T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/3312
Karar No : 2020/3518
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …'ı temsilen …Sendikası
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci ve Onikinci Daireleri Müşterek Kurulunun 27/06/2019 tarih ve E:2015/7331, K:2019/6175 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İli Maltepe İlçesi … İlkokulunda okul öncesi öğretmeni olarak görev yapan Evrim Dirican'ın, çalışma saatlerinin aynı ek ders ücreti aldığı ilkokul öğretmenleri gibi düzenlenmesi, bu mümkün değil ise dinlenme saatlerinin ders saatlerinden mahsubu ile ders bitiş saatlerinin erkene alınması ve fazla mesai ücretinin tarafına ödenmesi talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ve bu işlemin dayanağını teşkil eden 26/07/2014 tarih ve 29072 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği'nin "Etkinlik, ders, etüt ve dinlenme süreleri" başlıklı 6. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti:Danıştay Sekizinci ve Onikinci Daireleri Müşterek Kurulunun 27/06/2019 tarih ve E:2015/7331, K:2019/6175 sayılı kararıyla;
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 10. ve 124.; 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu'nun 1., 19., 20. ve 56.; 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu'nun 6 ve 13.; 439 sayılı Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri ile İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanun'un Ek-1.; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 89. ve 99.; 16/12/2006 tarih ve 26378 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı'nın 1., 5. ve 6.; 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 2. madde düzenlemelerine yer verildikten sonra,
Dava konusu yönetmelik hükmü yönünden;
26/07/2014 tarih ve 29072 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği'nin "Etkinlik, ders, etüt ve dinlenme süreleri" başlıklı 6. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; "Okul öncesi eğitim kurumlarında günde ellişer dakikalık aralıksız 6 etkinlik saati süre ile ikili eğitim yapılır. Ancak, ana sınıflarında kayıt alanındaki tüm çocukların kayıtlarının yapılmasına rağmen, ikili eğitim için grup oluşturacak sayıda çocuk bulunamadığı takdirde okulun öğretim şekline uygun olarak normal eğitim de yapılabilir." hükmüne yer verildiği,
Devlet memurlarının haftalık çalışma sürelerinin tüm kamu personeli açısından tek bir esasa bağlanmadığı, kurumların veya görülen hizmetin özelliklerine göre farklı çalışma esası ve sürelerinin belirlenebileceğinin ilke olarak kabul edildiği dikkate alındığında; anılan ilke doğrultusunda okul öncesi eğitimin özellikleri dikkate alınmak suretiyle daha yararlı ve etkin eğitim hizmeti sunulabilmesi için davalı idarece temel kuralların belirlenmesi yoluna gidildiğinin görüldüğü, bu kapsamda dava konusu Yönetmelik hükmü ile okul öncesi eğitim kurumlarında günde ellişer dakikalık aralıksız 6 etkinlik saati süre ile ikili eğitim yapılacağı düzenlemesine yer verildiği,
Bu bağlamda; okul öncesi eğitim kurumlarında çocuklar için düzenlenen eğitim etkinliklerinin aralıksız olmasının küçük çocuk ile eğitici bağlantısının kesintiye uğramamasını zorunlu kılan, yürütülen görevin doğal özelliğinden kaynaklanmakta olduğu ve günlük eğitim etkinliklerinde ders saatinin 50 dakika olarak hesaplanmasının hizmetin özelliği ve niteliği gözönüne alınmak suretiyle belirlendiği,
Her ne kadar davacı tarafından; dava konusu Yönetmeliğin 6. maddesinin 2. fıkrası uyarınca ilköğretim kurumlarında bir ders saati süresinin 40 dakika olduğu ve okul yönetimince teneffüsler için en az 10 dakika ayrıldığı ve bu durumun günde ellişer dakikalık aralıksız 6 etkinlik saati süre ile çalışan okul öncesi öğretmenleri açısından eşitsizliğe neden olduğu iddia edilmekte ise de; görev yaptıkları eğitim kurumlarının tür ve dereceleri ile alanları birbirinden farklı olan öğretmen ve yöneticilerin hem görev ve sorumluluklarının hem de nöbet görevi, ek ders görevi ve ücretlerinin dağıtımı sırasında, gerek kendi aralarında, gerekse birbirleri arasında farklı şekilde düzenlenmesinde eşitlik ilkesine aykırı bir hususun bulunmadığı,
Nitekim; Anayasa Mahkemesi kararlarında da; Anayasa'da kurala bağlanan eşitlik ilkesinin eylemli eşitlik değil, hukuksal eşitlik olduğu, aynı hukuki durumda olanların aynı, farklı hukuki durumda olanların farklı kurallara bağlı tutulmasının eşitlik ilkesini ihlal etmeyeceğinin ifade edildiği,
Yönetmelik hükmünün, "Ancak, ana sınıflarında kayıt alanındaki tüm çocukların kayıtlarının yapılmasına rağmen, ikili eğitim için grup oluşturacak sayıda çocuk bulunamadığı takdirde okulun öğretim şekline uygun olarak normal eğitim de yapılabilir" kısmından, okul öncesi eğitim kurumlarında kural olarak ikili eğitimin yapıldığı ancak ana sınıflarında kayıt alanındaki tüm çocukların kayıtlarının yapılmasına rağmen, ikili eğitim için grup oluşturacak sayıda çocuk bulunamadığı takdirde okulun öğretim şekline uygun olarak normal eğitim de yapılabileceğinin anlaşıldığı; anılan Yönetmelikte ikili eğitimin okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumlarında ayrı gruplarla sabah ve öğleden sonra yapılan eğitim, normal eğitimin ise ilköğretim kurumlarında sabah ve öğleden sonrayı kapsayacak şekilde yapılan eğitim olarak tanımlandığı,
1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu'nun 20. maddesinde okul öncesi eğitiminin amaç ve görevlerinin Millî eğitimin genel amaçlarına ve temel ilkelerine uygun olarak çocukların beden, zihin ve duygu gelişmesini ve iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlamak, onları ilk öğretime hazırlamak, şartları elverişsiz çevrelerden ve ailelerden gelen çocuklar için ortak bir yetişme ortamı yaratmak ve çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamak olarak sayıldığı; okul öncesi eğitimin çocukların gelişimi açısından büyük bir ehemmiyete sahip olduğu ve ikili eğitim sistemi ile daha fazla çocuğun bu haktan yararlanmasına imkan sağlandığı anlaşıldığından, dava konusu Yönetmelik hükmünün bu kısmında da kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmediği,
Bu durumda, Kanun hükümleriyle verilen yetki ve görev uyarınca düzenlenen dava konusu Yönetmelik hükmünde kamu yararı ve hizmet gerekleri ile hukuka aykırılık bulunmadığı,
27/03/2015 tarih ve 3330829 sayılı işlem yönünden;
Dosyanın incelenmesinden; davacının çalışma saatlerinin ek ders ücreti aldığı ilkokul öğretmenleri gibi düzenlenmesi, bu kabul edilmediği takdirde dinlenme saatlerinin ders saatlerinden mahsubu ile ders bitiş saatlerinin erkene alınması ve fazla mesai ücretinin tarafına ödenmesi talebiyle Orhangazi İlkokulu Müdürlüğü'ne yaptığı başvuru neticesinde davalı idarece davacının taleplerinin yerine getirilmesinin mümkün olmadığı yönündeki dava konusu işlemin tesis edilmesi üzerine bakılan davanın açıldığının anlaşıldığı,
Yukarıda yer verilen gerekçeler bağlamında hukuka uygun olduğu tespit edilen Yönetmelik hükmü dayanak alınmak suretiyle tesis edilen bireysel işlemde de hukuka aykırılık bulunmadığı, gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Kamu Denetçiliği Kurumuna dava konusu işlemlerle ilgili başvuru yapıldığı, 28/03/2019 tarihinde başvurunun kabul edildiği ve okul öncesi eğitim kurumlarında yeterli destek personelin görevlendirilmesi; öğretmenlerin dinlenme ve özel ihtiyaçlarını gidermeye yönelik tedbir ve uygulamalara ilişkin olarak tüm eğitim kurumları için geçerli ve açıklayıcı yazılı düzenlemeler yapılması; öğretmenlerin çalışma koşullarının iyileştirilmesi; okul öncesi eğitimin niteliğinin artırılmasına yönelik ortak kalite standartlarının oluşturulması hususlarında, Millî Eğitim Bakanlığına tavsiyede bulunulmasına karar verildiği;
Davalı idarenin ders ve dinlenme saatlerinin düzenlendiği tüm düzenleyici işlemlerinde diğer branşlarda ders ve dinlenme saatlerini düzenlemekte iken okul öncesi öğretmenler için ders ve dinlenme saatlerini düzenlemediği,
Dinlenme saatleri olmadan kesintisiz bir şekilde verilen eğitim ve çalışma koşullarının sağlığının bozulmasına neden olduğu, çocukların güvenliği ve sağlığı için sınıftan ayrılamadığı, aralıksız çalışmaya rağmen ek ders ücret farkını alamadığı, dinlenme hakkının tanınmadığı,
Bu şekilde çalışmanın iş veriminin düşmesine neden olduğu, eğitim kalitesini olumsuz yönde etkilediği, pedegojik ilkelere ve öğrencilerin zihinsel ve fiziksel gelişimlerine uygun olmadığı, diğer sınıflara teneffüs hakkı verilirken okul öncesi öğretmen ve öğrencilerinin bu haktan mahrum bırakıldığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyizi istenen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Müşterek Kurul kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Sekizinci ve Onikinci Daireleri Müşterek Kurulunun temyize konu 27/06/2019 tarih ve E:2015/7331, K:2019/6175 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 28/12/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.






























Full & Egal Universal Law Academy