T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/962
Karar No : 2022/1388
TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- …
2- … Başkanlığı

VEKİLLERİ: Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Esnaf ve Sanatkarlar Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onüçüncü Dairesinin 16/11/2021 tarih ve E:2020/2439, K:2021/3868 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Özelleştirme kapsam ve programında bulunan İstanbul ili, … ilçesi, … Mahallesi, … sayılı parseldeki taşınmazın 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun uyarınca satış yöntemiyle özelleştirilmesi amacıyla gerçekleştirilen ihalenin iptal edilmesine ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onüçüncü Dairesinin 16/11/2021 tarih ve E:2020/2439, K:2021/3868 sayılı kararıyla;
Usul Yönünden:
Davalı idarelerin süre aşımına ilişkin usûle yönelik itirazlarının geçerli görülmeyerek esasın incelenmesine geçildiği,
Esas Yönünden:
4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun'un "Özelleştirme Yüksek Kurulu ve Görevleri" başlıklı 3. maddesinin 2. fıkrasının (d) bendine ve geçici 29. maddesine; İstanbul ili, … ilçesi, … Mahallesi, … No.lu Parselde Bulunan Taşınmazın Özelleştirilmesine İlişkin İhale Şartnamesi'nin "İhalenin Onayı" başlıklı 12. maddesi ile "İhale Serbestisi" başlıklı 19. maddesine yer verilerek,
4046 sayılı Kanun'a göre, Kanun'da "kuruluş" olarak sayılan genel ve katma bütçeli idarelerin gördükleri kamu hizmetleri ile doğrudan doğruya ilgili olmayan varlıklarının, Kurul'ca, belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak için özelleştirilmesi yoluna gidilebileceği, genel bütçeli idarelerin gördükleri kamu hizmeti ile doğrudan doğruya ilgili olmayan varlıklarının mülkiyet devri suretiyle özelleştirilmesinin mümkün olduğu, Özelleştirme Yüksek Kurulunun (Cumhurbaşkanının) yapılan ihaleler sonucunda ihale komisyonunca verilen nihaî kararları onaylama yetkisini haiz olduğu, ihale şartnamesi uyarınca ihale komisyonu kararlarının Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmasından sonra kesinleşeceği,
Bu bağlamda, özelleştirme ihalelerinde, Cumhurbaşkanının ihale komisyonunca verilen nihaî kararları onaylama/onaylamama konusunda takdir yetkisine sahip olduğu, ancak bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmadığı, bu yetki kullanılırken hukuken geçerli seçenekler arasından tercihte bulunulması ve işlemin yapılıp yapılmaması noktasında makûl ve meşru sebepler dikkate alınarak karar verilmesi gerektiği; söz konusu takdir yetkisinin denetiminde, 4046 sayılı Kanun'da yer alan temel ilkelerin yanında, idare hukukuna hâkim olan hukukî güvenirlilik, idari istikrar gibi ilkelerin de dikkate alınmasının gerektiği,
Dolayısıyla, ihale komisyonu kararının onaylanmayarak ihalenin iptali işleminin idarî davaya konu edilmesi hâlinde, gerek davalı idarenin savunmasında yapacağı açıklamalar ve sunduğu belgeler ve gerekse yargı mercii tarafından re'sen yapılacak araştırma sonucunda elde edilen bulguların, işlemde kamu yararına aykırılık bulunmadığını ortaya koyar nitelikte olması durumunda işlemin sebep, konu ve amaç yönünden hukuka aykırılığından söz edilemeyeceği,
Dairelerinin 24/09/2020 tarihli ara kararı ile, davalı Özelleştirme İdaresi Başkanlığından, dava konusu ihalede idarenin takdir yetkisini, İhale Komisyonu kararının onaylanmaması yönünde kullanmasının somut gerekçesi ve ihalenin iptal edilmesinden sonra taşınmazın satış yöntemiyle özelleştirilmesi amacıyla yeniden ihaleye çıkılıp çıkılmadığının sorulduğu, davalı idare tarafından ara kararına verilen cevapta, idarenin takdir yetkisi uyarınca ihalenin iptaline karar verildiği ve yeniden ihaleye çıkılmadığının ifade edildiği,
Dairelerinin 30/12/2020 tarihli ara kararı ile de, davalı idarelerden, dava konusu karara dayanak teşkil eden bütün bilgi ve belgeleri içeren işlem dosyasının (değer tespit raporu, ihale komisyonu kararları ile ihaleye ilişkin tüm bilgi ve belgeleri de içeren) onaylı bir örneğinin gönderilmesinin istenildiği,
Dairelerinin 24/09/2020 ve 30/12/2020 tarihli ara kararları uyarınca davalı Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından dava dosyasına sunulan bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde; İstanbul ili, … ilçesi, … Köyü, … parseldeki 138.050,00 metrekare yüz ölçümlü taşınmazın satış yöntemi ile özelleştirilmesini teminen gerçekleştirilen ilk ihalede en yüksek teklifin davacı tarafından verildiği ve taşınmazın davacıya satışına ilişkin ihale komisyonu kararının Kurul kararıyla onaylanmayarak ihalenin iptal edilmesine karar verildiği; aynı taşınmazın satışı için ikinci defa gerçekleştirilen dava konusu ihaleye davacının da aralarında bulunduğu üç isteklinin katılarak fiyat teklifi sunduğu, tüm teklif sahiplerinin katılımıyla gerçekleştirilen nihaî pazarlık görüşmesi sonucunda en yüksek teklifi veren davacının teklif ettiği bedelin referans değerin üzerinde olduğu, buna karşın yaklaşık on bir ay sonra alınan Cumhurbaşkanı kararıyla ihalenin onaylanmayarak iptal edilmesine karar verildiği, ihalenin iptal edilmesine ilişkin sebebin yalnızca idarenin takdir yetkisi olarak gösterildiği ve dava konusu işlemin tesis edilmesine ilişkin herhangi bir somut gerekçe veya geçerli hukukî sebebin de davalı idareler tarafından ortaya konulamadığının anlaşıldığı,
Bu itibarla, İstanbul ili, … ilçesi, … Köyü, … parseldeki 138.050,00 metrekare yüz ölçümlü taşınmazın satış ihalesinin iptaline ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davanın süresinde açılmadığı, İhale Şartnamesi'nin 12. ve 22. maddelerinde, ihale komisyonu kararının onaylanmaması veya gecikerek onaylanması durumunda, taşınmazın devrinin gecikmesi ya da yapılmaması veya başka sebeplerle teklif sahiplerince herhangi bir talepte bulunulmayacağının öngörüldüğü, aynı şekilde İhale Şartnamesi'nin 19. maddesinde, özelleştirme ihalelerinin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'na tabi olmadığı ve idarenin ihaleyi yapıp yapmama konusunda serbest olduğu düzenlemesine yer verildiği, bu çerçevede ihale komisyonu kararının 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun'un 3. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi gereğince, onaylanmak üzere Cumhurbaşkanlığına sunulduğu, ancak dava konusu Cumhurbaşkanı kararı ile ihalenin iptaline karar verildiği, ihale sürecinin ihale dokümanı ve ilgili mevzuata uygun bir şekilde yürütüldüğü, ihalenin onayla kesinleşeceği hususunun davacı tarafından da bilindiği belirtilerek, Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 20/A maddesi uyarınca gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Onüçüncü Dairesinin temyize konu 16/11/2021 tarih ve E:2020/2439, K:2021/3868 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 13/04/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun'un "Özelleştirme Yüksek Kurulu ve Görevleri" başlıklı 3. maddesinin 2. fıkrasında Kurul'un görevleri sayılarak, (d) bendinde, özelleştirme programına alınan kuruluşların "satış, kiralama, işletme hakkı devri, mülkiyetin gayri ayni hakların tesisi ve işin gereğine uygun sair hukukî tasarruflarla gerçek ve/veya özel hukuk tüzel kişilerine devredilmesi" yöntemleriyle yapılan ihaleler sonucunda ihale komisyonlarınca verilen nihaî kararları onaylama yetkisinin, Kurul'un görevleri arasında olduğu belirtilmiştir.
09/07/2018 tarih ve 30473 (3. Mükerrer) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 85. maddesi ile Kanun'a eklenen Geçici 29. maddede, "Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Özelleştirme Yüksek Kurulunca görülmekte olan işler Cumhurbaşkanı veya yetkilendireceği makam tarafından sonuçlandırılır." kuralına yer verilmiştir.
İstanbul ili, … ilçesi, … Mahallesi, … No.lu Parselde Bulunan Taşınmazın Özelleştirilmesine İlişkin İhale Şartnamesi'nin "İhalenin Onayı" başlıklı 12. maddesinde, ihale komisyonu tarafından ihale sonucunda verilen nihaî kararın 4046 sayılı Kanun ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde onaya sunulacağı, sözleşmenin imzalanabilmesi için komisyonun nihaî kararının onaylanması gerektiği, teklif sahipleri/alıcının nihaî kararın onaylanmaması veya gecikerek onaylanması, taşınmazın devrinin gecikmesi veya yapılamaması veya başka bir nedenle zarar, ziyan ve benzeri ad altında herhangi bir talepte bulunmayacağını kabul, beyan ve taahhüt ettiği, ihalenin onaylandıktan sonra kesinleşeceği ve ihale sonuçlarının Resmî Gazete'de yayımlanacağı; "İhale Serbestisi" başlıklı 19. maddesinde, idarenin, ihale işlemlerini 4046 sayılı Kanun çerçevesinde yürüttüğü, ihalenin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'na tâbi olmadığı ve idarenin ihaleyi yapıp yapmamakta veya dilediğine yapmakta serbest olduğu kurala bağlanmıştır.
4046 sayılı Kanun'a göre, Kanun'da "kuruluş" olarak sayılan genel ve katma bütçeli idarelerin gördükleri kamu hizmetleri ile doğrudan doğruya ilgili olmayan varlıklarının, Cumhurbaşkanınca, belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak için özelleştirilmesi yoluna gidilebileceği, genel bütçeli idarelerin gördükleri kamu hizmeti ile doğrudan doğruya ilgili olmayan varlıklarının mülkiyet devri suretiyle özelleştirilmesinin mümkün olduğu, Cumhurbaşkanının yapılan ihaleler sonucunda ihale komisyonunca verilen nihaî kararları onaylama yetkisini haiz olduğu, ihale şartnamesi uyarınca ihale komisyonu kararlarının Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmasından sonra kesinleşeceği anlaşılmaktadır.
Buna göre, özelleştirme ihalelerinde, Cumhurbaşkanının ihale komisyonunca verilen nihai kararları onaylama/onaylamama ile ilgili olarak hukuken geçerli seçenekler arasında tercihte bulunma hususunda geniş bir takdir yetkisi bulunmaktadır.
Bu itibarla, uyuşmazlığa konu ihalede idarenin takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gerekleri dışında sübjektif ve keyfi amaçlar doğrultusunda kullandığına ilişkin dosya içerisinde herhangi bir bilgi ve belge bulunmadığı gözetildiğinde, ihalenin onayla birlikte kesinleşeceğini öngören İhale Şartnamesi'nin yukarıda yer verilen hükmü karşısında, 4046 sayılı Kanun'un tanıdığı takdir yetkisi kapsamında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık, temyize konu kararda ise hukuki isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, istemin kabulü ile Daire kararının bozulmasına ve davanın reddine karar verilmesi gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.





























Full & Egal Universal Law Academy