Dairesi: 1. İdari Dava Dairesi
Esas No: 2019/1685
Karar No: 2020/1192
Karar Tarihi: 17.12.2020



İSTEMİN ÖZETİ: KPSS-2017/1 sınavı yerleştirme sonucuna göre Ağrı Belediyesi Ayniyat Memurluğuna yerleştirilen davacının 657 sayılı Kanun'un 48/A-8 maddesindeki şartları taşımadığından bahisle atamasının yapılmamasına ilişkin Ağrı Belediye Başkanlığının 18/07/2018 tarih ve M.04.-800-2869 sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada, "Uyuşmazlık konusu olayda; davacı ile ilgili olarak FETÖ/PDY terör örgütüne mensubiyeti veya iltisakı bulunduğu yönünde somut herhangi bir bilgi veya belge ortaya konulmadığı, FETÖ/PDY terör örgütüne müzahir ... Özel Öğrt. İşletmeleri Anonim Şirketi'nde (... Dershanesi)SGK kaydının bulunmasının tek başına güvenlik soruşturmasının olumsuz düzenlenmesine dayanak teşkil edecek mahiyet ve nitelikte bulunmadığı, (kaldı ki davacının İş Kurumu aracılığıyla 2012 yılında söz konusu iş yerine girdiği ve 2014 yılının 7. Ayına kadar çalıştığı) geçimini sağlamak için çalışmak zorunda olan bir kişinin, çalışacağı iş yerinin seçiminde sınırlı imkanlara sahip olduğu anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır." gerekçesiyle iptali yönündeki Erzurum 2. İdare Mahkemesi'nin 26/02/2019 gün ve E:2018/1502, K:2019/262 sayılı kararının; davacının 657 sayılı Kanun'un 48-A/8 maddesi uyarınca atamasının yapılmadığı, davacının iddialarının yasal dayanağı bulunmadığı, yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması neticesinde davacının FETÖ/PDY terör örgütüne müzahir bir şirkette sigorta kaydının bulunduğunun bildirildiği, bilgi notunun imha edildiği ancak, Erzurum 1. İdare Mahkemesinin 2018/1332 Esas sayılı dosyasına davacının adının da bulunduğu güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunun sunulduğu, işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istenilmektedir.
 
SAVUNMANIN ÖZETİ : İstinafa konu kararın hukuka uygun olduğu ileri sürülerek istinaf başvurusunun reddi gerektiği savunulmaktadır.
 
TÜRK MİLLETİ ADINA
 
Karar veren Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesince işin gereği görüşüldü:
 
Dava; KPSS-2017/1 sınavı yerleştirme sonucuna göre Ağrı Belediyesi Ayniyat Memurluğuna yerleştirilen davacının 657 sayılı Kanun'un 48/A-8 maddesindeki şartları taşımadığından bahisle atamasının yapılmamasına ilişkin Ağrı Belediye Başkanlığının 18/07/2018 tarih ve M.04.-800-2869 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
 
Anayasa'nın 128. maddesinde; "Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin, nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir." hükmü yer almış, 70. maddesinin 2. fıkrasında da; "Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayrım gözetilmez." kuralına yer verilmiştir.
 
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinde; Devlet memurluğuna alınacaklarda aranacak genel ve özel şartlar sayılmış, genel şartların düzenlendiği (A) bölümünün 8. bendinde; güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak, şartına yer verildiği görülmüştür.
 
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının KPSS-2017/1 sınavı yerleştirme sonucuna göre ile davalı idarede ayniyat memurluğuna yerleştirildiği, atamasının yapılması için davalı idareye başvurduğu, davalı idare tarafından Erzurum 1. İdare Mahkemesine sunulan Ağrı Valiliğinin 03/11/2017 tarihli yazısı ile davacının FETÖ/PDY terör örgütüne müzahir ... Özel Öğrt. İşletmeleri Anonim Şirketi'nde (... Dershanesi) Sosyal Güvenlik Kurumu kaydının bulunduğunun tespit edildiğinin davalı idareye bildirildiği, buna istinaden dava konusu işlemin tesis edilerek davacının atamasının yapılmadığı ve bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
 
Anayasa Mahkemesi'nin 29/11/2019 tarih ve 30963 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 24/07/2019 tarih ve E:2018/73, K:2019/65 sayılı kararıyla; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (8) numaralı alt bendinin (Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak) iptal edildiği ve iptal kararının yürürlüğe girmesinin ileri bir tarihe ertelenmediği görülmektedir.
 
Anayasanın 153. maddesinin 3. fıkrası "Kanun, kanun hükmünde kararname veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmi Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez."; 5. fıkrası ise, "İptal kararları geriye yürümez." kuralını taşımaktaysa da, Anayasa Mahkemesi'nce bir kanunun veya kanun hükmünde kararnamenin tümünün ya da bunların belirli hükümlerinin Anayasaya aykırı bulunarak iptal edilmiş olduğu bilindiği halde eldeki davaların Anayasaya aykırılığı saptanmış olan kurallara göre görüşülüp çözümlenmesi, Anayasanın üstünlüğü prensibine ve hukuk devleti ilkesine aykırı düşeceği için uygun görülemez.
 
Öte yandan, Anayasanın 152. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "... Anayasa Mahkemesinin kararı, esas hakkındaki karar kesinleşinceye kadar gelirse, mahkeme buna uymak zorundadır." yolundaki kural da, Anayasa Mahkemesinin verdiği iptal kararlarının, itiraz yoluna başvurulmasını isteyen kişi ya da kişiler tarafından açılan davaların yanı sıra, iptal edilen hüküm ya da hükümler esas alınarak hakkında uygulama yapılmış olan kişiler tarafından açılan ve görülmekte olan davalarda da uygulanması gerektiğini açıkça vurgulamaktadır.
 
Bu hukuksal durumun doğal sonucu olarak, bir kanun ya da kanun hükmünde kararnamenin uygulanması nedeniyle dava açmak durumunda kalan ve Anayasanın 153. maddesi uyarınca itiraz yoluyla Anayasa Mahkemesine başvurulmasını isteme hakkına sahip olan kişilerin de, olayımızda olduğu gibi, hak veya menfaatlerini ihlal eden kuralın iptal davası veya itiraz yoluyla daha önce yapılan başvuru sonucunda Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmiş olması halinde, iptal hükmünün hukuki sonuçlarından yararlanmaları gerekeceği açıktır.
 
Bu durumda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (8) numaralı alt bendinin (Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak) Anayasa'ya aykırılığı nedeniyle iptal edilmesi nedeniyle bu maddeye dayalı olarak kurulan işlemler yasal dayanağını kaybederek hukuka aykırı duruma gelmiş olup, 657 sayılı Kanun'un 48. maddesi uyarınca yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz olduğundan bahisle davacının atamasının yapılmamasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
 
Açıklanan nedenlerle; sonucu itibariyle usul ve hukuka uygun olan Erzurum 2. İdare Mahkemesi'nin 26/02/2019 gün ve E:2018/1502, K:2019/262 sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun yukarıda yazılı gerekçeyle reddine, aşağıda dökümü yapılan 168,90-TL yargılama giderinin istinaf yoluna başvuran üzerinde bırakılmasına, davacıdan harcanan 10,00-TL posta avansının davalı idarece davacıya ödenmesine, artan posta avansının Mahkemesince yatırana iadesine, bu kararın kesin olduğunun taraflara bildirilmesine, 17/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy