Dairesi: 2. Daire
Esas No: 2020/1187
Karar No: 2022/6300
Karar Tarihi: 07.12.2022
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/1187
Karar No : 2022/6300
YARGILAMANIN YENİLENMESİ
İSTEMİNDE BULUNAN (DAVACI) : …
DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
DAVANIN KONUSU : Afyonkarahisar İli, …Çok Programlı Lisesinde öğretmen olarak görev yapan davacının, 2010 yılı iller arası yer değiştirme istemiyle yaptığı 11/06/2010 tarihli başvurusunun reddine ilişkin işlem ile bu işlemin dayanağı olarak ileri sürdüğü davalı Bakanlıkça yapılan basın açıklamasının 3. paragrafında yer alan "İlk atama ya da zorunlu hizmetini tamamlamak üzere atanmış..." ibaresinin iptali istemiyle açtığı davanın aleyhine sonuçlanıp kesinleşmesinden sonra Anayasa Mahkemesi'nin …başvuru numaralı, 04/05/2020 günlü, "Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine, başvurucuya …-TL manevi tazminat ödenmesine" ilişkin kararı uyarınca Danıştay İkinci Dairesinin 03/12/2014 günlü, E:2010/6996, K:2014/11681 sayılı kararı ile ilgili olarak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 53. maddesindeki şartların gerçekleştiğinden bahisle yargılamanın yenilenmesi istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI :
Anayasa Mahkemesi'nin …başvuru numaralı, …günlü kararıyla, Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine ve …-TL tazminat ödenmesine hükmedildiği; dava konusu işlemlerin hukuka aykırı olduğu, adil yargılanma hakkının zedelendiği, Danıştay İkinci Dairesinin 03/12/2014 günlü, E:2010/6996, K:2014/11681 sayılı kararı ile ilgili olarak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 53. maddesindeki şartların gerçekleştiği ileri sürülerek yargılamanın yenilenmesi istenilmektedir.
DAVALI İDARENİN SAVUNMASI :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 53. maddesinde yargılamanın yenilenmesi sebeplerinin tahdidi olarak sayıldığı, davacının ileri sürdüğü sebeplerin yargılamanın yenilenmesine neden oluşturmayacağı ileri sürülerek, yargılamanın yenilenmesi talebinin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 53. maddesindeki şartların gerçekleşmemesi nedeniyle yargılamanın yenilenmesi isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Afyonkarahisar İli, …Çok Programlı Lisesinde öğretmen olarak görev yapan davacı, 2010 yılı iller arası yer değiştirme istemiyle yaptığı 11/06/2010 tarihli başvurusunun reddine ilişkin işlem ile bu işlemin dayanağı olarak ileri sürdüğü davalı Bakanlıkça yapılan basın açıklamasının 3. paragrafında yer alan "İlk atama ya da zorunlu hizmetini tamamlamak üzere atanmış..." ibaresinin iptalini istemiyle açtığı davanın reddi yolunda Danıştay İkinci Dairesinin 03/12/2014 günlü, E:2010/6996, K:2014/11681 sayılı kararı hakkında yargılamanın yenilenmesi isteminde bulunmaktadır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 53/1. maddesinde, yargılamanın yenilenmesi sebepleri tek tek sayılmış olup, davacı tarafından ileri sürülen hususlar anılan yasa maddesinde belirtilen sebeplerden hiçbirisine uymadığından yargılamanın yenilenmesi isteminin yasal bir dayanağı bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, yargılamanın yenilenmesi isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesi'nce; Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Afyonkarahisar İli, …Çok Programlı Lisesinde öğretmen olarak görev yapan davacının, 2010 yılı iller arası yer değiştirme istemiyle yaptığı 11/06/2010 tarihli başvurusunun reddine ilişkin işlem ile bu işlemin dayanağı olarak ileri sürdüğü davalı Bakanlıkça yapılan basın açıklamasının 3. paragrafında yer alan "İlk atama ya da zorunlu hizmetini tamamlamak üzere atanmış..." ibaresinin iptali istemiyle açtığı davanın aleyhine sonuçlanıp kesinleşmesinden sonra Anayasa Mahkemesi'nin …başvuru numaralı, …günlü, "Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine, başvurucuya 15.000-TL manevi tazminat ödenmesine" ilişkin kararı uyarınca Danıştay İkinci Dairesinin 03/12/2014 günlü, E:2010/6996, K:2014/11681 sayılı kararı ile ilgili olarak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 53. maddesindeki şartların gerçekleştiğinden bahisle yargılamanın yenilenmesi istenilmektedir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
İlgili Mevzuat :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Yargılamanın yenilenmesi" başlıklı 53. maddesinin (1.) fıkrasında, "(Değişik birinci cümle:5/4/1990-3622/22 md.) Danıştay ile bölge idare, idare ve vergi mahkemelerinden verilen kararlar hakkında, aşağıda yazılı sebepler dolayısıyla yargılamanın yenilenmesi istenebilir.
a) Zorlayıcı sebepler dolayısıyla veya lehine karar verilen tarafın eyleminden doğan bir sebeple elde edilemeyen bir belgenin kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması,
b) Karara esas olarak alınan belgenin, sahteliğine hükmedilmiş veya sahte olduğu mahkeme veya resmi bir makam huzurunda ikrar olunmuş veya sahtelik hakkındaki hüküm karardan evvel verilmiş olup da, yargılamanın yenilenmesini isteyen kimsenin karar zamanında bundan haberi bulunmamış olması,
c) Karara esas olarak alınan bir ilam hükmünün, kesinleşen bir mahkeme kararıyla bozularak ortadan kalkması,
d) Bilirkişinin kasıtla gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun mahkeme kararıyla belirlenmesi,
e) Lehine karar verilen tarafın, karara etkisi olan bir hile kullanmış olması,
f) Vekil veya kanuni temsilci olmayan kimseler ile davanın görülüp karara bağlanmış bulunması,
g) Çekinmeye mecbur olan başkan, üye veya hakimin katılmasıyla karar verilmiş olması,
h) (Değişik:10/6/1994-4001/23 md.) Tarafları, konusu ve sebebi aynı olan bir dava hakkında verilen karara aykırı yeni bir kararın verilmesine neden olabilecek kanuni bir dayanak yokken, aynı mahkeme yahut başka bir mahkeme tarafından önceki ilamın hükmüne aykırı bir karar verilmiş bulunması,
ı) (Ek: 15/7/2003-4928/6 md.) Hükmün, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlâli suretiyle verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması (Ek ibare : 25/7/2018 – 7145/4 md.) veya hüküm aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yapılan başvuru hakkında dostane çözüm ya da tek taraflı deklarasyon sonucunda düşme kararı verilmesi" nedenlerinden biri ile yargılamanın yenilenmesinin istenebileceği; (2.) fıkrasında, yargılamanın yenilenmesi isteklerinin esas kararı vermiş olan mahkemece karara bağlanacağı; 4928 sayılı Kanun'la değişik (3). fıkrasında, yargılamanın yenilenmesi süresinin, (1) numaralı fıkranın (h) bendinde yazılı sebep için on yıl, (1) numaralı fıkranın (ı) bendinde yazılı sebep için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararının kesinleştiği tarihten itibaren bir yıl ve diğer sebepler için altmış gün olduğu, bu sürelerin, dayanılan sebebin istemde bulunan yönünden gerçekleştiği tarihi izleyen günden başlatılarak hesaplanacağı kuralına yer verilmiştir. Aynı Kanun'un 6545 sayılı Kanun ile değişik "Yargılamanın yenilenmesi usulü" başlıklı 55. maddesinde ise, isteğin ilişkin olduğu konu, diğer bir daire veya mahkemenin görevine girmiş ise kararın bu daire veya mahkemece verileceği, karşı tarafın savunması alındıktan sonra isteklerin inceleneceği ve kanunda yazılı sebeplerin varlığı durumunda davaya yeniden bakılarak karar verileceği, yargılamanın yenilenmesi istemlerinin, kanunda yazılı sebeplere dayanmaması durumunda ise istemin reddine karar verileceği ve yargılamanın yenilenmesi istemlerinde duruşma yapılmasının, görevli daire veya mahkemenin kararına bağlı olduğu hükme bağlanmıştır.
Yargılamanın Yenilenmesi İsteğinin İncelenmesi :
Dosyanın incelenmesinden; Afyonkarahisar İli, …Çok Programlı Lisesinde öğretmen olarak görev yapan davacının, 2010 yılı iller arası yer değiştirme istemiyle yaptığı 11/06/2010 tarihli başvurusunun reddine ilişkin işlem ile bu işlemin dayanağı olarak ileri sürdüğü davalı Bakanlıkça yapılan basın açıklamasının 3. paragrafında yer alan "İlk atama ya da zorunlu hizmetini tamamlamak üzere atanmış..." ibaresinin iptali istemiyle açtığı davada; Danıştay İkinci Dairesi'nin 03/12/2014 günlü, E:2010/6996, K:2014/11681 sayılı kararıyla, davanın reddine hükmedildiği, bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 28/03/2018 günlü, E:2015/2167, K:2018/1274 sayılı kararı ile onandığı ve karar düzeltme talebi de Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 17/10/2019 günlü, E:2018/3379, K:2019/4526 sayılı kararıyla reddedilerek Daire kararının kesinleştiği, bilahare davacının, idari davanın makul sürede sonuçlanmaması nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiğinden bahisle Anayasa Mahkemesi'ne 06/01/2020 tarihinde başvuruda bulunduğu, Anayasa Mahkemesi'nin …başvuru numaralı, …günlü kararıyla; "Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine, başvurucuya 15.000-TL manevi tazminat ödenmesine" karar verildiği, bu defa Danıştay İkinci Dairesinin 03/12/2014 günlü, E:2010/6996, K:2014/11681 sayılı kararı ile ilgili olarak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 53. maddesindeki şartların gerçekleştiği, dava konusu işlemlerin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek yargılamanın yenilenmesinin istenildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda da yer verilen 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 53. maddesinde yargılamanın yenilenmesi sebepleri sayma yoluyla belirlenmiştir. Öğreti ve yargı içtihatlarında, tahdidi olarak sayılan bu sebepler dışında herhangi bir nedenle yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunulamayacağı gibi, kıyas yoluyla da bu sebeplerin genişletilemeyeceği konusunda fikir birliği bulunmaktadır.
Bu durumda, Anayasa Mahkemesi'nce makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği ve davacıya 15.000-TL tazminat ödenmesi gerektiğine karar verilmesi, yargılamanın yenilenmesi için 2577 sayılı Kanun'un 53. maddesinin 1. fıkrasında öngörülen sebeplerden hiçbirine uymadığından, yargılamanın yenilenmesi isteminin reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. YARGILAMANIN YENİLENMESİ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. Aşağıda dökümü yapılan …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, posta ücretinden artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
3. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 07/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.