(4628 S. K. m. 5/A, Ek m. 2) (4646 S. K. m. 11) (Doğal Gaz Piyasası Lisans Yönetmeliği m. 28, 31) (Doğal Gaz Piyasası Tarifeler Yönetmeliği m. 8, 15)
RGT: 30.06.2017
RG NO: 30110
Karar No: 7142
Karar Tarihi: 22.06.2017
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 22/06/2017 tarihli toplantısında; 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 5/A maddesinin (f) bendi ile Ek 2 nci maddesi, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu’nun 11 inci maddesi, Doğal Gaz Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 28 inci ve 31 inci maddeleri, Doğal Gaz Piyasası Tarifeler Yönetmeliği’nin 8 inci ve 15 inci maddeleri ile Doğal Gaz Dağıtım Şirketleri için Tarife Hesaplama Usul ve Esasları’nın (Metodoloji) 9 uncu maddesi uyarınca, doğal gaz dağıtım şirketlerinin ikinci tarife uygulama dönemi tarife hesaplamalarında gerçekleşen yatırımların maliyet analizine yönelik olarak aşağıdaki Karar alınmıştır.
MADDE 1 - (i) Düzenlenmiş şebeke yatırım harcamalarının hesaplanmasında dikkate alınan dağıtım şebekesi yatırımlarının analizinde aşağıdaki sınıflandırma esas alınır.
a) Boru hatları
b) Özel geçiş hatları
c) Hat vanaları
ç) İstasyonlar
d) Şehir besleme hatları
e) Servis hatları
f) Münferit hatlar
g) Sayaçlar
ğ) Sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) tesis yatırımları
h) Diğer yatırımlar
MADDE 2 - (1) Boru hatlarının tarife hesaplamalarına esas yatıran maliyeti aşağıda belirtilen ilkeler çerçevesinde hesaplanır.
a) Boru hattı yatırımları, çelik hat ve polietilen hat yatıranlarından oluşur.
b) Çelik hat ve polietilen hat yatırım maliyet analizi, sektör verilerinden hareketle hesaplanan kabul sınırları ile dağıtım şirketi tarafından sunulan verilerin karşılaştırılması suretiyle gerçekleştirilir. Kabul sınırları aşağıdaki şekilde tespit edilir.
i. Alt ve üst kabul sınırları; yıl, boru türü ve boru çapı bazında istatistiki yöntemler kullanılarak hesaplanan sektör ortalama birim maliyetlerinden yarım standart sapma çıkartılması ve sektör ortalama birim maliyetlerine yarım standart sapma ilave edilmesi suretiyle elde edilir.
ii. Kabul sınırlarına esas verilerin anlamlı istatistikler üretecek sayı ve nitelikte olmaması durumunda, ilgili boru çapı için şirket ve/veya sektör verilerinden hareketle elde edilen anlamlı
istatistiklerin üretilebildiği benzer boru çaplarına ilişkin veriler kullanılır.
c) Dağıtım şirketi tarafından ilgili boru için sunulan birim yatırım maliyetinin alt ya da üst kabul sınırına eşit ya da bu kabul sınırlarının arasında olması durumunda, tarife hesaplamalarında ilgili boru için gerçekleşen yatırım maliyeti aynen dikkate alınır.
ç) Dağıtım şirketi tarafından ilgili boru için sunulan birim yatırım maliyetinin üst kabul sınırından büyük olması durumunda, ilgili boruya yönelik yatırım maliyeti üst kabul sınırı esas alınarak tespit edilir.
d) Dağıtım şirketi tarafından ilgili bora için sunulan birim yatırım maliyetinin alt kabul sınırından küçük olması durumunda ilgili boruya yönelik yatırım maliyetinin hesaplanmasında, alt kabul sınırı ile sunulan birim yatırım maliyeti arasındaki farkın yüzde yirmisine denk gelen değerin sunulan birim maliyete eklenmesi suretiyle elde edilen değer esas alınır. Her halükarda, tarife hesaplamalarında ilgili bora için dikkate alınan yatının maliyeti, gerçekleşen yatırım maliyetinin iki katını aşamaz.
MADDE 3 - (1) Özel geçiş hattı yatırımları, çelik ve polietilen özel geçiş hat yatırımlarından oluşur.
(2) Özel geçiş hatlarının tarife hesaplamalarına esas yatırım maliyetinin tespitinde, 2 nci madde kapsamında boru hatları için yıl ve boru türü (çelik ve polietilen) bazında kabul edilen yatırım maliyeti ile gerçekleşen yatırım maliyetinden hareketle elde edilen indirim ya da artırım oranları kullanılır.
MADDE 4 - (1) Hat vana yatırımları, çelik ve polietilen vana yatırımlarından oluşur.
(2) Hat vanalarının yatırım maliyet analizi; yıl, vana türü ve vana çapı bazında, 2 nci maddenin birinci fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde yer verilen ilkeler uyarınca gerçekleştirilir.
MADDE 5 - (1) İstasyonların tarife hesaplamalarına esas yatırım maliyetleri aşağıda belirtilen analizler çerçevesinde hesaplanır.
a) Şehir giriş istasyonlarının yatırım maliyet analizi, dağıtım şirketi tarafından sunulan ve şirket mali kayıtlarında yer verilen tutarlar ile sektör verileri kullanılmak suretiyle gerçekleştirilir.
b) Şehir içi bölge istasyonlarının yatırım maliyet analizi; yıl ve bölge istasyonu kapasitesi bazında, 2 nci maddenin birinci fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde yer verilen ilkeler uyarınca gerçekleştirilir.
MADDE 6 - (1) Yüksek basınçlı çelik boru hattı, çelik vana ve pig istasyonu inşasına yönelik yatırım harcamaları ile canlı operasyon (hot-tap) giderinden oluşan şehir besleme hattı yatırımlarına yönelik maliyet analizi aşağıda sıralanan ilkeler çerçevesinde gerçekleştirilir.
a) Şehir besleme hattı yatırımı kapsamındaki çelik boru hattı yatırım maliyeti; yıl ve boru çapı bazında 2 nci maddenin birinci fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde yer verilen ilkeler uyarınca analiz edilir.
b) (a) bendi kapsamında yapılacak kabul sınırı hesaplamalarına esas verilerin anlamlı istatistikler üretecek sayı ve nitelikte olmaması durumunda, analize esas kabul sınırlarının tespitinde, 2 nci madde uyarınca çelik boru hatları için hesaplanan kabul sınırları dikkate alınır.
c) Çelik vana yatırım maliyeti, pig istasyonu yatırım maliyeti ve canlı operasyon (hot-tap) gideri, dağıtım şirketi tarafından sunulan ve şirket mali kayıtlarında yer verilen tutarlar ile sektör verileri kullanılmak suretiyle analiz edilir.
MADDE 7 - (1) Servis hattı yatırımları, servis hatları kapsamındaki hat yatırımı ile servis kutusu yatırımından oluşur.
(2) Servis hatlarının yatırım maliyet analizi, servis hatları kapsamındaki hat yatırım maliyeti ile servis kutusu yatırım maliyetinin konsolide edilmesi suretiyle ve yıl bazında olmak üzere, 2 nci maddenin birinci fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde yer verilen ilkeler uyarınca gerçekleştirilir. Hesaplamalarda esas alınacak kabul sınırının tespitinde konsolide yatırım maliyeti ve servis hattı uzunluğu dikkate alınır.
MADDE 8 - (1) Münferit hat yatırımlarının analizi, bu yatırımlar için dağıtım şirketi tarafından sunulan ve şirket mali kayıtlarında yer verilen yatırım tutarları ile söz konusu yatırımlar karşılığında ilgili müşterilere tahakkuk ettirilen bağlantı gelirleri dikkate alınarak gerçekleştirilir.
MADDE 9 - (1) Sayaçlar ile sayaç yatırımı kapsamında yer alan hacim düzelticilerin yatırım maliyet analizi, yıl bazında 2 nci maddenin birinci fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde yer verilen ilkeler uyarınca gerçekleştirilir.
(2) Ön ödemeli sayaçlar ile hacim düzelticiler için yapılacak kabul sınırı hesaplamalarına esas verilerin anlamlı istatistikler üretecek sayı ve nitelikte olmaması durumunda, birinci fıkra kapsamında mekanik sayaçlar için yıl bazında kabul edilen yatırım maliyeti ile gerçekleşen yatırım maliyetinden hareketle elde edilen indirim ya da artırım oranları kullanılır.
MADDE 10 - (1) Sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) tesis yatırımlarının analizi, dağıtım şirketi tarafından sunulan ve şirket mali kayıtlarında yer verilen tutarlar ile sektör verileri kullanılarak gerçekleştirilir.
MADDE 11 - (1) Kazı, ruhsat, harç gideri, kamulaştırma gideri, üst kaplama gideri, kontrol şirketi maliyeti, katodik koruma gideri, uzaktan kontrol ve gözleme sistemi (SCADA) yatırımı, haritalama ve coğrafi bilgi sistemleri yatırımı ile hat ve tesislerin devralınmasına ilişkin giderlerden oluşan yatırım harcaması niteliğindeki diğer yatırımlara yönelik maliyet analizi aşağıda sıralanan ilkeler çerçevesinde gerçekleştirilir.
a) Kazı, ruhsat, harç ve kamulaştırma giderleri ile devralınan hat ve tesisler karşılığında tahakkuk ettirilen giderler dağıtım şirketi tarafından sunulan ve şirket mali kayıtlarında yer verilen tutarlar üzerinden dikkate alınır.
b) SCADA yatırım maliyeti, dağıtım şirketi tarafından sunulan ve şirket mali kayıtlarında yer verilen tutarlar ile sektör verileri dikkate alınarak analiz edilir.
c) Katodik koruma giderinin analizi aşağıdaki ilkeler çerçevesinde gerçekleştirilir.
i. Katodik koruma gideri, dağıtım sektöründe birinci tarife uygulama dönemi içerisinde gerçekleşen katodik koruma gideri toplamı ile aynı dönem içerisinde inşa edilen çelik hat uzunluğu toplamı dikkate alınarak analiz edilir. Analiz kapsamında, istatistiki yöntemler kullanılarak hat başına sektör ortalama birim katodik koruma gideri hesaplanır ve söz konusu değerden yarım standart sapma çıkartılması ve bu değere yarım standart sapma eklenmesi suretiyle alt ve üst kabul sınırları bulunur.
ii. Hesaplanan kabul sınırlarının dağıtım şirketi tarafından ilgili dönem içerisinde inşa edilen çelik hat uzunluğuyla çarpılması suretiyle elde edilen değerler ile aynı dönemde gerçekleşen katodik koruma gideri karşılaştırılır. Karşılaştırma, 2 nci maddenin birinci fıkrasının (c), (ç) ve
(d) bentlerinde yer verilen ilkeler uyarınca yapılır.
ç) Kontrol şirketi maliyetinin analizi aşağıdaki ilkeler çerçevesinde gerçekleştirilir.
i. Kontrol şirketi maliyeti, sabit ve değişken maliyet bileşenleri üzerinden hesaplanır.
ii. Sabit maliyet bileşeni, gerçekleştirilen dağıtım şebekesi yatırımlarından bağımsız olarak tahakkuk eden maliyet bileşenini ifade eder ve dağıtım sektörü verileri kullanılarak hesaplanır.
iii. Değişken maliyet bileşeni, dağıtım sektöründe birinci tarife uygulama döneminde oluşan kontrol şirketi maliyeti ile aynı dönemde inşa edilen toplam hat uzunluğu dikkate alınarak hesaplanır. Hesaplama uyarınca, istatistiki yöntemler kullanılarak yıl bazında hat başına sektör ortalama birim maliyeti elde edilir ve söz konusu değerden yarım standart sapma çıkartılması ve bu değere yarım standart sapma eklenmesi suretiyle alt ve üst kabul sınırlarına ulaşılır. Alt ve üst kabul sınırları, dağıtım şirketi tarafından aynı dönemde inşa edilen toplam hat uzunluğuyla çarpılarak değişken maliyet bileşeni için alt ve üst değerler bulunur. Sabit ve değişken maliyet bileşenleri toplamı dağıtım şirketi tarafından sunulan veri ile karşılaştırılır. Karşılaştırma, 2 nci maddenin birinci fıkrasının (c), (ç) ve (d) bentlerinde yer verilen ilkeler uyarınca yapılır.
d) Belediye üst kaplama gideri ile ilgili mevzuat kapsamında tahakkuk eden asfalt plenti maliyeti, dağıtım şirketi tarafından sunulan ve şirket mali kayıtlarında yer verilen tutarlar üzerinden dikkate alınır. Alt yüklenici üst kaplama giderinin analizi, aşağıdaki ilkeler çerçevesinde gerçekleştirilir.
i. Alt yüklenici üst kaplama gideri; asfalt, beton ve parke alt başlıklarının her biri için ayrı ayrı olmak üzere, dağıtım sektöründe birinci tarife uygulama dönemi içerisinde oluşan alt yüklenici üst kaplama gideri ile aynı dönem içerisinde kaplama işlemine konu boru hattı toplamı dikkate alınarak analiz edilir. Analiz kapsamında, istatistiki yöntemler kullanılarak yıl bazında sektör ortalama birim kaplama gideri hesaplanır ve söz konusu değerden yarım standart sapma çıkartılması ve bu değere yarım standart sapma eklenmesi suretiyle alt ve üst kabul sınırları bulunur.
ii. Hesaplanan kabul sınırlarının dağıtım şirketi tarafından ilgili dönem içerisinde inşa edilen boru hattı uzunluğuyla çarpılması suretiyle elde edilen değerler ile aynı dönemde gerçekleşen ilgili üst kaplama gideri karşılaştırılır. Karşılaştırma, 2 nci maddenin birinci fıkrasının (c), (ç) ve (d) bentlerinde yer verilen ilkeler uyarınca gerçekleştirilir.
iii. Asfalt, beton ve parke dışındaki diğer üst kaplama giderinin analizinde, asfalt, beton ve parke üst kaplama gider analizi sonucu hesaplanan indirim ya da artıran oranları kullanılır.
e) Haritalama ve coğrafi bilgi sistem (CBS) yatırım maliyetinin analizi aşağıdaki ilkeler çerçevesinde gerçekleştirilir.
i. CBS yatırım maliyeti, dağıtım sektöründe birinci tarife uygulama dönemi içerisinde gerçekleşen CBS yatırım maliyeti toplamı ile aynı dönem içerisinde inşa edilen çelik ve polietilen hat uzunluğu toplamı dikkate alınarak analiz edilir. Analiz kapsamında, istatistiki yöntemler kullanılarak sektör ortalama birim maliyeti hesaplanır ve söz konusu değerden yarım standart sapma çıkartılması ve bu değere yarım standart sapma eklenmesi suretiyle alt ve üst kabul sınırları elde edilir.
ii. Hesaplanan kabul sınırlarının dağıtım şirketi tarafından dönem içerisinde inşa edilen çelik ve polietilen hat uzunluğu toplamıyla çarpılması suretiyle bulunan değerler ile aynı dönemde gerçekleşen CBS yatırım maliyeti karşılaştırılır. Karşılaştırma, 2 nci maddenin birinci fıkrasının (c), (ç) ve (d) bentleri uyarınca gerçekleştirilir.
GEÇİCİ MADDE 1 - (1) Bu Kararın yürürlüğe girdiği tarih itibariyle baz varlık tabanı Kurul tarafından belirlenmemiş dağıtım şirketlerinin birinci tarife uygulama dönemi öncesine ait dağıtım şebekesi yatırımlarının maliyet analizi 25/7/2012 tarihli ve 3939 sayılı Kurul Kararına uygun olarak gerçekleştirilir.
(2) Baz varlık tabam birinci tarife uygulama dönemi öncesinde belirlenmiş, ancak sistem kullanım bedelleri 22/12/2011 tarihli ve 3580 sayılı Kurul Kararı uyarınca belirlenmemiş dağıtım şirketlerinin birinci tarife uygulama dönemi öncesine ait dağıtım şebekesi yatırımlarından baz varlık tabanı hesaplamalarına dahil olmayan yıllarda gerçekleşmiş olanların maliyet analizi 25/7/2012 tarihli ve 3939 sayılı Kurul Kararı uyarınca gerçekleştirilir.
MADDE 12 - (1) Bu Karar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 13 - (1) Bu Kararı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy