Dairesi: 10. Daire
Esas No: 2018/2766
Karar No: 2022/5294
Karar Tarihi: 16.11.2022
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2018/2766
Karar No : 2022/5294
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Tarım San. Ve Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, 2016/6 nolu Çiğ Sütün Değerlendirilmesine Yönelik Destekleme Uygulama Esasları Tebliği'ne istinaden 2016 yılı Ekim, Kasım, Aralık aylarına ilişkin çiğ süt desteklemesi olarak 67.910,00 TL, 2016/26 nolu Hayvancılık Desteklemeleri Hakkında Uygulama Esasları Tebliği kapsamında 2016 yılı buzağı desteklemesi olarak 99.400,00 TL olmak üzere toplam 167.310,00 TL destekleme ödemesinin hak kazanıldığı tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacı şirkete yapılması gereken buzağı ve çiğ süt desteklemesi hakediş ödemelerinin iptal edilmediği, aksine davacı şirket ortağı hakkında yürütülen soruşturma tamamlanıncaya kadar askıya alındığı ve bu süre zarfında hakedişin ödenmemesine karar verildiği, soruşturma neticesine göre değerlendirme yapılmak suretiyle yeni bir kararın alınacağı, bu haliyle ve işlemin amacı dikkate alınarak dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu ... İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı şirket tarafından, şirket hakkında herhangi bir tedbir veya kısıtlamanın bulunmadığı, şirket eski ortaklarından ... hakkında devam eden yargılamanın sonucunun bekletici mesele yapılması gerektiği, ayrıca ... hakkında devam eden yargılamanın şirketle ilgili olmadığı, ... hakkında devam eden yargılamadan bahisle şirkete yaptırım uygulanmasının hukuka aykırı olduğu, ...'nın hisseleri devrettiği, şirketle bir ilgisinin kalmadığı, dolayısıyla ...'nın 2016 yılına ilişkin olarak şirketten kar payı alacağı iddiasının doğru olmadığı belirtilerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı şirket tarafından … tarih ve … evrak kayıt numaralı dilekçe ile Karacabey İlçe Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü'ne 2016/6 nolu "Çiğ Sütün Değerlendirilmesine Yönelik Destekleme Uygulama Esasları Tebliği" ile 2016/26 nolu "Hayvancılık Desteklemeleri Hakkında Uygulama Esasları Tebliği" kapsamında 2016 yılı Ekim, Kasım, Aralık aylarına ilişkin çiğ süt desteklemesi olarak 67.910,00 TL, buzağı desteklemesi için 99.400,00 TL olmak üzere toplan 167.310,00 TL destekleme priminin ödenmesi istemiyle yapılan başvurunun … tarih ve … sayılı yazı ile destekleme ödemelerinin askıya alınmasına sebep olan durumda değişiklik olmadığından ödemelerin yapılamayacağının belirtilmesi üzerine 2016 yılı Ekim, Kasım, Aralık aylarına ilişkin çiğ süt desteklemesi olarak 67.910,00 TL, 2016 yılı buzağı desteklemesi olarak 99.400,00 TL olmak üzere toplam 167.310,00 TL destekleme priminin hak kazanıldığı tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5488 sayılı Tarım Kanunu'nun "Tarımsal destekleme araçları" başlıklı 19. maddesinin (ç) bendinde "Hayvancılık destekleri: Hayvancılık faaliyetlerinde ırk ıslahı, kaba yem üretiminin artırılması, verimliliğin artırılması, işletmelerin ihtisaslaşması, işletmelerde hijyen şartlarının sağlanması, hayvan sağlığı ve refahı, hayvan kimlik sisteminin teşviki, hayvansal ürünlerin işlenmesi ve pazarlanması ile bunlarla ilgili kontrol, takip ve standartların iyileştirilmesi ve su ürünlerinin desteklenmesi amacıyla destekleme tedbirleri alınır. Hayvancılık desteklemelerinde, bölge ve iller bazında farklı destekler uygulamaya ve ödeme miktarlarını belirlemeye, Kurulun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir." hükmü yer almaktadır.
05/05/2016 tarih ve 29703 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2016/8791 sayılı 2016 yılında yapılacak Tarımsal Desteklemelere İlişkin Bakanlar Kurulu Kararının 11. maddesinde uygulamaya ilişkin usul ve esasların Bakanlık tarafından çıkarılacak Tebliğler ile belirleneceği düzenlenmiştir.
Anılan Bakanlar Kurulu Kararı dayanak alınarak düzenlenen 24/06/2016 tarih ve 29752 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2016/26 sayılı (Mülga) Hayvancılık Desteklemeleri Hakkında Uygulama Esasları Tebliği'nin "Yetki ve denetim" başlıklı 21. maddesinin 2. ve 3. fıkrasında, bu Tebliğde yer almayan teknik konularda Bakanlık genelgeleri ve talimatlarının uygulanmasında ve oluşacak problemlerin çözümünde, il müdürlüklerinin yetkili olduğu, destekleme ödemelerinin amacına uygun ve gerçek hak sahiplerine ödenmesi için, il müdürlüğünün gerekli tedbirleri alacağı düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden, davalı idarece davacıya destekleme primleri kapsamındaki hakedişlerinin Karacabey İlçe Tahkim Komisyonunun … tarih ve … sayılı kararı nedeniyle ödenmediği, anılan kararda, davacı şirket ortaklarından ... hakkında FETÖ/PDY terör örgütüyle ilgili soruşturma yürütüldüğünden bahisle dava şirkete ait hakedişlerin soruşturma tamamlanıncaya kadar askıya alınarak ödenmemesine karar verildiği, davacı tarafından 02/05/2017 tarihinde yapılan yapılan başvurunun destekleme ödemelerinin askıya alınmasına sebep olan durumda değişiklik olmadığından bahisle reddine dair … tarih ve … sayılı işlemle reddi üzerine bakılmakta olan tam yargı davasının açıldığı anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık, destekleme ödemelerinin askıya alınmasından kaynaklanmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde destekleme ödemelerinin askıya alınabileceğine yönelik herhangi bir düzenleme bulunmamasına rağmen, davacı şirketin ortaklarından biri hakkında devam eden soruşturma tamamlanıncaya kadar hakediş ödemelerinin askıya alınmasına dair … tarih ve … sayılı İlçe Tahkim Komisyonu kararında ve davacının başvurusunun reddine yönelik … tarih ve … sayılı işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu durumda, Mahkemece davacının hakediş ödemelerinin ne kadar olduğu tespit edilerek hakediş tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, davacı şirkete yapılacak olan ödemelerin askıya alınmasına ilişkin İlçe Tahkim Komisyonu kararının sebep unsuru mahiyetindeki; davacı şirket ortaklarından ... hakkında Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkındaki Kanuna muhalefet ve silahlı terör örgütüne üye olma suçlarından açılan davada, ... Ağır Ceza Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla hüküm verilmesine yer olmadığı kararı ile beraat kararı verildiği, anılan kararın istinaf yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği, bu itibarla ilçe tahkim komisyonunun askıya alma kararının dayanağının ortadan kalktığı anlaşıldığından, mükerrer ödemeye sebebiyet vermemek adına Mahkemece davalı idare tarafından davacı şirkete destekleme ödemelerine konu hakediş ödemelerinin yapılıp yapılmadığının araştırılarak karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki ... İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin KABULÜNE,
2. Davanın reddine ilişkin ... İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 16/11/2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.