Dairesi: 12. Daire
Esas No: 2022/4082
Karar No: 2022/5736
Karar Tarihi: 23.11.2022
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/4082
Karar No : 2022/5736
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
DİĞER DAVALI : … Bakanlığı
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Vefat eden babasından dolayı 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun Ek 1. maddesi gereğince Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü … Şube Müdürlüğüne memur olarak atanan davacının, atama teklifinin iptaline ilişkin Devlet Personel Başkanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla; dava konusu işlem doğrultusunda 657 sayılı Kanun'un 98. maddesi uyarınca davacı hakkında tesis edilen "görevine son verilmesine ilişkin" işlem ile dava konusu işlemin dayanağı olan "davacının babası hakkında 5434 sayılı Kanun'un vazife malullüğüne ilişkin hükümlerinin uygulanmamasına" ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı işleminin iptali istemiyle açılan davada, Mahkemelerinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararı ile "davacının babası müteveffa ...'nün görevini icra etmekte iken terör örgütü üyeleri tarafından şehit edilmesi nedeniyle vazife malulü sayılması gerektiği" kanaatine varılarak, davacının görevine son verilmesine ilişkin işlem ile babası hakkında 5434 sayılı Kanun'un vazife malullüğü hükümlerinin uygulanmamasına ilişkin işlemin iptaline karar verildiğinden, dayanağı kalmayan dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Usule ilişkin olarak; husumetin Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına yöneltilmesi gerektiği, esasa ilişkin olarak; idarelerinin bağlı yetki içerisinde olduğu, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Vazife Malullüğü Tespit Kurulunca davacının vefat eden babasının vazife malulü sayılmamasına karar verilmesi nedeniyle davacının 3713 sayılı Kanunu’un Ek 1. maddesi kapsamında hak sahibi olmadığından atamasının iptal edildiği, dava konusu işlemin mevzuata uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince 21/04/2021 tarih, 31461 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 73 sayılı Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Kurulması ile Kamu Personel İşlemlerinin Yürütülmesine İlişkin Bazı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi uyarınca Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı yerine Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve 09/07/2018 tarihinde yürürlüğe giren 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Karanamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 123. ve Geçici 3. maddeleri ile, 21/04/2021 tarih, 31461 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 73 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi uyarınca (mülga) Devlet Personel Başkanlığı yerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı hasım mevkiine alınmak suretiyle, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Vefat eden babasından dolayı 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun Ek 1. maddesi gereğince Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü Aksaray Şube Müdürlüğüne memur olarak atanan davacının, atama teklifinin Devlet Personel Başkanlığının … tarih ve … sayılı işlemi ile iptali üzerine temyizen incelenen bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu'nun 44. maddesinde; her ne sebep ve suretle olursa olsun vücutlarında hasıl olan arızalar veya düçar oldukları tedavisi imkansız hastalıklar yüzünden vazifelerini yapamayacak duruma giren iştirakçilere malûl denileceği ve haklarında bu Kanun'un malûllüğe ait hükümlerinin uygulanacağı; 45. maddesinde; malûllüğün, a) İştirakçilerin vazifelerini yaptıkları sırada vazifelerinden doğmuş olması, ... c) Kurumların menfaatini korumak maksadıyla bir iş yaparken o işten doğmuş olması (maksadın ilgili kurumlarca kabul edilmesi şartıyla) halinde buna (vazife malullüğü) ve bunlara uğrayanlara da (vazife malulü) denileceği kurala bağlanmıştır.
3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun Ek 1. maddesinde; "10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun eki (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu kurum ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları, il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşları, özel kanunla kurulan diğer her türlü kamu kurum ve kuruluşları; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memur kadroları ile sözleşmeli personel pozisyonlarına ve sürekli işçi kadrolarına bu madde hükümleri çerçevesinde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca hak sahibi olduğu belirlenerek Devlet Personel Başkanlığına bildirilen ve Başkanlıkça kura sonucu atama teklifi yapılanları atamak zorundadır.
Bu madde kapsamında hak sahipliği sonucunu doğuran durumlar aşağıda belirtilmiştir:
...
b) 5434 sayılı Kanunun mülga 45 inci maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 47 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen haller kapsamında vazife malulü sayılan; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının erbaş ve erler dahil askeri personeli ile Emniyet Teşkilatından Emniyet Hizmetleri Sınıfına mensup personeli,
c) (b) bendi kapsamına girenler hariç olmak üzere 5434 sayılı Kanunun mülga 45 inci maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 47 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamında olanlardan vazife malulü sayılanlar,
...
İstihdam hakkından;
...
c) İkinci fıkranın (c) bendine göre malul sayılanların kendileri veya eş ve çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa kendileri veya kardeşlerinden birisi; hayatını kaybedenlerin ise eş veya çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi,
...
yararlanır..." düzenlemesi yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; davacının babası ...'nün imam hatip olarak görev yapmakta iken 12/10/1995 tarihinde bıçaklı saldırı sonucunda vefat ettiği, Diyanet İşleri Başkanlığı Nakdi Tazminat Komisyonunun 14/03/1996 tarih ve 49 sayılı kararıyla, davacının babasının vefat olayı 2330 sayılı Kanun kapsamında kabul edilerek nakdi tazminat ödenmesine ve dul ve yetimlerine bağlanacak aylıkların %25 artırımlı olarak ödenmesine karar verildiği, davacının 06/01/2016 tarihinde 3713 sayılı Kanun'un Ek 1. maddesi gereğince Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü .. Şube Müdürlüğüne memur olarak açıktan atamasının yapıldığı; ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Vazife Malullüğü Tespit Kurulunun … tarih ve … sayılı kararıyla, davacının murisi hakkında vazife malullüğü hükümlerinin uygulanmasının mümkün olmadığına karar verilmesi üzerine dava konusu Devlet Personel Başkanlığının … tarih ve … sayılı işlemiyle davacının atama teklifinin iptaline karar verildiği ve Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı kararıyla da görevine son verildiği görülmektedir.
Davacı tarafından, babasının vazife malulü sayılmamasına ilişkin işlem ile görevine son verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada, ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla anılan işlemlerin iptaline karar verildiği, söz konusu karara karşı yapılan istinaf başvurusu üzerine ise … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına, 2577 sayılı Kanun'un 5. maddesi uyarınca her iki işleme karşı ayrı ayrı dava açılmak üzere dilekçenin reddine karar verilmesi gerektiğinden, yeniden bir karar verilmek üzere Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, İdare mahkemesince verilen kararın dayanağı olan "vazife malulü sayılmama" işlemi ile "göreve son verme" işleminin iptali yolunda verilen kararın, istinaf başvurusu üzerine Bölge İdare Mahkemesince kaldırıldığından, oluşan yeni durum dolayısıyla, dava konusu işlem hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... Dava Dairesine gönderilmesine, kesin olarak 23/11/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.