.....
T.C.
BURSA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİGEREKÇELİ KARAR
ESAS NO: 2020/543 Esas
KARAR NO: 2023/241
BAŞKAN: ... ...
ÜYE: ... ...
ÜYE: ... ...
KATİP: ... ...
DAVACI : ... - ...
VEKİLİ: Av. .......
DAVALI : ... - ...
VEKİLİ: Av. ... - .....
DAVA: Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ: 09/09/2020
KARAR TARİHİ: 22/02/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 22/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı taraf dava dilekçesinde özetle ; davacının davalı kooperatifin üyesi olduğunu, yönetim kooperatif yönetim kurulunun 03/06/2020 tarih ve 204 sayılı kararıyla kooperatif üyeliğinden ihraç edildiğini, ihraç gerekçesinde davacının 2015 Temmuz-2019 dönemi için toplam 11.978,25 TL borcunun olduğunun belirtildiğini, Kooperatifler Kanunun 27.maddesi uyarınca ihraç kararı verilmeden önce üyeye iki ayrı ihtar çıkarılması gerektiğini, kooperatif tarafından birinci ihtarname gönderilmeden ikinci ihtarname gönderilmediğini, davacının kooperatife bir borcunun bulunmadığını, kooperatife davacı ile eşit durumda bulunun diğer üyelere ihraç prosedürünün uygulanmadığını, diğer üyelere gönderilen ihtarların ihraç kararından sonra gönderilmesine rağmen gecikme faizi talep edilmediğini, bu durumun eşitlik ilkesine aykırı olduğunu, kooperatifin kötü niyetli hareket ettiğini, yönetim kurulunun 20/01/2016 tarihinde aldığı ihraç kararı ile ilgili Bursa 1.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/288 esas sayılı dosyasında açılan davanın henüz kesinleşmediğini, hukuka aykırı ihraç kararı nedeniyle kararın iptalini talep etmişlerdir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle ; davacıya iki ayrı ihtar gönderildiğini, birinci ihtarın PTT aracılığıyla iadeli taahhütlü mektupla gönderildiğini, mektup üzerinde de borcunuz hakkında ilk ihtarnamedir ibaresinin yazıldığını, davacı tarafın kötü niyetli olarak bunu gizlediğini, ikinci ihtarın da noter aracılığıyla gönderildiğini, davacının kooperatife borçlarının bulunduğunu, borcu bulunan diğer kooperatif üyelerine de aynı prosedürün uygulandığını, eşitliğe aykırı işlem yapılmadığını, Bursa 1.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/117 esas sayılı dosyasının kooperatif üyeliğinin tespiti davası olduğunu, yine 2016/2018 esas sayılı dosyasında ihraca konu borç dönemleri ile dava konu ihraç kararına ait dönemlerin farklı olduğunu, aynı şekilde Bursa 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/1074 esas sayılı dosyasında açılan davanın 2015 yılı öncesindeki borçlara ilişkin menfi tespit davası olduğunu, dava konusu ihraca ilişkin dönemlerle ilgili olmadığın, ihraç kararının hukuka uygun olduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe:
Dava davalı kooperatifin 03/06/2020 tarih 204 sayılı davacının ihracına ilişkin kararın iptali istemine ilişkindir.
İhracın gerekçesi davacının davalı kooperatife borcunun bulunmasına dayalıdır.
Davacı kooperatifçe davalıya gönderilen ihtarnamede 11.978,25 TL borçlu bulunduğu bildirilmiştir ve ihraç kararı da bu borca dayalı olarak gerekçelendirilmiştir.
Bu kapsamda davalı kooperatif kayıtlarında bilirkişi inceleme yapılmasına karar verilmiştir.
Düzenlenen denetime ve hüküm kurmaya uygun bilirkişi raporuna göre;
Davalı tarafın Ticari Defterlerindeki kayıtlara göre; "Davacının davalıya 2015 yılı temmuz ayından 2020 yılı sonuna kadar 9000 TL kooperatif üyeliğinden dolayı aidat borcunun bulunduğunun tespit edildiği; Davalı şirketin 2019-2020 yılları ticari defterlerinin açılış kapanış tasdikleri incelendiğinde 213 sayılı VUK'nun 220 maddedeki tasdik sürelerine ve TTK 6102 kapanış tasdik süreleri bakımından yasa ile uyumlu olduğu Muhasebe Standartlarına ve Tek Düzen Hesap Planına uygun olarak kayıt altına alındığının tespit edildiği, 2008,2009,2010,2011,2012,2015,2016,2017,2018,2019,2020 yılları ticari defter kayıtları incelendiğinde kooperatif ortakları arasında aidat tahakkuk kayıtları incelendiğinde herhangi bir eşitsizliğe rastlanmadığını, 2008,2009,2010,2011,2012,2015,2016,2017,2018,2019 yılları ticari defter kayıtları incelendiğinde kooperatif ortaklarına ticari defterlerde herhangi bir faiz tahakkuk ettirilmediğini, sadece genel kurullarında faiz kararları oy birliği ile onaylandığını, 2020 yılında kooperatif ortaklarından olan ...'na 02.01.2020 kayıt tarihli 4 madde numaralı, 34 mahsup fişi ile 02.01.2020-2018 yılında yapılan kayıt tashihi 2007 faiz borcu tahakkukun defter kayıtlarında tespit edildiğini, ihtarnamedeki borç tutarı olan toplam 9000 TL'nin ticari defter kayıtları ile uyumlu olduğu fakat 2978 TL olan gecikme tutarının defter kayıtlarında tespit edilemediğini, Davalı faiz tahakkuklarını ihtarnamede belirtmesine karşın faiz tahakkuklarına ilişkin ticari defterlerde herhangi bir kayda rastlanmadığını, genel kurulca kararlaştırılan faiz oranı üzerinden üyelerin geç ödeme yapmaları sebebi ile tahakkuk edilecek gecikme faiz ve cezalarının kooperatifçe gelir olarak kayıt edilmesi gerektiğini, bu faiz tahakkuku her yıl yapılmamış dava tarihinden önce topluca yapılmış ticari defter kayıtlarına 2020 yılında dava sebebi ile yansıtıldığını, Davalı davacı dışında diğer iki üye olan ............................'ü de benzer şekilde üyelikten çıkardığını, çıkarılan üyelerin ihtarnamelerinde hesaplanan faiz oranları ile davacının faiz oranları genel kurul kararı ile aynı olduğunu, faiz hesaplamalarında ve ihtarnamelerde genel kurul kararı gereği kendisi ile aynı durumda olan üyelerle eşit davranıldığı genel kurul kararlarından ve ihtarname faizlerinden tespit edildiğini, Davalı Kooperatif üyelerin arasında eşitlik ilkesine uymakla beraber davacı ve diğer üyelerin faiz tahakkuklarını defter kayıtlarına dönemsellik ilkesine uygun olarak kayıt etmediğini, faiz hesaplamalarını yıllar itibariyle hesaplamış fakat ticari defterlerine yıl yıl olarak kayıt etmediğini, Davalı davacı dışındaki üye olan Bilgi Tüfekçi'ye 14.04.2021 tarih ve 02384 yevmiye no ile Edremit 3. Noterliğinden çektiği ihtarname de 5350 TL asıl borç 1385 TL gecikme zammı talep ettiği ihtarnameden tespit edildiğini, ihtarnamedeki faiz oranı ile davacıya uygulanan faiz oranı eşitlik ilkesine aykırı olmadığının tespit edildiği, Davacının İhtarnamede belirtilen borç tutarı 2015 yılı temmuz ayından 2019 yıl sonuna kadar 9000 TL olarak defter kayıtlarından ve ihtarnameden tespit edildiğini, fakat gecikme faizi olan 2978 TL defter kayıtlarında tespit edilemediğini, Kooperatif defterinde 131 Ortaklardan alacaklar hesabının 2019 yılı yıl sonu ... bakiyesi 35260 TL olarak tespit edildiğini, Edremit 3. Noterliği 17.04.2020 tarihi 02493 yevmiye numarası ile kooperatif üyesi ...'na borcunun 9000 TL aidat 2978,25 TL gecikme faizi olmak üzere toplam borcunun 11978,25 TL olduğuna dair ihtarname çekildiğini, raporda belirtilen ihtarnameden başka ihtarnameler varsa da bunların tarafına ibraz edilmemesi sebebiyle inceleme ihtarnameler konusunda kısıtlı olduğunu, 2020 yılı da incelendiği için ticari defterler incelendiğinde de faiz tahakkuku ile ilgili tek kaydın ortak ...'na ait 02/01/2020 kayıt tarihi madde no 4 mahsup fişi no 34 02/01/2020-2018 yılında yapılan kayıt tashihi 2007 faiz borcu açıklama olarak bulunduğu 11.662,00 TL asıl alacak olduğunu, başka herhangi bir faiz tahakkuk kaydına rastlanılmadığı" rapor edilmiştir.
Parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen ortakların ihraç prosedürü, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 27 nci ve davalı kooperatifin ana sözleşmesinde hükme bağlanmış bulunmaktadır. Anılan düzenlemelere göre ortağın ihraç edilebilmesi için, yasa ve sözleşmeye uygun şekilde ihtar edilmesi ve ayrıca ihtara konu edilen borcun, gerçeği yansıtması gerekmektedir. Ortağa tebliğ edilen her iki ihtarnamede bildirilen borç miktarlarının aynı olması, farklı ise bunun nedeninin ihtarnamelerde açıklanması, dolayısıyla ortağın borç miktarlarında tereddüde düşmemesi, ihtarnameye uyulmaması halinde ne gibi bir yaptırım uygulanacağının açıkça gösterilmesi zorunludur. Aksi halde ortağın 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 16 ve 27 nci maddelerine uygun olarak temerrüde düştüğü kabul edilemeyeceğinden, ihracı da yasaya uygun sayılamayacaktır.
Dosyaya sunulan ihtarname içeriklerine bakıldığında 02/03/2020 tarihli ihtarnamede 9.000,00 TL aidat borcunun ve 2.978,25 TL gecikme zammı olmak üzere toplam 11.978,25 TL borcun bildirildiği, tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içerisinde ödenmesi gerektiği ihtar edilmiş, noterlikçe yapılmayan bu ihtarnamenin tebliğ edildiğine dair herhangi bir tebliğ şerhi sunulmamıştır. Davalı tarafça bu kez Edremit 3. Noterliği aracılığıyla ikinci ihtar çıkarılmış ve yine 9.000,00 TL aidat ve 2.978,25 TL gecikme faizi olmak üzere toplam 11.978,25 TL aidat borcunun ihtarın tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içeresinde ödenmesi gerektiği aksi takdirde üyelikten çıkarılacağı ihtar edilmiştir. Noter tebliğ şerhinde ihtarın 30/04/2020 tarihinde davacıya tebliğ edildiği anlaşılmıştır. Kooperatif yönetim kurulunun 03/06/2020 tarihli kararı ile de davacının ihracına karar verilmiş ihraç kararı noter aracılığıyla 26/06/2020 tarihinde davacıya tebliğ edilmiştir. Davacı 3 aylık yasal süre içerisinde 09/09/2020 tarihinde eldeki davayı açmıştır.
Davalı tarafça davacıya çıkarılan tüm ihtarlar, ihraç kararı ve tebliğ şerhleri dosyaya sunulmuştur. Ancak davalı kooperatifin çıkarmış olduğu 02/03/2020 tarihli ihtarın davacıya tebliğ edildiğine dair bir kayıt sunulmamıştır. Dosya arasına sunulan Edremit 3. Noterliği tarafından 22/06/2020 tarihinde davacıya çıkarılan tebligatın 26/06/2020 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, bunun dışında 1. İhtarın tebliğine ilişkin herhangi bir belge sunulmadığı görülmüştür. 1. İhtarın düzenlenerek muhattabına tebliğ edilmesi ve 10 günlük süre verilmesi zorunludur. Bu ihtarname düzenlenmeden yahut tebliğ edilmeden düzenlenen 2. İhtarname ihraç kararına dayanak teşkil edemeyecektir.
Bu sebeple davanın kabulüne karar verilerek ihraç kararının iptaline hükmolunmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
DAVANIN KABULÜ İLE
1-Davalı kooperatifin 03/06/2020 tarihli davacının ihracına ilişkin kararın iptaline
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 179,90 TL harçtan başlangıçta alınan 54,40 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 125,5‬0 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 54,40 TL harç, 54,40 TL başvurma harcı ile 970,00 TL yargılama gideri olmak üzere toplam 1.078,80 TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Kesinleşme süreci tamamlana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yargı Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/02/2023

Başkan ...
e-imzalıdır
Üye ...
e-imzalıdır
Üye ...
e-imzalıdır
Katip ...
e-imzalıdır




Full & Egal Universal Law Academy