T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/1809
Karar No : 2020/3184
KARAR DÜZELTME
İSTEMİNDE BULUNAN (DAVALILAR) : 1- … Genel Müdürlüğü
VEKİLLERİ: Av. …, Av. …
2- … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. …
DİĞER DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : …
…
…
…
…
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca verilen, ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının bozulmasına ilişkin 07/11/2019 tarih ve E:2019/646, K:2019/5238 sayılı karara karşı davalı idarelerden Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmaktadır.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Antalya ili, Muratpaşa ilçesi, … Mahallesi, … Caddesi, No:… adresinde ikamet eden davacılar tarafından, ikamet ettikleri konutlarının, 1/5000 ölçekli nazım imar planında havaalanı fonksiyonunda olması ve güvenlik bölgesinde kalmasına rağmen kamulaştırma yapılmaması nedeniyle, uçak kalkış ve inişlerinde yaşanan gürültü ve hava kirliliği sonucu yaşamlarının olumsuz etkilendiği öne sürülerek toplam 50.000,00-TL manevi tazminata havaalanında ikinci pistin faaliyete alındığı tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte hükmedilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla;
Mahkemelerinin ... tarih ve E:… sayılı ara kararı ile davacılardan yaşamlarını sürdürdükleri taşınmaza ilişkin mülkiyet durumunu gösterir belge ile birlikte taşınmaz üzerindeki konuta ait yapı ruhsatının gönderilmesinin istenildiği, davacılar tarafından sunulan bilgi ve belgelerden, ikamet edilmekte olan yapılara ait yapı ruhsatı veya hak sahipliği belgesinin bulunmadığının anlaşıldığı,
İlgililerin kazanılmış hakları ile korunmaya değer menfaatlerinden bahsedilebilmek için bu haklarının yasal (meşru) bir zeminden kaynaklanmış olması gerektiği, meşruiyet zemini bulunmaksızın elde edilmiş herhangi bir hakkın hukuken korunabilmesinin mümkün olmadığı,
Davacıların halihazırda ikamet ettikleri alan, 17/09/1998 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planında "havaalanı" olarak gösterilmiş ise de, davacıların kullanımında olan yapı ruhsatsız olduğundan, anılan yapının kamulaştırılması zorunluluğundan bahsedilemeyeceği,
Bu durumda, davalı idarelere kusur izafe edilemeyeceğinden, 1/1000 ölçekli uygulama imar planında "havaalanı" olarak planlanan alanda, ruhsatsız olarak yapılan yapıda oturan davacıların, uçak kalkış ve inişlerindeki gürültü ve hava kirliliğinden dolayı uğradıkları manevi zararların tazmini isteminin yerinde görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Altıncı Dairesinin karar düzeltme aşamasında verilen 13/11/2014 tarih ve E:2013/5016, K:2014/7193 sayılı kararıyla;
Antalya ili, Muratpaşa ilçesi, … Mahallesi, … Caddesi, No:… de ikamet eden ve aynı zamanda konutlarının yakınındaki arazilerde ailece tarım yaparak geçimlerini sağlayan davacıların; yaşamlarının hemen her saatini bu bölgede geçirdikleri, imar planında havaalanı içinde kalan taşınmazların kamulaştırıldığı, ancak güvenlik bölgesinde kalan kendilerine ait konut ve arazilerin, ağaçların, seraların ödenek yokluğu gerekçesiyle kamulaştırma kapsamı dışında tutulduğu, pistin hizmete açılmasından sonra piste çok yakın mesafede kalan konutlarda yaşayanlar ve arazide çalışanların, gerek uçak gürültüsü, gerekse uçakların çıkardığı yoğun gazdan dolayı yaşamlarının çekilmez bir hal aldığı iddiası ile bakılan davayı açtıkları,
17/09/1998 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planında "havayolu ve tesis alanları" fonksiyonu içerisinde kalan ve davacıların mülkiyetindeki … sayılı parsel üzerinde bulunan yapıların, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 3. maddesi hükmü gereğince, planda belirtilen yapılaşma şartlarına uygun amaca tahsisi ve bu suretle bölgenin yerleşimden arındırılması gerekirken, bölgedeki yapılaşmaya rağmen havaalanını faaliyete geçiren davalı idarelerin, Anayasa'da yer alan "insanın sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı ve devletin de bu hakkı koruma, herkesin hayatını beden ve ruh sağlığı içerisinde sürdürmesini sağlama" ödevlerini yerine getirirken kusurlu davrandığının kabulü gerektiği,
Davacılar tarafından dava dosyasına sunulan 03/12/2010 tarihli kamulaştırmaya ilişkin uzlaşma komisyonu satınalma (anlaşma) tutanağından, davacılardan …'in, cinsi, "fidanlık ve sondaj, cam sera kasnak betonu, kepekli dükkan, naylon+demir sera" olan 2315 sayılı parselin maliki olduğunun anlaşıldığı, ayrıca, anılan davacının Mahkemenin 26/06/2009 tarihli ara kararına verdiği cevapta; ikamet ettiği konutun imar affından faydalandığını söylediği ve ekte 26/11/1988 tarihli af başvuru formunu, 200 TL ödediğine ilişkin makbuzu, Yeminli Teknik Özel Büro Değerlendirme Formunu ibraz ettiği, anılan belgelerden, gecekondunun Hazineye ait … sayılı parsel üzerinde bulunduğunun görüldüğü,
Her ne kadar, … sayılı parsel Hazineye ait ise de, davacılardan …'in yapmış olduğu af başvurusunun, af başvuru tarihi itibarıyla ilgili idarece değerlendirilerek bir sonuca varılıp varılmadığının araştırılarak davacıların anılan parselle ilgili mülkiyet bağının açıklığa kavuşturulması gerektiği,
Bu durumda, insan sağlığını rahatsız edecek boyutta gürültü olup olmadığının mahallinde tespiti ile, insan sağlığını etkileyecek boyutta gürültünün olması halinde, kamulaştırma tarihi öncesine ilişkin olarak takdir edilecek manevi tazminatın ödenmesi gerektiği sonucuna varılarak … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Mahkemelerince yapılan 04/01/2018 tarihli ara kararı ve bu ara kararına verilen cevaplar üzerine, davanın reddi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararının özeti: Davacıların temyiz başvurusu üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 07/11/2019 tarih ve E:2019/646, K:2019/5238 sayılı kararıyla;
Davalı idarelerin, davacıların sağlıklı bir çevrede yaşama haklarını koruma ve hayatlarını beden ve ruh sağlığı içerisinde sürdürmelerini sağlama ödevlerini yerine getirirken kusurlu davrandığının ve bu nedenle oluşan manevi zararları tazminle yükümlü olduğunun kabulünün gerektiği,
Bu durumda, İdare Mahkemesince, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu uyarınca satın alma yoluyla kamulaştırmanın yapıldığı tarih öncesine ilişkin olarak, davacıların yaşam alanında, havaalanını kullanan uçaklardan kaynaklı, insan sağlığını rahatsız edecek boyutta gürültü ve gaz salınımı olup olmadığının, bir başka deyişle idarelerin kusurundan kaynaklı olarak davacılarda herhangi bir manevi zararın oluşup oluşmadığının, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle araştırılarak ortaya konulması ve insan sağlığını etkileyecek boyutta gürültü ve gaz salınımı olduğunun tespiti halinde, davacılar lehine takdiren manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle temyize konu ısrar kararının bozulmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idarelerden Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından, karar düzeltme istemlerinin kabul edilerek, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 07/11/2019 tarih ve E:2019/646, K:2019/5238 sayılı kararının kaldırılması ve İdare Mahkemesi ısrar kararının onanması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : İstemlerin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, karar düzeltme dilekçelerinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme istemlerinin kabulü ile Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca verilen 07/11/2019 tarih ve E:2019/646, K:2019/5238 sayılı bozma kararı kaldırılarak, ... İdare Mahkemesinin davanın reddine yönelik … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararına yönelik davacıların temyiz istemleri yeniden incelendi, gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz istemlerinin reddine,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle davanın reddi yolundaki ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 16/12/2020 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- Karar düzeltme istemlerine konu edilen Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 07/11/2019 tarih ve E:2019/646, K:2019/5238 sayılı kararının düzeltilmesi istemlerinin reddi gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz.
KARŞI OY
XX- Karar düzeltme istemlerine konu edilen Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 07/11/2019 tarih ve E:2019/646, K:2019/5238 sayılı kararındaki "XX- Karşı oy" gerekçesi doğrultusunda, karar düzeltme istemlerinin davacılardan … yönünden reddi gerektiği oyuyla, karara … yönünden katılmıyorum.




























Full & Egal Universal Law Academy