Danıştay 8. Daire 2020/2156 Esas 2022/8054 Karar
Karar Dilini Çevir:
Danıştay
Dairesi: 8. Daire
Esas No: 2020/2156
Karar No: 2022/8054
Karar Tarihi: 23.12.2022




T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/2156
Karar No : 2022/8054

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kadıköy ilçesi, … mah., … sok. No:… adresinde bulunan '…' isimli işyerinin 5661 sayılı Yasa'nın 1. Maddesine aykırı olarak özel öğrenci yurdu olarak işletildiğinden bahisle, İstanbul Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işlemi ile kapatılması ve işyeri sahibine 40.590,00 TL idari para cezası uygulanmasına dair işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacı tarafından 'Hostel' olarak işletildiği belirtilen yerin, erkek öğrenci yurdu olarak işletildiğinin dosya kapsamından anlaşıldığı, Yönetmeliğin ilgili maddeleri uyarınca, kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmeden öğrenci barınma hizmeti veren yerler ile öğrenci ibaresi kullanılarak faaliyet gösteren barınma yerlerinin açılamayacağı ve işletilemeyeceği, bu durumun tespiti halinde anılan işyerlerinin kapatılacağı, davacıya ait işyerinin izinsiz ve ruhsatsız olarak öğrenci barınma hizmeti sunduğu sabit olduğu, davacının işyerinin kapatılması ve işyeri sahibine 40.590,00 TL idari para cezası uygulanmasına dair tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararıyla; "hostel" olarak tanımlanan ve bu şekilde ruhsatlandırılan davacıya ait işyerinin niteliğinin belirlenmesi bağlamında; denetim tarihi öncesinde yıl boyu kimlerin kaldığının, yıl içinde öğrenci dışında kalan olup olmadığının, sürekli olarak ve sadece öğrencilere konaklama hizmeti verilip verilmediğinin, öğrencilere yönelik toplu bir hizmet sunulup sunulmadığının, yatakhanelerinin olup olmadığının ve işyerinde "öğrenci yurdu" gibi bir isimle tabela bulundurulup bulundurulmadığının hukuken kabul edilebilir somut verilerle ortaya konulması gerekirken, davalı idarece yapılan denetim sonucunda bu hususlara dair hiç bir saptamada bulunulmadığı gibi öğrenci olarak barındırıldığı ileri sürülenlerden hiç birinin ifadesine de başvurulmadığı, davalı idarece, davacıya ait hostel ruhsatlı işyerinde öğrenci barınma hizmeti verdiğine, öğrenci yurdu gibi faaliyet gösterdiğine ve bu amaca özgülendiğine dair yeterli araştırma ve inceleme yapılmadan, sırf kalan bazı kişilerin öğrenci olmasından hareketle, izinsiz öğrenci barındırma faaliyetinde bulunulduğu gerekçesiyle 5661 sayılı Kanunun 1. maddesi ve Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin 5. maddesinin 6. fıkrası uyarınca kapatılmasına ve para cezası kesilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun kabulüne, … İdare Mahkemesi'nin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
İstanbul ili, Kadıköy ilçesi, … Mahallesi …Sokak No:… adresinde bulunan '…' isimli işyerinin 5661 sayılı Yasa'nın 1. maddesine aykırı bir şekilde özel öğrenci yurdu olarak işletildiğinden bahisle kapatılmasına ve işyeri sahibine 40.590,00-TL idari para cezası kesilmesine dair İstanbul Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davayı reddeden … İdare Mahkemesi'nin … gün ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf kanun yolu başvurusu, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararıyla kabul edilerek kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş olup; anılan Bölge İdare Mahkemesi kararı davalı idarece temyiz edilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
5661 sayılı Yüksek Öğretim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna Ek Kanun'un 1. maddesi'nde; gerçek ve tüzelkişiler tarafından yemekli ve yemeksiz öğrenci yurtları ve buna benzer kurumlar açılması ve işletilmesinin Milli Eğitim Bakanlığının iznine bağlı olduğu, Milli Eğitim Bakanlığı'nın bu gibi yurt ve kurumları tespit edeceği esaslara göre denetleyeceği düzenlendikten sonra anılan maddeye 694 sayılı KHK ile eklenen (h) bendinin Ek fıkrasında; ''Yurt ve benzeri kurumlar, ortaokul, ortaöğrenim ve yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti vermek amacıyla açılır ve bu Kanun ile 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 13 üncü maddesine göre işyeri açma ve çalışma ruhsatı alırlar. Öğrenim düzeyine göre barınma hizmeti verilecek öğrenciler ile bu hizmetin verilebileceği kurumlar ve bu hizmeti sunacak gerçek ve tüzel kişilerin nitelikleri yönetmelikle belirlenir. Her ne ad altında olursa olsun, öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin ruhsatsız yürütülmesi halinde brüt asgari ücretin yirmi katı idari para cezası uygulanır ve bu yerler valilikçe kapatılır." hükmüne yer verilmiştir.
20/02/2017 tarih ve 2017/10090 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen ve 0605/017 tarih ve 30058 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin 1. maddesinde; bu Yönetmeliğin amacının; ortaokul, imam-hatip ortaokulu ve ortaöğretim kurumları ile yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilere öğrenim dönemlerinde barınma hizmetleri sunmak amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından öğrenci yurdu, öğrenci pansiyonu, öğrenci apartları ve öğrenci stüdyo daireleri açılmasına, işletilmesine ve bunların denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu belirtildikten sonra, "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde; "Bu Yönetmeliğin uygulanmasında; (...) b) Barınma hizmeti: Öğrencilerin öğrenim dönemi boyunca konaklaması, beslenme ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanması ve eğitim hazırlıklarını yapmasını sağlayıcı hizmetleri, g) Kurum: Bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren öğrenci yurdu, öğrenci pansiyonu, öğrenci apartları ve öğrenci stüdyo dairelerini, ı) Öğrenci apartları: Yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti vermek amacıyla açılmış, bağımsız girişi bulunan bir veya etrafı ihata duvarıyla çevrili ortak bir taşınmazın üzerinde tamamı kuruma ait birden fazla binadan oluşan ve bağımsız her dairesinde birden fazla odası bulunan kurumu, i) Öğrenci pansiyonu: Ortaöğretim kurumları ve yükseköğrenim öğrencileri için bağımsız bir bina veya etrafı ihata duvarıyla çevrili ortak bir taşınmazın üzerinde tamamı kuruma ait birden fazla binadan oluşan en az bir ay olmak üzere barınma hizmetlerinin sunulduğu kurumu, j) Öğrenci stüdyo daireleri: Yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti vermek amacıyla bir ana taşınmazın 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununa göre bağımsız bölümlerinde öğrencilerin barındığı ve bazı hizmetlerin ortak sunulabildiği kurumu, k) Öğrenci yurdu: Bir binadan veya etrafı ihata duvarıyla çevrili ortak bir taşınmazın üzerinde tamamı kuruma ait birden fazla binadan oluşan, yatakhaneleri, ortak kullanım alanları bulunan ve toplu hizmetlerin sunulduğu kurumu (...) ifade eder." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasında; kurumların, kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının Bakanlık tarafından verileceği düzenlenmiş ve "Bakanlıkça ve valilikçe yapılacak işlemler" başlıklı 5. maddesinin 6. fıkrasında; "Kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmeden her ne ad altında olursa olsun öğrenci barınma hizmeti veren yerler ile öğrenci ibaresi kullanılarak faaliyet gösteren barınma yerleri açılamaz ve işletilemez. 14/7/2005 tarihli ve 2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik uyarınca yetkili idareden otel, motel, pansiyon ve benzeri konaklama tesisi ruhsatı alarak bu Yönetmelik kapsamında öğrenci barınma hizmeti veren veya öğrenci yurdu, öğrenci pansiyonu, öğrenci apartları, öğrenci stüdyo daireleri gibi işletilen ya da tabelasında öğrenci ibaresi bulunduran yerlerin işyeri açma ve çalışma ruhsatları yetkili idare tarafından iptal edilir. Bu yerler, ruhsatı veren yetkili idarece işlem yapılmaması veya ruhsatlarının bulunmaması halinde 10/6/1949 tarihli ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu hükümleri uyarınca valilikçe kapatılır." hükmüne; "Kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptali ve idari para cezaları" başlıklı 42. maddesinin 4. fıkrasında; "Her ne ad altında olursa olsun öğrenci barınma hizmetlerine ilişkin faaliyetlerin, Kanunun 1 inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen ruhsat alınmadan yürütülmesi halinde aynı fıkrada belirtilen idari para cezası verilir ve bu yerler valilikçe kapatılır." hükmüne; aynı maddenin 8. fıkrasında "İdari para cezaları, kurum açma iznini vermeye yetkili makam tarafından uygun görülmesi halinde verilir. Verilen idari para cezası gerçek kişi ise kurucuya; tüzel kişilik ise kurucu temsilcisine 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre valilikçe tebliğ edilir. Kanunda belirtilen idari para cezaları, yetkili makam tarafından cezanın verildiği günde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret üzerinden belirlenir. Verilen idari para cezaları e-Barınma modülüne işlenir ve aynı fiillerin tekrarının olup olmadığı bu modül üzerinden kontrol edilir." hükmüne; "Kurumlara ilişkin geçiş hükümleri" başlıklı Geçici 2. maddesinin 1. fıkrasında; "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte Bakanlığa bağlı olarak faaliyette bulunan özel öğrenci yurtlarının işyeri açma ve çalışma ruhsatları, 26/8/2017 tarihine kadar başkaca bir işleme gerek kalmaksızın Bakanlıkça düzenlenir. Bakanlıkça ruhsat düzenlenmesi ile birlikte, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca yetkili idarelerce bu yurtlara verilmiş mevcut ruhsatlar iptal edilmiş sayılır." aynı maddenin 5. fıkrasında ise; "6/5/2017 tarihinde İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yetkili idareden otel, motel, pansiyon ve benzeri konaklama tesisi ruhsatı aldığı halde öğrenci barındırma hizmeti veren öğrenci yurdu, öğrenci pansiyonu, öğrenci apartları veya öğrenci stüdyo daireleri gibi çalıştırılan yerler 1/9/2018 tarihine kadar depreme karşı dayanıklılık ve yangına karşı güvenlik önlemlerinin alındığına dair düzenlenen raporlar ve ek-1’de yer alan özel öğrenci barınma hizmetleri kurumu açacaklar için başvuru formu ile kurum açmak üzere il veya ilçe millî eğitim müdürlüğüne müracaat ederler. Gerçek kişi kurucularda lisans mezunu olma şartı aranmaksızın, müracaatı uygun görülenlere kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenir. Bu kurumlar, 1/8/2019 tarihine kadar binalarını bu Yönetmelikte belirlenen şartlara uygun hale getirirler. 1/10/2018 tarihine kadar bu fıkra hükümleri doğrultusunda kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı almayan yerler, 5442 sayılı Kanun hükümleri uyarınca valilikçe kapatılır." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden anlaşıldığı üzere; dava konusu işlem tarihi itibarıyla öğrencilere yönelik barınma hizmeti sunulmasına yönelik olarak; öğrenci apartı öğrenci pansiyonu, öğrenci stüdyo dairesi ya da öğrenci yurdu şeklinde sunulan bütün barınma hizmetlerinin Milli Eğitim Bakanlığı'nın denetim ve gözetimi altında yapılması gerektiği açık olup; bu çerçevede anılan barınma hizmeti sunum şekilleriyle izinsiz ve ruhsatsız olarak hizmet sunumunun tespiti halinde ilgili yerlerin Valiliklerce kapatılması gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta; İstanbul ili, Kadıköy ilçesi, … Mahallesi … Sokak No:… adresinde bulunan '…' isimli işyerinde Kadıköy Kaymakamlığı İzleme ve Koordinasyon Komisyonunca 24/10/2018 tarihinde yapılan denetim sonucunda "izinsiz barınma/yurt faaliyetinde bulunulduğunun" saptanması üzerine Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin 5/6. maddesi hilafına izinsiz ve kaçak olarak faaliyette bulunduğundan bahisle, İstanbul Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işlemiyle, anılan işyerinin 5661 sayılı Kanun hükümleri uyarınca kapatıldığı görülmektedir.
Mahkemece, denetim tarihi öncesinde yıl boyu kimlerin kaldığı, yıl içinde öğrenci dışında kalan olup olmadığı, sürekli olarak sadece öğrencilere konaklama hizmeti verilip verilmediği, işyerinde "öğrenci pansiyonu" gibi bir isimle tabela bulundurup bulundurmadığı hususlarına dair tespitlerin olmadığı, öğrencilere yönelik toplu bir hizmet sunulup sunulmadığı, yatakhaneleri olup olmadığı gibi tespitler yapılmadığı ve kalan pansiyonerlerden hiç birinin ifadesine başvurulmadığı yolunda değerlendirme yapılmıştır.
03/11/2004 tarihli ve 2004/8106 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Mülga Özel Öğrenci Yurtları Yönetmeliği'nde, öğrencilere sunulan barınma hizmeti, faaliyet türü itibariyle sadece "öğrenci yurdu" şeklinde tanımlanmakta iken; işlem tarihinde yürürlükte olan Mülga 20/02/2017 tarih ve 2017/10090 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen ve 0605/017 tarih ve 30058 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nde hizmet sunum şekilleri güncellenerek; "apart", "pansiyon" ve "stüdyo daire" kiralamak suretiyle de barınma hizmeti sunulmasının mümkün olduğu belirtilmiştir.
Dolayısıyla; yukarıda belirtilen hizmet sunum şekillerinde, adında "öğrenci" ibaresinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, fiiliyatta öğrencilere yurt, pansiyon, apart veya stüdyo daire şeklinde bir taşınmazın veya bir taşınmasızın bir bölümünün kiralanması suretiyle barınma hizmeti sunulması; işlem tarihi itibariyle Milli Eğitim Bakanlığı'nın, karar tarihi itibariyle; ortaokul ve ortaöğrenim kurumları öğrencilerine barınma hizmeti sunan kurumlar açısından Milli Eğitim Bakanlığı; yükseköğrenim öğrencilerine barınma hizmeti sunan kurumlar açısından Gençlik ve Spor Bakanlığı'na bağlıdır.
Öte yandan; uyuşmazlığa konu, "izinsiz ve ruhsatsız öğrenci barınma hizmeti sunulmasına ilişkin faaliyet", niteliği itibariyle, kayıt altına alınmadan, gerekli ruhsat ve izinler alınmadan yapıldığı için, bu çerçevede; izinsiz ve ruhsatsız barınma hizmeti sunan kurumların, tabelalarında; "öğrenci yurdu, öğrenci apartı, öğrenci evi, öğrenci pansiyonu" gibi ibarelerin bulunması veyahut da bu ibarelerin aranması, hayatın olağan akışına aykırılık teşkil eder.
Ayrıca; anılan yerlerde verilen hizmetin karşılığı alınan ücretin miktarı veyahut da hiç ücret alınmaması hususu, sunulan hizmetin niteliğini değiştirmemekte olup; asıl olanın, öğrencilere yönelik bir hizmetin ifası dolayısıyla -söz konusu ise işlem tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı'na başvurularak- gerekli izin ve ruhsatların alınıp alınmadığının tespitidir.
Mülga 20/02/2017 tarih ve 2017/10090 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen ve 0605/017 tarih ve 30058 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nde yer alan tanımlarda; "ortak ve/veya toplu şekilde hizmet sunumuna" imkan sağlayan tanımlamanın, bütün kurum türlerinde yer almadığı; bu haliyle "ortak ve/veya toplu şekilde hizmet sunumunun" varlığının aranmasının zorunluluk olmadığı açıktır.
Bir başka deyişle; toplu hizmet sunumu ve ya ortak kullanım alanı bulunmaksızın da öğrenci barınma hizmeti sunulması mümkündür.
Dosyada yer alan bilgi belgelerden; dava konusu işlem ile kapatılan adreste faaliyet gösteren "…" isimli işletmeye ait web sayfasında; "…"; "Deniz manzaralı bir köşkte unutulmayacak öğrencilik yılları"; "Hem başarılı hem eğlenceli bir yıl için Kadıköy erkek öğrenci yurdumuzu ziyaret edebilirsiniz."; "Kadıköy erkek öğrenci yurdumuz hiçbir detayın gözden kaçmadığı imkanlar sunarak Kadıköy'deki erkek öğrenci yurtları arasında en iyi hizmeti sunmayı hedeflemektedir." açıklamalarına yer verildiği, yine aynı web sitesinde; verilen hizmetler arasında güvenlik kamerası, parmak okuyucu sistemin de bulunduğu belirtilmiştir.
Ayrıca; anılan işletme hakkında 17/09/2018 tarihli … Tarafından verilen şikayet dilekçesinde, Milli Eğitim Bakanlığı'nın izni ve onayı dışında öğrenci barındırıldığı yolunda yapılan şikayet üzerine; davalı idarece yapılan 24/10/2018 tarihinde yapılan denetimde; kurumda 30 öğrencinin barınmakta olduğu ayrıca Kadıköy Belediye Başkanlığı'ndan alınan hostel ruhsatının bulunduğu tespiti yapılmıştır.
Öte yandan; davacı şirkete ait vergi levhasında; ana faaliyet ve kodu olarak; "552001-tatil ve diğer kısa süreli konaklama faaliyetleri( Hosteller, devre mülkler, tatil evleri, apart oteller, bungalov, dağ evleri vb.) (Günlük temizlik ve yatak yapma hizmeti sağlayan oda ve suit konaklama faaliyetleri hariç)" ibaresi yer almaktadır.
Yönetmelik hükümleri uyarınca, barınma hizmetinin "öğrenci apartı öğrenci pansiyonu, öğrenci stüdyo dairesi ya da öğrenci yurdu" şeklinde sunulmasının mümkün olduğu, her bir hizmet sunum şekline ilişkin izin ve ruhsat alımı, hizmetin sunumu, sonlandırılması, bu çerçevede hak ve yükümlülüklerin Yönetmelikte ayrı ayrı hükme bağlandığı dikkate alındığında; dosyada yer alan bilgi ve belgelerden davacı tarafından işletilen "... Suits Otel" isimli işletmede izinsiz ve ruhsatsız barınma hizmeti sunulduğu kanaati oluşmuştur.
Bu itibarla dava konusu işlemde hukuka aykırılık; aksi yöndeki Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan; Ceza Hukukunun evrensel prensiplerinden olan "lehe olan hükmün uygulanması ilkesi"; işlendiği zamanın hukuki normları uyarınca suç sayılan bir fiil sonradan yürürlüğe giren bir düzenleme ile suç olmaktan çıkarılmış bulunuyorsa veya sonradan yürürlüğe giren düzenleme suçun işlendiği zaman mevcut olan düzenlemeye göre suçlunun lehine ise, sonraki normun daha önce işlenmiş olan fiillere uygulanmasını öngörmektedir.
Kural olarak; idari işlemlerin yargısal denetimi tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yapılmaktadır. Bu anlamda idari işlem niteliğindeki yaptırımının da tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yargısal denetiminin yapılması gerekmekte ise de, ilke olarak suç ve cezadan lehe olan normun uygulanması kuralının bu yaptırımlar yönünden de geçerli olduğunun kabulü gerekmektedir.
Dolayısıyla, fiilin işlendiği tarih itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat ile daha sonra yürürlüğe giren mevzuat hükümleri farklı ise; yaptırım uygulanacak olan kişilerin lehine olan mevzuat hükmü dikkate alınmalıdır.
İşlem tarihi itibariyle yürürlükte olan 06/05/2017 tarih ve 30058 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Mülga Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin "Kurumlara ilişkin geçiş hükümleri" başlıklı Geçici 2. maddesinin 1. fıkrasında; "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte Bakanlığa bağlı olarak faaliyette bulunan özel öğrenci yurtlarının işyeri açma ve çalışma ruhsatları, 26/08/2017 tarihine kadar başkaca bir işleme gerek kalmaksızın Bakanlıkça düzenlenir. Bakanlıkça ruhsat düzenlenmesi ile birlikte, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca yetkili idarelerce bu yurtlara verilmiş mevcut ruhsatlar iptal edilmiş sayılır." hükmü yer almakta olup; 22/01/2018 tarih ve 2018/11277 sayılı Karar ile anılan maddeye 5. fıkra eklenerek; 06/05/2017 tarihinde İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yetkili idareden otel, motel, pansiyon ve benzeri konaklama tesisi ruhsatı aldığı halde öğrenci barındırma hizmeti veren öğrenci yurdu, öğrenci pansiyonu, öğrenci apartları veya öğrenci stüdyo daireleri gibi çalıştırılan yerlerin 1/9/2018 tarihine kadar depreme karşı dayanıklılık ve yangına karşı güvenlik önlemlerinin alındığına dair düzenlenen raporlar ve ek-1’de yer alan özel öğrenci barınma hizmetleri kurumu açacaklar için başvuru formu ile kurum açmak üzere il veya ilçe millî eğitim müdürlüğüne müracaat edecekleri, gerçek kişi kurucularda lisans mezunu olma şartı aranmaksızın, müracaatı uygun görülenlere kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenleneceği, bu kurumların, 01/08/2019 tarihine kadar binalarını bu Yönetmelikte belirlenen şartlara uygun hale getirecekleri, 01/10/2018 tarihine kadar bu fıkra hükümleri doğrultusunda kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatı almayan yerlerin, 5442 sayılı Kanun hükümleri uyarınca valilikçe kapatılacağı hüküm altına alınmıştır.
Yönetmelikte 22/01/2018 tarihinde yapılan değişiklikle, Mülga Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin yürürlük tarihi ve öncesinde İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yetkili idareden otel, motel, pansiyon ve benzeri konaklama tesisi ruhsatı almış olup öğrencilere yönelik barınma hizmeti veren kurumlar yönünden bir düzenlemenin öngörüldüğünden, anılan tarih ve öncesinde; usulüne uygun alınmış bir ruhsatın bulunması halinde kurumlar lehine bir değerlendirme yapılabileceği açık olup; davacı tarafından işletilen "…" isimli işletme için belediyeden usulüne uygun alınmış hostel ruhsatının bulunduğu, ancak; işlem tarihi itibariyle Yönetmeliğin Geçici 2. Maddesi uyarınca ilgililere verilen sürenin dolduğu ve Milli Eğitim Bakanlığı'na davacı tarafından yapılmış bir ruhsat başvurusunun da olmadığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan açıklamalar ışığında; davayı reddi yolundaki karara karşı yapılan istinaf kanun yolu başvurusunun kabulü ile kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmesine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekmektedir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. Kesin olarak 23/12/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.