EUR-Lex -  61996CJ0089 - EL - Απόφαση του Δικαστηρίου της 23ης Νοεμßρίου 1999


Περίληψη
Διάδικοι
Σκεπτικό της απόφασης
Απόφαση για τα δικαστικά έξοδα
Διατακτικό
Λέξεις κλειδιά

1 Προσφυγή ακυρώσεως - Ανάκληση της προσβαλλόμενης αποφάσεως, εκκρεμούσης της δίκης - Διατήρηση των δικαιωμάτων που απονεμήθηκαν στους έλκοντες δικαίωμα από το νομοθέτημα - Προσφυγή άνευ αντικειμένου - Δεν καθίσταται
[Συνθήκη ΕΚ, άρθρο 173 (νυν, κατόπιν τροποποιήσεως, άρθρο 230 ΕΚ)]
2 Πράξεις των οργάνων - Ανάκληση - Παράνομες πράξεις - Προϋποθέσεις - Διατήρηση σε ισχύ των παραχθέντων αποτελεσμάτων - Δεν επιτρέπεται
Περίληψη

1 Μια προσφυγή ακυρώσεως δεν καθίσταται άνευ αντικειμένου λόγω της μερικής ανακλήσεως της προσβαλλομένης πράξεως εκκρεμούσης της δίκης, εφόσον η πράξη περί ανακλήσεως διευκρινίζει ότι δεν θίγει τα δικαιώματα που η ανακληθείσα πράξη απένειμε στους έλκοντες δικαίωμα από αυτήν.
2 Δεν μπορεί να επιτρέπεται σε ένα θεσμικό όργανο της Κοινότητας, το οποίο θέσπισε νομοθέτημα χωρίς να είναι αρμόδιο προς τούτο, να το ανακαλεί μόλις αμφισβητηθεί η νομιμότητά του ενώπιον του Δικαστηρίου, διατηρώντας συγχρόνως, κατ' ουσίαν, σε ισχύ τα αποτελέσματα τα οποία αυτό παρήγαγε, προκειμένου να υλοποιήσει κατά τον τρόπο αυτόν, παρά την ανάκληση της παράνομης πράξεως, τον στόχο που επιθυμούσε να επιτύχει διά της θεσπίσεως του εν λόγω νομοθετήματος.
Διάδικοι

Στην υπόθεση C-89/96,
Πορτογαλική Δημοκρατία, εκπροσωπούμενη από τον L. Fernandes, διευθυντή της Νομικής Υπηρεσίας της γενικής διευθύνσεως Ευρωπαϋκών Κοινοτήτων του Υπουργείου Εξωτερικών, και την M. L. Duarte, νομικό σύμβουλο στην ίδια διεύθυνση, με τόπο επιδόσεων στο Λουξεμβούργο την Πρεσβεία της Πορτογαλίας 33, allιe Scheffer,
προσφεύγουσα,
κατά
Επιτροπής των Ευρωπαϋκών Κοινοτήτων, εκπροσωπουμένης από τους M. de Pauw και F. de Sousa Fialho, μέλη της Νομικής Υπηρεσίας, με αντίκλητο στο Λουξεμβούργο τον C. Gσmez de la Cruz, μέλος της ίδιας υπηρεσίας, Centre Wagner, Kirchberg,
καθής,
" που έχει ως αντικείμενο την ακύρωση του παραρτήματος V, περί των ειδών λαϋκής τέχνης και των υφαντών, του κανονισμού (ΕΚ) 3053/95 της Επιτροπής, της 20ής Δεκεμβρίου 1995, για την τροποποίηση των παραρτημάτων I, II, III, V, VI, VII, VIII, IX και ΞΙ του κανονισμού (ΕΟΚ) 3030/93 του Συμβουλίου περί κοινών κανόνων εισαγωγής ορισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϋόντων καταγωγής τρίτων χωρών (ΕΕ L 323, σ. 1),
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ,
συγκείμενο από τους G. C. Rodrνguez Iglesias, Πρόεδρο, J. C. Moitinho de Almeida, D. A. O. Edward και L. Sevσn, προέδρους τμήματος, P. J. G. Kapteyn (εισηγητή), C. Gulmann, J.-P. Puissochet, G. Hirsch, P. Jann, H. Ragnemalm και M. Wathelet, δικαστές,
γενικός εισαγγελέας: A. Saggio
γραμματέας: H. A. Rόhl, κύριος υπάλληλος διοικήσεως,
έχοντας υπόψη την έκθεση ακροατηρίου,
αφού άκουσε τις αγορεύσεις των διαδίκων κατά τη συνεδρίαση της 28ης Απριλίου 1998,
αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 25ης Φεβρουαρίου 1999,
εκδίδει την ακόλουθη
Απόφαση
Σκεπτικό της απόφασης

1 Με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου στις 21 Μαρτίου 1996, η Πορτογαλική Δημοκρατία ζήτησε, δυνάμει του άρθρου 173, πρώτο εδάφιο, της Συνθήκης ΕΚ (νυν, κατόπιν τροποποιήσεως, άρθρου 230, πρώτο εδάφιο, ΕΚ), την ακύρωση του παραρτήματος V, περί των ειδών λαϋκής τέχνης και των υφαντών (στο εξής: επίδικο παράρτημα), του κανονισμού (ΕΚ) 3053/95 της Επιτροπής, της 20ής Δεκεμβρίου 1995, για την τροποποίηση των παραρτημάτων I, II, III, V, VI, VII, VIII, IX και ΞΙ του κανονισμού (ΕΟΚ) 3030/93 του Συμβουλίου περί κοινών κανόνων εισαγωγής ορισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϋόντων καταγωγής τρίτων χωρών (ΕΕ L 323, σ. 1).
2 Το άρθρο 1, πέμπτο και έκτο εδάφιο, του κανονισμού 3053/95, αφενός, αντικαθιστά το παράρτημα VI του κανονισμού (ΕΟΚ) 3030/93, της 12ης Οκτωβρίου 1993 (ΕΕ L 275, σ. 1), με το επίδικο παράρτημα και, αφετέρου, καταργεί το παράρτημα VIα του ίδιου κανονισμού, από την 1η Ιανουαρίου 1995.
3 Με τον κανονισμό (ΕΚ) 1410/96 της Επιτροπής, της 19ης Ιουλίου 1996, σχετικά με τη μερική ανάκληση του κανονισμού (ΕΚ) 3053/95 (ΕΕ L 181, σ. 15, στο εξής: κανονισμός περί ανακλήσεως), συγκεκριμένα δε με το άρθρο 1, παράγραφος 1, η Επιτροπή ανακάλεσε το άρθρο 1, πέμπτο και έκτο εδάφιο, του κανονισμού 3053/95, με αναδρομικό αποτέλεσμα από την 1η Ιανουαρίου 1995.
4 Εντούτοις, με το άρθρο 1, παράγραφος 2, ο κανονισμός περί ανακλήσεως διευκρίνισε ότι η μερική ανάκληση του κανονισμού (ΕΚ) 3053/95 δεν επηρεάζει τα δικαιώματα που ενδεχομένως απένειμε το άρθρο 1, πέμπτο και έκτο εδάφιο, του δεύτερου αυτού κανονισμού στους έλκοντες δικαίωμα από τον εν λόγω κανονισμό, κατά το διάστημα μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου 1995 και της ημερομηνίας ενάρξεως ισχύος του κανονισμού περί ανακλήσεως, δηλαδή της 21ης Ιουλίου 1996.
5 Κατά την πρώτη αιτιολογική σκέψη του κανονισμού περί ανακλήσεως, οι τροποποιήσεις τις οποίες προβλέπει το άρθρο 1, πέμπτο και έκτο εδάφιο, του κανονισμού 3053/95 θεσπίστηκαν σε ημερομηνία κατά την οποία η Επιτροπή, βάσει του άρθρου 19 του κανονισμού 3030/93, δεν διέθετε τις αντίστοιχες εξουσίες, δεδομένου ότι το Συμβούλιο δεν είχε ακόμη αποφασίσει να συνάψει ή να θέσει σε προσωρινή εφαρμογή τoυς διακανονισμούς που διαπραγματεύθηκε η Επιτροπή με τη Δημοκρατία της Ινδίας και την Ισλαμική Δημοκρατία του Πακιστάν σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά των κλωστοϋφαντουργικών προϋόντων. Kατά συνέπεια, η Επιτροπή θεώρησε ότι ο κανονισμός (ΕΚ) 3053/95 παρουσίαζε τυπικό ελάττωμα που δικαιολογούσε τουλάχιστον τη μερική ανάκληση ή τη μερική ακύρωσή του.
6 Με το υπόμνημά της απαντήσεως, το οποίο κατέθεσε στις 26 Αυγούστου 1996, η Πορτογαλική Κυβέρνηση ζήτησε από το Δικαστήριο, παρά την ανάκληση του προσβαλλομένου μέρους του κανονισμού 3053/95, να αποφανθεί επί του βασίμου της υπό κρίση προσφυγής. Συναφώς, η Πορτογαλική Κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι, όταν κατέθεσε το δικόγραφο της προσφυγής της, γνώριζε ότι, μόλις το Συμβούλιο ελάμβανε απόφαση σχετική με τη σύναψη διακανονισμών με τη Δημοκρατία της Ινδίας και την Ισλαμική Δημοκρατία του Πακιστά όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά των κλωστοϋφαντουργικών προϋόντων, η Επιτροπή θα μπορούσε νομίμως να θεσπίσει εκτελεστικό κανόνα με καθ' ύλην περιεχόμενο πανομοιότυπο με αυτό του επιδίκου παραρτήματος.
7 Η Πορτογαλική Κυβέρνηση ισχυρίζεται εξάλλου ότι η ανάκληση του επιδίκου παραρτήματος δεν στερεί παντελώς αντικειμένου την προσφυγή της, δεδομένου ότι το άρθρο 1, παράγραφος 2, του κανονισμού περί ανακλήσεως διατηρεί σε ισχύ τα δικαιώματα τα οποία το παράρτημα αυτό απένειμε στους έλκοντες δικαίωμα από τον εν λόγω κανονισμό κατά το διάστημα μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου 1995 και της ημερομηνίας ενάρξεως ισχύος του.
8 Με το υπόμνημά της ανταπαντήσεως, η Επιτροπή ζητεί από το Δικαστήριο να καταργήσει τη δίκη επί της υπό κρίση προσφυγής, διότι, κατ' αυτήν, η εν λόγω προσφυγή κατέστη άνευ αντικειμένου.
9 Συναφώς, διαπιστώνεται ότι από το άρθρο 1 του κανονισμού περί ανακλήσεως προκύπτει ότι το άρθρο 1, πέμπτο εδάφιο, του κανονισμού 3053/95, το οποίο προέβλεπε την αντικατάσταση του παραρτήματος VI του κανονισμού 3030/93 από το επίδικο παράρτημα, ανακλήθηκε με αναδρομική ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 1995, αλλά ότι η ανάκληση αυτή δεν έθιξε τα δικαιώματα τα οποία το παράρτημα μπορεί να απένειμε στους έλκοντες δικαίωμα από αυτό.
10 Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι, αντιθέτως προς τους ισχυρισμούς της Επιτροπής, η προσφυγή δεν κατέστη άνευ αντικειμένου κατά το μέτρο που ορισμένα αποτελέσματα του επιδίκου παραρτήματος εξακολουθούν να ισχύουν.
11 Συνεπώς, δεδομένου ότι με την προσφυγή της Πορτογαλικής Δημοκρατίας σκοπείται η εξαφάνιση από την κοινοτική έννομη τάξη όχι μόνον του επιδίκου παραρτήματος, αλλά και όλων των αποτελεσμάτων που αυτό παρήγαγε, πρέπει να εκδοθεί απόφαση επί της προσφυγής αυτής.
12 Όπως ομολόγησε ρητώς η Επιτροπή στην πρώτη αιτολογική σκέψη του κανονισμού περί ανακλήσεως, δεν διέθετε, κατά την ημερομηνία εκδόσεως του κανονισμού 3053/95, την εξουσία να προβεί στην αντικατάσταση του παραρτήματος VI του κανονισμού 3030/93 με το επίδικο παράρτημα.
13 Συναφώς, προστίθεται ότι δεν μπορεί να επιτρέπεται σε ένα θεσμικό όργανο της Κοινότητας, το οποίο θέσπισε νομοθέτημα χωρίς να είναι αρμόδιο προς τούτο, να το ανακαλεί μόλις αμφισβητηθεί η νομιμότητά του ενώπιον του Δικαστηρίου, διατηρώντας συγχρόνως, κατ' ουσίαν, σε ισχύ τα αποτελέσματα τα οποία αυτό παρήγαγε, προκειμένου να υλοποιήσει κατά τον τρόπο αυτόν, παρά την ανάκληση της παράνομης πράξεως, τον στόχο που επιθυμούσε να επιτύχει διά της θεσπίσεως του εν λόγω νομοθετήματος.
14 Συνεπώς, η προσφυγή της Πορτογαλικής Κυβερνήσεως πρέπει να γίνει δεκτή.
15 Όσον αφορά το επικουρικό αίτημα της Επιτροπής περί της διατηρήσεως σε ισχύ των αποτελεσμάτων του κανονισμού 3053/95, η Επιτροπή δεν απέδειξε την ανάγκη προστασίας των δικαιωμάτων τα οποία απέκτησαν από την έκδοση του κανονισμού οι έλκοντες δικαίωμα από αυτόν. Πράγματι, η Επιτροπή ομολόγησε, απαντώντας σε σχετική ερώτηση κατά την επ' ακροατηρίου συζήτηση, ότι δεν γνώριζε συγκεκριμένες καταστάσεις, των οποίων η διατήρηση ήταν αναγκαία.
16 Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι το άρθρο 1 του κανονισμού 3053/95 πρέπει να ακυρωθεί, κατά το μέτρο που η διάταξη αυτή αντικαθιστά το παράρτημα VI του κανονισμού 3030/93 με το παράρτημα V.
Απόφαση για τα δικαστικά έξοδα

Επί των δικαστικών εξόδων
17 Κατά το άρθρο 69, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα, εφόσον υπήρχε σχετικό αίτημα του νικήσαντος διαδίκου. Δεδομένου ότι η Πορτογαλική Δημοκρατία ζήτησε να καταδικασθεί η Επιτροπή στα δικαστικά έξοδα και ότι η Επιτροπή ηττήθηκε, πρέπει να καταδικασθεί στα δικαστικά έξοδα.
Διατακτικό

Για τους λόγους αυτούς,
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
αποφασίζει:
1) Ακυρώνει το άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΚ) 3053/95 της Επιτροπής, της 20ής Δεκεμβρίου 1995, για την τροποποίηση των παραρτημάτων I, II, III, V, VI, VII, VIII, IX και ΞΙ του κανονισμού (ΕΟΚ) 3030/93 του Συμβουλίου περί κοινών κανόνων εισαγωγής ορισμένων κλωστοϋφαντουργικών προϋόντων καταγωγής τρίτων χωρών, κατά το μέτρο που η διάταξη αυτή αντικαθιστά το παράρτημα VI του κανονισμού 3030/93 με το παράρτημα V.
2) Καταδικάζει την Επιτροπή των Ευρωπαϋκών Κοινοτήτων στα δικαστικά έξοδα.


Full & Egal Universal Law Academy