Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/624 Esas 2021/2643 Karar
Karar Dilini Çevir:
Danıştay
Dairesi: İdare Dava Daireleri Kurulu
Esas No: 2021/624
Karar No: 2021/2643
Karar Tarihi: 25.11.2021





DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2021/624 E.  ,  2021/2643 K.
"İçtihat Metni"

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/624
Karar No : 2021/2643
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Üniversitesi Rektörlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU :… İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Gazi Üniversitesi Tapu Kadastro Yüksekokulunda öğretim görevlisi olarak görev yapan davacının, Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliği'nin 8. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi uyarınca 1/8 oranında aylıktan kesme cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali ile bu işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine ve özlük haklarının iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliği'nin 17. ve 33. maddelerinde yer alan kurallar aktarılarak,
Anılan Yönetmelik maddelerinin birlikte değerlendirilmesinden; disiplin suçlarının soruşturulması konusunda sıralı disiplin amirlerinin yetkisi belirlenirken üst disiplin amirlerinin bu konuda açıkça yetkili kılınmış olmasına karşın, soruşturmaya yetkili amirlerin disiplin cezası verme konusunda yetkili olduklarına ilişkin bir düzenlemeye yer verilmediği gibi disiplin cezasını vermeye kimlerin yetkili olduğunun ayrıca düzenlendiği, böylece, soruşturma yapma yetkisi ile ceza verme yetkisinin birbirinden bağımsız düşünüldüğü, bu hali ile, soruşturma açma konusunda üst disiplin amirlerine tanınan yetkinin, ceza vermeye ilişkin yetkiyi içermediği sonucuna ulaşıldığı,
Bu nedenle, uyarma, kınama, aylıktan kesme cezalarını vermeye yetkili olduğu belirlenen disiplin amirleri tanımından birinci sırada yer alan disiplin amirinin anlaşılması gerektiği, sayılan bu cezaların verilmesinde üst disiplin amirlerinin de yetkili olduğundan söz edilemeyeceği, bunun disiplin cezası verilirken soruşturmada disipline konu eyleme ilişkin belirlenen unsurların yanı sıra, ilgilinin daha önceki kişisel performansının da değerlendirmeye tabi tutulacağına yönelik Yönetmeliğin diğer maddelerinde yer alan kuralların da doğal bir sonucu olduğu,Yönetmelik kurallarında, bu değerlendirmelerin, ilgiliyi en yakın tanıyan disiplin amirince yapılmasının amaçlandığı sonucuna varıldığı,
Öte yandan, disiplin cezasına ilişkin yetkinin doğru kullanılmamasının, itiraz edilecek merci konusunda Yönetmelik'te öngörülen sıralamanın da bozulmasına neden olacağı,
Bu durumda, disiplin amiri sıfatıyla Tapu Kadastro Yüksekokulu Müdürü tarafından tesis edilmesi gerekirken Rektör tarafından tesis edilen dava konusu işlemde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle,
dava konusu işlemin iptaline, bu işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal ve özlük haklarının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 21/10/2019 tarih ve E:2015/1069, K:2019/9058 sayılı kararıyla;
Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliği'nin 8. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi, 17. maddesi ve 33. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan kurallar aktarılarak,
Anılan Yönetmeliğin 17. maddesi ile rektöre verilen yetki kapsamında tesis edilen dava konusu işlemde yetki yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı,
Bu durumda, İdare Mahkemesince işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerektiği sonucuna varılarak, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliği'nin 17. maddesi ile rektöre verilen yetki kapsamında tesis edilen dava konusu işlemde yetki yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Ankara 12. İdare Mahkemesi ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı, Gazi Üniversitesi Tapu Kadastro Yüksekokulunda öğretim görevlisi olarak görev yapmaktadır.
Davacı hakkında Rektör tarafından başlatılan disiplin soruşturması sonucunda düzenlenen 10/03/2014 tarihli soruşturma raporunda; Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliği'nin 8. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde yer alan "Görevle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda bulunmak" fiilini işlediğinin tespit edildiği belirtilerek davacının aylıktan kesme cezasıyla cezalandırılması teklif edilmiştir.
Bu teklif doğrultusunda, Rektör tarafından tesis edilen … tarih ve … sayılı işlem ile, davacının 1/8 oranında aylıktan kesme cezasıyla cezalandırılmasına karar verilmiştir.
Davacının söz konusu cezaya yaptığı itiraz, Gazi Üniversitesi Disiplin Kurulunun … tarih ve … sayılı kararıyla reddedilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 53. maddesinin 6528 sayılı Kanun'un 7. maddesiyle değişik işlem tarihinde yürürlükte bulunan (b) fıkrasında, "Öğretim elemanları, memur ve diğer personele uygulanabilecek disiplin cezaları uyarma, kınama, yönetim görevinden ayırma, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması, üniversite öğretim mesleğinden çıkarma ve kamu görevinden çıkarma cezalarıdır. Hangi fiillere hangi disiplin cezasının uygulanacağı, bu bentte sayılan kişilerin disiplin işlemleri ve disiplin amirlerinin yetkileri, Devlet memurlarına uygulanan usul ve esaslar da göz önüne alınmak suretiyle Yükseköğretim Kurulunca düzenlenir." hükmü yer almaktadır.
İşlem tarihinde yürürlükte bulunan Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliği'nin 8. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde, "Görevle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda bulunmak" aylıktan kesme cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
Anılan Yönetmeliğin "Soruşturmaya Yetkili Amir" başlıklı 17. maddesinin 1. fıkrasında, "Disiplin suçunu soruşturmaya yetkili amir, sıralı disiplin amirleridir. Disiplin Amiri, disiplin suçu hakkında bizzat veya bilvasıta bilgi sahibi olduğunda soruşturmayı kendisi yapabileceği gibi soruşturmacı tayini sureti ile de yaptırtabilir. Yükseköğretim Kurulu Başkanı, üst kuruluşlar ile bütün yükseköğretim kurumlarının; Rektör, bütün üniversitenin, Dekan, bütün fakültenin; Enstitü veya yüksekokul müdürü, bütün enstitü veya yüksekokulun her kademesindeki görevlilerin disiplin amiri olup bunlar hakkında resen disiplin soruşturması açabilir veya açtırabilir. Bölüm Başkanı; anabilim, anasanat, bilim veya sanat dalları başkanları görev alanları ile ilgili disiplin soruşturma taleplerini en yakın disiplin amirine yaparlar. Bu talep gecikilmeden uygulamaya konulur."; 3. fıkrasında, "Üst disiplin amirinin soruşturma açtığı veya açtırdığı disiplin olayında alt disiplin amiri ayrıca soruşturma yapamaz veya yaptıramaz. Daha önce açılmış soruşturma varsa bunlar üst amirin açtığı veya açtırdığı soruşturma dosyası ile birleştirilir." hükümlerine yer verilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin 33. maddesinde ise, "Disiplin cezası vermeye yetkili Amir ve Kurullar şunlardır:
a-) Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezaları disiplin amirleri tarafından verilir.
b-) Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, görevlinin bağlı olduğu kurumdaki disiplin kurulunun kararı alındıktan sonra atamaya yetkili amirler tarafından, dekanlar için ise, bu ceza disiplin amirinin teklifi üzerine Yüksek Disiplin Kurulu kararı ile verilir.
c-) Görevinden çekilmiş sayma ve yönetim görevinden ayırma cezaları, Disiplin Kurulu kararı alındıktan sonra atamaya yetkili amirler tarafından, dekanlar için bu cezalar disiplin amirinin teklifi üzerine Yüksek Disiplin Kurulu kararı ile verilir.
d-) Üniversite öğretim mesleğinden veya kamu görevinden çıkarma cezası disiplin amirlerinin bu yoldaki isteği üzerine, Yüksek Disiplin Kurulu kararı ile verilir.
" hükmü yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliği'nin 17. maddesinde, rektörün bütün üniversitenin her kademesindeki görevlilerin disiplin amiri olduğu açıklanarak, bunlar hakkında re'sen disiplin soruşturması açabileceği veya açtırabileceği belirtilmiş; aynı Yönetmelik maddesinde üst disiplin amirinin soruşturma açtığı veya açtırdığı disiplin olayında alt disiplin amirinin ayrıca soruşturma yapamayacağı da açıklanmış; Yönetmeliğin 33. maddesi hükmü ise uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarını verme yetkisini disiplin amirlerine bırakmıştır.
Açıklanan mevzuat kurallarının birlikte değerlendirilmesinden, tüm üniversitenin disiplin amiri olan rektör tarafından bir öğretim elemanının, yetkisi dahilinde olan disiplin cezası ile cezalandırılmasında mevzuata aykırılıktan söz edilemez. Yönetmeliğin 33. maddesinde de "disiplin amirleri" denildiğinden, üst disiplin amiri olan rektörün de madde kapsamında görülmesi gerekir. Esasen, rektörün bu konuda yetkisizliği kabul edilirse, önemli ve ciddi gördüğü her disiplin suçu için ceza verilmesini, ilgilinin görev yaptığı dekandan istemesi sonucuna yol açar ki, bu durumun üniversitenin genel uyum ve işleyişini zedeleyeceği açıktır.
Diğer taraftan, her ne kadar İdare Mahkemesince "...Yönetmelik kurallarında, bu değerlendirmelerin, ilgiliyi en yakın tanıyan disiplin amirince yapılmasının amaçlandığı sonucuna varılmaktadır..." değerlendirmesinde bulunulmuş ise de; Yönetmeliğin 33. maddesi ile düzenleme şekli itibarıyla hafif olan cezaların disiplin amirleri tarafından, daha ağır olan cezaların ise sırasıyla Üniversite Disiplin Kurulu ve Yüksek Disiplin Kurulu tarafından verilmesi öngörülmüş olup, ağır olan disiplin cezalarını verecek olan birimler göz önünde bulundurulduğunda, ilgiliyi en yakın tanıyan disiplin amiri esas alınarak kural öngörüldüğünden söz edilemeyeceği açıktır. Nitekim, öğretim üyesi sayısı, fiziki olanaklar ve diğer nitelikleri itibarıyla geniş ve kapsamlı birçok yüksekokulda, müdürün, her bir öğretim elemanını iyi tanıması da beklenemeyecektir.
Bu durumda, tüm üniversitenin disiplin amiri olması nedeniyle, disiplin cezası vermeye yetkili olan Rektör tarafından tesis edilen dava konusu aylıktan kesme cezasında yetki yönünden hukuka aykırılık bulunmaması nedeniyle Mahkemece davanın esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken, cezanın yetki yönünden iptalinde hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin … İdare Mahkemesinin temyize konu … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … İdare Mahkemesie gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25/11/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.





























Full & Egal Universal Law Academy