ait olması gerekir. Lehtarın cirosundan sonra senedi devralan hamiller yetkili hamil olurlar. İlk ciro lehtara ait değilse, ciro zinciri düzensiz demektir. Lehtarın cirosundan önce başka cironun bulunması ve daha sonra lehtarın cirosunun yer alması durumunda, lehtarın cirosundan önceki cirolar yok sayılır.( Diyarbakır Bçlge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2021/1705 Esas 2022/2286 Karar)
Yapılan yargılama, toplanan deliller, celp edilen, takip dosyası ve soruşturma dosyası, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, dava konusu çekin arka yüzünde bulunan ,imzanın davacı şirket temsilcilerine ait olduğunun davalı tarafından ispatlanamadığı, davacı vekili her ne kadar davalı aleyhine kötüniyet tazminatı talep etmiş ise de, davacı taraf da, çekin iktisabı sırasında davalının kötü niyetli olduğu ispatlayamadığı anlaşılmakla davacının davasının kabulüne, kötüniyet tazminatının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM/ Gerekçesi Yukarıda Belirtildiği Üzere;
Davacının davasının KABULÜNE,
1-Davacının ... 6. İcra Dairesinin ... Esas sayılı takip dosyasına dayanak ... keşide tarihli ... seri numaralı 47.500,00 TL bedelli keşidecisi ...Tic. A.Ş. Olan çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının ayrı ayrı tespitine,
2-Davalının kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğu ispatlanamadığından kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 3.460,65 TL nispi karar harcının, 865,17 TL peşin harçtan mahsubu ile noksan kalan 2.595,48‬ TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 1.412,35‬ TL yargılama gideri ile 865,17 TL peşin harç, 44,40 TL başvuru harcı toplamı 2.321,92‬ TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu m.18/A gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, tahsilat ve gereği için Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğünce ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına,
Kararın kesinleşmesi ve talep halinde teminatın davacıya iadesine,
Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi üzerine davacıya iadesine,
Dair, Davacı vekili ve davalı asilin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'nde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 14/04/2023
KATİP ...
¸e-imzalıdır


HAKİM ...
¸e-imzalıdır
Harç / Masraf Dökümü
Peşin Harç: 865,17 TL
Karar Harcı : 3.460,65 TL
Noksan Harç: 2.595,48‬ TL
Teminat : 10.132,20 TL
Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 1.660,00 TL
Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 00,00 TL
Yargılama gideri detayları
ATK Ücreti : 1.060,00 TL
Posta Giderleri : 352,35‬ TL



Full & Egal Universal Law Academy