(4628 S. K. m. 4)

RGT: 22.11.2019

RG NO: 30956

Karar No: 8934

Karar Tarihi: 14.11.2019

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 14 11/2019 tarihli toplantısında; ekteki "Depolardaki Akaryakıt Kalitesinin İzlenmesi Sistemine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Kurul Kararı’nın kabul edilerek Resmi Gazetede yayımlanmasına,

karar verilmiştir.

EK

DEPOLARDAKİ AKARYAKIT KALİTESİNİN İZLENMESİ SİSTEMİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA KURUL KAKARI

Amaç ve kapsam

MADDE 1 - (1) Bu Karar, piyasaya arz edilmek üzere stok izleme sistemi kapsamında izlenen tanklarda yer alan akaryakıtların kalite ve miktarına ilişkin aykırılıkların belirlenebilmesi amacıyla: ulusal marker ölçümünün yapılması, akaryakıtların teknik düzenlemelere uygunluğunun izlenmesi, ulusal marker stok kontrolünün gerçekleştirilmesi ve stok izleme sistemi kapsamındaki ölçüm sistemlerinin kontrolü faaliyetlerini kapsar.

Hukuki dayanak

MADDE 2 - (1) Bu Karar, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununa, Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmeliğe ve Petrol Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3 - (1) İlgili mevzuatta yer alan tanımlara ek olarak, bu Karar’da yer alan;

a) Bağımsız Gözetim Firması: İlgili lisans sahipleri tarafından görevlendirilecek, petrol ve petrol ürünlerinin miktar kontrolü ile numune alımı ve bu işlemler ile ulusal marker ekleme işlemlerine nezaret alanlarında Türk Akreditasyon Kurumundan veya Türk Akreditasyon Kurumu ile karşılıklı tanıma anlaşması bulunan akreditasyon kurumlarından akredite olmuş ve Kurum tarafından yetkilendirilmiş kuruluşları.

b) Basit Tesadüfi Örnekleme Yöntemi: Yığını oluşturan her elemanın seçilecek örneğe girme şansının eşit olduğu olasılıklı örnekleme yöntemini,

c) DAKİS; Depolardaki Akaryakıt Kalitesinin İzlenmesi Sistemini,

ç) Depolama Faaliyetinde Bulunan Lisans Sahipleri: Depolama lisansı sahiplerini ve alt başlığında depolama faaliyeti yer alan dağıtıcı lisansı sahipleri ile rafinerici lisansı sahiplerini,

d) Laboratuvar: Kurum ile numune analizlerine ilişkin Hizmet Alımı Sözleşmesi imzalayan laboratuvarı,

e) Numune Alma Tutanağı: Petrol Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ekinde yer alan numune alma tutanağını,

f) Örneklem Büyüklüğü: DAKİS sonuçlarının ülkeyi temsil etmesi için analiz edilmesi gereken en az numune sayısını,

g) Stok İzleme Sistemi: 01.08.2017 tarihli ve 30141 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7204-9 sayılı Stok İzleme Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar ile getirilen sistemi.

ğ) Tabakalı Örnekleme Yöntemi: Yığındaki alt gruplarım ağırlıkları oranında örneklemde temsil edilmelerini sağlayan örnekleme yöntemini.

h) Tank Ölçümü: Uygulama kapsamında yer alan tankın içerisinde bulunan ürün miktarını tespit etmek için yapılan işlemleri,

ı) Uygulama Dönemi: İlgili yılın 01 Ocak - 31 Aralık tarihleri arasındaki dönemi.

i) Uygulama Listesi: Uygulama döneminde bu Karar kapsamında yer alan tesislerin, tankların ve yedeklerinin bulunduğu listeyi,

ifade eder.

Uygulama kapsamında bulunan tesislerin ve tankların belirlenmesi

MADDE 4 - (1) Ölçüm yapılacak ve numune alınacak tanklar, Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığınca tabakalı Örnekleme yöntemi ile belirlenir. Belirlenen tankları, bu tankların numune alımına veya tank ölçümüne elverişli olmamaları durumunda yedeklerim ve tankların bulundukları tesisleri içeren "Uygulama Listesi” Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığınca hazırlanarak Başkan onayına sunulur. Uygulama listesi, Başkan onayının ardından Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı tarafından Denetim Dairesi Başkanlığına bildirilir.

(2) Uygulama kapsamında örneklem büyüklüğü yığının %5'inden az olmamak üzere Petrol Piyasası Dairesi tarafından belirlenir.

(3) İlgili uygulama dönemine ilişkin yığındaki kırılımları gösteren tabakalar, Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı tarafından belirlenir.

(4) Her bir tesiste uygulamaya dâhil edilecek tank sayısı hesaplanırken bulunan sayı en yakın bir üst tam sayıya iblağ edilir.

(5) Uygulama kapsamındaki tesislere bir defadan fazla gidilebilir. Bu durumda olan tesisler ve bu tesislerde numune alınacak ve tank ölçümü yapılacak tanklar basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilir.

(6) Uygulama listesinin hazırlanmasının ardından lisansı yürürlükten kaldırılan veya faaliyeti geçici durdurulan tesislerin verine listenin hazırlanmasından somu lisans alan tesisler uygulama planına dâhil edilebilir. Bu dununda, uygulama listesine dâhil edilen tesisler ve tanklar Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı tarafından Denetim Dairesi Başkanlığına bildirilir.

(7) Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşları tarafından mühürlenmiş tanklarda ölçüm ve numune alımı işlemi yapılmaz. Bu tankların yerine öncelikle uygulama listesinde yer alan yedek tanktan ve yedek tanklar uygun değil ise en yüksek miktarda akaryakıt bulunan tanktan başlamak üzere ölçüm ve numune alını işlemi yapılır.

(8) Her bir tesis için belirlenmiş ölçüm ve numune alma sayısına, hem asil hem de yedek tankların numune almaya ve ölçüm yapmaya uygun olmadığının tespiti halinde, denetim esnasında tesis yetkilisinin beyanı doğrultusunda, en yüksek miktarda akaryakıt bulunan tanktan başlamak üzere sayı tamamlanır.

(9) Uygulama listesinde belirtilen sayıda olmak üzere uygulama listesinde yer alan tanklarda numune alım ve tank ölçüm işlemi yapıldıktan soma DAKİS uygulaması gerçekleştiren denetçinin gerekli gördüğü hallerde ilave olarak numune alımına ve miktar tespitine elverişli diğer tanklardan da numune alım ve miktar tespiti yapılabilir. Bu şekilde numune alınacak ve miktar tespiti yapılacak tank sayısı, birden az olmamak üzere, ilgili tesis için uygulama listesinde bulunan asil tank sayısının üçte birini geçemez.

(10) Uygulama listesinde bulunan tankların uygulama esnasında boş olduğu, numune alınamayacak seviyede ürün içerdiği, ürün hazırlığının tamamlanmadığı ve akaryakıtın yurtiçi satışa hazır hale gelmediği durumlarda tanklardan numune alınmaz. Bu tankların yerme öncelikle uygulama listesinde yer alan yedek tanktan ve yedek tanklar uygun değil ise en yüksek miktarda akaryakıt bulunan tanktan başlamak üzere ölçüm ve numune alım işlemi yapılır.

(11) DAKIS kapsamındaki işlemler ulusal marker eklenmiş tanklarda yapılır.

Uygulama kapsamında yer alan akaryakıt türleri

MADDE 5 - (1) İlgili uygulama dönenimde DAKİS kapsamında yer alacak akaryakıt türleri en az; motorin, biodizel ve benzin türlerini içerecek şekilde ilgili yıl uygulama listesi ile birlikte Başkan onayına sunulur.

Numune alma işlemleri

MADDE 6 - (1) DAKİS uygulamasında numuneler, Kurum adına denetim yapmakla yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşları vasıtasıyla Denetim Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda alınır.

(2) DAKİS kapsamında, ulusal marker eklenmiş tanklarda seyyar kontrol cihazı ile ulusal marker kontrolü yapılır. Ulusal marker sonucuna bakılmaksızın numune alınarak laboratuvara sevk edilir. Numune alınmasının ardından, 06/01/2005 tarihli ve 25692 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan “Petrol Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik" hükümleri çerçevesinde gerekli işlemler yapılır ve tutanaklar tanzim edilir. Numune Alma Tutanağının “Numune Alma Gerekçesi" bölümüne “DAKİS" ibaresi yazılır.

(3) DAKİS kapsamında numuneler ilgili standartlara uygun olarak alınır.

(4) Alınan numunelerin analizi, akreditasyon kuruluşları tarafından akredite edilmiş laboratuvarlar vasıtasıyla yapılır. Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmelik kapsamında ilgili standartlarda belirtilen tüm özellikler için öngörülen analizler yapılır. Laboratuvar, yapılması istenilen analizleri numune özellikleri değişime uğramadan yapar ve sonucunu bir raporla tespit eder. Muayene raporunda görünür şekilde “DAKİS" ibaresi yer alır. Laboratuvar, raporun bir nüshasını muhafaza eder, bir nüshasını da gereği yapılmak üzere Kuruma gönderir.

(5) Laboratuvar, DAKİS kapsamında yapılan analizleri ayrı olarak raporlar ve yapılan analizler neticesinde ortaya çıkan sonuçları karşılaştırılabilir tablolar halinde takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar düzenleyerek özet rapor haline getirir.

Ulusal markere ilişkin işlemler

MADDE 7 - (1) Uygulama kapsamında bulunan tesiste ulusal marker bulunuyor ise ulusal marker stok tespiti de yapılır. Ulusal marker stok tespiti, bağımsız gözetim firmasının nezaretinde ilgili dağıtıcı veya rafinerici lisansı sahibi yetkilisi tarafından tesis yetkilisi ve denetim personeli eşliğinde yapılır.

(2) Stok tespit işlemlerine ilişkin Ek-2'de yer alan “Ulusal Marker Stok Tespit Tutanağı” doldurulur. Stok tespit işlemleri söz konusu tutanakta yer alan talimatlara uygun olarak gerçekleştirilir. Düzenlenen “Ulusal Marker Stok Tespit Tutanağı” Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığına gönderilir.

(3) Aynı tesiste farklı lisans sahiplerine ait ulusal marker bulunması durumunda, stok tespit işlemleri her lisans sahibi için ayrı ayrı yapılarak ayrı tutanak düzenlenir.

(4) Ulusal Marker ağırlık ölçümü tesiste yer alan hassas tartı ile yapılarak fiili ölçüm sonucu tespit edilecektir. Kapların mühürlen TÜBİTAK'tan teslim alınmasının ardından bozulmadı ise miktar bilgisi sertifikada yer alan değer üzerinden tutanağa işlenecektir.

(5) Ulusal Marker Stok Tespit Tutanağında ağırlık birimleri kilogram, hacim birimleri ise litre cinsinden ve virgülden sonra üç hane olacak şekilde kayıt altına alınır. Ulusal marker yoğunluk bilgisi sertifikasından alınacaktır.

(6) Ulusal marker kaplarının darası tutanağa işlenirken ulusal markerin teslimi sırasında TÜBİTAK tarafından tartılarak tutanağa geçirilen dara alınır. Ulusal markerin, TÜBİTAK'tan ulusal marker alımlarında kullanılmayan kaplarda bulunduğu durumlarda Bağımsız Gözetim Firmasınca tespit edilmiş dara ağırlıkları kullanılır. Kabın üzerinde mühür var ise kabın darasına mühür ağırlıkları da dâhil edilmelidir.

(7) Tesiste boş ulusal marker kabı bulunması halinde söz konusu kapların içerisinde ulusal marker bulunup bulunmadığı kontrol edilerek durum tutanakta belirtilir.

Tank ölçümüne ilişkin işlemler

MADDE 8 - (1) DAKİS numunesi alınan tanklarda bulunan ürün miktarı da tespit edilir. Tespit edilen ürün miktar/hacim bilgisi Ek-1’de yer alan çizelgeye işlenir. Söz konusu çizelge Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığına gönderilir.

(2) Tank ölçüm işlemi; depolama, rafinerici veya dağıtıcı lisansı sahibi yetkilisi tarafından, bağımsız gözetim firması nezaretinde ve denetim personeli eşliğinde gerçekleştirilir.

(3) Uygulama listesinde “Asil” olarak bulunan tankların yerine “Yedek"' veya “En Yüksek Miktarda Akaryakıt Bulunan” veya “Denetçi Tarafından Seçilen" tanklarda ölçüm yapılması durumunda söz konusu işlemin sebebi tutanağın "Açıklama” kısmında açıklanır.

(4) Tanklarda bulunan ürün hacim bilgisi 15 °C’ye göre düzeltilerek çizelgeye aktarılır.

Bildirimler

MADDE 9 - (1) Depolardaki Akaryakıt Kalitesinin İzlenmesi Sistemine ilişkin bildirimler, Enerji Piyasası Bildirim Yönetmeliği kapsamında yapılır.

Yürürlük

MADDE 10 - (1) Bu Karar 01.01.2020 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 11 - (1) Bu Karar hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanı yürütür. (¤¤)

EKLER:

EK-1 DAKİS Tanık Ölçüm Tutanağı

EK-2 Ulusal Marker Stok Tespit Tutanağı

 


Full & Egal Universal Law Academy