Dairesi: 2. Daire
Esas No: 2020/2231
Karar No: 2022/6250
Karar Tarihi: 06.12.2022
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/2231
Karar No : 2022/6250
DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 1- …
VEKİLİ : Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürü …
2- … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
DAVANIN KONUSU : Davacı tarafından;
1. 06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'a, 08/05/2020 günlü, 2506 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan ve 09/05/2020 günlü, 31122 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar'ın 2. maddesi ile eklenen Geçici 19. maddede yer alan "Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların ataması yapılmaz." hükmünün,
2. Anılan hükme dayalı olarak davacı ile sözleşme imzalanmasının uygun görülmemesine ilişkin Tarım ve Orman Bakanlığınca tesis edilen …günlü, … sayılı işlemin iptali istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI :
Davacı tarafından;
Anayasa'da belirtilen temel hak ve hürriyetlerin, Anayasa'nın 13. maddesi uyarınca ancak kanunla sınırlandırılabileceği ve hakkın özüne dokunulamayacağı, dava konusu maddenin, Anayasa'nın 70. maddesinde düzenlenen kamu görevine girme hakkının özünü sınırlandırdığı gibi, 48. maddesinde düzenlenen çalışma ve sözleşme hürriyeti hakkına da aykırı olduğu,
Yalnızca 2020 yılında Tarım ve Orman Bakanlığına atanacak sözleşmeli personel için yapılan dava konusu düzenleme genel, soyut, objektif ve sürekli olmadığından, norm teorisine ve eşitlik ilkesine uygun olmadığı,
Üst hukuk normu olan Anayasa'da ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda, kamu görevlisi olarak çalışılıyor olmanın bir diğer kamu görevine girilmesine engel oluşturacak bir şart olarak düzenlenmediği gibi, böyle bir düzenleme yapma konusunda idareye yetki de verilmediği, bu bağlamda dava konusu düzenlemenin normlar hiyerarşisine aykırı olduğu,
Dava konusu düzenleme doğrultusunda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan personelin Tarım ve Orman Bakanlığına sözleşmeli personel olarak atanma başvurusu yapamayacak olmasının, daha düşük puanla atanma yapılması sonucunu doğuracağı, bu durumun eşitlik ve kamu yararı ilkelerine aykırı olduğu gibi, ortaya çıkacak sonucun liyakat ilkesine de uygun olmadığı,
Davacının, kariyerine uygun kadroya atanma hususunda haklı beklentisinin bulunduğu, Kamu Personeli Seçme Sınavına girip yeterli puan alması durumunda ihraz ettiği unvana ilişkin pozisyonlara atanabileceğine ilişkin kazanılmış hakka sahip olduğu düşüncesiyle kamu görevine girdiği, dava konusu düzenlemenin bu yönüyle de hukuki güvenlik ve belirlilik ilkelerine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
DAVALI İDARELERİN SAVUNMALARI :
Cumhurbaşkanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığının Savunmaları:
Dava konusu düzenleme ile yapılacak alımlarda öncelikle herhangi bir kamu kurum ve kuruluşunda istihdam edilmemiş kişilerden yerleştirme yapılması suretiyle COVİD-19 salgını döneminde ekonomik sebeplerle işsiz olanların veya işsiz kalacakların istihdamının, salgının toplum üzerindeki olumsuz neticelerinin bertaraf edilmesi ve kamuda istihdam edilmeyi bekleyen çok sayıda vatandaşın iş beklentilerinin karşılanmasına katkı sağlanmasının hedeflendiği,
Ayrıca, merkezi veya kurumsal yerleştirme sonucu göreve başlatılan kamu personelinin önemli kısmının yeniden yerleştirme işlemlerine katılarak yer ya da kurum değiştirdiği, bu durumun da kamu hizmetinin aksamasına ve diğer kamu personeli adaylarının mağduriyetine sebebiyet verdiği,
Dava konusu düzenlemenin, pandemi nedeniyle kamu kurum ve kuruluşlarının, mevcut belirsizlik içerisinde ortaya çıkmakta olan yeni normalleşme uygulamalarına adapte olabilmesi ve hızlı hareket edebilmesi amacıyla, yalnızca Tarım ve Orman Bakanlığınca ve sadece 2020 yılı içerisinde gerçekleştirilecek sözleşmeli personel alımları için getirildiği,
Dava dilekçesinde, dava konusu düzenlemeye ilişkin olarak yer verilen kazanılmış hakların ihlal edildiği iddialarının hukuki dayanağının bulunmadığı, düzenleyici işlemlerle konulmuş kuralların, kamu hizmetinin gereksinimleri nedenleriyle her zaman değiştirilebileceği, bu değişimler sonucu ortaya çıkan yeni duruma o statü içerisinde bulunan herkesin uymak zorunda olduğu,
Yasal dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.
DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava, kamu kurumunda görev yapmakta olan davacı tarafından, 08/05/2020 günlü, 2506 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan ve 09/05/2020 günlü, 31122 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar'ın 2. maddesi ile, 06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'a eklenen Geçici 19. maddede yer alan, "Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların ataması yapılmaz." hükmü ile anılan hükme dayalı olarak kendisi ile sözleşme imsalanmamasına ilişkin Tarım ve Orman Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 13/08/2020 günlü, 2251533 sayılı işleminin iptali istemi ile açılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; davacının kamu kurumunda görev yapmakta iken, Tarım ve Orman Bakanlığı sözleşmeli personel alımları için KPSS 2020/7 tercih işlemleri kapsamında 27/05/2020 tarihinde başvuruda bulunduğu, ÖSYM tarafından 09/06/2020 tarihinde Tarım ve Orman Bakanlığı Kars İl Müdürlüğü Digor İlçe Müdürlüğüne ziraat mühendisi unvanı ile yerleştirmesinin yapıldığı, ancak davacının kamu kurum ve kuruluşlarında çalıştığının tespit edilmesi üzerine, Tarım ve Orman Bakanlığının 13/08/2020 tarihli işlemi ile Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Geçici 19. maddesi uyarınca davacı ile sözleşme imzalanmasının uygun görülmemesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinde, Devlet memurluğuna alınacaklarda aranan genel ve özel şartlar düzenlenmiş, 48/B-2 maddesinde de, "Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak." koşuluna yer verilmiştir.
03/05/2002 günlü, 24744 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik'in 22. maddesinde; "KPSS sonuçlarının açıklanmasından sonra ÖSYM tarafından, yerleştirme işlemi için, bir Tercih Kılavuzu ve Tercih Formu hazırlanır ve adaylara ulaşması sağlanır. Kamu kurum ve kuruluşlarının, usulüne uygun olarak açıktan atama izni alınmış ve koşulları belirlenmiş (B) grubu boş kadrolarının sınıf, unvan, derece ve sayısı ile bu kadrolar için aranacak nitelikleri kapsayan bilgiler, DPB adına ÖSYM tarafından ilan edilir. Adaylar, atanmak istedikleri kadroları, Tercih Formu’na yazarak kodlarlar ve Kılavuz’da belirlenen yolla teslim ederler. Tercihlerin alınması sırasında adaylardan kadroların koşullarına ilişkin herhangi bir belge istenmez." hükmüne yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "İstihdam Şekilleri" başlıklı 4/B maddesinde;
"B) Sözleşmeli personel:
Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde, ihdas edilen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
........
(Ek paragraf: 4/4/2007 - 5620/4 md.) Sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler, pozisyon unvan ve nitelikleri, sözleşme hükümlerine uyulmaması hallerindeki müeyyideler, sözleşme fesih halleri, pozisyonların iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usulleri Cumhurbaşkanınca belirlenir.
(Ek cümle: 25/6/2009 - 5917/47 md.) Bu şekilde istihdam edilenler, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içerisinde Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemezler." hükmüne yer verilmiştir.
06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Ek 1. maddesinin 3. ve 4. fıkralarında; "Sözleşmeli personelin, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmesinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içinde sözleşmeyi tek taraflı feshetmesi halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kamu kurum ve kuruluşlarının sözleşmeli personel pozisyonlarında yeniden istihdam edilemez.
Sözleşmesini;
a) Kısmi zamanlı veya proje süresi ile sınırlı çalışanlardan,
b) Öğrenim durumu itibariyle ihraz edilen ve ekli 4 sayılı cetvelde yer alan unvanlara ilişkin pozisyonlara ek 4üncü madde çerçevesinde atanmak suretiyle unvan değişikliği yapanlardan,
c) Eş veya sağlık durumu nedeniyle yer değişikliği talebinde bulunmakla beraber; geçiş yapacağı hizmet birimi bulunmaması, birim bulunmakla beraber o birimde aynı unvan ve niteliği haiz boş pozisyon bulunmaması veya en az bir yıllık fiili çalışma şartını karşılayamaması nedenlerinden herhangi birine bağlı olarak, Ek 3üncü maddenin (b) veya (c) bendi hükmü kendilerine uygulanamayanlardan,
tek taraflı feshedenler, bir yıllık süre şartına tabi tutulmadan yeniden istihdam edilebilirler. Üçüncü ve dördüncü fıkra kapsamındakilerin yeniden istihdam edilebilmeleri için ilk defa işe alınma prosedürüne riayet edilmesi zorunludur." hükmü yer almıştır.
Uyuşmazlıkta, dava konusu işlemlerle; Tarım ve Orman Bakanlığı Bakanlığı KPSS 2020/7 işlemleri kapsamında sözleşmeli personel alımlarında, halihazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların atamalarının yapılmasının engellendiği anlaşılmaktadır.
657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi kapsamındaki sözleşmeli personelin çalışma koşulları 1978 yılında yürürlüğe konulan, ek ve değişiklikleri ile bugüne kadar uygulanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar ile düzenlenmiştir. Esaslar'ın Ek 2. maddesinde sözleşmeli personel için dört farklı hizmete alınma usulü düzenlenmiştir. Bunlar; sınavsız alım, mesleki uygulamalı sınav ile alım, KPSS puanı üstünlüğüne dayalı alım ve KPSS puanına ilave olarak yazılı ve/veya sözlü sınav ile alımdır.
Esaslar'ın Ek 4. maddesinde, "Sözleşmeli personelin, unvan değişikliği suretiyle atamasının yapılacağı pozisyon için öngörülen ilk defa hizmete alınma prosedürüne riayet edilmesi kaydıyla, unvan değişikliği mümkündür." hükmü yer almaktadır.
09/05/2020 günlü, 31122 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 08/05/2020 günlü, 2506 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar'ın 2. maddesi ile, 06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'a eklenen Geçici 19. madde ile sadece 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre Tarım ve Orman Bakanlığınca istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, halihazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların atamasının yapılamayacağına ilişkin olarak geçici ve istisnai nitelikte bir düzenleme yapılmıştır.
Kamu kurum veya kuruluşlarında çalışmakta olan personelin, Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) ile bir başka kamu kurumuna sözleşmeli olarak yerleştirilmek suretiyle atanmasına imkan atanması halinde, bu personelin bulunduğu kadro pozisyonunun açık kalmasına ve bu kadronun doldurulması için zamanında planlama yapılamamasına neden olunacağı ve müteakip atama dönemine kadar bu kadro görevinin boş kalabileceği, ayrıca kamuda istihdam edilmeyi bekleyen çok sayıda kişinin kamuda işe alınma beklentisinin olumsuz etkileneceği, idarenin tüm bu ve benzeri hususları dikkate alarak, kamu kurum veya kuruluşlarında bir görevde çalışmakta olan bir kişinin, unvan değişikliği suretiyle sözleşmeli personel statüsünde başka bir göreve atanmasına imkan tanıyıp tanımamakta 657 sayılı Kanun'un 4/B,C maddesi kapsamında takdir hakkının bulunduğu açıktır.
Bu durumda; Dünyada ve ülkemizde etkili olan COVİD-19 salgınının toplum ve ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak ve bu dönemde artan işsizliğin önlenmesine katkı olması amacıyla 08/05/2020 günlü, 2506 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile sadece 2020 yılı içinde (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında uygulanmak üzere kamu idaresinin istihdam politikası çerçevesinde geçici olarak yürürlüğe konulan ve yürürlükte olan üst hukuk normlarına uygun olarak tesis edilen dava konusu düzenleyici işlemde kamu yararına ve hizmet gereklerine aykırılık görülmemiştir (Danıştay İDDK’nun 20/01/2021 günlü, YD İtiraz No:2020/628 sayılı kararı da aynı yöndedir.).
Kazanılmış hak, “doğumu anında hukuka uygun olarak tamamlanmış ve böylece kişiye özgü, lehe sonuçlar doğurmuş, daha sonra mevzuat değişikliği ya da işlemin geriye alınması gibi nedenlere rağmen, hukuk düzenince korunması gereken hak” olarak tanımlanmaktadır (Yücel OĞURLU, İdare Hukukunda Kazanılmış Haklara Saygı ve Haklı Beklentiler Sorunu, Ankara, 2003, s.28)
Her ne kadar, davacının ÖSYM tarafından ziraat mühendisi unvanı ile yerleştirmesi yapılmış ise de, davacının başvuru tarihi itibarıyla mevzuatta öngörülen, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışıyor olmamak şartını sağlamadığı ve hukuka uygun olarak yerleştirme ve atamasının yapılmış olmasının söz konusu olmadığı anlaşıldığından ÖSYM tarafından yapılan yerleştirme işlemi davacı yönünden bir kazanılmış hak teşkil etmemektedir.
Buna bağlı olarak Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'a eklenen Geçici 19. madde hükmüne dayanılarak davacının KPSS 2020/7 tercih işlemleri kapsamında 2020 yılı içerisinde Tarım ve Orman Bakanlığınca istihdam edilecek sözleşmeli personel pozisyonlarına atanması için sözleşme yapılmamasına ilişkin bireysel işlemde de hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki bilgi ve belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
Maddi Olay :
Davacı, öğrenim durumu itibarıyla ihraz ettiği mühendis pozisyonuna atanmak için KPSS-2020/7 yerleştirme işlemleri kapsamında müracaat ederek tercihte bulunmuş; Tarım ve Orman Bakanlığı Kars İl Müdürlüğü …İlçe Müdürlüğüne ziraat mühendisi olarak yerleştirilmiştir. Davacının göreve başlama talebi üzerine Tarım ve Orman Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün …günlü, …sayılı yazısı ile; Tarım ve Orman Bakanlığında oluşturulan komisyon tarafından "halihazırda bir kamu kurum ve kuruluşunda çalıştığı" gerekçesiyle kendisiyle sözleşme imzalanmasının uygun görülmediğine karar verildiği bildirilmek suretiyle anılan kadroya atamasının yapılmaması üzerine, davacı tarafından, söz konusu işlem ile bu işlemin dayanağı olan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Geçici 19. maddesinde yer alan "Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların ataması yapılmaz." hükmünün iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.
İlgili Mevzuat :
Anayasa'nın "Çalışma hakkı ve ödevi" başlıklı 49. maddesinde, "Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri alır." düzenlemesi yer almaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B maddesinde sözleşmeli personel; "Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde, ihdas edilen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir." şeklinde tanımlanmış; sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler, pozisyon unvan ve nitelikleri, sözleşme hükümlerine uyulmaması hallerindeki müeyyideler, sözleşme fesih halleri, pozisyonların iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usullerinin Cumhurbaşkanınca belirleneceği öngörülmüş; bu şekilde istihdam edilenlerin, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içerisinde Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilmeyeceği kuralına yer verilmiştir.
28/06/1978 günlü, 16330 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın değişik 12. maddesinde, "Sözleşmeli olarak çalıştırılacakların, ilgili kurumun saptayacağı özel koşulların yanı sıra, 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı alt bentlerinde belirtilen koşulları taşımaları gereklidir."; değişik 14. maddesinde, "657 sayılı Kanunun değişik 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre çalıştırılacak sözleşmeli personelin sayısı, unvanı, nitelikleri, sözleşme ücreti ve süreleri ilgili Bakanlığın önerisi ve Devlet Personel Başkanlığının olumlu görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca saptanır. Bu saptamaya dayanılarak ilgili Bakanın onayı ile sözleşmeli personel çalıştırılabilir...."; değişik 15. maddesinde, "Esaslara, Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları ile Asgari Nitelikleri Gösterir (4) sayılı Cetvel eklenmiştir. Bu cetvelde belirtilenler dışında sözleşmeli personel pozisyonları kullanılamaz ve talepte bulunulamaz. Kurumlar, söz konusu cetvelde belirlenen asgari niteliklere, hizmetin gereği ilave nitelikler belirleyebilirler."; Ek 2. maddesinde "(Ek: 11/6/2007-2007/12251) Kamu kurum ve kuruluşları 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre;
a) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) (B) grubu puan sıralaması esas alınmak suretiyle doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme,
b) Yazılı ve/veya sözlü sınav yapılmaksızın, KPSS (B) grubu puan sıralaması esas alınmak suretiyle ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yerleştirme,
c) (Değişik: 2/3/2009-2009/14799) Bu Esaslara ekli 3 sayılı cetvelde unvanları belirtilen sözleşmeli personel pozisyonlarına KPSS (B) grubu puan sırasına konulmak kaydıyla alım yapılacak her bir unvan için boş bulunan sözleşmeli personel pozisyonunun on katına kadar aday arasından ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınav başarısı sırasına göre yapılacak yerleştirme,
yöntemlerinden herhangi biri ile sözleşmeli personel istihdam edebilirler. ..." hükümleri yer almaktadır.
Hukuki Değerlendirme :
I- Dava konusu düzenleyici işlemin iptali istemi bakımından;
Anayasa'nın 49. maddesinde, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri almak devletin görevleri arasında sayılmıştır.
657 sayılı Kanun'un 4/B maddesinde sözleşmeli personelin istihdam alanı, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işler olarak belirlenmiş, personelin mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmalarına karar verileceği belirtilmiş, Kanun hükmünde belirtilen diğer hususlarla birlikte istihdamına dair hususlar hakkında esas ve usulleri belirlemede Cumhurbaşkanına kanun koyucu tarafından yetki verilmiştir.
Bu çerçevede, dünyada ve ülkemizde etkili olan COVİD-19 salgınının toplum ve ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak ve bu dönemde artan işsizliğe çözüm olması amacıyla istihdam politikası çerçevesinde istisnai olarak uygulanmak üzere 08/05/2020 günlü, 2506 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan ve 09/05/2020 günlü, 31122 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar'ın 2. maddesi ile eklenen Geçici 19. maddede yer alan, "Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların ataması yapılmaz." hükmünün, Anayasa'nın 49. maddesi uyarınca, 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesinde verilen yetki çerçevesinde, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek düzenlendiği anlaşıldığından, dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık görülmemiştir.
Nitekim, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 18/11/2021 günlü, E:2021/2906, K:2021/2492 sayılı kararı da bu yöndedir.
II- Dava konusu bireysel işlemin iptali istemi bakımından;
Dava konusu edilen 06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'a, 03/03/2022 günlü, 5254 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla yürürlüğe konulan ve 04/03/2022 günlü, 31768 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar'ın 1. maddesi ile eklenen Geçici 24. madde ile; Geçici 19. maddenin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar neticesinde verilen yargı kararları gereği, ÖSYM Başkanlığı tarafından doğrudan merkezi yerleştirmesi yapılıp atama işlemleri gerçekleştirilenlerin istihdamlarına devam olunacağı ve merkezi yerleştirmesi yapılıp atama işlemleri devam edenlerin durumlarının Tarım ve Orman Bakanlığınca tekemmül ettirileceği yolunda düzenleme yapılmış olduğundan, dava konusu düzenleyici işleme dayalı olarak davacı ile sözleşme imzalanmasının uygun görülmemesine ilişkin, Tarım ve Orman Bakanlığınca tesis edilen 13/08/2020 günlü, 2251533 sayılı işlemin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'a, 08/05/2020 günlü, 2506 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan ve 09/05/2020 günlü, 31122 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar'ın 2. maddesi ile eklenen Geçici 19. maddede yer alan, "Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların ataması yapılmaz." hükmünün iptali istemi yönünden DAVANIN REDDİNE OYBİRLİĞİYLE,
2. Anılan hükme dayalı olarak davacı ile sözleşme imzalanmasının uygun görülmemesine ilişkin, Tarım ve Orman Bakanlığınca tesis edilen …günlü, …sayılı işlemin iptali istemi yönünden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA OYÇOKLUĞUYLA,
3. Aşağıda dökümü bulunan ve davacı tarafından yapılan …TL yargılama giderlerinin yarısı olan … TL'nin davacı üzerinde bırakılmasına, diğer yarısının ise davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine; davalı idarelerden Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan …TL yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına OYBİRLİĞİYLE,
4. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen ….-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere; ….-TL vekalet ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine OYBİRLİĞİYLE,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 06/12/2022 tarihinde karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Dava; davacı tarafından, KPSS-2020/7 yerleştirme işlemleri kapsamında tercihte bulunarak Tarım ve Orman Bakanlığı Kars İl Müdürlüğü …İlçe Müdürlüğüne ziraat mühendisi olarak yerleştiği halde, kamu kurumunda görev yapmakta olması nedeniyle atamasının yapılmaması üzerine, söz konusu işlem ile bu işlemin dayanağı olan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın Geçici 19. maddesinde yer alan, "Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların ataması yapılmaz." hükmünün iptali istemiyle açılmıştır.
Danıştay İkinci Dairesinin 18/03/2021 günlü, E:2020/2231 sayılı kararıyla dava konusu düzenleyici işlemin yürütülmesinin durdurulması istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına; bireysel işlemin ise yürütülmesinin durdurulmasına karar verilmiş, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 15/09/2021 günlü, YD İtiraz No:2021/543 sayılı kararıyla davalı idarelerin itirazları kabul edilerek dava konusu işlemler bakımından yürütmenin durdurulması isteminin reddine hükmedilmiştir.
Yargı kararlarının uygulanması amacıyla Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'a, 03/03/2022 günlü, 5254 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla yürürlüğe konulan ve 04/03/2022 günlü, 31768 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar'ın 1. maddesi ile eklenen Geçici 24. madde ile; Geçici 19. maddenin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar neticesinde verilen yargı kararları gereği, ÖSYM Başkanlığı tarafından doğrudan merkezi yerleştirmesi yapılıp atama işlemleri gerçekleştirilenlerin istihdamlarına devam olunacağı ve merkezi yerleştirmesi yapılıp atama işlemleri devam edenlerin durumlarının Tarım ve Orman Bakanlığınca tekemmül ettirileceği yolunda düzenleme yapılmıştır.
Yukarıda belirtilen yargısal süreç sonunda dava konusu düzenleyici işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığından, bahse konu düzenlemeye dayalı olarak, davacının, KPSS-2020/7 yerleştirme işlemleri kapsamında tercihte bulunarak Tarım ve Orman Bakanlığı Kars İl Müdürlüğü …İlçe Müdürlüğüne ziraat mühendisi olarak yerleştiği halde, kamu kurumunda görev yapmakta olması nedeniyle atamasının yapılmamasına ilişkin işlemde de hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Nitekim, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 18/11/2021 günlü, E:2021/2906, K:2021/2492 sayılı kararı da bu yöndedir.
Açıklanan nedenlerle davanın bu kısmı yönünden de reddi gerektiği oyuyla çoğunluk kararına katılmıyorum.