(4628 S. K. m. 5)
RGT: 28.11.2015
RG NO: 29546
Karar No: 5885-7
Karar Tarihi: 24/11/2015
Enerji Piyasası Düzenleme Kumlunun 24/11/2015 tarihli toplantısında; ekteki Elektrik Piyasası Dağıtım Sistemi Yatırımlarına İlişkin Usul ve Esaslar’ın kabul edilerek yayımlanmasına, karar verilmiştir.
EK -1: Elektrik Piyasası Dağıtım Sistemi Yatırımlarına İlişkin Usul ve Esaslar.
ELEKTRİK PİYASASI DAĞITIM SİSTEMİ YATIRIMLARINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
BİRİNCİ KISIM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar Amaç
Madde 1 - (1) Bu Usul ve Esasların amacı, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin dağıtım sistemi gelir düzenlemesi kapsamında ön kabulden geçmiş yatırım harcamalarının belirlenmesi ve gerçekleşmesinin izlenmesine ilişkin kuralları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 -(1) Bu Usul ve Esaslar dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin dağıtım sistemi gelir düzenlemesi kapsamında ön kabulden geçmiş yatırım harcamalarının belirlenmesi ve gerçekleşmesinin izlenmesine ilişkin kuralları kapsar.
Dayanak
Madde 3 - (1) Bu Usul ve Esaslar, Dağıtım Sistemi Gelirlerinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - (1) Bu Usul ve Esaslarda geçen;
a) Alternatif maliyet: Bir işletmede kullanılan finansal kaynaklara ilişkin olarak, söz konusu kaynakların alternatif yatırımlarda kullanılmaları halinde elde edilebilecek getiri ve söz konusu işletmeye ait riskler dikkate alınarak hesaplanan maliyet tutarını,
b) Bildirim talimatı: 24/12/2014 tarihli ve 29215 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Enerji Piyasası Bildirim Sistemi Kullanım Talimatını,
c) Birim bedel: Dağıtım tesisinde kullanılan ve kapsamı Kurul tarafından belirlenen Birim Bedel Tariflerinde belirlenmiş olan bedeli, sayaçlar için sadece malzeme birim maliyetini,
ç) Dağıtım şirketi: Belirlenen bir bölgede elektrik dağıtımı ile iştigal eden dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiyi,
d) Dağıtım tesisi: İletim tesislerinin ve dağıtım gerilim seviyesinden bağlı üretim ve tüketim tesislerine ait şalt sahalarının bittiği noktadan sonraki nihayet direğinden, alçak gerilim seviyesinden bağlı tüketicilerin yapı bina giriş noktalarına kadar, bina giriş ve sayaç arası hariç, elektrik dağıtımı için teçhiz edilmiş tesis ve teçhizat ile dağıtım şirketince teçhiz edilen ya da devralınan sayaçları,
e) Ekonomik ömür: Bir varlığın işletmeye ekonomik fayda sağlaması beklenen tahmini süreyi,
f) Geçici kabul tutanağı: Elektrik dağıtım şebekelerinin kabulüne ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yayımlanan mevzuat uyarınca onaylanmış belge ve ekleri ile dağıtım şirketi tarafından yapılan diğer yatırım harcamalarının istenen şartları sağladığına dair varsa mevzuatta tanımlanan yetkili kurum ve kuruluşlarca, yoksa ilgili dağıtım şirketince düzenlenerek onaylanan belge ve ekleri,
g) Kabul edilen net yatırım harcamaları: Kabul edilen yatırım harcamaları tutarından varlık satış gelirlerinin düşülmesi suretiyle her bir tarife yılı için hesaplanan tutarı,
ğ) Kabul edilen yatırım harcamaları: Ön kabulden geçmiş yatırım harcamalarından Tebliğ hükümlerine göre gelir ve tarife düzenlemelerinde esas alınmaları Kurul Kararıyla onaylanan yatırım harcamalarını,
h) Kanun: 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununu,
ı) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
i) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
j) Master plan: Elektrik dağıtım şebekesinde; talep artışının karşılanması, tedarik sürekliliği, teknik ve ticari kalite parametrelerinin geliştirilmesi, müşterilere sunulan ve sunulacak hizmet kalitesinin artırılması ekonomik ömrünü doldurmuş şebekenin yenilenmesi amacıyla talep tahmini ve bölgesel gelişim parametrelerinden yararlanılarak düzenlenen 5 ve 10 yıllık yapılan planı,
k) Otomatik Sayaç Okuma Sistemi (OSOS): Sayaç verilerinin otomatik olarak uzaktan okunabilmesi, verilerin merkezi bir sisteme aktarılması, doğrulanması, eksik verilerin doldurulması, verilerin saklanması ve ilgili taraflara istenen formatta sunulması amacıyla, TEİAŞ ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından kurulacak olan ve gerekli yazılım, donanım ve iletişim altyapısını kapsayan sistemi,
l) Ön kabulden geçmiş yatırım harcamaları: Dağıtım şirketleri tarafından bir tarife yılı içerisinde kullanıma hazır hale getirilen yatırımların bu Usul ve Esaslar dikkate alınarak hesaplanan değeri,
m) Özel maliyetler hesabı: Tek Düzen Hesap Planının 264 kodlu Özel Maliyetler hesabını,
n) Sayaç Yatırımları: Dağıtım şirketi tarafından dağıtım sistemi kullanıcılarının elektrik enerjisi ölçümlerine ilişkin tesis edilmiş olan sayaçlara ilişkin sayaç bedelinden ibaret olan yatırımları,
o) Şebeke Yatırımları: Dağıtım sisteminde tesislerde ve şebekede kullanılan her türlü havai hat, kablo, trafo, anahtarlama ve aydınlatma tesisleri ile bunlarla mütemmim cüz oluşturan tüm teçhiz ve teçhizata ilişkin yatırımları,
ö) Tebliğ: Dağıtım Sistemi Gelirlerinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ,
p) Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE): Türkiye İstatistik Kurumu tarafından belirlenen Tüketici Fiyat Endeksini,
q) Yapılmakta olan yatırımlar hesabı: Tek Düzen Hesap Planının 258 kodlu Yapılmakta Olan Yatırımlar hesabını,
r) Yatırım planı: Kurul tarafından onaylanan talep tahminleri doğrultusunda dağıtım şirketinin, mevcut dağıtım sisteminde yapacağı Şebeke Yatırımları, Şebeke İşletim Sistemi Yatırımları, Sayaç Yatırımları, Çevre, Güvenlik ve Diğer Yasal Zorunluluğu Olan Yatırımlar ile Yatırım Harcaması Niteliğindeki Diğer Harcamaları kapsayan Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği ve ilgili tebliğleri uyarınca yapılan gelir/tarife düzenlemesi çerçevesinde Kurul tarafından onaylanan planı,
ifade eder.
(2) Bu Usul ve Esaslarda geçen diğer ifade ve kısaltmalar Elektrik Piyasası Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan ikincil mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.
İKİNCİ KISIM
Ön Kabulden Geçmiş Yatırım Harcamalarının Belirlenmesine İlişkin Esaslar Ön Kabulden Geçmiş Yatırım Harcaması hesaplamaları
Madde 5 - (1) Lisans sahibi tüzel kişiler tarafından gerçekleştirilen yatırım harcamaları;
a) Kurul tarafından onaylanmış yatırım planları kapsamında yapılmış olması,
b) Faaliyet ve/veya alt faaliyetin yürütülmesi için yapılması zorunlu olan yatırım harcamaları ile yatırım harcaması niteliğindeki diğer harcamalardan oluşması,
c) Harcamaya ilişkin varlıkların kullanıma hazır hale getirilerek kullanılmaya başlanmış ve geçici kabulün Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının (Bakanlık) yetkilendirmesi çerçevesinde şirket tarafından yapılarak onaylanmış veya geçici kabul için Bakanlık veya yetkilendirdiği Kurum veya Kuruluşa ilgili uygulama yılının 31 Aralık tarihine kadar başvurması ve takip eden yılın 31 Mart tarihine kadar onaylatılmış olması,
ç) Yapılan yatırımların mülkiyetinin kamuya ait veya kamu adına yapılmış olması yada bu şartları sağlamasa da mevzuat gereği yapılmış olması,
d) Kur farkı, vade farkı, faiz ve benzeri finansman giderlerin ayrıştırılmış olması,
e) Muhasebe kayıtlarına ve muhasebe kayıtlarına esas ispatlayıcı belgelere uygun olduğunun belgelenmesi,
i) Tebliğin 11 inci maddesinin beşinci fıkrası kapsamındaki varlıklar ile amortismanı/itfası başlatılmış olan varlıkların kullanılması halinde, söz konusu varlıklara ilişkin bedellerin ayrıştırılmış olması,
esasları çerçevesinde ön kabulden geçmiş yatırım harcaması olarak gelir düzenlemesi hesaplamalarında dikkate alınır.
(2) Ön kabulden geçmiş yatırım harcamaları danışmanlık ile genel yönetim giderlerini içermez.
(3) Birinci fıkrada yer alan esaslar haricindeki sebeplerle, yatırım harcamalarının ön kabulden geçmiş yatırım harcaması hesaplamalarında dikkate alınmasına ilişkin oluşabilecek tereddütleri gidermeye Kurul yetkilidir.
(4) Bir harcamanın yatırım harcaması olarak değerlendirilebilmesi için önceden projelendirilerek (dağıtım şebekesi için elektrik projesi, diğer yatırımlar için yatırım projesi) tesis edilmesini müteakip, kabulünün yapılarak aktifleştirilmesi esastır.
(5) Ön kabulden geçmiş yatırım harcamaları kapsamında yapılan yapım işleri ile mal ve hizmet alım ve satışlarının Elektrik Dağıtım Şirketlerinin Satın Alma-Satma ve İhale Prosedürlerinin Hazırlanması ve Uygulanması Hakkında Usul ve Esaslar’a uygun olarak yapılmış olması esastır.
(6) Elektrik dağıtım şirketlerinin dağıtım faaliyeti ve/veya alt faaliyetin yürütülmesi için gerekli olan Şebeke Yatırımları ve Şebeke İşletim Sistemi Yatırımları kapsamındaki yatırım harcamaları, Sayaç yatırımları, Çevre, Güvenlik ve Diğer Yasal Zorunluluğu Olan Yatırımlar ile Yatırım Harcaması Niteliğindeki Diğer Yatırımlar kapsamındaki harcamalar bu Usul ve Esaslardaki şartları sağlamasını müteakip ön kabulden geçmiş yatırım harcaması olarak tarife hesaplamalarında dikkate alınır.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Yatırım Planlaması Yatırım planlarının onaylanması ve revizyonu
Madde 6 - (1) Uygulama dönemi bazında yatırım planlarının onay yetkisi Kurula aittir. Kurum, hizmetin verilmesini sağlayacak yatırımların teklif edilmemesi halinde talep eder, verilen süre içinde yatırım planı teklifinin dağıtım şirketi tarafından belirtilen şekilde Kuruma sunulmaması halinde, ilgili dağıtım şirketi Kurum tarafından hazırlanarak Kurul tarafından onaylanan yatırım planına uymakla yükümlüdür.
(2) Uygulama dönemi içerisinde, onaylanmış toplam yatırım harcamasına ilişkin değişiklik yetkisi Kurula aittir. Dağıtım şirketleri değişiklik taleplerini gerekçeleriyle birlikte sunar.
(3) Öngörülen yıllık yatırım tutarları arasında Kuruma bildirimde bulunmak kaydıyla parasal aktarmalar yapılabilir. Yıllar arası parasal aktarmalar ve bu aktarmalardan kaynaklanan düzeltmeler, Tebliğ hükümlerine uygun olarak yapılır.
Yatırım planlarının hazırlanması
Madde 7 - (1) Bir sonraki uygulama dönemine ilişkin yatırım planları gelir düzenlemesi için belirlenen takvim çerçevesinde Kuruma sunulur. Bir uygulama dönemi boyunca yapılması öngörülen yatırım tutarlarını içeren yatırım planı Kuruma bildirilir.
(2) Gelir düzenlemesi kapsamında Kuruma bildirilen tablolardaki bilgilerden faydalanılarak ve Kurum tarafından gerekli çalışmalar yapılarak uygulama dönemi için birim bedeller belirlenmesi halinde birim bedeller dağıtım şirketlerine bildirilir.
(3) Kurul tarafından onaylanmış yatırım planı çerçevesinde dağıtım şirketi tarafından mevzuata uygun olarak yapılacak yatırımlar proje bazında Kuruma bildirilir. Bir takvim yılı içinde tamamlanamayan projeler yıllara sari proje olarak değerlendirilir.
(4) Kurul tarafından onaylanmış yatırım planı çerçevesinde dağıtım şirketi tarafından bir sonraki yılın projelerine ait öngörülen harcama tutarı yatırım karakteristiği bazında Kuruma bildirilir.
(5) Yatırım planı çerçevesinde Kuruma bildirilen yatırım projelerine ilişkin yapılan değişiklikler üçer aylık dönemler halinde Kuruma bildirilir.
Yatırım planı esasları
Madde 8 - (1) Yatırım yapılan varlığın özellikleri ve yatırım gerekçesine göre dağıtım sistemi yatırım planı, Kuruma bildirilen yatırım karakteristiklerine ilişkin yatırım harcamaları tahminlerinden oluşur.
(2) Dağıtım şirketleri yatırım planları ile birlikte, dağıtım sistemi 5 (kısa) ve 10 (orta) yıllık master planları ve yatırım gerekçelerini Kuruma sunar.
(3) Yatırım planları kapsamında yapılacak olan yatırımlarda ilgili mevzuat kapsamında;
a) Can ve mal güvenliğine,
b) Tedarik sürekliliği ve teknik kaliteye,
c) Dağıtım sistemine bağlantı taleplerine, ilişkin yatırımlara öncelik verilir.
(4) Uygulama dönemi içerisindeki onaylı yatırım planları kapsamında dağıtım şirketi tarafından planlaması yapılarak Kuruma bildirilen projelerin uygulama dönemi içerisinde bitirilmesi esastır.
(5) Uygulama dönemi son yılına ait “Dağıtım Sistemi Yatırım Tahmin Bildirimi”nde yer alan ancak ilgili uygulama dönemi içerisinde bitirilemeyen projeler, projenin başladığı yılın ait olduğu uygulama döneminin sona ermesini müteakip “Dağıtım Sistemi Yatırım Uygulama Dönemi İçerisinde Bitirilemeyen Projeler Bildirimi” kapsamında Kuruma bildirilir. Bu projelerin başladığı yılın ait olduğu uygulama dönemi onaylı yatırım harcaması tavanından, ilgili uygulama döneminde gerçekleştirilemeyen tutar kalması durumunda, bu projelere ait toplam proje tutarının (ilgili projelere başlanmasından bitirilmesine kadarki toplam tutar) azami olarak yatırım tavanından gerçekleştirilemeyen tutar kadarı müteakip uygulama dönemi yatırım tavanına ilave edilir. Bu projelere ait harcamalar bir sonraki uygulama döneminde, 4 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen şartları sağlamasını müteakip Özel Maliyetler Hesabına aktarıldığı yıla ait yatırım harcaması olarak değerlendirilir.
Master plan esasları
Madde 9 - (1) Master plan, bir dağıtım sisteminin gelecekte karşılaşılabilecek sorunlarını, talep - arz dengesizliğini, genişlemesini veya daralmasını öngörecek şekilde kısa ve orta dönem olarak 5 ve 10 yıllık planlama ile acil eylem stratejilerinin belirlenmesi amacıyla, tedarik sürekliliği, teknik ve ticari kalite parametrelerinin geliştirilmesi, müşterilere sunulan ve sunulacak hizmet kalitesinin artırılması amacıyla talep tahmini ve bölgesel gelişim parametrelerinden yararlanılarak hazırlanır.
(2) Master plana uygun olarak öngörülen yatırım ihtiyaçları ilgili projelerde detaylandırılır. 5 yıllık master planlar kapsamındaki projelerin ana hatları planlama aşamasında tanımlanır.
(3) Master plan aşağıdaki kriterlere göre hazırlanır:
a) Mevcut şebekenin durumuna ve niteliklerine uygun olmalıdır.
b) Türkiye İstatistik Kurumu nüfus, tüketim, gelişme, gayri safı milli hasıla gibi enerji tüketimini ve üretimini etkileyebilecek değerleri ve bunların olası değişimlerinin etkisini içermelidir.
c) Enerji talebinin artışına ve artış hızına uygun hazırlanmalı ve değişen tüketim ve/veya üretim eğilimlerine cevap vermelidir.
d) Planlamanın merkezinde bulunan enerji kaynaklarının sistemdeki dağılımı ile arz sürekliliği ve teknik kaliteleri dikkate alınmalıdır.
e) Lisansız üretim tesisleri dikkate alınmalıdır.
f) Tedarik sürekliliğini, teknik ve ticari kalite göstergelerini dikkate almalıdır.
g) Kaynakların ekonomik kullanımı esas alınmalıdır.
h) Teknik bilgilerle desteklenmiş olmalıdır.
i) Elektrik dağıtım şebekesinin işletimini kolaylaştırmalıdır.
j) Ayrıştırılabilir olmalı, kısa -orta vadeli şeklinde olarak farklı senaryolar altında alt projelere ayrılarak tesis edilebilir olmalıdır.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Faaliyet ve/veya Alt Faaliyetin Gerektirdiği Yatırımlar Şebeke Yatırımları
Madde 10 - (1) Elektrik dağıtım sisteminde yapılacak olan Şebeke Yatırımları aşağıdaki yatırım türlerinden oluşur:
a) Dağıtım sistemine bağlı bulunan abonelerin toplam tüketimindeki artışı karşılamak üzere şebekenin mevcut kapasitesi, transformatör merkezlerinin kurulu gücü, puant yüklenmesi ve talep artış tahminleri dikkate alınarak yapılan hesaplamalar neticesinde yapılması gereken yatırımlar,
b) Dağıtım sisteminin mevcut kapasitesinden bağımsız olarak ele alınan, bir şebekede zamanla yeni yerleşim yeri oluşması sonucu ortaya çıkan ihtiyacın karşılanabilmesi için yapılması gereken genişleme yatırımları,
c) Dağıtım tesislerinin ekonomik ömrünü tamamlaması ve can ve mal güvenliği nedeni ile aynı nitelikte yeniden yapılan yatırımları,
ç) Tedarik sürekliliği, ticari ve teknik kaliteye ilişkin kriterlerin yerine getirilmesi için yapılan dağıtım merkezleri, kesici ölçü kabinleri, kompanzasyon-reaktör ile teknolojik gelişmelere uygun olarak ihtiyaç duyulan yatırımları,
d) Dağıtım sistemine bağlı bulunan veya bağlanacak olan dağıtım sistemi kullanıcıları için yapılacak olan dağıtım şebekesi yatırımları,
e) Dağıtım sisteminde kayıpları azaltmak ve standardizasyonu sağlamak adına yapılacak olan gerilim dönüşümü için yapılan yatırımlar,
f) Mevcut dağıtım tesislerindeki deplase işlerine ait yatırım harcamaları,
g) Genel Aydınlatma Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde dağıtım şirketlerinin yükümlülüğünde yer alan aydınlatma yatırımları.
(2) Birinci fıkranın (f) bendi kapsamında, mevcut dağıtım tesislerindeki deplase işlerine ait yatırım harcamaları; deplasesi talep edilen dağıtım tesisinin kamulaştırma işlemlerinin tamamlanmış olması halinde veya ilgili mevzuatta açık hüküm bulunması haricinde, deplase talebini yapan gerçek veya tüzel kişi tarafından karşılanacak olup ön kabulden geçmiş yatırım harcaması olarak değerlendirilmez. Mevcut dağıtım tesisinin ilgili kurum ve kuruluşların bilgisi veya izni dahilinde yapılmaması durumunda deplase işlemine ait masrafların ilgili dağıtım şirketi tarafından karşılanması aksi durumda ise ilgili kurum ve kuruluşlarca karşılanması esas olup ön kabulden geçmiş yatırım harcaması olarak değerlendirilmez. Kanunun 19 uncu maddesinin altıncı fıkrasında belirtilen özelleştirme tarihi itibarıyla mevcut olan dağıtım tesislerinin bulunduğu ve bu tarih itibarıyla kamulaştırma kararları alınmamış veya kamulaştırma kararı alınmakla birlikte kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış tesisler bu fıkra kapsamında değerlendirilmez. Kayseri ve Civarı T.A.Ş. için özelleştirme tarihi yerine Kurumdan lisans aldığı tarih dikkate alınır.
(3) Şebeke Yatırımları kapsamında yatırım yapılması öngörülen şebekedeki varlıkların en az 15 yıl süreyle kullanımda olması esastır. Kullanımda olduğu süre 15 yılını doldurmamış varlıklara ilişkin harcamalar, ön kabulden geçmiş yatırım harcaması hesaplamalarında dikkate alınmaz. Ancak bu kapsamda yapılan harcamalar için dağıtım şirketince sunulan gerekçelerin Kurul tarafından uygun görülmesi halinde 15 yıl şartı aranmaz. Dağıtım şirketince sunulan gerekçelere ait ispatlayıcı bilgi ve belgeler ilgili yatırım projesinin dosyasında muhafaza edilir.
(4) Dağıtım sisteminde ekonomik ömrünü tamamlaması nedeni ile yenilenecek olan tesis ve varlıklara (ölçü transformatörleri hariç trafolar, modüler hücreler, açık şalt hücrelerdeki adi ayrıcı - topraklı ayrıcı -yük ayırıcısı -kesiciler, harici veya dahili AG dağıtım panoları ile aydınlatma armatürleri (lambası ile birlikte komple)) ilişkin ekonomik ömür, 30 yıl olarak alınır.
(5) Dördüncü fıkra kapsamına girmeyen şebeke varlıklarına ait yenileme harcamaları ön kabulden geçmiş yatırım harcaması olarak değerlendirilmez.
(6) Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği “Tadilat” başlıklı 26 inci maddesi uyarınca dağıtım şirketi tarafından yapılması gereken harcamalar bu madde kapsamında raporlanır.
Çevre, Güvenlik ve Diğer Yasal Zorunluluğu Olan Yatırımlar
Madde 11 - (1) Dağıtım şirketlerinin lisansları kapsamında faaliyet ve/veya alt faaliyetlerinin yürütülmesi için Kanun ve ikincil mevzuatı dışındaki diğer yasal zorunluluklar nedeniyle yapılması gereken harcamalar Çevre, Güvenlik ve Diğer Yasal Zorunluluğu Olan Yatırımlar olarak değerlendirilir. Kamulaştırma (kamulaştırma harcamaları ilgili projelerin gerçekleştirildiği yıldan bağımsız olarak harcamanın yapıldığı yıla ait), kazı izin bedeli, ruhsat bedeli Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na veya yetkilendirdiği kurum veya kuruluşlara ödenen kabul ve proje onay bedelleri, aylık veya yıllık ödenen işletme gideri kapsamındaki kira bedelleri dışındaki orman geçiş izin bedelleri, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ödenen yol geçiş bedeli, enine geçiş arazi kullanım bedeli, kontrollük hizmet bedelleri, zemin tahrip bedeli (birim bedelli işler için zemin sökme ve yapma bedelinin birim bedel hesabına dahil olmaması halinde bu kapsamda değerlendirilecektir) gibi dağıtım şirketinin kendi insiyatifı dışındaki yapmakla yükümlü olduğu yatırıma ilişkin tüm harcamalar, bu kategoride değerlendirilir.
(2) Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin 21 inci maddesi, 37 inci maddesi, 38 inci maddesinin ikinci fıkrası ile Geçici 2 inci maddesi kapsamında yapılan devirlere ilişkin geri ödemeler de Çevre, Güvenlik ve Diğer Yasal Zorunluluğu Olan Yatırımlar içerisinde değerlendirilir.
Şebeke İşletim Sistemi Yatırımları
Madde 12 - (1) Şebeke işletimi için ilgili mevzuat kapsamında yapılması gerekli olan ve Vergi Usul Kanunu ve diğer ilgili mali mevzuata uygun olarak aktifleştirilebilen uzaktan izleme ve kontrol sistemleri, coğrafi bilgi sistemleri, OSOS, kullanıcı yönetim ve izleme sistemleri ve bu sistemlerin kullanımı için gerekli bilişim sistemi ve teknoloji yatırımlarına ilişkin harcamalar Şebeke İşletim Sistemi Yatırımları olarak değerlendirilir.
(2) Şebeke işletimi için yapılacak olan yatırımlar kapsamında şebekede yapılacak olan modüler hücre dönüşümü, hücre veya röle ilavesi gibi dağıtım şebekesine ait tesis işleri Şebeke Yatırımlarında raporlanır.
(3) Şebeke işletimi için dağıtım şirketinin planlaması uyarınca dağıtım sisteminde tahakkuka esas olmayan, OSOS’a ilişkin mevzuatta da olmayan ancak uzaktan ölçme ve kontrolü sağlayan sayaç, analizör veya diğer koruma, kontrol, kumanda teçhizatlarına ilişkin yatırım harcamaları da Şebeke İşletim Sistemi Yatırımları içerisinde raporlanır.
(4) Bu madde kapsamında yapılan işler için alınacak olan yazılım, proje veya lisanslar da mütemmim cüz olarak Şebeke İşletim Sistemi Yatırımları kapsamında değerlendirilir.
(5) Bu madde kapsamında uygulama dönemi boyunca yapılacak olan harcamaların ön kabulden geçmiş yatırım harcamaları hesaplamalarında dikkate alınan tutarı ilgili uygulama dönemine ilişkin ilk onaylanan yatırım planında yer alan Şebeke Yatırımlarının % 5’ini geçmeyecek şekilde onaylanır.
Sayaç Yatırımları
Madde 13 - (1) Dağıtım şirketi tarafından dağıtım sistemi kullanıcılarının elektrik enerjisi ölçümlerine ilişkin tesis edilmiş olan sayaç bedeli harcamaları sayaç yatırımı olarak değerlendirilir.
(2) Aydınlatma ve OSOS kapsamında tesis edilmiş olan sayaçlar ile dağıtım merkezi, trafo merkezi vb. yerlerde faturalamaya esas ölçüm amacı dışında kontrol ve diğer amaçlarla tesis edilmiş olan sayaçlar, sayaç yatırımı kapsamında değerlendirilmez.
(3) Sayaçların ekonomik ömrü 10 yıl kabul edilir. Tesis edilen sayaçların 10 yılı doldurmadan değiştirilmesi veya kalibrasyonu yapılarak tekrar dağıtım sisteminde kullanılması durumunda söz konusu sayaçlara ait bedeller ön kabulden geçmiş yatırım harcaması olarak dikkate alınmaz.
Yatırım Harcaması Niteliğindeki Diğer Harcamalar
Madde 14 - (1) Dağıtım varlıkları dışında dağıtım faaliyetinin yürütülmesi için gerekli olan ve Vergi Usul Kanunu ve mali mevzuata uygun olarak aktifleştirilmiş, faydalı ömrü bir sene ve üzerindeki arsa, demirbaş (ölçü ve iş aletleri ve diğer demirbaşlar), bina, taşıt, vb. varlıklar ile yazılım lisansları ve proje yapımı işlerine ilişkin harcamalar Yatırım Harcaması Niteliğindeki Diğer Harcamalar olarak değerlendirilir.
(2) Özelleştirme öncesi dönemde elektrik dağıtım şebekesinde olması beklenen/gereken tesis ve teçhizatın eksik ve noksanlarını tamamlamak için yapılan harcamalar da Yatırım Harcaması Niteliğindeki Diğer Harcamalar olarak değerlendirilir (korkuluk, seksiyoner tesisleri, parafudr, işletme -koruma topraklamaları, seksiyoner ve trafo direklerinin etrafına yapılan yangın önleme tesisi, havai hatların izolasyonu, açık şalt tesislerde tel fens gibi).
(3) Bu madde kapsamında uygulama dönemi boyunca yapılacak olan harcamaların ön kabulden geçmiş yatırım harcamaları hesaplamalarında dikkate alınan tutarı ilgili uygulama dönemine ilişkin ilk onaylanan yatırım planında yer alan Şebeke Yatırımlarının % 1’ini geçmeyecek şekilde onaylanır.
BEŞİNCİ KISIM Varlık Satış Gelirleri
Varlık satış gelirleri
Madde 15 - (1) Kabul edilen net yatırım harcaması hesaplamasında dikkate alınacak varlık satış gelirleri Tebliğ uyarınca dikkate alınır.
ALTINCI KISIM
Yatırım Harcamalarının İzlenmesi ve Raporlanması Yatırım harcamalarının izlenmesi ve raporlanması
Madde 16  - (1)Yıl içerisinde kullanıma hazır hale getirilerek kabulünün yapılması ve kullanılmaya başlanması planlanmış olan veya devam eden yatırımlar, yıllık bazdaki yatırım gerçekleşme tablolarından izlenerek Kuruma bildirilir.
(2) Yıl içerisinde kullanıma hazır hale getirilerek kabulü yapılmış ve kullanılmaya başlanmış yatırımlara ait gerçekleşen tutarların; muhasebe kayıtlarına, muhasebe kayıtlarına esas ispatlayıcı belgelere uygun olduğunun yeminli mali müşavirce, yetkili tüzel kişilerce kabulü yapılmış tesislere ilişkin kabul tutanakları Kuruma sunulur.
(3) Yatırım karakteristiği bazında bir önceki takvim yılında gerçekleşen yatırım harcamaları özeti Kuruma bildirilir.
(4) Yıllar itibariyle kullanıma hazır hale gelen yatırımlara ilişkin varlıkların devreye alınma tarihi ve teknik özellikleri proje bilgileri ile birlikte Coğrafi Bilgi Sistemi ve sistem veri tabanında güncellenerek izleyen yılın Mart ayı sonuna kadar Kurumun erişimine sunulur.
(5) Yatırım harcamaları, dağıtım şirketi düzenleyici hesap planında “258 Yapılmakta Olan Yatırımlar” ana hesabının altında açılacak, projelere ve yatırım karakteristiklerine göre detaylandırılmış alt hesaplarda takip edilir. Birden fazla yatırım projesinin tek bir grup olarak ihale edilmesi durumunda, gruptaki her bir alt yatırım projesi ile ilgili harcamalar, dağıtım şirketinin düzenleyici hesap planında “258 Yapılmakta Olan Yatırımlar” ana hesabında ayrı olarak takip edilir. Geçici kabulü yapılan projelere ilişkin harcamalar 258 kodlu hesaptaki kırılım ile aynı kırılımda “264 Özel Maliyetler” hesabına aktarılır.
(6) Yatırım projelerine ait kesin hesap hakedişlerinin ait olduğu yıl içerisinde yapılması esastır. Dağıtım şirketinden kaynaklanmayan sebeplerden dolayı kesin hesabın sonraki yıllarda yapılması sonucunda; daha önce Kuruma sunulan ilgili yatırım projesi harcaması arasında fark oluşması halinde, bu projeler için tablo hazırlanarak kesin hesap ödemesinin yapıldığı ve Özel Maliyetler Hesabına aktarıldığı yıla ait gerçekleşme bildirimi ile birlikte Kuruma bildirilir. Kesin hesap farkları her bir proje için fark satırlarındaki değerler bildirimde ayrı olarak belirtilir.
(7) Dağıtım şirketleri uygulama döneminin her bir yılında lisans bölgesinde yer alan il ve ilçeler ile beldelerde yapmayı planladığı yatırım projelerini şirket internet sitesinin ana sayfasında yıl başında ilan eder.
YEDİNCİ KISIM
Bildirimler Yatırımlara ilişkin Kuruma yapılacak bildirimler
Madde 17  - (1) Bu Usul ve Esaslar uyarınca yapılacak olan tüm bildirimler 24/12/2014 tarihli ve 29215 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Enerji Piyasası Bildirim Sistemi Kullanım Talimatına uygun olarak yapılır.
SEKİZİNCİ KISIM
Son Hükümler Yürürlükten kaldırılan düzenlemeler
Madde 18  - (1) 17 Haziran 2011 tarihli ve 27967 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Dağıtım Sistemi Düzenlemeye Esas Yatırım Harcamalarının Belirlenmesi ve Gerçekleşmesinin İzlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar yürürlükten kaldırılmıştır.
2011-2015 Uygulama Dönemine ilişkin uygulamalar
Geçici Madde 1  - (1) 2011 -2015 Uygulama Dönemine ilişkin olarak 17 Haziran 2011 tarihli ve 27967 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Dağıtım Sistemi Düzenlemeye Esas Yatırım Harcamalarının Belirlenmesi ve Gerçekleşmesinin İzlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar’ın hükümleri uygulanır.
(2) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi 2015 yılı yatırımları için de uygulanır.
Yürürlük
Madde 19  - (1) Bu Usul ve Esaslar 01/01/2016 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 20  - (1) Bu Usul ve Esaslarda yer alan hükümleri Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy