Dairesi: 9. Daire
Esas No: 2021/2324
Karar No: 2023/509
Karar Tarihi: 01.03.2023
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2021/2324
Karar No : 2023/509
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı-...
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirketin, …. Dağıtım A.Ş. ile imzaladığı 01/01/2019 tarihli doğalgaz alım-satım sözleşmeleri nedeniyle 2019/Ocak dönemi için ihtirazi kayıtla beyan edip ödediği damga vergisinin 188.967,41-TL’lik kısmının iptali ve faiziyle iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; uyuşmazlığa konu sözleşmelerde, davacı şirketçe alımı yapılan doğalgazın fiyatı gösterilmediği gibi doğalgaz fiyatlarının süreç içerisinde nasıl bir seyir göstereceğinin önceden belirlenmesine de olanak bulunmadığı, bu haliyle vergiye tabi kağıttaki rakamların, bu kağıtta yer almayan üstelik zamana ve miktara göre değişebilecek bazı matematiksel hesaplamalar sonucu bulunacak değerin, yasanın aradığı anlamda "belli para" olarak kabulü mümkün olmadığından, dava konusu tahakkuk işleminde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu işlemin iptali ile 188.967,41-TL'nin yasal faiziyle iadesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi Kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Belli para içerme kavramından, sadece sözleşmede açıkça yazılı olan parasal tutarın değil, sözleşme hükümlerinden yola çıkarak hesaplanabilecek olan tutarın da anlaşılması gerektiği, yapılan tahakkuk işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı, faiz ödemekle yükümlü tutulmalarının, hazineyi zarara uğrattığı iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Daire kararında belirtilen gerekçe ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı şirketin, … Dağıtım A.Ş. ile imzaladığı 01/01/2019 tarihli doğalgaz alım-satım sözleşmeleri nedeniyle 2019/Ocak dönemi için ihtirazi kayıtla beyan edip ödediği damga vergisnin 188.967,41-TL’lik kısmının iptali ve faiziyle iadesi istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1. maddesinin 1. fıkrasında, anılan kanuna ekli (I) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 2. maddesinde, vergiye tabi kağıtlar mahiyetinde bulunan veya onların yerini alan mektup ve şerhlerle, bu kağıtların hükümlerinin yenilenmesine, uzatılmasına, değiştirilmesine, devrine veya bozulmasına ilişkin mektup ve şerhlerin de damga vergisine tabi olduğu; 10. maddesinde ise, damga vergisinin nispi veya maktu olarak alınacağı, nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre bu kağıtlarda yazılı paranın; maktu vergide, kağıtların mahiyetlerinin esas alınacağı, belli para teriminin kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade edeceği hükümlerine yer verilmiştir.
Damga Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı Tablonun "Akitlerle ilgili Kağıtlar" başlıklı 1. Bölümünün "Belli Parayı İhtiva Eden Kağıtlar" alt başlığına 15/07/2016 tarih ve 6728 sayılı Kanunun 28. maddesiyle eklenen 13 numaralı bentle de, 18/04/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen toptan doğal gaz satışına ilişkin sözleşmeler ile tüketicilere doğal gaz satışına ilişkin sözleşmeler belli bir parayı ihtiva eden kağıtlar arasında sayılmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; 488 sayılı Damga Vergisi Kanunun 10. maddesi uyarınca belli para teriminin kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade edeceği belirtilerek damga vergisine tabi bir kağıdın, nispi olarak vergilendirilebilmesi için, ya kağıda bağlanan işlem bedelinin (kağıdın içerdiği meblağın) kağıtta açıkça belirtilmiş olması, ya da bu bedelin matematiksel olarak hesaplanmasına olanak sağlayan rakamların kağıtta yer alması, yani "belli para" içermesi, bir başka deyişle; kağıda bağlanan işlemin bedelinin açıkça belirtilmemiş olmasına karşın, bunun hesaplanmasına ilişkin olarak belli tutarların gösterilmiş bulunması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; 01/01/2019 tarihli sözleşmelerin 13.3. maddesinde, yıllık sözleşme miktarının; 11. maddesinde de fiyatın belirlendiği anlaşılmaktadır.
Aynı konuya ilişkin daha önceki Dairemiz kararlarında kağıtta yer almayan, üstelik zamana ve miktara göre değişebilecek bazı matematiksel hesaplamalar sonucunda bulunacak değerin belli para olarak kabul edilemeyeceği yolunda kararlar verilmiş ise de; Dairemizin tüm üyelerinin katılımıyla yapılan toplantıda bu konuda içtihat değişikliğine gidilmiş olup, anılan toplantıda söz konusu sözleşmelerde şirket tarafından çekişi öngörülen doğalgaz miktarı ile çekilecek doğalgaz için uygulanacak birim fiyatın sözleşmelerde belirtildiği, dolayısıyla sözleşmelerin içerdiği bedel çekişi öngörülen doğalgaz miktarı ile fiyatın çarpılması sonucu bulunabileceğinden, davacı tarafından da bu basit matematiksel hesaplamanın sözleşmelerde yazılı rakamların dikkate alınması suretiyle yapılarak bu tutar üzerinden damga vergisinin beyan edildiği görüldüğünden, anılan kağıdın belli para içerdiğine ve bu tutar üzerinden damga vergisine tabi tutulmasının kanuna uygun olduğuna, imzalandığı tarih itibarıyla hesaplanabilir belli parayı içeren sözleşmede öngörülen asgari veya azami tutar üzerinden doğalgaz çekişinin yapılıp yapılmamasının, damga vergisine konu sözleşmenin belli para ihtiva etmesi hususuna etkisinin olmayacağına karar verilmiştir.
Nitekim kanun koyucu tarafından Damga Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı Tablonun "Akitlerle ilgili Kağıtlar" başlıklı 1. Bölümünün "Belli Parayı İhtiva Eden Kağıtlar" alt başlığına 15/07/2016 tarih ve 6728 sayılı Kanunun 28. maddesiyle eklenen 13 numaralı bentle de, 18/04/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen toptan doğal gaz satışına ilişkin sözleşmeler ile tüketicilere doğal gaz satışına ilişkin sözleşmeler de eklenmek suretiyle anılan sözleşmelerin belli parayı ihtiva eden kağıtlar arasında sayıldığı ve nispi damga vergisine tabi tutulacağı belirtildiğinden söz konusu sözleşmelerin belli parayı içerip içermediği konusu tartışma olmaktan çıkarılmıştır.
Bu durumda; davacı tarafından imzalandığı tarihte sözleşmenin içerdiği bedel; çekişi öngörülen doğalgaz miktarı ile fiyatın çarpılması sonucu bulunabileceğinden, anılan kağıdın belli para içerdiği açık olup, bu tutar üzerinden damga vergisine tabi tutulmasında kanuna aykırılık görülmediğinden, davanın kabulüne ilişkin Vergi Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
Davalının temyiz isteminin kabulüne,
…. Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 01/03/2023 tarihinde, kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.