Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 14-04/65-27
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Denizli Çimento ve Batı Söke Çimento arasındaki pazar paylaşımı nedeniyle Aydın ve Muğla illerinde faal bazı hazır beton tesislerinin çimento tedarik kaynaklarının kısıtlandığı iddiası
Karar Tarihi: 22.01.2014

Rekabet Kurumu Başkanlığından,

REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2013-5-38 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 14-04/65-27
Karar Tarihi : 22.01.2014
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Kenan TÜRK (İkinci Başkan)
Üyeler : Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN,
Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ
B. RAPORTÖRLER: Murat AYBER, Cihan BİLAÇLI
C. BAŞVURUDA
BULUNAN :- Gizlilik talebi bulunmaktadır.
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : - Denizli Çimento San. T.A.Ş.
Ankara Yolu üzeri 12. km Sarıçam/Denizli
- Batı Söke Çimento A.Ş.
Atatürk Mah. Aydın Cad. 234 Söke/Aydın
(1) E. DOSYA KONUSU: Denizli Çimento ve Batı Söke Çimento arasındaki pazar
paylaşımı nedeniyle Aydın ve Muğla illerinde faal bazı hazır beton tesislerinin
çimento tedarik kaynaklarının kısıtlandığı iddiası.
(2) F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 06.09.2013 tarih ve 6315 sayı ile giren
başvuru üzerine hazırlanan 22.11.2013 tarih ve 2013-5-38/İİ sayılı İlk İnceleme
Raporu, 28.11.2013 tarihli Kurul toplantısında görüşülmüş ve 13-66/920-M sayı ile
önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir. İlgili karar uyarınca düzenlenen 17.01.2014
tarih ve 2013-5-38/ÖA sayılı Önaraştırma Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) G. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle; Denizli Çimento Sanayi T.A.Ş. (DENİZLİ
ÇİMENTO) ve Batı Söke Çimento A.Ş. (BATI SÖKE ÇİMENTO) tarafından anlaşma
yoluyla coğrafi pazarların paylaşıldığı iddia edilmektedir.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; soruşturma açılmasına gerek bulunmadığı,
şikâyetin reddedilmesinin yerinde olacağı ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. İlgili Teşebbüsler
I.1.1. DENİZLİ ÇİMENTO
(5) Eren Holding A.Ş. ile İrlanda kökenli CRH Group’un %50’şer oranda hissesine sahip
olduğu DENİZLİ ÇİMENTO, 1.800.000 ton/yıl klinker ve 3.500.000 ton/yıl çimento
üretim kapasitesine sahiptir. DENİZLİ ÇİMENTO’nun bir kuruluşu olan Modern Beton
Sanayii ve Ticaret A.Ş., Denizli, Aydın, İzmir, Manisa, Antalya, Burdur, Muğla ve
Afyon’da bulunan 19 tesisinde hazır beton üretmektedir.
I.1.2. BATI SÖKE ÇİMENTO
(6) BATI SÖKE ÇİMENTO, Batıçim Batı Anadolu Çimento Sanayii A.Ş. tarafından
kontrol edilmektedir. Yılda 1.000.000 ton klinker, 1.375.000 ton çimento üretim
kapasitesine sahiptir. BATIÇiM/BATISÖKE ekonomik bütünlüğünün İzmir ve Aydın
illerinde çimento fabrikası, Burdur ilinde 375.000 ton/yıl çimento öğütme kapasiteli
Çavdır Öğütme ve Paketleme Tesisi bulunmaktadır. Ayrıca BATIÇiM/BATISÖKE
ekonomik bütünlüğü çimento ve hazır beton pazarlarındaki faaliyetlerinin yanı sıra,
liman işletmeciliği ve elektrik enerjisi üretimi ve satışı pazarlarında da faaliyet
göstermektedir.
I.2. İlgili Pazar
(7) İhbar konusunun gri çimento pazarına yönelik olması nedeniyle önceki Kurul
kararlarıyla uyumlu olarak ilgili ürün pazarı “Gri Çimento” olarak belirlenmiştir.
(8) İhbar içeriği dikkate alınarak mevcut önaraştırma açısından ilgili coğrafi pazar, her iki
teşebbüsün satışlarının yoğun olarak kesiştiği Aydın, Denizli, İzmir ve Muğla illeri
olarak tespit edilmiştir.
I.3. Değerlendirme
(9) İhbarda alternatif tedarikçiden çimento talep edildiğine ve/veya talebinin
reddedildiğine dair somut bir belgenin bulunmaması nedeniyle olası bir ihlalin
belirtilerinin piyasa koşullarında etkisinin olup olmadığının belirlenmesi amacına
yönelik olarak taraflardan istenen bilgi ve veriler değerlendirilmiştir. Bu kapsamda
tarafların her bir ildeki en büyük on müşterisi, bunların ticari vasıfları, alım miktarları
ve fiyatlarının seyri ile, özellikle önaraştırmaya konu teşebbüsler tarafından Aydın,
Denizli, Muğla ve İzmir illerine 2011 yılı ile 2013 yılının Kasım ayı sonuna kadarki
dönemde yapılan çimento satışları incelenmiştir.
(10) Dosya mevcudu tablo ve grafiklerden anlaşıldığı üzere, teşebbüslerin Aydın iline
yaptıkları satış miktarı dönemler itibariyle büyük dalgalanmalar göstermemektedir.
Bununla beraber, nakliye dâhil çimento fiyatlarının Mayıs ayı itibariyle dönem
ortalamaların üzerine çıktığı görülmektedir. Bu bakımdan teşebbüslerin 2011, 2012
ve 2013 yıllarının ikinci ve üçüncü çeyreğini içeren dönemlik verileri ve dönemler
arası artış oranlarına bakılmıştır. Buna göre, BATI SÖKE ÇİMENTO tarafından Aydın
iline, 2011 ve 2012 yıllarının ikinci çeyreğinde yapılan çimento satışının birbirine
yakın seyrettiği, fakat 2013 yılının ikinci çeyreğinde satılan çimento miktarının %(…..)
arttığı görülmektedir. Bununla birlikte, teşebbüsün üçüncü çeyrek satışlarında ise
yıllara göre önemli bir farklılaşma meydana gelmemiştir. DENİZLİ ÇİMENTO
tarafından satılan çimento miktarında ise 2013 yılı itibariyle artış yaşanmıştır.
DENİZLİ ÇİMENTO’nun 2011 ve 2012 yıllarında birbirine oldukça yakın seyreden
ikinci ve üçüncü çeyrek çimento satışlarının, 2013 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki
yılın aynı çeyreğine göre yaklaşık olarak %(…..), 2013 yılının üçüncü çeyreğinde ise
bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yaklaşık olarak %(…..) arttığı anlaşılmıştır.
(11) Satılan çimento miktarlarında (talepte) önemli bir değişim olmamasına rağmen,
özellikle Mayıs ayından itibaren, her iki teşebbüsün de toplam ağırlıklı ortalama
çimento fiyatlarının arttığı gözlemlenmektedir. Her iki teşebbüsün fiyatlarında 2013
yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre önemli bir artış
görülmezken, 2013 yılının üçüncü çeyreğinde 2012 yılının aynı dönemine göre BATI
SÖKE ÇİMENTO’nun toplam ağırlıklı ortalama çimento fiyatının %(…..) oranında;
DENİZLİ ÇİMENTO’nun toplam ağırlıklı ortalama çimento fiyatının ise %(…..)
oranında arttığı anlaşılmaktadır.
(12) Ayrıca, DENİZLİ ÇİMENTO’nun Aydın ilinde bulunan tesislerine diğer satışlarından
farklı bir fiyat uygulamadığı teşebbüsten edinilen bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
Bunun yanında her iki teşebbüsün de Aydın ilindeki en büyük on müşterisinde önemli
ölçüde farklılaşma bulunmamaktadır. Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği (TÇMB)
tarafından sunulan bilgilerden, 2012 yılında BATI SÖKE ve DENİZLİ ÇİMENTO’nun
Aydın iline satılan toplam çimento miktarının yaklaşık %(…..)’sini karşıladıkları, kalan
kısmının büyük çoğunluğunun ise AS ÇİMENTO ile GÖLTAŞ ÇİMENTO tarafından
sağlandığı anlaşılmaktadır.
(13) Aydın iline dair yer verilen tespit ve değerlendirmeler, Muğla ili için de benzerlik
göstermektedir. Dosya mevcudunda yer alan önaraştırmaya taraf iki teşebbüsün
Muğla iline yaptığı çimento satışlarının miktar ve fiyat seyrine ilişkin analizlerden, ilgili
dönemde nakliye fiyatlarının değişmediği, bununla birlikte 2013 yılı Nisan ayı
itibariyle teşebbüslerin fiyatlarının dönem ortalamalarının üzerine çıktığı, ancak
dönemler itibariyle 2013 yılında önemli değişikliklerin olmadığı görülmüştür. Dosya
mevcudu bilgilere göre, BATI SÖKE ÇİMENTO tarafından 2012 yılının ikinci
çeyreğinde Muğla iline satılan çimento miktarı 2011 yılının aynı çeyreğine göre
%(…..) artmış, 2013 yılının ikinci çeyreğinde ise geçen yılın aynı dönemine göre
%(…..) azalma meydana gelmiş, fakat üçüncü çeyreklerde yıllara göre önemli bir
farklılaşma olmamıştır. Miktarlarda gerçekleşen değişimin yanı sıra BATI SÖKE
ÇİMENTO’nun toplam ağırlıklı ortalama çimento fiyatlarının ikinci çeyrek için 2012
yılında %(…..) ve 2013 yılında %(…..) oranında arttığı; üçüncü çeyrek için ise 2012
yılında değişme olmazken 2013 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre %(…..)
oranında arttığı gözlemlenmektedir.
(14) Bununla birlikte DENİZLİ ÇİMENTO tarafından 2012 yılının ikinci çeyreğinde Muğla
iline satılan çimento miktarında 2011 yılının aynı çeyreğine göre %(…..) oranında,
2013 yılının ikinci çeyreğinde de önceki yılın aynı dönemine göre %(…..)oranında
artış meydana geldiği; buna karşılık 2012 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın
aynı çeyreğine göre yaklaşık olarak %(…..) oranında azalma meydana geldiği ve
2013 yılında ise bu seviyenin sürdüğü anlaşılmaktadır. DENİZLİ ÇİMENTO’nun
toplam ağırlıklı ortalama çimento fiyatları, ikinci çeyrek bakımından 2012 yılında 2011
yılına göre %(…..) oranında artarken, 2013 yılında 2012 yılına göre %(…..) oranında
azalmış, üçüncü çeyrek bakımından ise sırasıyla %(…..) ve %(…..) oranında
artmıştır.
(15) Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmelerin yanı sıra DENİZLİ ÇİMENTO’dan
edinilen bilgilerden teşebbüsün Muğla ilinde bulunan tesislerine diğer satışlarından
farklı bir fiyat uygulamadığı anlaşılmaktadır. Bunun yanı sıra her iki teşebbüsün de
Muğla ilinde bulunan en büyük on müşterisinde önemli ölçüde farklılaşma
bulunmamaktadır. Ayrıca TÇMB verilerine göre 2012 yılında BATI SÖKE ve DENİZLİ
ÇİMENTO’nun Muğla iline satılan toplam çimento miktarının yaklaşık %(…..)’sini
karşıladıkları, kalan kısmının büyük çoğunluğunun Ege bölgesinde bulunan
ÇİMENTAŞ ÇİMENTO ile Akdeniz bölgesinde bulunan AS ÇİMENTO ile GÖLTAŞ
ÇİMENTO tarafından karşılandığı anlaşılmaktadır.
(16) Teşebbüslerin İzmir iline yaptığı çimento satışlarının genel seyri Aydın ve Muğla
illerinden farklılaşmamaktadır. Dosyada yer alan teşebbüslerin İzmir iline yaptığı
satışların miktarını ve seyrini içeren bilgilerden; ilgili dönemde nakliye fiyatlarının
yatay olarak seyrettiği, BATI SÖKE ÇİMENTO tarafından 2012 yılında İzmir iline
yapılan çimento satışlarının 2011 yılına göre önemli ölçüde arttığı ve 2013 yılında
mevcut artış seyrinin devam ettiği, DENİZLİ ÇİMENTO tarafından satılan çimento
miktarının 2011 ve 2012 yıllarında yatay seyrettiği, ancak 2013 yılında artış seyrine
girdiği; bununla beraber 2013 yılının Mayıs ayı itibariyle fiyatların dönem
ortalamalarının üzerine çıktığı anlaşılmaktadır.
(17) Ayrıca, BATI SÖKE ÇİMENTO tarafından 2012 yılının ikinci çeyreğinde İzmir iline
satılan çimento miktarında 2011 yılının aynı dönemine göre %(…..) oranında, 2013
yılının ikinci çeyreğinde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %(…..)oranında artış
meydana gelmiş; üçüncü çeyreklerde ise artış oranları yıllara göre sırasıyla %(…..)
ve %(…..) oranında gerçekleşmiştir. Bununla birlikte, DENİZLİ ÇİMENTO tarafından
2012 yılının ikinci çeyreğinde İzmir iline satılan çimento miktarının 2011 yılına göre
önemli bir artış göstermediği, ancak 2013 yılının ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı
dönemine göre %(…..) oranında artış meydana geldiği; buna karşılık 2012 yılının
üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yaklaşık olarak %(…..)
oranında azalma meydana geldiği ancak 2013 yılında artarak tekrar 2011 yılı
seviyesine yükseldiği görülmektedir.
(18) Teşebbüslerin ilgili dönemdeki fiyat hareketleri incelendiğinde, toplam ağırlıklı
ortalama çimento fiyatlarında yaşanan artışın İzmir ilinde diğer illere nazaran daha
düşük olduğu anlaşılmaktadır. BATI SÖKE ÇİMENTO tarafından yapılan satışların
toplam ağırlıklı ortalama fiyatlarının ikinci çeyrek için 2012 yılında %(…..)ve 2013
yılında %(…..) oranında; üçüncü çeyrek için ise 2012 yılında %(…..) ve 2013 yılında
%(…..) oranında arttığı gözlemlenmektedir. DENİZLİ ÇİMENTO tarafından yapılan
satışların toplam ağırlıklı ortalama fiyatlarının ise ikinci çeyrek bakımından 2012
yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre %(…..) artarken 2013 yılında %(…..)
oranında azaldığı, üçüncü çeyrek bakımından ise sırasıyla %(…..) ve %(…..)
oranında arttığı görülmektedir.
(19) Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmelerin yanı sıra DENİZLİ ÇİMENTO’dan
edinilen bilgilerden, teşebbüsün İzmir ilinde bulunan tesislerine diğer satışlarından
farklı bir fiyat uygulamadığı anlaşılmaktadır. Bunun yanında her iki teşebbüsün de
İzmir ilinde bulunan en büyük on müşterisinde önemli ölçüde farklılaşma
bulunmamaktadır. Ayrıca TÇMB verilerine göre 2012 yılında BATI SÖKE ve DENİZLİ
ÇİMENTO’nun İzmir iline satılan toplam çimento miktarının yaklaşık %(…..)’sini
karşıladıkları, kalan kısmının çoğunlukla Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde
bulunan çok sayıda çimento üreticisi tarafından karşılandığı anlaşılmaktadır.
(20) BATI SÖKE ÇİMENTO Denizli iline sadece beyaz çimento sattığı için dosya konusu
bakımından önaraştırma kapsamında teşebbüsler arası karşılaştırma yapılamamıştır.
(21) Yukarıda yer verilen bilgiler her bir ilde çimento tedarikçilerinin pazar paylarının aylar
bazında dalgalandığını ortaya koymaktadır. Bunun en belirgin örneği olarak; Aydın
iline yapılan satışlarda net olarak görülen 2011 yılında BATI SÖKE ÇİMENTO ve
DENİZLİ ÇİMENTO satış miktarlarının eşit olmasına karşın ilerleyen aylarda BATI
SÖKE ÇİMENTO’nun satışları rakibininkinin iki katına ulaştığı gibi bazı aylarda da az
bir farkla rakibinden yüksek olduğu dikkat çekmektedir. Yine Muğla ili esas
alındığında; 2011 yılı Ocak ayından itibaren 21 farklı ayda BATI SÖKE ÇİMENTO 12
ayda DENİZLİ ÇİMENTO rakibinden fazla miktarda çimento satışı yapmıştır.
Tarafların rakibinden fazla satış yaptıkları dönemler düzensizlik arz etmekte olup,
müşteri bazında pazar paylaşımı yapıldığı izlenimi yaratmaktan uzaktır.
(22) Fiyat seyirlerine ilişkin değerlendirmeye esas teşkil etmek üzere teşebbüslerin anılan
üç ilde uyguladıkları fiyatın her bir dönem için son 24 aylık artış oranı ile “enerji üretici
fiyat endeksi” ve “sanayi, genel üretici fiyat endeksi”nin karşılaştırması yapılmıştır.
Coğrafi pazar tanımında bulunmasına karşın Denizli’de bir teşebbüsün gri çimento
satışı olmaması nedeniyle bu ilimiz dahil edilmemiştir. Ayrıca, fiyat seyirlerine ilişkin
karşılaştırma 2011 yılının Ocak ayı ile 2013 yılının Kasım ayında gerçekleşen fiyat
seviyeleri arasında yapılmıştır. Dosya mevcudunda yer alan, tamamı 34 aylık
kümülatif değerlerden oluşan- rakamlar değerlendirildiğinde, dosya konusu illerde
gerçekleşen fiyat değişimlerinin herhangi bir rekabetçi endişe yaratmadığı kanaatine
ulaşılmıştır.
J. SONUÇ
(23) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına OYÇOKLUĞU ile
karar verilmiştir.

















KARŞI OY GEREKÇESİ
(22.01.2014 tarihli ve 14-04/65-27 sayılı Kurul Kararı)


Kurulun 22/01/2014 Tarih ve 14-04 Sayılı Toplantısında görüşülen Denizli
Çimento ve Batı Söke Çimento arasındaki pazar paylaşımı nedeniyle Aydın ve
Muğla illerinde faal bazı hazır beton tesislerinin çimento tedarik kaynaklarının
kısıtlandığı iddiasına yönelik olarak hazırlanan rapor ve incelenen dosya
kapsamına göre Kurul'ca alınan şikayetin reddi ve soruşturma açılmaması
kararına aşağıdaki gerekçeler nedeniyle karşıyım,

1. Dosya konusuna esas şikayet başvurusunda şikayet sahibi bulunduğu hazır
beton tesisine kurulduğundan bu yana aynı çimento fabrikasından çimento
aldığını, değişiklik yapılmak istendiğinde farklı fiyatlar uygulanarak değişiklik
taleplerinin engellendiğini, şu an Bodrum bölgesindeki bir firmanın kendilerinden
daha uzun mesafede olmasına rağmen daha düşük fiyata çimento alabildiğini
ifade etmiştir.

Konuya ilişkin olarak hazırlanan Raporda şikayetçinin iddialarını doğrular biçimde
incelemeye konu Denizli Çimento ile Batı Söke Çimento’nun faaliyet gösterdiği
Ege bölgesindeki Aydın, Muğla ve İzmir illerinde her iki teşebbüsün en büyük 10
müşterisinde önemli ölçüde farklılaşma olmadığı tespiti yapılmış, ancak bu
durumun bir anlaşma ya da uyumlu eylemden kaynaklandığına yönelik bir tespit
yapılamadığı için soruşturma açılmasına gerek bulunmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.

2. Bilindiği üzere, uyumlu eylemle ilgili olarak doktrinde;

 uyumlu eyleme vücut veren davranışların rekabeti sınırlandırmaya yönelik
teşebbüslerin aralarında giriştikleri paralel uygulamalar olduğu paralel
davranışların uyumlu eylemin varlığını güçlendiren delil başlangıcı olarak
değerlendirilebileceği,1
 rekabetin sınırlandıran davranışların piyasa şartlarından kaynaklandığı veya
tarafların serbest iradelerine dayandığı iddiasına, ekonomik gerekçeler
dışında sağlam bir zemine oturtabilmenin hayli güç olacağı; 1
 Uyumlu eyleme taraf teşebbüslerin paralele davranışların sebeplerini makul
gerekçelerle ispat edemedikleri takdirde bu davranışların neticelerine
mahkum olacakları, 1
 Kanunun 59/1 hükmüne göre Kanunun 59/1 hükmüne göre taraflar
arasında ki temas (tarafların toplantı tertip etmeleri, uyumlu hareketlere
yön veren plan, belge, tutanak düzenlemeleri) doğrudan ispat
edilemiyor fakat piyasada rekabetin bozulduğu izlenimi veren
emarelere (eş zamanlı ve aynı miktarlarda fiyat artışı, belirli satıcıların
boykot edilmesi gibi) dayanılarak uyumlu eylemin varlığı iddia ediliyor
ve bu olguları destekleyen deliller ibraz edilebiliyorsa, ilgili teşebbüsler
paralel davranışların uyumlu eylem olarak nitelendirilemeyeceğini ispat
etmekle yükümlü oldukları, 1
 Uyumlu eylemin ispatında, iddia edilen olayla ilgili olarak en azından
şu iki hususun olmasının zaruri olduğu, bunlardan ilkinin, taraf
teşebbüslerin birbirine uyumlu hareket etmeleri ve uyumlu hareketin
ekonomik koşullardan veya piyasa yapısından kaynaklanmamış
olması gerektiği, diğerinin ise, taraflar arasında vaki olan benzer veya
aynı olan davranışların bu kimseler arasındaki işbirliği veya yakın
temastan kaynaklandığı inancının sabit olması gerektiği, bu çerçevede
ilgililer (başta uyumlu eylemden zarar gören kimseler, Rekabet Kurumu ve
diğerleri), Rekabetin bozulduğu izlenimi veren emareleri, paralel
davranışları göstermekle yetinecekleri, bu kimselerin uyumlu
davranışların teşebbüslerin aralarındaki işbirliğine dayandığını ayrıca
söz konusu işbirliğinin Rekabet Kanununa aykırı olduğunu ispat
etmek yükümlülüklerinin bulunmadığı,1
 Anlaşma ve sözleşme gibi irade uyuşmasının şart olduğu hallerde bilinçli
paralellik gibi hallerinde uyumlu eylem ve 4. Madde kapsamında
değerlendirilmesinin mümkün olacağı, 1
 Teşebbüsler arasındaki böyle bir temasın ispatlanmasının güçlüğü
karşısında tarafların içinde bulunduğu hal ve şartlar içerisinde özellikle
ekonomik koşulların gösterdiği özellikler uyumlu eylemin varlığı yönünde
güçlü bir delil olarak da kabul edilmekte ve sadece somut olay
çerçevesinde ekonomik koşulların analizine dayanarak ispat
yükümlülüğünün yerine getirildiğinin (sınırlı da olsa) kabul edilmekte
olduğu,1
 İster oligopolistik pazarlarda pazarın koşulu icabı olsun, isterse rekabetçi
piyasalarda işletmeler arası bağlantılarla olsun rakip işletmelerin,1
 İster oligopolistik pazarlarda pazarın koşulu icabı olsun, isterse rekabetçi
piyasalarda işletmeler arası bağlantılarla olsun rakip işletmelerin
davranışları bilinçli olarak paralel ve uygun hale geliyorsa orada uyumlu bir
davranış var olduğu, 2

2 Yrd. Doç. Dr. Kerem Cem SANLI, Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanunda Öngörülen Yasaklayıcı
Hükümler ve Bu Hükümlere aykırı Sözleşme ve Teşebbüs Birliği Kararlarının Geçersizliği, sayfa 78-83

 Oligopol teorisi açısından bakıldığında oligopolislerden birisinin fiyat
arttırması halinde diğerlerinin de fiyat arttırması gibi bir zorunluluğun
bulunmadığı,3

3 Prof. Dr. Yılmaz Aslan, Rekabet Hukuku Teori-Uygulama-Mevzuat, sayfa 155-176
görüşlerine yer verilmektedir.
3. Kurulun Uyumlu eylemle ilgili olarak verdiği Maya kararlarının (27.06.2000
tarih 00-24/255-18 sayılı ve 23.09.2005 tarih ve 05-60/896-241 sayılı) yargı
sürecinden de geçerek kesinleştiği hususunun bilinmesinde yarar
bulunmaktadır.

4. Bu dosyada göz önünde tutulması gereken diğer bir hususunda, Danıştay’ın
ön araştırma sürecinde elde edilen bilgi ve delillerin hiçbir kuşkuya
yer

bırakmayacak şekilde soruşturma açılmamasını gerektiriyorsa soruşturma
açılmayacağı, ancak bu sonuca ulaşmaya engel olacak bir kuşku varsa
soruşturma açılması gerektiği yolunda aldığı çok sayıda kararın dikkate
alınması gerekliliğidir.

5. Kanunun 40.maddesinde geçen “Kurul resen veya kendisine intikal eden
başvurular üzerine doğrudan soruşturma açılmasına ya da soruşturma çoğu kere
açılmasına gerek olup olmadığının tespiti için ön araştırma yapılmasına karar
verir” hükmü ile 41. maddesinde geçen” ön araştırma raporunun Kurula teslimini
takip eden 10 gün içinde, Kurul elde edilmiş olan bilgileri değerlendirerek karar
vermek üzere toplanır ve soruşturma açılmasına veya açılmamasına karar verir”
hükmünün Danıştay kararları çerçevesinde değerlendirilmesi neticesinde
aslolanın rekabet ihlali şüphesi olduğu, bu varsa ön araştırmaya bile gerek
olmadan doğrudan soruşturma açılabileceğidir.

14-04/65-27

9/9

6. Polonya’da yapılan 12. ICN Konferansının 23-26/5/2013 tarihlerinde İkinci günü
Otorite Etkinliği Çalışma Grubunun inceleme süreçleri başlıklı ana oturumunda
konuşan Alman Rekabet Otoritesi Başkanı Andreas MUNDT; otoritelerin kimi
durumlarda pro-aktif olmaları gerektiğini belirtirken kendi ülkelerinden bir örnek
vermiştir. MUNDT; net olarak ihlal ortaya koyamadıkları bir dosyada,
pazardaki verilerin de kartele işaret etmesi nedeniyle, son anda ek bir
inceleme yaptıklarını bu incelemenin teşebbüslerde ellerinde bilgi var
izlenimi yarattığını ve o gün yedi pişmanlık başvurusu aldıklarını anlatarak
deneyimlerini paylaşmıştır.4Mundt’un söylediklerini bize uygularsak; eğer açık ihlal
şüphesi varsa soruşturma açılması gerektiği.3Mundt’un söyl, soruşturma
sürecinde de çok sayıda pişmanlık başvurusu alınabileceğidir.
Sonuç olarak, Denizli ve Batı Söke Çimento fabrikalarının Ege bölgesindeki
Aydın, Muğla ve İzmir illerindeki en büyük 10 müşterisinin değişmediğine yönelik
tespitler Adıgeçen teşebbüslerin paralel eylemlerinden kaynaklanan sonucu
ortaya koymakta ve iddiaları doğrulamakta olup, Danıştay Kararları ve doktrindeki
görüşler doğrultusunda mevcut kuşkuları açıklığa kavuşturmak için soruşturma
açılması gerekirken bunun yapılmaması kararına karşıyım.




Fevzi ÖZKAN
Kurul Üyesi











4 ICN tarafından 23 Nisan 2013 tarihinde düzenlenen “Uluslararası Rekabet Ağı Yıllık Konferansı Öncesi Forum
(Pre-ICN Forum) ve Polonya Rekabet ve Tüketicinin Korunması Komisyonu tarafından 24-26 Nisan 2013
tarihleri arasında düzenlenen “Uluslararası Rekabet Ağı’nın (ICN) 12. Yıllık Konferansı”na ilişkin hazırlanan
bilgi notu.



Full & Egal Universal Law Academy