Dairesi: 10. Daire
Esas No: 2018/28
Karar No: 2022/4470
Karar Tarihi: 13.10.2022
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2018/28
Karar No : 2022/4470
DAVACI : ... Odası
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : ... Bakanlığı
(Mülga ... Bakanlığı)
VEKİLİ : ...
DAVANIN_KONUSU : Davacı tarafından, 09/11/2017 tarihli ve 30235 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bitki Koruma Ürünlerinin Ruhsatlandırılması ve Piyasaya Arzı Hakkında Yönetmeliğin, "Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi İçin Gerekli Belgeler" başlıklı Ek-1'inin 4. maddesinin, oda üyelik belgesine yer verilmemesi yolundaki eksik düzenleme nedeniyle iptali istenilmektedir.
DAVACININ_İDDİALARI : Davacı tarafından, Yönetmeliğin iptali talep edilen düzenlemesinin Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanun ve Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük hükümlerine aykırılık teşkil ettiği, mesleklerini serbest olarak icra edecek olan ziraat mühendislerinin odaya kayıtlı olmalarının zorunlu olduğu, zorunlu üyeliğin temininin ve denetiminin, oda kayıt belgesinin işe girişlerde ve mesleki eğitimlerde ibraz edilmesinin zorunlu olması ile sağlanabileceği ileri sürülmektedir.
DAVALININ_SAVUNMASI : Davalı idarece, ruhsatlandırma sorumlusu olarak sadece ziraat mühendislerinin görevlendirilme zorunluluğu bulunmadığı, oda kayıt zorunluluğuna ilişkin denetimin odanın yetkili organları ve denetim birimlerince yapılması gerektiği, Bakanlıklarının odaya kanunlarla verilmiş odaya kayıt ve bunun devam ettirilmesi zorunluluğunun takibi ile görevli olmadığı, ziraat mühendislerinin görev ve yetkileri ile çalışma alanlarına herhangi bir kısıtlama getirilmediği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ :.Dava konusu düzenlemenin, eksik düzenleme nedeniyle iptali gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI : ...
DÜŞÜNCESİ : Dava; 09/11/2017 tarihli ve 30235 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bitki Koruma Ürünlerinin Ruhsatlandırılması ve Piyasaya Arzı Hakkında Yönetmeliğin Ek-1/4 maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
Bitkilerin veya bitkisel ürünlerin her türlü zararlı organizmadan korunması veya bu tür organizmaların etkisinin önlenmesi, bitki ve bitkisel ürünlerin yetiştirildikleri ve muhafaza edildikleri ortamlarda zararlı organizmalara karşı kullanılacak ticari formdaki bitki koruma ürünlerinin ruhsatlandırılması ve piyasaya sunulmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 18, 19, 20, 39 ve 42. maddelerine dayanılarak hazırlanan ve 09/11/2017 tarihli ve 30235 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bitki Koruma Ürünlerinin Ruhsatlandırılması ve Piyasaya Arzı Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinde; ''(1) Bakanlıktan bitki koruma ürünü ruhsatı alacak firmaların, EK-1’de yer alan Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi İçin Gerekli Belgelerde belirtilen bilgi ve belgeleri Genel Müdürlüğe bir dilekçe ekinde sunarak EK-2’de yer alan Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesini almaları zorunludur. (2) Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesinin geçerlilik süresi 3 yıldır. (3) Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesinin geçerlilik süresinin uzatılması amacıyla firmalar, EK-1’in birinci, dördüncü, beşinci ve sekizinci maddelerinde istenilen belgeler ve daha önce düzenlenen belgenin aslı ile belgenin geçerlilik süresinin bitiminden bir ay önce Genel Müdürlüğe başvurur. Genel Müdürlükçe bilgi ve belgelerin uygun bulunması halinde söz konusu belgenin geçerlilik süresi, sürenin sona erdiği tarihten itibaren 3 yıl için yenilenir. (4) Firma adresinin, telefon ve faks numaralarının ve EK-1’in dördüncü, beşinci ve sekizinci maddelerinde belirtilen personelin değişmesi halinde, bu değişikliklerin bir ay içerisinde Genel Müdürlüğe bildirilmesi zorunludur. (5) Adres ve unvan değişikliğinde belge yenilenir. (6) Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren bir ay içerisinde geçerlilik süresinin uzatılması amacıyla firmasınca başvuru yapılmaması halinde ikaza gerek kalmadan Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi iptal edilir. (7) Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi iptal edilen veya Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi süre uzatma işlemi yapılmayan firmanın ithalat, ruhsatlandırma, ruhsat süresi uzatımı ile ilgili başvuruları kabul edilmez ve devam eden işleri durdurulur.'' hükmü yer almış, dava konusu Ek-1/4 maddesinde ise; ''Ruhsatlandırmadan sorumlu olarak görevlendirilen en az bir ziraat mühendisi veya bir kimyager/kimya mühendisi ile yapılan iş sözleşmesi ve bu kişinin üniversite diplomasının aslı veya firma yetkilisi tarafından onaylı sureti ile bu kişinin söz konusu firmanın bordrosunda olduğuna dair SGK belgesi'' bitki koruma ürünleri iştigal izin belgesi için gerekli belgeler arasında sayılmıştır.
Davacı ... Odası, dava konusu Yönetmelik hükmünün oda kayıt belgesinin aranmaması nedeniyle eksik düzenlendiğini öne sürmektedir.
6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu'nun 33. maddesinde, mühendislik mesleği mensuplarının mesleklerini icra edebilmek için ihtisaslarına uygun odaya kaydolmak ve üyelik niteliğini korumak zorunda oldukları hükmü yer almaktadır.
Meslek kuruluşlarına, üyelerinin nitelik ve niceliği, ürettikleri iş ve hizmetlerin toplumun temel ihtiyaçlarına yönelik olması ve ülke genelinde yaygınlığı, çoğulcu demokratik gelişim ortamında etkili bir sivil toplum örgütü rolünde bulunmaları, örgütlülüğün üyelere getirdiği yararlar ile toplum çıkarlarının uygun düzeylerde dengelenebilmesi ve demokratik toplum kültürünün kamu düzeninde olumsuzluk yaratmadan derinleştirilebilmesi amaçlarıyla kamusal nitelik kazandırılarak, Anayasanın 135. maddesinde yer verilmiştir.
Anılan madde kapsamında, mühendislerin ortak ihtiyaçlarını karşılamak, hak veya yararlarını korumak, meslek mensupları arasında mesleki etik, disiplin ve dayanışmayı korumak, mühendislik mesleğinin kamu ve kişi yararına uygulanıp geliştirilmesini sağlamak amaçlarıyla kurulmuş birer kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olan odaların, söz konusu görevlerini hizmet gereklerine uygun ve meslek mensuplarını bağlayıcı bir şekilde yerine getirebilmeleri için, mesleklerini serbest olarak icra edecek mühendislerin odaya kayıt olmaları zorunluluğu getirilmiştir.
Odanın kuruluş amacını gerçekleştirebilmesi; ancak Oda tarafından düzenlenecek "ilgilinin odaya kayıtlı olduğunu ve mesleğini icraya bir engeli bulunmadığını" gösteren belgenin, işe girişlerde ibrazı zorunlu belge olarak kabulü ile mümkün olabilecektir.
Bu durumda, bitki koruma ürünleri iştigal izin belgesi için gerekli belgeler arasında arasında oda üyeliği belgesine yer verilmemesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu düzenlemenin iptali gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Dava, 09/11/2017 tarihli ve 30235 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bitki Koruma Ürünlerinin Ruhsatlandırılması ve Piyasaya Arzı Hakkında Yönetmeliğin, "Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi İçin Gerekli Belgeler" başlıklı Ek-1'inin 4. maddesinin, oda üyelik belgesine yer verilmemesi yolundaki eksik düzenleme nedeniyle iptali istemiyle açılmıştır.
Her ne kadar dava konusu düzenleme, 25/04/2021 tarihli ve 31465 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişikliğe uğramış ise de; söz konusu değişikliğin davanın esasına etkili olmadığı ve odaya kayıt zorunluluğuna yönelik bir düzenleme içermediği anlaşıldığından, işin esasına geçilmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
İlgili Mevzuat:
5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun "Bitki koruma ürünleri ile ziraî mücadele alet ve makinelerinin onayı ve üretimi" başlıklı 18. maddesinin 1. fıkrasında, bitki koruma ürünleri, ziraî mücadele alet ve makineleri ile zararlı organizma mücadelesinde kullanılan diğer ürünlerin üretimine, ithalatına, kullanımına, ambalajlanmasına, etiketlenmesine, tanıtımına, nakliyesine, depolanmasına, reçeteli ya da reçetesiz satışına, onayına, kontrolüne ve teminine ilişkin işlemlerin Bakanlık tarafından belirleneceği; 2. fıkrasında da, bitki koruma ürünlerinin onaylanmasına ilişkin esasların Bakanlık tarafından belirleneceği kuralına yer verilmiştir. Aynı Kanun'un 19. maddesinde, bitki koruma ürünlerinin toptan ve perakende satışı ile tanıtımına; 20. maddesinde de, bitki koruma ürünlerinin uygulanmasına; 39. maddesinde, bitki koruma ürünlerine yönelik yaptırımlara; 42. maddesinde ise, anılan yaptırımların uygulanması, tahsili ve itirazlara ilişkin hükümler yer almıştır.
Bitkilerin veya bitkisel ürünlerin her türlü zararlı organizmadan korunması veya bu tür organizmaların etkisinin önlenmesi, bitki ve bitkisel ürünlerin yetiştirildikleri ve muhafaza edildikleri ortamlarda zararlı organizmalara karşı kullanılacak ticari formdaki bitki koruma ürünlerinin ruhsatlandırılması ve piyasaya sunulmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun 18., 19., 20., 39. ve 42. maddelerine dayanılarak hazırlanan ve 09/11/2017 tarihli, 30235 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe konulan Bitki Koruma Ürünlerinin Ruhsatlandırılması ve Piyasaya Arzı Hakkında Yönetmeliğin, "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinde, "Bitki koruma ürünü: Kullanıcıya farklı formlarda sunulan, bitki ve bitkisel ürünleri zararlı organizmalara karşı koruyan veya bu organizmaların etkilerini önleyen, bitki besleme amaçlı olanlar dışında bitki gelişimini etkileyen, koruyuculara ilişkin özel bir düzenleme kapsamında bulunmayan ancak bitkisel ürünleri koruyucu olarak kullanılan, istenmeyen bitki veya bitki kısımlarını yok etmek, istenmeyen bitki gelişimini kontrol etmek veya önlemek amacıyla kullanıcıya bir veya daha fazla aktif madde içeren bir formülasyon halinde sunulan aktif madde ve preparatları" şeklinde; (g) bendinde ise, "Bitki koruma ürününün ruhsatlandırılması: Başvuruyu müteakip Bakanlığın bir bitki koruma ürününün ülke genelinde veya ülkenin bir bölümünde piyasaya arzına izin verdiği idari işlemi" şeklinde tanımlanmış; "Ruhsat alacak firmalar" başlıklı 5. maddesinin dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan halinde, "(1) Bakanlıktan bitki koruma ürünü ruhsatı alacak firmaların, EK-1’de yer alan Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi İçin Gerekli Belgelerde belirtilen bilgi ve belgeleri Genel Müdürlüğe bir dilekçe ekinde sunarak EK-2’de yer alan Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesini almaları zorunludur.
(2) Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesinin geçerlilik süresi 3 yıldır.
(3) Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesinin geçerlilik süresinin uzatılması amacıyla firmalar, EK-1’in birinci, dördüncü, beşinci ve sekizinci maddelerinde istenilen belgeler ve daha önce düzenlenen belgenin aslı ile belgenin geçerlilik süresinin bitiminden bir ay önce Genel Müdürlüğe başvurur. Genel Müdürlükçe bilgi ve belgelerin uygun bulunması halinde söz konusu belgenin geçerlilik süresi, sürenin sona erdiği tarihten itibaren 3 yıl için yenilenir.
(4) Firma adresinin, telefon ve faks numaralarının ve EK-1’in dördüncü, beşinci ve sekizinci maddelerinde belirtilen personelin değişmesi halinde, bu değişikliklerin bir ay içerisinde Genel Müdürlüğe bildirilmesi zorunludur.
(5) Adres ve unvan değişikliğinde belge yenilenir.
(6) Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren bir ay içerisinde geçerlilik süresinin uzatılması amacıyla firmasınca başvuru yapılmaması halinde ikaza gerek kalmadan Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi iptal edilir.
(7) Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi iptal edilen veya Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi süre uzatma işlemi yapılmayan firmanın ithalat, ruhsatlandırma, ruhsat süresi uzatımı ile ilgili başvuruları kabul edilmez ve devam eden işleri durdurulur." düzenlemesine; "Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi İçin Gerekli Belgeler" başlıklı Ek-1'inin dava konusu 4. maddesinin dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan halinde, ''Ruhsatlandırmadan sorumlu olarak görevlendirilen en az bir ziraat mühendisi veya bir kimyager/kimya mühendisi ile yapılan iş sözleşmesi ve bu kişinin üniversite diplomasının aslı veya firma yetkilisi tarafından onaylı sureti ile bu kişinin söz konusu firmanın bordrosunda olduğuna dair SGK belgesi'' düzenlemesine yer verilerek, bitki koruma ürünleri iştigal izin belgesi düzenlenmesi için sorumlu teknik personel belirlenmiş, ancak ziraat mühendisleri yönünden davacı odaya kayıtlı olduğunu gösteren oda üyelik belgesinin ibrazı gerekli belgeler arasında sayılmamıştır.
7472 sayılı Ziraat Mühendisliği Hakkında Kanun'un 2. maddesinde, "Ziraat yüksek mühendisleri mesleki iştigal veya ihtısas sahaları dahilinde olmak üzere araştırma, ıslah, yetiştirme, toprak muhafaza,zirai mücadele, ziraat alet ve makinaları, bahçe mimarisi, toprak tasnifi, toprak, su, gıda, yem, kimyevi gübre, nebat tahlilleri, teknoloji, zootekni, zirai ekonomi gibi bilumum zirai hizmet ve faaliyetlerde bulunmaya, lisans aldıkları veya ihtısas yaptıkları sahalara ait keşif, plan ve projeleri hazırlamaya ve tatbik etmeye,bütün bu sahalarda gerekli kontrol, muayane, ekspertiz, ehlivukuf işlerini görmeye, raporlar tanzim etmeye, zirai danışma büroları ve laboratuvarları açmaya, hususi müessese ve işletmeler kurmaya ve idare etmeye veya bunların mesul müdürlüğünü ifaya salahiyetlidirler." hükmü yer almıştır.
7472 sayılı Kanun'a dayanılarak çıkarılan Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzüğün 2. maddesinde, ziraat mühendislerinin yetkisi, "(1) Ziraat mühendislerinin yetkileri, genel çalışma alanları dışında lisans veya lisans üstü diploması aldıkları bölümler ve mesleki çalışma alanlarıyla sınırlıdır.
(2) Bu Tüzükte, yalnız ziraat mühendislerinin yetkili olduğu belirtilen alanlar dışındaki konularda, diğer fakülte veya yüksek okulların lisans veya yüksek lisans düzeyinde öğrenim programlarını bitirenlerin öğrenim gördükleri alanlarda çalışma hakları saklıdır." şeklinde belirlenmiştir.
Aynı Tüzüğün "Zirai Mücadele, Zirai Karantina ve Tarım İlaçları" başlıklı 5. maddesinde, "(1) Tarım ürünlerinin yetiştirilmesi, hasadı, işlenmesi, depolanması, ambalajlanması ve pazarlanması aşamalarında; her türlü hastalık ve zararlılar konusunda teşhis, ilaç ve metod önerisi, mücadele, planlama ve uygulamaların denetlenmesi, gazlama (fümigasyon) gibi faaliyetler ziraat mühendisleri tarafından yürütülür.
(2) Her türlü zirai mücadele ilacıyla parazit ve predatörleri üreten, ithal ve ihraç eden, depolayan, pazarlayan veya dağıtan işletmeler bu faaliyetleri için teknik eleman veya danışman olarak ziraat mühendisi çalıştırırlar.
(3) Tarım ürünlerinin yetiştirilmesi, hasadı, işlenmesi, paketlenmesi, depolanması, satışı, ithal ve ihracı, taşınması işlemleri sırasında uygulanacak her türlü iç ve dış karantina esaslarının saptanması ve uygulanması ziraat mühendislerince yürütülür.
(4) Tarımda kullanılan büyüme düzenleyici ilaç, vitamin, hormon, bakteri gibi kimyasal ve biyolojik preparatların üretimi, ithali, pazarlama ve dağıtımı alanlarında çalışan işletmeler teknik eleman veya danışman olarak ziraat mühendisi çalıştırırlar.
(5) Yukarıdaki fıkralarda geçen ilaç ve preparatların üretimi, ithali, pazarlanması ve bunların bitkilere uygulanmaları aşamalarındaki ruhsatlandırma ve denetim işleri ziraat mühendisleri tarafından yürütülür." hükmüne yer verilmiştir.
6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimarlar Odaları Birliği Kanunu'nun "Umumi hükümler" başlıklı 33. maddesinde, "Türkiye'de mühendislik ve mimarlık meslekleri mensupları mesleklerinin icrasını iktiza ettiren işlerle meşgul olabilmeleri ve mesleki tedrisat yapabilmeleri için ihdisasına uygun bir odaya kaydolmak ve azalık vasfını muhafaza etmek mecburiyetindedirler." kuralına yer verilmiştir.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliğinin "Üyelikle İlgili Genel Hükümler" başlıklı 10. maddesinde, "Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen mühendis ve yüksek mühendisler, mesleklerinde özel olarak çalışabilmek ve mesleki eğitim yaptırabilmek için Odaya kaydolmak ve üyeliklerini sürdürmek zorundadırlar." kuralı; "Oda Üyeliğini Sürdürme Zorunluluğu" başlıklı 12. maddesinde, "Diploma veya mezuniyet belgesi almak suretiyle Türkiye’de mesleklerini uygulayacak duruma gelmiş olan mühendis ve yüksek mühendisler kamu görevlisi olmamaları halinde, Odaya başvurmak, kayıt olmak ve bir kimlik belgesi almak zorundadırlar. Oda kimlik belgesi almayanlar, üyelik görev ve yükümlülüklerini yerine getirmeyenler veya başka bir nedenle kimlik belgesi yenilenmemiş veya onaylanmamış olanların mesleklerini uygulamaları yasaklanır." kuralı bulunmaktadır.
Yönetmeliğin Dava Konusu Maddesinin İncelenmesi:
Davacı tarafından, Yönetmelik maddesinin, bitki koruma ürünleri iştigal izin belgesi için başvuruda bulunacak firmalardan istenecek belgeler arasında, ruhsatlandırmadan sorumlu olarak görevlendirilen ziraat mühendisinin odaya kayıtlı olduğuna dair belgeye yer verilmemesi nedeniyle eksik düzenlendiği ileri sürülmektedir.
Dava konusu edilen düzenleme incelendiğinde, bitki koruma ürünleri iştigal izin belgesi için başvuruda bulunacak firmalardan istenecek belgelerin belirlendiği görülmekte olup, yapılan düzenleme uyarınca, izin belgesi almak isteyenlerin, ruhsatlandırmadan sorumlu olarak görevlendirilen en az bir ziraat mühendisi veya bir kimyager/kimya mühendisi ile yapılan iş sözleşmesi ve bu kişinin üniversite diplomasının aslı veya firma yetkilisi tarafından onaylı sureti ile bu kişinin söz konusu firmanın bordrosunda olduğuna dair SGK belgesi sunması gerektiğinin belirtildiği; 6235 sayılı Kanun ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliğinin yukarıda aktarılan düzenlemesine göre, ziraat mühendislerinin çalışılabilmesi için ziraat mühendisleri odasına kayıt yaptırması ve her yıl kaydını yenileyerek vize ettirmesi gerektiği, aksi takdirde ziraat mühendisi sıfatı ile (kamu görevi hariç) çalışamayacağı anlaşılmaktadır.
Her ne kadar, madde metninde açıkça ifade edilmemişse de, çalışacak kişilerin eğitim durumu, yapacakları işler ve sözleşmelerinin ilgili Bakanlığa sunulması gerektiği dikkate alındığında, yapılan genel düzenleme açısından ziraat mühendisi olarak çalışanların buna dair belgeleri de başvurusu sırasında sunması gerekeceği sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu nedenle, dava konusu Yönetmeliğin amacı ve kapsamı dikkate alındığında, başvuru dilekçesi ekinde yer alacak belgeler arasında odaya kayıt (üyelik) belgesinin istenilmemiş olması eksik düzenleme sayılamayacağından, davacının bu iddiası yerinde görülmemiş olup, söz konusu Yönetmelik maddesinin, dayanağı Kanun'a ve hukuka aykırılık taşımadığı sonucuna varılmıştır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 09/11/2017 tarihli ve 30235 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bitki Koruma Ürünlerinin Ruhsatlandırılması ve Piyasaya Arzı Hakkında Yönetmeliğin "Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi İçin Gerekli Belgeler" başlıklı Ek-1'inin 4. maddesine yönelik eksik düzenleme iddiası yönünden DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ... TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ... TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 13/10/2022 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.
(X)-KARŞI OY :
Dava, 09/11/2017 tarihli ve 30235 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bitki Koruma Ürünlerinin Ruhsatlandırılması ve Piyasaya Arzı Hakkında Yönetmeliğin "Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi İçin Gerekli Belgeler" başlıklı Ek-1'inin 4. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
Davacı tarafından, Yönetmelik maddesinin, bitki koruma ürünleri iştigal izin belgesi için başvuruda bulunacak firmalardan istenecek belgeler arasında, ruhsatlandırmadan sorumlu olarak görevlendirilen ziraat mühendisinin odaya kayıtlı olduğuna dair belgeye yer verilmemesi nedeniyle eksik düzenlendiği ileri sürülmektedir.
6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu'nun 33. maddesinde, mühendislik mesleği mensuplarının mesleklerini icra edebilmek için ihtisaslarına uygun odaya kaydolmak ve üyelik niteliğini korumak zorunda oldukları hükmü yer almaktadır.
Meslek kuruluşlarına, üyelerinin nitelik ve niceliği, ürettikleri iş ve hizmetlerin toplumun temel ihtiyaçlarına yönelik olması ve ülke genelinde yaygınlığı, çoğulcu demokratik gelişim ortamında etkili bir sivil toplum örgütü rolünde bulunmaları, örgütlülüğün üyelere getirdiği yararlar ile toplum çıkarlarının uygun düzeylerde dengelenebilmesi ve demokratik toplum kültürünün kamu düzeninde olumsuzluk yaratmadan derinleştirilebilmesi amaçlarıyla kamusal nitelik kazandırılarak, Anayasanın 135. maddesinde yer verilmiştir.
Anılan madde kapsamında, mühendislerin ortak ihtiyaçlarını karşılamak, hak veya yararlarını korumak, meslek mensupları arasında mesleki etik, disiplin ve dayanışmayı korumak, mühendislik mesleğinin kamu ve kişi yararına uygulanıp geliştirilmesini sağlamak amaçlarıyla kurulmuş birer kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olan odaların, söz konusu görevlerini hizmet gereklerine uygun ve meslek mensuplarını bağlayıcı bir şekilde yerine getirebilmeleri için, mesleklerini serbest olarak icra edecek mühendislerin odaya kayıt olmaları zorunluluğu getirilmiştir.
Odanın kuruluş amacını gerçekleştirebilmesi; ancak Oda tarafından düzenlenecek "ilgilinin odaya kayıtlı olduğunu ve mesleğini icraya bir engeli bulunmadığını" gösteren belgenin, işe girişlerde ibrazı zorunlu belge olarak kabulü ile mümkün olabilecektir.
09/11/2017 tarihli ve 30235 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bitki Koruma Ürünlerinin Ruhsatlandırılması ve Piyasaya Arzı Hakkında Yönetmeliğin Bitki Koruma Ürünleri İştigal İzin Belgesi İçin Gerekli Belgeler başlıklı Ek-1'inin 4. maddesinde, bitki koruma iştigal izin belgesi almak isteyen firmalardan, ruhsatlandırmadan sorunlu olarak görevlendirilen ziraat mühendisinin davacı odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge istenilmemesi suretiyle, 6235 sayılı Kanun'un 33. maddesi gereği yapılması zorunlu olan oda üyeliği kaydının davalı Bakanlık ve davacı Oda tarafından denetimine engel olunduğu, oda faaliyetinin icrasının zorlaştırıldığı ve işlevsizleştirildiği, söz konusu Yönetmelik hükmünün bu yönüyle eksik düzenlendiği ve hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Nitekim (mülga) Bitki Koruma Ürünlerinin Önerilmesi, Uygulaması ve Kayıt İşlemleri Hakkında Yönetmeliğin aynı yönde eksik düzenleme içerdiği iddiasıyla ilgili maddelerinin iptali istemiyle açılan davada Dairemizce davanın reddi yolunda verilen 17/06/2020 tarihli ve E:2015/292, K:2020/2079 sayılı karar, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 15/02/2021 tarihli ve E:2020/3110, K:2021/267 sayılı kararıyla yukarıda aktarılan gerekçelerle bozulmuş ve Dairemizce de bozmaya uyularak eksik düzenlemelerin iptaline karar verilmiştir.
Belirtilen nedenlerle, anılan eksik düzenlemenin iptali gerektiği oyuyla aksi yöndeki Daire kararına katılmıyoruz.