Dairesi: 4. Daire
Esas No: 2019/7656
Karar No: 2022/7429
Karar Tarihi: 01.12.2022
T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/7656
Karar No : 2022/7429
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı
(... Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Elektronik İnşaat Tekstil İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, 2016/11, 12 ve 2017/1 dönemlerinde gerçekleştirilen mal ihracatından dolayı yüklenilen ancak indirimle giderilemeyen toplam katma değer vergisi alacağının vergi borçlarına mahsuben iadesi için yapılan başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesince verilen ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararda; davacının yapmış olduğu ihracatlardan kaynaklanan katma değer vergisi iade alacaklarının, tahakkuk etmiş vergi borçlarına mahsubu yoluyla iadesine yönelik başvuruda bulunduğu, davalı idarece davacının gümrük çıkış beyannameleri ile ilgili olarak ihracatı yapılan ürünlerin kıymet yönünden yüksek olduğunun tespit edildiği ve hakkında adli tahkikat başlatıldığı, davacının incelemeye sevk edildiği ve inceleme sonucuna göre işlem yapılacağı belirtilerek davacının talebinin reddedildiği, ara kararı ile davalı idareye davacı hakkında düzenlenmiş bir vergi inceleme raporunun bulunup bulunmadığının sorulduğu, davalı idarece verilen cevapta davacı hakkında düzenlenmiş olan herhangi bir raporun bulunmadığının belirtildiği, davacı adına tescilli gümrük çıkış beyannameleri içeriği malların gerçekte yurt dışı edilmediği hususunda hukuken geçerli bir tespit veya ihracat teslimleri ile ilişkili yükümlü tarafından yapılmış iş ve işlemlerin olumsuzluğunu ortaya koyacak bir rapor bulunmadan, davacının incelemeye sevk edildiğinden bahisle hakkında düzenlenecek vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirileceği gibi Kanun'da yer almayan bir kısıtlama yoluna gidilmesine olanak bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; iade talepleri özel esaslar uyarınca yerine getirilecek mükellefler veya iade taleplerinin özel yöntemlerle yerine getirilmesine ilişkin düzenlemelerin, kanunla öngörülen iade hakkını ortadan kaldırır nitelikte olmadığı, iadenin hangi yöntemle yerine getirileceğine ilişkin bulunduğu, kamu yararı ve mükellef yararı birlikte gözetilmek suretiyle, VUK ve KDV Kanunuyla verilen yetki sınırları içerisinde kalınarak tesis edildiği, genel tebliğde özel esaslara tabi tutulmayı gerektiren hallerden birinin mevcudiyetini ortaya koyan idarece, mükelleflerin iade istemlerinin özel esaslara göre yerine getirilmesine de bir engel bulunmadığı, idarece, iadenin usul ve esaslarının yöntemlerinin genel tebliğ ile belirlenmesinde ve yayımlanan genel tebliğin idarece tesis edilecek bireysel işlemlere dayanak alınmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, bununla birlikte, dava konusu işlemin sebep unsurunun, davacının alt firma olumsuzlukları ve gümrük çıkış beyannameleri ile ilgili olarak ihracatı yapılan ürünlerin kıymet yönünden yüksek olduğunun tespit edilmesi ve hakkında adli tahkikat başlatılması olduğu, ancak davacı hakkında düzenlenmiş herhangi bir rapor bulunmadığı, sadece Ba bildirimlerinde yer alan bazı alt firmaların özel esaslarda olduğu hususlarının belirtildiği, bunun dışında herhangi bir bilgi ve belge gönderilmediği, davalı idarece yapılan tespitlerin bu haliyle, davacının iade isteminin özel esaslara tabi tutularak inceleme raporu sonucu yerine getirilmesi için yeterli bulunmadığı, dava konusu işlemin yukarıda bahsedilen gerekçeyle hukuka uygun bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle, istinaf isteminin yukarıda belirtilen gerekçe ile reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun "Mal ve hizmet ihracatı" başlıklı 11. maddesi 1. fıkrasının (a) bendinde, ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetlerin, vergiden müstesna olduğu, 32. maddesinde ise, bu Kanun'un 11, 13, 14 ve 15. maddeleri uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak KDV'den indirileceği, vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen KDV'nin Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunacağı belirtilmiştir.
Nitekim, Hazine ve Maliye Bakanlığınca iadelere ilişkin usul ve esaslar, verilen bu yetkiler çerçevesinde yıllardır Genel Tebliğler vasıtasıyla belirlenmektedir. Uyuşmazlık konusu olayın ilgili bulunduğu döneme ilişkin kurallar da Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği ile belirlenmiştir.
Katma değer vergisi sisteminde iadelerin yapılması için mükellefler tarafından beyan edilmesi tek başına yeterli değildir. İade taleplerinin yerine getirilebilmesi, düzenlenen ve kullanılan belgelerin geçerliliğine ve gerçeği yansıtmalarına bağlıdır. Beyanın ve iadesi istenen tutarın doğruluğunun vergi idaresince saptanması halinde iadeler yapılabilmektedir. Bu kapsamda; bahsi geçen genel tebliğin ilgili bölümlerinde bir kısım iade talepleriyle ilgili olarak, mahsup yoluyla iade talepleri, Maliye Bakanlığınca belirlenen sınırı aşmayan nakden iade talepleri, yeminli mali müşavir tasdik raporuna dayalı nakden iade talepleri ve kamuya ait kuruluşların iade talepleri gibi bazı durumlarda, iade isteminin, inceleme raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilmesi kabul edilmiştir. Bunların dışında, mükelleflerin, belirlenen sınırı aşan ve YMM tasdik raporu ibraz edilmeyen nakden iade talepleri gibi bazı iade talepleriyle ilgili olarak da, iadenin teminat gösterilmesi halinde yapılabilmesi mümkün kılınmıştır.
Bu kapsamda, genel tebliğin ilgili bölümlerinde, muhtelif teslimlerden doğan iadelerin genel esaslara göre yerine getirileceği belirtilmekle birlikte, özellikle, sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma fiili ile doğrudan veya dolaylı olarak ilgisi bulunan mükelleflerin iade taleplerinin özel esaslara göre yerine getirileceği belirtilmiştir.
Dava konusu olayda, davacının 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 11/1-a maddesi uyarınca 2016/11,12 ve 2017/1 döneminde ihracattan doğan katma değer vergisinin iadesi istemiyle yaptığı başvurusuna ilişkin olarak İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının ... tarih ve ... sayılı yazısında, katma değer vergisi iadesi taleplerinin alt firma olumsuzlukları sebebiyle incelemeye sevk edilmiş olduğu, ödevli firma taleplerinin inceleme sonucuna göre değerlendirileceği belirtilmiştir.
İncelemeye sevk edildiği belirtilen davacı hakkında yapılan incelemenin neticelenip neticelenmediğinin sorulmasına, inceleme neticelenmiş ise düzenlenen raporun onaylı birer örneğinin istenilmesi ve söz konusu rapora göre davacının talebi hakkında herhangi bir işlem yapılıp yapılmadığı hususlarının sorulmasına yönelik Danıştay Dördüncü Dairesinin 24/10/2022 tarih ve E:2019/7656 sayılı ara kararına istinaden davalı idarece, davacının 2016/11,12 ve 2017/1 dönemleri hesap ve işlemlerinin katma değer vergisi iadesi yönünden incelenmesi neticesinde düzenlenen ... tarih ve ... sayılı ve ... tarih ve ... sayılı Vergi İnceleme Raporları dosyaya ibraz edilmiştir.
Bu durumda, Vergi Dava Dairesince, söz konusu raporlar ve rapor içeriğinde bahsi geçen ... tarih ve ... sayılı Vergi Tekniği Raporu incelenmek suretiyle ilgili dönemde davacının iade hakkının bulunup bulunmadığı yönünde değerlendirme yapılarak bir karar verilmesi gerekmektedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 01/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.