Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2022/1095 Esas 2022/2565 Karar
Karar Dilini Çevir:
Danıştay
Dairesi: İdare Dava Daireleri Kurulu
Esas No: 2022/1095
Karar No: 2022/2565
Karar Tarihi: 22.09.2022





DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2022/1095 E.  ,  2022/2565 K.
"İçtihat Metni"

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/1095
Karar No : 2022/2565
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Elektronik Aletler ve Pazarlama A. Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onuncu Dairesinin 09/09/2021 tarih ve E:2017/3715, K:2021/3979 sayılı kararının dava konusu Yönetmeliğin 32. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi yönünden davanın reddine ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 31/12/2013 tarih ve 28868 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Mali Denetçiliği Yönetmeliği'nin 32. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi ile 55. maddesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 09/09/2021 tarih ve E:2017/3715, K:2021/3979 sayılı kararıyla;
2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu'nun dava konusu düzenlemelerin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan 56. maddesi ile 3093 sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu'nun 10. maddesinde yer alan hükümler belirtilerek;
Dava konusu Yönetmeliğin 32. maddesinin, 3093 sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu'nun 10. maddesi hükmüne dayanılarak düzenlendiği,
3093 sayılı Kanun'un 10. maddesindeki hüküm ile bu Kanun'un uygulanması ile ilgili olarak bandrole tabi cihazları, satın alan, devralan, toptan veya perakende satışını yapan firmalar ile bu cihazları kullananların kontrol ve denetimlerinin, Kurumun görevlendireceği denetim elemanlarınca yapılacağı ortaya konulduğu; maddenin devamında ise, Kurum'un talep etmesi halinde, imalatçı, ithalatçı, ihracatçılar ile madde metninde sayılan diğer kurum, kuruluş ve işletmelerin denetimlerinin Vergi Usul Kanunu'nun 135. maddesinde belirtilen incelemeye yetkili kişiler tarafından yapılacağı ve sonuçlarının Kuruma bildirileceğinin belirtildiği;
Kanun metninin incelenmesinden, imalatçı, ithalatçı, ihracatçı ve madde metninde sayılan kurum, kuruluş ve işletmelerin denetiminin, vergi denetim elemanlarınca yapılmasının zorunlu olmadığı, davalı kurumun denetim elemanlarının, uzmanlık içeren konular dışında defter ve belgeler üzerinde sadece bandrole tabi cihaz alım ve satımına ilişkin olarak inceleme yetkisinin bulunduğu sonucuna varıldığı;
Diğer yandan dava konusu Yönetmeliğin 55. maddesinde hukuki düzenlemelere aykırılık bulunmadığı;
Bu durumda, dava konu düzenlemelerin Kanun'a dayanılarak ve kamu yararı amacıyla tesis edildiği anlaşıldığından dava konusu düzenlemelerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, dava konusu Yönetmeliğin 32. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin 3093 sayılı Kanun'un 10. maddesine aykırı olduğu, anılan hükümde imalatçı, ithalatçı ve ihracatçıların denetimlerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 135. maddesinde belirtilen incelemeye yetkili kişiler tarafından yapılabileceği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın temyize konu kısmını usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının temyize konu kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT :
2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu'nun dava konusu düzenlemelerin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle "Personel işlemleri ve personel hizmet tanımları" başlıklı 56. maddesinde; "Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu personelinin işe alınmasındaki usul, şartlar, atanma, terfi, nakil, işe son verme, disiplin cezaları ve sicil ile ilgili konuları personel yönetmeliğinde düzenlenir. Kurum hizmetlerinin tanımı, bu hizmetlere atanacaklarda aranacak özel nitelikler ve atama şartları bir yönetmelik ile düzenlenir." hükmüne,
3093 sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu'nun 10. maddesinde ise; "Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ile beyanname, bandrol ve etiketler ile ilgili diğer hususlar Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu tarafından tesbit edilir.
Bu Kanunun uygulanması ile ilgili olarak, bandrole tabi cihazları, satın alan, devralan, toptan veya perakende satışını yapan firmalar ile bu cihazları kullananların kontrol ve denetimleri Kurumun görevlendireceği denetim elemanlarınca yapılır ve tespit edilen bandrolsüz her bir cihaz için Kurumca bu Kanunun 6 ncı maddesindeki hükümler uygulanır. İmalatçı, ithalatçı ve ihracatçıların, Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Türkiye Elektrik Üretim-İletim A.Ş. ile bu kuruluşların dışında kanunla elektrik üretimi ile iletimi tesisleri kurmaya ve işletmeye, dağıtım ve ticaretini yapmaya yetkili kılınan diğer kurum, kuruluş ve işletmelerin denetimleri, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunun talebi üzerine 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 135 inci maddesinde belirtilen incelemeye yetkililer tarafından yapılır ve sonuçları Kuruma bildirilir." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
3093 sayılı Kanun'un 10. maddesinin 2. fıkrasında; bu Kanun'un uygulanması ile ilgili olarak, bandrole tabi cihazları satın alan, devralan, toptan veya perakende satışını yapan firmalar ile bu cihazları kullananların kontrol ve denetimlerinin Kurumun görevlendireceği denetim elemanlarınca yapılacağı ve tespit edilen bandrolsüz her bir cihaz için Kurumca bu Kanun'un 6. maddesindeki hükümlerin uygulanacağının kurala bağlandığı dikkate alındığında, Kurum denetim elemanlarının denetim yetkilerinin, imalatçı ve ithalatçı mükelleflerin Kuruma ödemeleri gereken bandrol ücretlerini tam ve zamanında ödeyip ödemediklerinin tespiti ile sınırlı olduğu, söz konusu mükelleflerin defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapabilecekleri yönünde bir yetkilerinin bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
Bu durumda, Kurum denetim elemanlarının, imalatçı ve ithalatçı mükelleflerin Kuruma ödemeleri gereken bandrol ücretlerini tam ve zamanında ödeyip ödemediklerinin tespiti amacıyla bandrole tabi cihazların alım satımı ile sınırlı da olsa; söz konusu mükelleflerin defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapabilecekleri yönünde yasal bir düzenleme bulunmadığı dikkate alındığında, yasal dayanağı olmayan bir yetkinin Kurum denetim elemanlarınca kullanılması sonucunu doğuran dava konusu Yönetmeliğin 32. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde yer alan "İmalatçı ve ithalatçı mükelleflerin Kuruma ödemeleri gereken bandrol ücretlerini tam ve zamanında ödeyip ödemediklerinin tespiti amacıyla, bandrole tabi cihaz alımı satımı ile sınırlı olmak üzere defter ve belgeleri üzerinde sınırlı inceleme yapmak" kuralında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin 09/09/2021 tarih ve E:2017/3715, K:2021/3979 sayılı kararının temyize konu Yönetmeliğin 32. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendine ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. Kesin olarak, 22/09/2022 tarihinde, oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın temyize konu kısmının usul ve hukuka uygun olduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddi ile temyize konu kararın onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.

KARŞI OY
XX- 3093 sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu'nun 10. maddesinde; "Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ile beyanname, bandrol ve etiketler ile ilgili diğer hususlar Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu tarafından tesbit edilir.
Bu Kanunun uygulanması ile ilgili olarak, bandrole tabi cihazları, satın alan, devralan, toptan veya perakende satışını yapan firmalar ile bu cihazları kullananların kontrol ve denetimleri Kurumun görevlendireceği denetim elemanlarınca yapılır ve tespit edilen bandrolsüz her bir cihaz için Kurumca bu Kanunun 6 ncı maddesindeki hükümler uygulanır. İmalatçı, ithalatçı ve ihracatçıların, …Elektrik Dağıtım A.Ş. ve … Elektrik Üretim-İletim A.Ş. ile bu kuruluşların dışında kanunla elektrik üretimi ile iletimi tesisleri kurmaya ve işletmeye, dağıtım ve ticaretini yapmaya yetkili kılınan diğer kurum, kuruluş ve işletmelerin denetimleri, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunun talebi üzerine 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 135 inci maddesinde belirtilen incelemeye yetkililer tarafından yapılır ve sonuçları Kuruma bildirilir." hükmüne yer verilmiştir.
31/12/2013 tarih ve 28868 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Mali Denetçiliği Yönetmeliği'nin dava konusu 32. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde ise; "İmalatçı ve ithalatçı mükelleflerin Kuruma ödemeleri gereken bandrol ücretlerini tam ve zamanında ödeyip ödemediklerinin tespiti amacıyla, bandrole tabi cihaz alımı satımı ile sınırlı olmak üzere defter ve belgeleri üzerinde sınırlı inceleme yapmak" mali denetçilerin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; 3093 sayılı Kanun'un 10. maddesinin 2. fıkrası uyarınca, bandrole tabi cihazların bandrol ücretlerinin zamanında ödenip ödenmediğinin tespiti amacıyla imalatçı ve ithalatçı mükelleflerin belgelerinin denetim elemanlarınca incelenebileceği tabii olmakla birlikte kanun koyucu tarafından anılan hükmün son cümlesinde bu mükelleflerin denetimlerinde 213 sayılı Vergi Usul Kanun'un 135. maddesinde sayılan yetkililerce inceleme yapılabileceği hususunun özel ve ayrı olarak olarak düzenlendiği, bu durumda dava konusu Yönetmelik'te düzenlendiği haliyle Kuruma bağlı olarak çalışan mali denetçilere defter inceleme yetkisinin verilmediği, defter incelemeye ilişkin yetkinin yasal dayanağının bulunmadığı görülmektedir.
Bu durumda, dava konusu Yönetmeliğin 32. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde yer alan; "...defter ve..." ibaresinde hukuka uyarlık bulunmadığı anlaşıldığından, temyize konu kararın; yalnızca anılan ibare yönünden bozulması, dava konusu bendin diğer kısımları yönünden ise onanması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyorum.




























Full & Egal Universal Law Academy